KRONOS

Met het artikel op dit blog van 24.11.2017 bracht ik de geschiedenis van het eerste wonder van Jezus Christus volgens het evangelie van Johannes (2:1-25) en gaf hierbij vooral aandacht aan de chronologie van het verhaal. Zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?ID=3038075

Het Pascha dat in Johannes hoofdstuk 2:13 vermeld wordt dateerde ik volgens de westerse jaartelling in de maand april van het jaar 27 AD. Zesenveertig jaar eerder was volgens Johannes hoofdstuk 2:20 de herbouw van de Tempel te Jeruzalem onder leiding van Herodes de Grote begonnen. Op de tijdsbalk was dit het jaar 20 v. Chr. Een jaartal dat we kunnen berekenen op basis van de chronologie die de oudheidhistoricus Flavius Josephus (Ant.Bk.XV, xi.1) in zijn studie doorgeeft. De chronologie van de regeerperiode van Herodes de Grote is op de tijdsbalk verankerd via vijf historische navigatiepunten en ligt wetenschappelijk vast. Zie TIJD en TIJDEN, 2015, blz. 437-442.

De evangelist Johannes geeft in totaal vier Pesachfeesten op voor de periode van het openbaar optreden van Jezus Christus. Het eerste Pesachfeest wordt vermeld in het hoofdstuk over het wonder te Kana waar de Heer Jezus Christus water in wijn veranderde. De openbare bediening van Jezus was toen al zes maanden eerder van start gegaan. Ter verduidelijking heb ik nieuwe tijdschema ’s op een grotere schaal gemaakt. De bijgevoegde tijdstabel van het artikel van 24.11.2017 was samengesteld op basis van twee centimeter per jaar op millimeterpapier met de focus op het dertigste jubeljaar van oktober 27/ september 28 AD.

Het nieuw samengestelde tijdschema heeft nu twaalf centimeter voor één jaar en is aanschouwelijk duidelijker. Met groene tijdsbalken is op het schema de sabbatjaar- en jubeljaarcyclus afgebeeld. Het dertigste Jubeljaar van september 27 AD tot oktober 28 AD zit op de tijdsbalk verankerd op basis van de studie van de achttiende-eeuwse wetenschapper William Whiston (1667/1752). Whiston was een Engelse wiskundige, historicus en theoloog. Hij is vooral bekend door zijn vertaling van de werken van Flavius Josephus uit het Grieks naar de Engelse taal: JOSEPHUS Complete Works, Translated by William Whiston, A.M., In een appendix van het lijvige boek vindt men Whiston ‘s Dissertation V, met zijn opgave van de jubeljaren in het oude Israël. Vanaf het jubeljaar toen Jezus Zich als de Christus aan de Joden bekendmaakte heb ik dertig jubeljaren teruggerekend ter verkrijging van het eerste jubeljaar in 1395/1394 v. Chr., negenenveertig jaar na de inname van Kanaän door de Israëlieten in 1443 v. Chr. De exodus uit Egypte dateren we in 1483 v. Chr. in de vijftiende eeuw v. Chr. Dit jaar zal het 3500 jaar geleden zijn dat de Exodus op een vrijdag plaatsvond.

Het bijzondere aan Whiston ’s opgave is zijn opmerking dat de historische sabbatjaren ononderbroken in de tijd in een cyclus van april tot maart doorliepen. In het negenenveertigste jaar van de zeven maal zeven jaarcyclus begon in oktober het jubeljaar dat tot september van het jaar daarop liep, waar intussen het eerste jaar van een nieuwe sabbatjaarcyclus al in april aangevangen was.

