|
Hoofdstuk 4
De chronologie van de
aartsvaders Jakob en Jozef
Van de
post-zondvloedaartsvaders in de lijn van Sem, is tijdens de epoque die we nu
behandelen alleen Heber, de vader van Peleg, nog in leven. Heber sterft in het
twintigste levensjaar van Jakob. In de geslachtslijn van Sem via Abraham, Izaak
en Jakob zal uiteindelijk in de volheid der tijden: Jezus Christus, openbaar
worden. In het vorige hoofdstuk hebben we gezien dat de aartsvader Jakob in het
najaar van 1829 v. Chr. geboren werd. Hij was de tweelingbroer van Ezau.
Genesis 25: 23 En de HEERE
zeide tot haar: Twee volken zijn in
uw buik, en twee natiën zullen zich
uit uw ingewand van een scheiden; en het ene volk zal sterker zijn dan het
andere volk; en de meerdere zal den mindere dienen. 24 Als nu haar dagen
vervuld waren om te baren, ziet, zo waren tweelingen
in haar buik. 25 En de eerste kwam uit, ros; hij was geheel als een haren
kleed; daarom noemden zij zijn naam Ezau.
26 En daarna kwam zijn broeder uit, wiens hand Ezau 's verzenen hield; daarom
noemde men zijn naam Jakob.
De geschiedenis van de
rivaliteit tussen Jakob en zijn tweelingbroer de eerstgeborene Ezau is algemeen
bekend. Voor een bord linzensoep zou Ezau uiteindelijk zijn eerstgeborenerecht
aan Jakob ruilen.
Tot hun dertien jaar
zouden ze volgens de Joodse legende samen school lopen in de Beet midrasj van
de aartsvader Heber (Legend of the Jews, by Louis Ginzberg, 1909, Volume I,
Chapter VI). Daarna zou Ezau zijn eigen weg gaan en Jakob verder studeren.
Toen Izaak (zeer) oud
geworden was wenste hij de zegen aan zijn eerstgeborene te geven. Deze
geschiedenis lezen we in hoofdstuk 27:1-46 van het Bijbelboek Genesis.
Genesis 27:1 En het
geschiedde, als Izak oud geworden was,
en zijn ogen donker geworden waren, en hij niet zien kon; toen riep hij
Ezau, zijn grootsten zoon, en zeide tot hem: Mijn zoon! En hij zeide tot hem:
Zie, hier ben ik! 2 En hij zeide: Zie nu, ik ben oud geworden, ik weet den dag
mijns doods niet.
Op onze tijdsbalk nagerekend
gaf Izaak zijn zegen in zijn 136ste levensjaar. Op artistieke
tekeningen wordt Jakob hierbij steevast als een jongeman afgebeeld, wanneer hij
door middel van een list de aartsvaderlijke van Izaak verkrijgt? Een jaartal
wordt hier echter niet onmiddellijk opgegeven. Er staat geschreven (27:43) dat
Jakob niet lang na de zegening nog datzelfde jaar naar Haran vluchtte, naar de
broer van zijn moeder Rebekka: Laban. Maar hoe oud was Jakob volgens de
Bijbelse gegevens bij zijn vlucht naar Haran? Toen Rebekka de moordplannen van
Ezau aangaande Jakob vernam maande zij Jakob aan onmiddellijk bij haar broer in
Haran asiel te zoeken, en daar een vrouw te verkrijgen in plaats van een
Kanaänietische vrouw(en) zoals Ezau gehandeld had. Het huwelijk van Ezau met
twee vrouwen uit Kanaän werd ook door Izaak afgekeurd (27:46). Niet lang na het
voorval van het met bedrog verkrijgen van de zegen van Izaak door Jakob, riep
Izaak zijn jongste zoon tot hem ter verkrijging van een extra zegen ditmaal met
de bijzondere opdracht in Haran een vrouw te zoeken en niet in Kanaän.
