KRONOS

We vervolgen deze week met onze afleveringen over de historische jubeljaren. Met het artikel van 04.04.2018 op dit blog gaven we aandacht aan het zeventiende jubeljaar dat ten tijde van de regeerperiode van koning Josia en de val van Nineveh viel.

De val van Nineveh was door de profeet Nahum (1:1-15) aangekondigd. Aan het einde van de oordeelsaankondiging door Nahum volgt het belangrijk vers 15 waar staat: Vier, o Juda, uw feesten, betaal uw geloften!

Nahum 1:15 Zie, op de bergen de voeten van de vreugdebode die heil verkondigt. Vier, o Juda, uw feesten, betaal uw geloften! Want voortaan zal de snoodaard niet meer door u heentrekken, hij is geheel en al uitgeroeid. (NBG Vertaling 1951)

Kan het duidelijker? Vier, o Juda, uw feesten, betaal uw geloften!

Dit zijn de feesten waaronder ook het jubeljaar, dat in het derde Bijbelboek Leviticus hoofdstuk 25:9-12 beschreven staan. Het zeventiende jubeljaar is op deze wijze als absoluut historisch op de tijdsbalk verankerd en bevestigd de wijze van tellen van de wetenschapper William Whiston (1667/1752).

De wijze van rekenen met de Bijbelse sabbat- en jubeljaren heb ik van William Whiston (JOSEPHUS Complete Works, Translated by William Whiston, A.M., Appendix Dissertation V) overgenomen. Ik heb dertig jubeljaren uit zijn lijst geselecteerd en op een tijdsbalk ondergebracht. Vanaf het eerste jubeljaar in 1395/1394 v. Chr. na de inname van het Beloofde Land Kanaän tot het openbaar worden van Jezus Christus als de Messias in 27/28 AD zijn er niet toevallig we dertig jubeljaren. Hierna een opsomming van de jubeljaren die we met onze artikelenreeks al behandeld hebben.

Exodus jaartal: 1483 v. Chr. Begin sabbatjaartelling: 1443 v. Chr.

Jubeljaren en jaartallen v. Chr.: Historische periode:

1. 1395/1394 Richter Othniël

2. 1346/1345 Ruth 6:6

3. 1297/1296 Richter Ehud

4. 1248/1247 verdrukking Jabin

5. 1199/1198 Richter Thola

6. 1150/1149 verdrukking Ammon

7. 1101/1100 Richter en profeet Samuël

8. 1052/1051 Saul

9. 1003/1002 Salomo

10. 954/953 Rehabeam

11. 905/904 Josafat

12. 856/855 Joas

13. 807/806 Amazia

14. 758/757 Uzzia

15. 709/708 Het 14de jaar van Hizkia

16. 660/659 Manasse

17. 611/610 Josia- val van Nineveh

18. 562/561 Jaar 37 ballingschap Jojachin

Deze week gaan we verder met het achttiende historische jubeljaar van oktober 562/september 561 v. Chr.

Op het bijgevoegde tijdschema voor de periode van 606 tot 593 v. Chr. merken we het eerste en het tweede sabbatjaar in de cyclus van het achttiende jubeljaar. Bovenaan de tijdschema staan de jaartallen volgens de westerse kalender vermeld onderverdeeld in vier kwartalen. Daaronder staan de sabbatjaren en jubeljaren via een blauwe tijdsbalk uitgetekend. Een sabbatjaar liep van april tot maart in het volgend jaar en een jubeljaar volgde na zeven sabbatjaren. Het jubeljaar begon in oktober en liep tot september van het volgend jaar, een jaar waar in april een nieuwe sabbatjaarcyclus begonnen was. Dit is in een notendop de wijze van rekenen die William Whiston ons doorgegeven heeft.

William Whiston (1667/1752) was een Engelse wiskundige, historicus en theoloog. Hij is vooral bekend door zijn vertaling van de werken van Flavius Josephus uit het Grieks naar de Engelse taal. In zijn eerder vermelde dissertatie V geeft Whiston tien historische verwijzingen naar het houden van sabbat- en jubeljaren door het oude Israël vanuit de Bijbel, de werken van Flavius Josephus en vanuit de apocriefe boeken Makkabeeën. Deze verwijzingen vormen als het ware een ketting waarmee men op de tijdsbalk naar het verleden kan navigeren. Aan deze lijst van tien historische verwijzingen voegde ik het historische jubeljaar van 562/561 v. Chr. toe, een jubeljaar dat met deze aflevering onze aandacht krijgt.