In zijn vermelde ‘dissertatie V’ geeft Whiston ter wetenschappelijke bevestiging van zijn bevinding tien historische verwijzingen naar het houden van sabbat- en jubeljaren door het oude Israël vanuit de Bijbel, de werken van Flavius Josephus en vanuit de apocriefe boeken van Makkabeeën. Deze verwijzingen vormen als het ware schakels van een chronologische ketting waarmee men op de tijdsbalk naar het verleden toe kan navigeren. Zijn schikking van de jubeljaren op de tijdsbalk liggen op deze manier wetenschappelijk vast verankerd. Aan deze lijst van tien historische verwijzingen voegde ik nog een jaartal toe dat ik bij het uittekenen op millimeter papier ontdekt had: het achttiende jubeljaar van 562/561 v. Chr. toen in het eerste regeringsjaar van de Babylonische koning Evil Merodach deze heerser koning Jojachin van Juda uit zijn gevangenis in Babylon verloste in het zevenendertigste jaar van diens ballingschap (2 Koningen 25:27). Het zevenendertigste jaar van de ballingschap van Jojachin viel in okt562/sep561 v. Chr. Evil Merodach nam de scepter op 11 januari 561 v. Chr. van zijn vader Nebukadnezar over. En in februari/maart, de twaalfde maand (Adar), van het jaar 561 v. Chr. werd Jojachin uit zijn gevangenis verlost. Het feit dat de vrijlating van Jojachin door de nieuwe koning van Babylon Evil Merodach in een Jubeljaar geschiedde, is heel opmerkelijk. De vrijlating van Jojachin was een vingerwijzing Gods voor het volk van Israël in Babylonische ballingschap. Zij waren namelijk in ballingschap als straf voor het zeventig maal niet houden van de sabbatjaren in het verleden. Gedurende de periode van de Babylonische Ballingschap had het land Israël rust en werden de zeventig keer vergoed, dat zij in hun lange geschiedenis, sinds het in bezit nemen van het land Kanaän in 1443 v. Chr., het sabbatgebod negeerden. Een wet die leerde dat elk zevende jaar het land niet bewerkt mocht worden (Leviticus 25:1-5). Zie ook het artikel van 18.12.2017 op dit blog, link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1513551600&stopdatum=1514156400

Dit even ter inleiding alvorens we de gebeurtenissen die de evangelist Johannes verhaalt op de tijdsbalk onderbrengen.

Johannes begint zijn evangelie met vooreerst alle aandacht voor het Woord God ‘s dat mens geworden is in de persoon van Jezus Christus:

1:1 In den beginne was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God. 2 Dit was in den beginne bij God. 3 Alle dingen zijn door het Woord geworden en zonder dit is geen ding geworden, dat geworden is. 4 In het Woord was leven en het leven was het licht der mensen; 5 en het licht schijnt in de duisternis en de duisternis heeft het niet gegrepen. (NBG Vertaling 1951)

Vervolgens gaat Johannes in vers zes naar het historisch verifieerbare optreden van Johannes de Doper als de getuige, als de aankondiger van de nakende openbaring van de Messias of Christus. De evangelist Lucas voegt hier aan toe dat dit geschiedde in het vijftiende jaar van de regering van keizer Tiberius, toen Pontius Pilatus stadhouder over Judea was (Lucas 3:1-2). Op mijn bijgevoegde tijdsbalk heb ik het vijftiende regeringsjaar van Tiberius met een gele balk aangebracht van oktober 26 AD tot september 27 AD. Het vijftiende regeringsjaar van Tiberius van 26/27 AD is gerekend vanaf 12 AD toen Tiberius als ‘co-princeps’ van keizer Augustus over het oostelijke gedeelte van het Romeinse Rijk benoemd werd. Deze aanstelling als co-regent vinden we in Romeinse bronnen terug: SUETONIUS, Tib. Vita, 21 a.u.c.765.

Op mijn tijdsbalk merken we dat het optreden van Johannes de Doper gevolgd door het openbaar worden van Jezus als de Christus (1:29) in de helft van het zesde jaar voorafgaand aan het zevende sabbatjaar begon. Het zesde jaar in de sabbatjaarcyclus was een jaar van dubbele zegening over het land ter overbrugging van het sabbatjaar (wanneer er niet gezaaid mocht worden) en in dit geval ook van het jubeljaar dat zou volgen. De geestelijke betekenis van het begin van het optreden van Jezus Christus in het jaar van de dubbele zegening is zondermeer duidelijk. De gebeurtenissen die Johannes vermeldt heb ik in met een blauwe tijdsbalk aangebracht. De eerste fase van beschreven gebeurtenissen loopt van Johannes 1:19 tot en met 2:25. Het was tijdens deze periode dat Jezus zijn eerste teken of wonder deed te Kana in Galilea, en in Johannes 2:13 het eerste Pesachfeest van in totaal vier pelgrim-feesten vermeld wordt.

De tweede blauwe fase-balk geeft de periode aan vanaf Pesach in april 27 AD tot het feest der Joden (5:1). Ik neem aan dat dit feest het Loofhuttenfeest was dat dat jaar van vier tot tien oktober gehouden werd.

De evangelist Lucas plaatst naar mijn mening de Heer Jezus daarvoor in Nazareth met Jom Kippoer waar Hij op 29 september 27 AD het aangename jaar des HEREN aankondigde. In een nog te volgen artikel op dit blog wil ik de chronologie van Lucas en Matteüs eveneens op mijn tijdsbalk onderbrengen.