Genesis 28:1 En Izak riep
Jakob, en zegende hem; en gebood
hem, en zeide tot hem: Neem geen vrouw van de dochteren van Kanaän. 2 Maak u
op, ga naar Paddan-aram, ten huize van Bethuël, den vader uwer moeder, en neem
u van daar een vrouw, van de dochteren van Laban, uwer moeders broeder. 3 En
God almachtig zegene u, en make u vruchtbaar, en vermenigvuldige u, dat gij tot
een hoop volken wordt. 4 En Hij geve u den zegen van Abraham; aan u, en uw zaad
met u, opdat gij erfelijk bezit het land uwer vreemdelingschappen, hetwelk God
aan Abraham gegeven heeft. 5 Alzo zond
Izak Jakob weg, dat hij toog naar Paddan-aram, tot Laban, den zoon van
Bethuël, den Syriër, den broeder van Rebekka, Jakobs en Ezau's moeder. 6 Als nu
Ezau zag, dat Izak Jakob gezegend,
en hem naar Paddan-aram weggezonden had
om zich van daar een vrouw te nemen; en als hij hem zegende, dat hij hem
geboden had, zeggende: Neem geen vrouw van de dochteren van Kanaän; 7 En dat
Jakob zijn vader en zijn moeder gehoorzaam geweest was, en naar Paddan-aram
getrokken was; 8 En dat Ezau zag, dat de
dochteren van Kanaän kwaad waren in de ogen van Izak, zijn vader; 9 Zo ging
Ezau tot Ismaël, en nam zich tot een vrouw boven zijn vrouwen, Mahalath, de
dochter van Ismaël, den zoon van Abraham, de zuster van Nebajoth. 10 Jakob dan
toog uit van Ber-seba, en ging naar Haran. 11 En hij geraakte op een
plaats, waar hij vernachtte; want de zon was ondergegaan; en hij nam van de
stenen dier plaats, en maakte zijn hoofdpeluw, en leide zich te slapen te
dierzelver plaats. 12 En hij droomde;
en ziet, een ladder was gesteld op de aarde, welker opperste aan den hemel
raakte; en ziet, de engelen Gods klommen daarbij op en neder. 13 En ziet, de
HEERE stond op dezelve en zeide: Ik ben de HEERE, de God van uw vader Abraham, en de God van Izak; dit land, waarop gij ligt te slapen, zal Ik aan u geven, en aan uw zaad. 14
En uw zaad zal wezen als het stof der aarde, en gij zult uitbreken in menigte,
westwaarts en oostwaarts, en noordwaarts en zuidwaarts; en in u, en in uw zaad
zullen alle geslachten des aardbodems gezegend worden. 15 En zie, Ik ben met u,
en Ik zal u behoeden overal, waarheen gij trekken zult, en Ik zal u wederbrengen in dit land; want Ik zal u niet verlaten,
totdat Ik zal gedaan hebben, hetgeen Ik tot u gesproken heb. 16 Toen nu
Jakob van zijn slaap ontwaakte, zeide hij: Gewisselijk is de HEERE aan deze
plaats, en ik heb het niet geweten! 17 En hij vreesde, en zeide: Hoe vreselijk
is deze plaats! Dit is niet dan een huis Gods, en dit is de poort des hemels! 18 Toen stond Jakob des morgens vroeg op, en
hij nam dien steen, dien hij tot zijn hoofdpeluw gelegd had, en zette hem tot
een opgericht teken, en goot daar olie boven op. 19 En hij noemde den naam dier
plaats Beth-el; daar toch de naam
dier stad te voren was Luz. 20 En Jakob beloofde een gelofte, zeggende: Wanneer
God met mij geweest zal zijn, en mij behoed zal hebben op dezen weg, dien ik
reize, en mij gegeven zal hebben brood om te eten, en klederen om aan te trekken;
21 En ik ten huize mijns vaders in vrede zal wedergekeerd zijn; zo zal de HEERE
mij tot een God zijn! 22 En deze steen, dien ik tot een opgericht teken gezet
heb, zal een huis Gods wezen, en van alles, wat Gij mij geven zult, zal ik U
voorzeker de tienden geven! (Statenvertaling)
Tijdschema 1726/1713
Tijdschema 1712/1699
Met de belofte van de
HEERE God (Genesis 28:13-15) aan Jakob, (een herhaling van de belofte aan zijn
vader en grootvader), reist hij naar het noorden, naar Paddan-Aram, naar de
woonplaats van de broer van zijn moeder Rebekka. De aartsvader Jakob was geen jongeman
meer toen hij voor zijn leven naar Haran, naar zijn oom Laban moest vluchten.
Op onze tijdsbalk geschiedde dit in 1752
v. Chr., op zevenenzeventigjarige leeftijd. Bij deze leeftijd arriveren we
door vanaf Jakob s levenseinde via de geleverde Bijbelse chronologische
gegevens terug te rekenen. Bij aankomst in het land van zijn oom vindt
onmiddellijk bij een bron de ontmoeting met Rachel de dochter van Laban, plaats
(Genesis 29:1). Om Rachel tot echtgenote te verkrijgen besluit Jakob om Laban
zeven jaar te dienen waarna hij Rachel tot vrouw zou krijgen (Genesis
29:15-20). Zeven jaar later wordt de bedrieger Jakob op zijn beurt door zijn
oom bedrogen wanneer deze Lea, de oudere zuster van Rachel, in de donkere
huwelijksnachttent (Flavius Josephus, Joodse Oudheden, Boek I, 19. 7) aflevert,
in plaats van de verwachte Rachel. Daarna aanvaard Jakob nogmaals zeven jaar
dienstbaar aan Laban te zijn, ter verkrijging van Rachel als echtgenote.
Veertien jaar lang zou Jakob zijn oom Laban als knecht voor zijn twee vrouwen
en hun dienstmaagden dienen. Rachel was voor een hele tijd onvruchtbaar maar
bij Lea werden de eerste vier zonen voor Jakob verwekt.
Genesis 29:31 Toen nu de HEERE zag, dat Lea
gehaat was, opende Hij haar baarmoeder; maar Rachel was onvruchtbaar. 32 En Lea
werd bevrucht, en baarde een zoon, en zij noemde zijn naam Ruben; want zij
zeide: Omdat de HEERE mijn verdrukking heeft aangezien, daarom zal mijn man mij
nu liefhebben. 33 En zij werd wederom bevrucht, en baarde een zoon, en zeide:
Dewijl de HEERE gehoord heeft, dat ik gehaat was, zo heeft Hij mij ook dezen
gegeven; en zij noemde zijn naam Simeon. 34 En zij werd nog bevrucht, en baarde
een zoon, en zeide: Nu zal zich ditmaal mijn man bij mij voegen, dewijl ik hem
drie zonen gebaard heb; daarom noemde zij zijn naam Levi. 35 En zij werd
wederom bevrucht, en baarde een zoon, en zeide: Ditmaal zal ik den HEERE loven;
daarom noemde zij zijn naam Juda. En zij hield op van baren.