Het volgende tijdschema dat ons op de tijdsbalk naar het achttiende jubeljaar loodst gaat over de periode 592 tot 579 v. Chr. Dit was een dramatische tijdsperiode voor het koninkrijk Juda. Het uitgestelde oordeel over het koninkrijk Juda tijdens het leven van koning Josia zou ten tijde van zijn zoons Jojakim, Jojachin en zijn broer Zedekia als koningen over Juda uitgevoerd worden. Via drie wegvoeringen zouden de twee stammen Juda en Benjamin samen met de Levieten naar Babylon in ballingschap voor in totaal zeventig jaar lang weggevoerd worden. Eén jaar voor elk jaar dat zij in hun lange geschiedenis over honderdtwintig sabbatjaren heen, zeventig keer het sabbatjaargebod genegeerd hadden. In de zomer van 586 v. Chr. zou ook de Tempel te Jeruzalem door de Babyloniërs vernietigd worden. Het ontvolkte land had daarop van het jaar 605 tot het jaar 535 v. Chr. rust. Over de exacte datering van deze geschiedenis plaatste ik eerder op 31.10.2016 op dit blog een artikel: het jaartal van de vernietiging van de Tempel van Salomo door de Babyloniërs. Zie link: http://bloggen.be/Robertdetelder/archief.php?startdatum=1477868400&stopdatum=1478473200

Het bijgevoegde tijdschema gaat over de periode van 578 tot 565 v. Chr. en toont het vijfde en zesde sabbatjaar over het sedert 586 v. Chr. ontvolkte land. De eerste wegvoering gaat terug tot 605 v. Chr., een wegvoering waar de bekende jonge Daniël deel van uitmaakte. De tweede wegvoering door de Babyloniërs geschiedde in 597 v. Chr. waarbij koning Jojachin, een zoon van Josia, na een korte regeerperiode van drie maanden gevankelijk weggevoerd werd. Jojachin werd opgevolgd door zijn oom Zedekia die de Babyloniërs als vazal over Jeruzalem installeerden. Het is de gedocumenteerde ballingschap van Jojachin in de Bijbel die de sleutel tot het historische achttiende jubeljaar is.

Het laatste tijdschema voor dit artikel gaat over de periode 569/556 v. Chr. en toont het zevende sabbatjaar gevolgd door het achttiende jubeljaar in het jaar oktober 562/september 561 v. Chr. Dit jubeljaar is heel merkwaardig omdat het samenvalt met het eerste regeringsjaar van de Babyloniër Evil Merodach die in dat jaar zijn gestorven vader Nebukadnezar opvolgde, en dat jaar koning Jojachin van Juda in diens zevenendertigste ballingsjaar uit zijn gevangenschap verlostte. Het zevenendertigste jaar van de ballingschap van Jojachin viel in oktober 562/september 561 v. Chr. en is gelijk aan het jubeljaar. Evil Merodach nam volgens de Ptolemeüs-koningslijst de scepter van zijn vader over op 11 januari 561 v. Chr. In de twaalfde maand (Adar-februari/maart) van het jaar 561 v. Chr. werd Jojachin uit zijn gevangenis verlost.

2 Koningen 25:27 En het geschiedde in het zevenendertigste jaar van de ballingschap van Jojakin, de koning van Juda, in de twaalfde maand, op de zevenentwintigste van de maand, dat Ewil-Merodak, de koning van Babel, in het jaar van zijn troonsbestijging, Jojakin, de koning van Juda, begenadigde en uit de gevangenis ontsloeg; 28 hij sprak vriendelijk met hem en stelde zijn zetel boven die van de koningen die met hem in Babel waren; 29 hij mocht zijn gevangenisklederen afleggen, en hij at geregeld aan zijn tafel, zolang hij leefde. 30 En zijn levensonderhoud werd hem geregeld vanwege de koning verstrekt, zoveel hij elke dag nodig had, zolang hij leefde. (NBG Vertaling 1951)

Het feit dat de vrijlating van Jojachin door de nieuwe koning van Babylon Evil Merodach in een Jubeljaar geschiedde, is heel opmerkelijk. De vrijlating van Jojachin was een vingerwijzing Gods voor het volk van Israël in Babylonische ballingschap. Zij waren namelijk in ballingschap als straf voor het zeventig maal niet houden van het sabbatjaar-gebod in het verleden.