Op de tijdsbalk zijn we nu
in volgende periode van zeven jaar beland van 1745 v. Chr. tot 1738 v. Chr.
Tijdens deze periode worden Jakob bij Lea, zijn eerste zonen geboren: Ruben,
Simeon, Levi en Juda. In het
volgende hoofdstuk van het Bijbelboek Genesis lezen we de geschiedenis van de
geboorte van de overige zonen (met uitzondering van Benjamin) en één dochter
van Jakob.
Genesis 30:1 Als nu Rachel zag, dat zij Jakob
niet baarde, zo benijdde Rachel haar zuster; en zij zeide tot Jakob: Geef mij
kinderen! of indien niet, zo ben ik dood. 2 Toen ontstak Jakobs toorn tegen
Rachel, en hij zeide: Ben ik dan in plaats van God, Die de vrucht des buiks van
u geweerd heeft? 3 En zij zeide: Zie, daar is mijn dienstmaagd Bilha, ga tot haar in; dat zij op mijn knieën
bare, en ik ook uit haar gebouwd worde. 4 Zo
gaf zij hem haar dienstmaagd Bilha tot een vrouw; en Jakob ging tot haar
in. 5 En Bilha werd zwanger, en baarde Jakob een zoon. 6 Toen zeide Rachel: God
heeft mij gericht, en ook mijn stem verhoord, en heeft mij een zoon gegeven;
daarom noemde zij zijn naam Dan. 7
En Bilha, Rachels dienstmaagd, werd wederom bevrucht, en baarde Jakob den
tweeden zoon. 8 Toen zeide Rachel: Ik heb worstelingen Gods met mijn zuster
geworsteld; ook heb ik de overhand gehad; en zij noemde zijn naam Nafthali.9 Toen nu Lea zag, dat zij
ophield van baren, nam zij ook haar
dienstmaagd Zilpa, en gaf die aan Jakob tot een vrouw. 10 En Zilpa, Lea's
dienstmaagd, baarde Jakob een zoon.11 Toen zeide Lea: Er komt een hoop! en zij
noemde zijn naam Gad. 12 Daarna
baarde Zilpa, Lea's dienstmaagd, Jakob een tweeden zoon. 13 Toen zeide Lea: Tot
mijn geluk! want de dochters zullen mij gelukkig achten; en zij noemde zijn
naam Aser. 14 En Ruben ging in de
dagen van de tarweoogst, en hij vond Dudaim in het veld, en hij bracht die tot
zijn moeder Lea. Toen zeide Rachel tot Lea: Geef mij toch van uws zoons Dudaim.
15 En zij zeide tot haar: Is het weinig, dat gij mijn man genomen hebt, dat gij
ook mijns zoons Dudaim nemen zult? Toen zeide Rachel: Daarom zal hij dezen
nacht voor uws zoons Dudaim bij u liggen. 16 Als nu Jakob des avonds uit het
veld kwam, ging Lea uit hem tegemoet, en zeide: Gij zult tot mij inkomen; want
ik heb u om loon zekerlijk gehuurd voor mijns zoons Dudaim; en hij lag dien
nacht bij haar. 17 En God verhoorde Lea;
en zij werd bevrucht, en baarde Jakob
den vijfden zoon. 18 Toen zeide Lea: God heeft mijn loon gegeven, nadat ik
mijn dienstmaagd aan mijn man gegeven heb; en zij noemde zijn naam Issaschar. 19 En Lea werd wederom
bevrucht, en zij baarde Jakob den zesden
zoon. 20 En Lea zeide: God heeft mij, mij heeft Hij begiftigd met een goede
gift; ditmaal zal mijn man mij bijwonen; want
ik heb hem zes zonen gebaard; en zij noemde zijn naam Zebulon. 21 En zij baarde daarna een dochter; en zij noemde haar
naam Dina. 22 God dacht ook aan
Rachel; en God verhoorde haar, en opende haar baarmoeder. 23 En zij werd
bevrucht, en baarde een zoon; en zij zeide: God heeft mijn smaadheid
weggenomen! 24 En zij noemde zijn naam Jozef,
zeggende: De HEERE voege mij een anderen zoon daartoe. 25 En het geschiedde, dat Rachel Jozef gebaard had, dat Jakob tot Laban
zeide: Laat mij vertrekken, dat ik ga tot mijn plaats, en naar mijn land.
26 Geef mijn vrouwen, en mijn kinderen, om
welke ik u gediend heb, dat ik vertrek; want gij weet mijn dienst, dien ik
u gediend heb.
De geboorte van Jozef bij
Rachel betekende chronologisch gezien het einde van de veertienjarige
diensttijd van Jakob aan Laban. Op de tijdsbalk zitten we nu in het jaar 1738 v. Chr.
Het hoofdstuk 30 van
Genesis vervolgd vanaf vers 27 tot 43 over de bijzondere geschiedenis van de inboedel
waar Jakob uit Haran mee vertrekt en is chronologisch gezien voor dit artikel
niet van belang. Van belang is de verankering van de geboorte van Jozef met het
laatste dienstjaar van Jakob. Dit maakt dat Jakob eenennegentig jaar oud was
bij de geboorte van Jozef in 1738 v.
Chr. Daarna zou hij gedurende nog zes jaar het vee van Laban verzorgen:
Genesis 31:41 Ik ben nu
twintig jaren in uw huis geweest; ik heb u veertien
jaren gediend om uw beide dochteren, en
zes jaren om uw kudde; en gij hebt mijn loon tien malen veranderd.
De periode van zes jaar
eindigde in 1732 v. Chr., waarna de
terugkeer naar Kanaän volgde, waar de relatie met Ezau hersteld zou worden.
Genesis 32:1 Jakob toog
ook zijns weegs; en de engelen Gods ontmoetten hem. 2 En Jakob zeide, met dat
hij hen zag: Dit is een heirleger Gods! en hij noemde den naam derzelver plaats
Mahanaim. 3 En Jakob zond boden uit voor zijn aangezicht tot Ezau, zijn broeder, naar het land Seir,
de landstreek van Edom. 4 En hij gebood hun, zeggende: Zo zult gij zeggen tot
mijn heer, tot Ezau: Zo zegt Jakob, uw knecht: Ik heb als vreemdeling gewoond
bij Laban, en heb er tot nu toe vertoefd; 5 En ik heb ossen en ezelen, schapen
en knechten en maagden; en ik heb gezonden om mijn heer aan te zeggen, opdat ik genade vinde in uw ogen
.
Vervolgens zou Jakob voor
zijn ontmoeting met Ezau een vreemde ontmoeting met de Engel des HEEREN hebben,
die na een worsteling met Jakob diens naam van Jakob naar Israël wijzigde.
Genesis 32:24 Doch Jakob
bleef alleen over; en een man
worstelde met hem, totdat de dageraad opging. 25 En toen Hij zag, dat Hij hem niet overmocht, roerde Hij het gewricht zijner heup aan, zodat het gewricht van Jakobs
heup verwrongen werd, als Hij met
hem worstelde. 26 En Hij zeide: Laat
Mij gaan, want de dageraad is
opgegaan. Maar hij zeide: Ik zal U niet laten gaan, tenzij dat Gij mij zegent.
27 En Hij zeide tot hem:
Tijdschema 1698/1685
Tijdschema 1684/1671
Hoe is uw naam? En hij
zeide: Jakob. 28 Toen zeide Hij: Uw naam
zal voortaan niet Jakob heten, maar Israël; want gij hebt u vorstelijk gedragen
met God en met de mensen, en hebt overmocht. 29 En Jakob vraagde, en zeide:
Geef toch Uw naam te kennen. En Hij zeide: Waarom is het, dat gij naar Mijn
naam vraagt? En Hij zegende hem aldaar. 30 En Jakob noemde den naam dier plaats
Pniël: Want, zeide hij ik heb God
gezien van aangezicht tot aangezicht, en mijn ziel is gered geweest. 31 En de
zon rees hem op, als hij door Pniël gegaan was; en hij was hinkende aan zijn
heup.
Op onze tijdsbalk is het
een zevenennegentigjarige Jakob die tot zonsopkomst met de Engel des HEEREN
worstelt, zich aan Hem vastklampt en niet laat gaan alvorens Hij hem zegent.
Op de tijdsbalk
uitgetekend zou elf jaar later de jongeling Jozef door zijn jaloerse halfbroers
aan Midianieten op weg naar Egypte verkocht worden:
Genesis 37:1 En Jakob
woonde in het land der vreemdelingschappen zijns vaders, in het land Kanaän. 2
Dit zijn Jakobs geschiedenissen. Jozef,
zijnde een zoon van zeventien jaren, weidde de kudde met zijn broeders (en
hij was een jongeling), met de zonen van Bilha, en de zonen van Zilpa, zijns
vaders vrouwen; en Jozef bracht hun kwaad gerucht tot hun vader. 3 En Israël
had Jozef lief, boven al zijn zonen; want hij was hem een zoon des ouderdoms;
en hij maakte hem een veelvervigen rok. 4 Als nu zijn broeders zagen, dat hun
vader hem boven al zijn broederen liefhad, haatten zij hem, en konden hem niet
vredelijk toespreken.
In 1722 v. Chr. kwam Jozef als zeventienjarige in Egypte terecht.
Genesis 39:1 Jozef nu werd
naar Egypte afgevoerd; en Potifar, een hoveling van Farao, een overste der
trawanten, een Egyptisch man, kocht hem uit de hand der Ismaëlieten, die hem
derwaarts afgevoerd hadden. Dit is een geschiedenis die algemeen gekend is. De vrouw
van Potifar wilde seks met de Hebreeër Jozef (Genesis 39:7), maar werd door hem
afgewezen. Het resultaat was dat Jozef niettemin beschuldigd werd en voor lange
tijd gevangen gezet, met een wrede behandeling volgens Psalm 105:18 Men drukte
zijn voeten in den stok; zijn persoon kwam in de ijzers. 19 Tot den tijd toe,
dat Zijn woord kwam, heeft hem de rede des HEEREN doorlouterd.
In de gevangenis werd hij
bekend als een uitlegger van dromen en als een gevolg daarvan stond hij wanneer
hij dertig jaar oud was, voor de farao van Egypte, diens nachtmerrie
verklarende.