Van de gevangenzetting in Babylon en Jojachin s levensonderhoud daar heeft de archeologie een bewijsstuk gevonden. Robert Johann Koldewey (1855/1925) was de Duitse archeoloog die tijdens de vorige eeuwwisseling te Babylon de vondst deed. Niet dat de Bijbel bewezen moet worden, maar alleen ter extra onderlijning voeg ik de archeologische vondst aan het artikel toe. In Berlijn in het Pergamon-Museum heeft men dit bijzonder Babylonisch Spijkerschrifttafeltje ontcijferd. Het document heeft het over een overzicht van leveranties van levensmiddelen zoals olie en andere producten aan de gevangengenomen koning Ja-u-kin of Jojachin van Juda. De Babylonische kleitabletten met betrekking tot Jojachin dragen bovendien als jaartal het dertiende regeringsjaar van Nebukadnezar wat de datering mogelijk maakt.

Een observatie die ik bij het bestuderen van de Bijbelse chronologie maak is de waarde die de Bijbelse Kroniekschrijver aan de datering van de Babylonische koningslijst geeft. De verovering van Jeruzalem door de Babyloniërs en de wegvoering in ballingschap van Juda is gedateerd aan de hand van de regeringsjaren van Nebukadnezar (2 Koningen 25:1-30).

Vandaag weten we dat de regeerperiode van Nebukadnezar op de tijdsbalk absoluut verankerd zit vanaf zijn eerste regeringsjaar in 605 v. Chr. tot aan zijn laatste jaar in 561 v. Chr. Babylonische annalen op kleitabletten die in het British Museum te Londen bewaard worden, leren dat Nabopolassar, de vader van Nebukadnezar, eenentwintig jaar op de troon zat en stierf op de achtste dag van de maand Ab, ofwel zestien augustus, en dat Nebukadnezar daarop naar Babylon terugkeerde, en op de eerste dag van de maand Eloel of zeventien september, de troon van Babylon besteeg. Het eerste regeringsjaar van Nebukadnezar zit op de tijdsbalk verankerd via twee genoteerde zonsverduisteringen in de oudheid. De eerste vond plaats op 22 april 621 v. Chr. in het vijfde jaar van Nabopolassar, de vader van Nebukadnezar. Zijn sterfjaar is dus 605 v. Chr. De tweede zonsverduistering is die van 4 juli 568 v. Chr., in het zevenendertigste regeringsjaar van Nebukadnezar. Weer wordt 605 v. Chr. bevestigt als ankerpunt.

Een andere observatie die ik maak is dat geen enkele koning van Israël en Juda ooit met een jaartal van een Assyrische koning werd verbonden. De Assyrische koningslijst en haar zogenaamde verankering op de tijdsbalk is bij nader onderzoek als één grote puinhoop te beschrijven, coregentschappen en het deleten van ongewenste koningsnamen waren schering en inslag. Nochtans worden meestal sinds Thiele de koningen van Israël en Juda foutief met de Assyrische koningslijst op de tijdsbalk verankerd.

De regeerperioden van de Babylonische en Perzische koningen zijn bewaard gebleven in de Ptolemeüs-canon. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, heb ik afgesloten met een appendix over de Ptolemeüs-canon en deze als betrouwbaar bevonden. Samen met de chronologische ketting van sabbat- en jubeljaren en de negenenzestig jaarweken van de profeet Daniël past de Ptolemeüs-canon in de overbrugging van het Oude naar het Nieuwe Testament.

De zogenaamde stille periode die er zit tussen de profeet Maleachi en het optreden van Johannes de Doper wordt door de Ptolemeüs canon overbrugd en bevestigd door de chronologie van de sabbatjaar- en jubeljaren en door de negenenzestig jaarweken van de profeet Daniël.

Wordt vervolgd

Met vriendelijke groet

Robert De Telder

Recente publicaties:

Kronieken van de koningen van Israël, 2017, zie link: https://www.bol.com/nl/p/kronieken-van-de-koningen-van-israel/9200000086650052/?suggestionType=searchhistory

EXODUS, 2016, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/102331

De Zonaanbidder, 2016, zie link: http://www.bravenewbooks.nl/books/87999