Genesis 41:46 Jozef nu was dertig jaren oud, als hij
stond voor het aangezicht van Farao, koning van Egypte; en Jozef ging uit van
Farao's aangezicht, en hij toog door gans Egypteland.
Op onze tijdsbalk is dit
het jaar 1708 v. Chr. Het jaar daaropvolgend zouden de zeven jaar van overvloed
aanvangen, waarbij Jozef als aangestelde onderkoning van Egypte, voorraden liet
opslaan. De zeven jaar van overvloed lopen van het voorjaar van 1707 tot 1700
v. Chr. In het voorjaar 1706 v. Chr. begon de wereldwijde hongersnood, een
hongersnood die zou maken dat twee jaar later de aartsvader Jakob voor farao
zou staan. Jakob was dan 130 jaar oud en zijn zoon Jozef was op dat moment
negenendertig jaar oud.
Tijdschema 1670/1657
Tijdschema 1656/1643
Tijdschema 1642/1629
Tijdschema 1628/1615
Tijdschema 1614/1601
Tijdschema 1600/1587
Genesis 45:4 En Jozef
zeide tot zijn broederen: Nadert toch tot mij! En zij naderden. Toen zeide hij:
Ik ben Jozef, uw broeder, dien gij naar
Egypte verkocht hebt. 5 Maar nu, weest niet bekommerd, en de toorn ontsteke
niet in uw ogen, omdat gij mij hierheen verkocht hebt; want God heeft mij voor
uw aangezicht gezonden, tot behoudenis des levens. 6 Want het zijn nu twee jaren des hongers in het midden des lands; en
er zijn nog vijf jaren, in welke geen ploeging noch oogst zijn zal. 7 Doch God
heeft mij voor uw aangezicht henen gezonden, om u een overblijfsel te stellen
op de aarde, en om u bij het leven te behouden, door een grote verlossing.
In het jaar 1699 v. Chr.
zou Jakob en zijn clan van zeventig zielen in Egypte arriveren:
Genesis 46:1 En Israël
verreisde met al wat hij had, en hij kwam te Ber-seba, en hij offerde
offeranden aan den God van zijn vader Izak. 2 En God sprak tot Israël in
gezichten des nachts, en zeide: Jakob, Jakob! En hij zeide: Zie, hier ben ik! 3
En Hij zeide: Ik ben die God, uws vaders
God; vrees niet van af te trekken naar Egypte; want Ik zal u aldaar tot een
groot volk zetten. 4 Ik zal met u aftrekken naar Egypte en Ik zal u doen weder
optrekken, mede optrekkende; en Jozef zal zijn hand op uw ogen leggen. 5
Toen maakte zich Jakob op van Ber-seba; en de zonen van Israël voerden Jakob,
hun vader, en hun kinderen, en hun vrouwen, op de wagenen, die Farao gezonden
had, om hem te voeren. 6 En zij namen hun vee, en hun have, die zij in het land
Kanaän geworven hadden, en zij kwamen in Egypte, Jakob en al zijn zaad met hem;
7 Zijn zonen, en de zonen zijner zonen met hem; zijn dochteren, en zijner zonen
dochteren, en al zijn zaad bracht hij met zich in Egypte. 8 En dit zijn de
namen der zonen van Israël, die in Egypte kwamen: Jakob en zijn zonen. De eerstgeborene van Jakob: Ruben. 9 En de
zonen van Ruben: Hanoch, en Pallu, en Hezron, en Karmi. 10 En de zonen van
Simeon: Jemuël, en Jamin, en Ohad, en Jachin, en Zohar, en Saul, de zoon ener
Kanaänietische vrouw. 11 En de zonen van
Levi: Gerson, Kehath en Merari.
Genesis 47:7 En Jozef
bracht zijn vader Jakob mede, en stelde hem voor Farao's aangezicht; en Jakob
zegende Farao. 8 En Farao zeide tot Jakob: Hoe
vele zijn de dagen der jaren uws levens! 9 En Jakob zeide tot Farao: De
dagen der jaren mijner vreemdelingschappen zijn honderd en dertig jaren; weinig en kwaad zijn de dagen der jaren
mijns levens geweest, en hebben niet bereikt de dagen van de jaren des levens
mijner vaderen, in de dagen hunner vreemdelingschappen. 10 En Jakob zegende
Farao, en ging uit van Farao's aangezicht.
Jakob zou nog zeventien
jaar in Egypte bij zijn lievelingszoon Jozef tot aan zijn dood doorbrengen.
Genesis 47:28 En Jakob leefde in het land van Egypte
zeventien jaar; zodat de dagen van Jakob, de jaren zijns levens, geweest
zijn honderd zeven en veertig jaren.
29 Als nu de dagen van Israël naderden, dat hij sterven zou, zo riep hij zijn
zoon Jozef, en zeide tot hem: Indien ik nu genade gevonden heb in uw ogen, zo
leg toch uw hand onder mijn heup, en doe weldadigheid en trouw aan mij, en
begraaf mij toch niet in Egypte; 30 Maar dat ik bij mijn vaderen ligge; hierom
zult gij mij uit Egypte voeren, en mij in hun graf begraven. En hij zeide: Ik
zal doen naar uw woord! 31 En hij zeide: Zweer mij! en hij zwoer hem. En Israël
boog zich ten hoofde van het bed.
Het is met deze
chronologische gegevens in de tijd terugrekenend, dat we de leeftijd van Jakob
bij het verkrijgen van de zegen van Izaak berekend hebben op 77 jaar. Zowel de
Seder Olam als de Joodse legendes gecompileerd door Louis Ginzberg (Legend of
the Jews, by Louis Ginzberg, 1909, Volume I, Chapter VI), lassen een periode
van veertien jaar in tussen het verkrijgen van de zegen van Izaak en de vlucht
van Jakob naar Haran. Indien dit correct is was Jakob drieënzestig jaar oud bij
het verkrijgen van de zegen van Izaak in 1766 v. Chr. Zijn worsteling met de
Engel des HEEREN blijft ongewijzigd in het jaar 1732 v. Chr. op de tijdsbalk
verankerd.
Op mijn tijdsbalk is het
bij de dood van Jakob 1682 v. Chr.
of 2315 anno mundi. In mijn boek EXODUS begin ik de inleiding tot de
geschiedenis van de exodus bij de aankomst van Jakob in Egypte. De
mummificering van Jakob bij zijn dood en de tocht naar zijn laatste rustplaats
in Kanaän heb ik onder andere uitvoerig behandelt.
Hoofdstuk 5
De eerste drieduizend jaar
Met het vorige hoofdstuk sloten
we op onze reis in de tijd chronologisch af bij de dood van de aartsvader Jakob
in Egypte. Met dit hoofdstuk vervolgen we met de aartsvader Levi, de
overgrootvader van Mozes, die ons chronologisch naar het Exodus-jaar zal
leiden. Jozef, de elfde zoon van Jakob die als onderkoning van Egypte, zou een
leeftijd van honderdtien jaar bereiken. Het sterfjaar van Jozef was 1628 v.
Chr. of anno mundi 2369. De dood en mummificering van Jozef in Egypte heb ik in
het bijzonder aandacht gegeven in mijn boek EXODUS, 2015, blz. 21-33.
De chronologie van het
verblijf van de twaalf stammen in Israël bepalen we op basis van de
chronologische gegevens die de Bijbel verstrekt over Levi, de derde zoon van Jakob bij Lea, en zijn nageslacht tot op
Mozes. In het vorige hoofdstuk hebben we gezien dat de eerste vier zonen van
Jakob, waarvan Levi de derde was, in
de tweede periode van Jakob s zevenjarige diensttijd aan Laban, geboren
werden, zijnde de periode van 1745 v. Chr. tot 1738 v. Chr. Mozes was de zoon
van Amram, de zoon van Kehath, de zoon van Levi: vier geslachten. Hierna het betreffende Bijbelgedeelte:
Exodus 6:15 Dit nu zijn de
namen der zonen van Levi, naar hun
geboorten: Gerson, en Kehath, en
Merari. En de jaren des levens van Levi waren honderd zeven en dertig jaren. 16
De zonen van Gerson: Libni en Simeï, naar hun huisgezinnen. 17 En de zonen van
Kehath: Amram, en Jizhar, en Hebron,
en Uzziël, en de jaren des levens van
Kehath waren honderd drie en dertig jaren. 18 En de zonen van Merari:
Machli en Musi; dit zijn de huisgezinnen van Levi, naar hun geboorten. 19 En
Amram nam Jochebed, zijn moei, zich tot een huisvrouw, en zij baarde hem Aäron
en Mozes; en de jaren des levens van
Amram waren honderd zeven en dertig jaren. (Statenvertaling)
%%%FOTO11%%
Tijdschema 1586/1573
%%%FOOTO12%%%
Tijdschema 1572/1559
Laat ons nu de vier namen
van Levi tot Mozes op de tijdsbalk plaatsen. Bij sommige namen zoals die van
Mozes lukt dit chronologisch exact, bij andere namen zoals bij de zoon van
Levi: Kehath, vertrouwen we op de Joodse legendes en werken we met circa s.
Kehath was al geboren voor de intocht in Egypte in 1699 v. Chr., dat leert het
hierna volgende Bijbelgedeelte:
Genesis 46:1 En Israël verreisde met al wat hij had,
en hij kwam te Ber-seba, en hij offerde offeranden aan den God van zijn vader
Izak. 2 En God sprak tot Israël in gezichten des nachts, en zeide: Jakob,
Jakob! En hij zeide: Zie, hier ben ik! 3 En Hij zeide: Ik ben die God, uws
vaders God; vrees niet van af te trekken
naar Egypte; want Ik zal u aldaar tot een groot volk zetten. 4 Ik zal met u
aftrekken naar Egypte en Ik zal u doen
weder optrekken, mede optrekkende; en Jozef zal zijn hand op uw ogen
leggen. 5 Toen maakte zich Jakob op van Ber-seba; en de zonen van Israël
voerden Jakob, hun vader, en hun
kinderen, en hun vrouwen, op de wagenen, die Farao gezonden had, om hem te
voeren. 6 En zij namen hun vee, en hun have, die zij in het land Kanaän
geworven hadden, en zij kwamen in Egypte,
Jakob en al zijn zaad met hem; 7 Zijn
zonen, en de zonen zijner zonen met hem; zijn dochteren, en zijner zonen
dochteren, en al zijn zaad bracht hij met zich in Egypte. 8 En dit zijn de
namen der zonen van Israël, die in Egypte kwamen: Jakob en zijn zonen. De eerstgeborene
van Jakob: Ruben. 9 En de zonen van Ruben: Hanoch, en Pallu, en Hezron, en
Karmi. 10 En de zonen van Simeon: Jemuël, en Jamin, en Ohad, en Jachin, en
Zohar, en Saul, de zoon ener Kanaänietische vrouw. 11 En de zonen van Levi: Gerson, Kehath
en Merari.
Volgens de Joodse
overlevering (Jewish Legends, Louis Ginzberg, 1909, Volume II, Chapter II) werd
Kehath geboren in het vijfendertigste jaar van Levi. Gemakkelijkheid halve
breng ik deze jaartallen op mijn tijdsbalk aan en bestudeer of het chronologisch
zin geeft. Wanneer Kehath inderdaad in het vijfendertigste levensjaar van Levi
geboren werd, dan geeft dat hem een leeftijd van tien jaar in het jaar van de
intocht in oktober 1708/september 1707 v. Chr. De chronologische gegevens van
Kehath volgens de Joodse legende, geven aldus tot hier toe geen enkel probleem.
Vervolgens leert de legende onder andere dat Jochebed, de dochter van Levi, (en
toekomstige moeder van Mozes) geboren werd in Levi s drieënzestigste jaar. Op
de tijdsbalk zitten we nu in het jaar 1680/1679 v. Chr. Datzelfde jaar werd
volgens de overlevering Amram, (de vader van Mozes) aan Kehath geboren. Amram
huwde aldus later met zijn tante. Dat huwelijk werd volgens de overlevering
voltrokken in het vierennegentigste levensjaar van Levi. Op de tijdsbalk
uitgetekend geeft deze chronologische informatie geen enkel probleem. Het
huwelijk van Amram en Jochebed zit wanneer we de chronologische gegevens van de
legende volgen, verankerd in het jaar okt1649/sep1648 v. Chr. wanneer beide
eenendertig jaar oud waren. Wanneer we nu met de Bijbels-chronologische
gegevens van Mozes van het Exodus-jaartal zijnde 1483 v. Chr. terugrekenen
bekomen we voor Amram en Jochebed een leeftijd van tachtig jaar bij de geboorte
van Mirjam, de vijf jaar oudere zuster van Mozes. De Joodse legende heeft met
deze ouderdom voor het krijgen van kinderen geen probleem, rijk als de
geschiedenis van het oude Israël is aan wonderen. Hierna een citaat
aangaande Jochebed:
Old as Jochebed
was, she regained her youth. Her skin became soft, the wrinkles in her face
disappeared, the warm tints of maiden beauty returned, and in a short time she
became pregnant.
Maar ook in Egypte vinden
we in een buiten-Bijbelse bron bij Manetho, de Egyptische oudheid-historicus,
een verwijzing naar een zeer hoge ouderdom van negenennegentig jaar met de
regeerperiode van farao Pepi II. Een leeftijd die overigens, naar mijn weten,
geen enkele Egyptoloog in twijfel trekt. Volgens mijn herziening van de
geschiedenis van de oudheid (zie TIJD en TIJDEN, 2015, blz. 107-112) was Pepi
II de farao van de verdrukking in Egypte en aldus tijdgenoot van Amram en
Jochebed.
Het hierna volgende
Bijbelgedeelte leert dat Jozef de eerste aartsvader was, die in Egypte stierf.
Vers 24 maakt duidelijk dat bij de dood van Jozef zijn broer en halbroers nog
in leven waren.
Genesis 50:22 Jozef dan
woonde in Egypte, hij en het huis zijns vaders; en Jozef leefde honderd en tien jaren. 23 En Jozef zag van Efraïm
kinderen, van het derde gelid; ook werden de zonen van Machir, den zoon van
Manasse, op Jozefs knieën geboren. 24 En
Jozef zeide tot zijn broederen: Ik
sterf; maar God zal u gewisselijk bezoeken, en Hij zal u doen optrekken uit
dit land, in het land, hetwelk hij aan Abraham, Izak en Jakob gezworen heeft.
25 En Jozef deed de zonen van Israël zweren, zeggende: God zal u gewisselijk
bezoeken, zo zult gij mijn beenderen van hier opvoeren! 26 En Jozef stierf,
honderd en tien jaren oud zijnde; en zij balsemden hem, en men leide hem in een
kist in Egypte.
Levi, de derde zoon van
Jakob zou de leeftijd van 137 jaar bereiken en stierf in 1605 v. Chr. Na de
dood van Levi heeft de verdrukking in Egypte een aanvang genomen.
Exodus 1:1 Dit nu zijn de
namen der zonen van Israël, die in Egypte gekomen zijn, met Jakob; zij kwamen
er in, elk met zijn huis. 2 Ruben, Simeon, Levi,
en Juda; 3 Issaschar, Zebulon, en Benjamin; 4 Dan en Nafthali, Gad en Aser. 5
Al de zielen nu, die uit Jakobs heup voortgekomen zijn, waren zeventig zielen; doch Jozef was in
Egypte. 6 Toen nu Jozef gestorven was, en
al zijn broeders, en al dat geslacht, 7 Zo werden de kinderen Israëls
vruchtbaar en wiesen overvloedig, en zij vermeerderden, en werden gans zeer
machtig, zodat het land met hen vervuld werd. 8 Daarna stond een nieuwe koning op over Egypte, die Jozef niet
gekend had; 9 Die zeide tot zijn volk: Ziet, het volk der kinderen Israëls is
veel, ja, machtiger dan wij. 10 Komt aan, laat ons wijselijk tegen hetzelve
handelen, opdat het niet vermenigvuldige, en het geschiede, als er enige krijg
voorvalt, dat het zich ook niet vervoege tot onze vijanden, en tegen ons
strijde, en uit het land optrekke. 11 En zij zetten oversten der schattingen
over hetzelve, om het te verdrukken met
hun lasten; want men bouwde voor Farao schatsteden, Pitom en Raamses.
Vanaf de dood van Levi in
1605 v. Chr. zijn het 122 jaar tot de Exodus. De zoon van Levi: Kehath (de
grootvader van Mozes), die als jongeling bij de clan van Jakob-Israël bij de
intocht in Egypte behoorde, bereikte de leeftijd van 133 jaar (Exodus 6:17). De
zoon die Kehath in Egypte verwekte: Amram, de vader van Mozes, krijgt volgens
Exodus 6:19 een leeftijd van 137 jaar. In mijn boek EXODUS, 2016, blz. 37-46,
toon ik aan dat volgens de Joodse overlevering, Mozes geboren werd na een zwangerschap
van slechts zes maanden en dat het jaar en de maand van zijn geboorte exact
gedateerd kan worden in de maand sjabat (januari/februari) van het jaar 1563 v.
Chr. Als tachtigjarige stond hij in 1483 v. Chr., het jaar van de Exodus, voor
farao, en 120 jaar oud stierf hij aan de grens van het Beloofde Land Kanaän in
het jaar 1443 v. Chr. Vanaf de exodus met nisan in 1483 v. Chr. zijn het
vierhonderddertig jaar terug tot de belofte aan Abram met nisan in 1913 v. Chr.
Exodus 12:40 De tijd nu
der woning, dien de kinderen Israëls in Egypte (LXX: en Kanaän) gewoond hebben,
is vierhonderd jaren en dertig jaren. 41 En het geschiedde ten einde van de
vierhonderd en dertig jaren, zo is het even op denzelfden dag geschied, dat al
de heiren des HEEREN uit Egypteland gegaan zijn.
In mijn boek EXODUS, 2016,
heb ik ook aandacht gegeven aan de duur van de verdrukking in Egypte en Kanaän.
De verdrukking in Egypte begon een tijd na de dood van Jozef, toen een farao
aan de macht kwam die Jozef en zijn weldaden voor Egypte niet gekend had. Deze
verdrukking kunnen we op de tijdsbalk verankeren bij de geboorte van Mirjam in
1569 v. Chr., een naam die de betekenis van bitter heeft. Mozes, haar broer,
zou vijf jaar later in 1564 v. Chr. geboren worden. De Egyptische verdrukking
duurde tot aan de Exodus aldus minstens zesentachtig jaar tot maximum
honderdtweeëntwintig jaar, wanneer we vanaf de dood van Levi rekenen.
In mijn boek Van Noach
tot Christus, 1987, door het Goede Boek gepubliceerd, vermeldde ik in
bijvoegsel III de verschillende Bijbelse geslachtsregisters, die duidelijk
maken dat de tijdsperiode van 430 jaar die Paulus doorgeeft in Galaten 3:17, te
verdelen zijn over zowel het verblijf in Kanaän als in Egypte. Het
geslachtsregister van Levi tot Mozes zijn vier namen die alleen binnen de 215
jaar van het verblijf in Egypte passen. Ook het
geslachtsregister van Manasse, broer van Efraïm, en beiden zonen van Jozef die
in Egypte geboren werden, past alleen in de periode van 215 jaar. Van Manasse
(1 Kronieken 7:14-20) tot Zelafead (Numeri 27:1) ten tijde van de Exodus
vermeldt de Bijbel vijf namen: Manasse, Machir, Gilead, Hefer en Zelafead.
Hierbij is nog op te merken dat de Bijbel vermeldt dat Jozef (Genesis 50:23),
de kinderen van Machir op zijn knieën heeft gehad.
Mozes zou tot zijn
veertigste levensjaar als de geadopteerde zoon van de dochter van farao in het
huis van farao verblijven. Daarna liep het fout.
Hebreeën 11:23 Door het
geloof werd Mozes, toen hij geboren
was, drie maanden lang van zijn ouders verborgen, overmits zij zagen, dat het
kindeken schoon was; en zij vreesden het gebod des konings niet. 24 Door het
geloof heeft Mozes, nu groot geworden zijnde, geweigerd een zoon van Farao's dochter genoemd te worden; 25 Verkiezende
liever met het volk van God kwalijk gehandeld te worden, dan voor een tijd de
genieting der zonde te hebben; 26 Achtende de versmaadheid van Christus
meerderen rijkdom te zijn, dan de schatten in Egypte; want hij zag op de
vergelding des loons. 27 Door het geloof heeft hij Egypte verlaten, niet
vrezende den toorn des konings; want hij hield zich vast, als ziende den
Onzienlijke. 28 Door het geloof heeft hij het pascha uitgericht, en de
besprenging des bloeds, opdat de verderver der eerstgeborenen hen niet raken
zou. 29 Door het geloof zijn zij de Rode zee doorgegaan, als door het droge;
hetwelk de Egyptenaars, ook verzoekende, zijn verdronken.
Tijdschema 1558/1545
Tijdschema 1544/1531
|