Als inleiding kan ik al doorgeven dat de Bergrede van Matteüs hoofdstuk 5 tot en met 7 op de tijdsbalk aan het begin van het dertigste jubeljaar te plaatsen is. De Bergrede was de grondwet van het Koninkrijk der hemelen dat Messias Jezus aan de Joden aanbood. Ook de roeping en de uitzending van de apostelen volgens het Matteüs-evangelie hoofdstuk 10 is aan het begin van het Jubeljaar op de tijdsbalk te plaatsen. Een heel jaar lang van september 27 AD tot oktober 28 AD zou aan de Joden het Koninkrijk der hemelen aangeboden worden.

Johannes 1:11 Hij kwam tot het zijne, en de zijnen hebben Hem niet aangenomen. 12 Doch allen, die Hem aangenomen hebben, hun heeft Hij macht gegeven om kinderen Gods te worden, hun, die in zijn naam geloven; 13 die niet uit bloed, noch uit de wil des vlezes, noch uit de wil eens mans, doch uit God geboren zijn. (NBG Vertaling 1951)

Hij kwam tot het zijne en de zijnen hebben Hem niet aangenomen, werd een feit aan het einde van het Jubeljaar in oktober 28 AD. Twee blauwe tijdsbalken heb ik op mijn schema aangebracht. De eerste periode loopt tot het tweede Pesach-feest van april 28 AD dat in Johannes 6:4 vermeld wordt. De tweede blauwe tijdsbalk loopt van het tweede Pesach-feest tot aan het einde van het Jubeljaar. In Johannes 6:4-66 wordt deze tijdsperiode beschreven. De laatste zin van Johannes 6:66 luidt “Van toen af keerden vele van zijn discipelen terug en gingen niet langer met Hem mede.” Opmerkelijk vind ik dat de hoofdstukken en verzen-getallen die later aan de Bijbel werden toegevoegd, toevallig (?) uitkomen op 6:66 wat de afwijzing van Jezus als de Christus betreft.

De gelijkenissen van Matteüs hoofdstuk 13 laat ik na het jubeljaar op de tijdsbalk aanvangen. De Joodse generatie van toen had Jezus als Messias afgewezen en werd nu alleen nog door Hem in gelijkenissen toegesproken waarbij alleen de discipelen van Jezus Christus de verklaring te verstaan krijgen. Zijn blik is vanaf nu op Jeruzalem gericht waar Hij met Pesach 30 AD als het Lam van God (Johannes 1:29) Zichzelf voor de wereld zal geven. De belofte van de Verlosser (Genesis 3:15) en de wederoprichting van alle dingen (Handelingen 3:19-21) was nabijgekomen.

Het tweede samengestelde tijdsschema leidt ons via het derde Pesachfeest van april 29 AD naar het vierde en laatste Pesach-feest van april 30 AD waar de Heiland Jezus Christus met Goede Vrijdag Zijn leven zal geven voor de zonden van de wereld. Op de derde dag stond Hij op uit de dood met veertig dagen later Zijn Hemelvaart. Het slot van het Johannesevangelie is alleszeggend:

Johannes 21:24 Dit is de discipel, die van deze dingen getuigt en die deze beschreven heeft en wij weten, dat zijn getuigenis waar is. 25 Er zijn echter nog vele andere dingen, die Jezus gedaan heeft; indien deze één voor één beschreven werden, dan zou, naar ik meen, de wereld zelf de boeken, die geschreven werden, niet kunnen bevatten. (NBG Vertaling)

Maar het artikel gaat in de eerste plaats nu om chronologie. Johannes geeft in zijn evangelie nog enkele belangrijke historische gebeurtenissen die chronologisch op de tijdsbalk aangebracht kunnen worden.

Zo merken we op het schema het derde Pesachfeest van april 29 AD dat in Johannes hoofdstuk 6:4 vermeld wordt. Het Loofhuttenfeest dat in Johannes 7:2-3 vermeld wordt plaatsen we in oktober van 29 AD. Vervolgens maakt Johannes melding van het Vernieuwingsfeest (Joh. 10:22-23) te Jeruzalem in de winter van 29 AD waar Jezus aanwezig was. Een Joods feest dat wij ook kennen als Chanoeka. Daarna verlaat Jezus Jeruzalem en keert terug naar de overzijde van de Jordaan naar de plaats waar Johannes de Doper het eerst optrad. Het volgende hoofdstuk 11 tot en met het laatste hoofdstuk handelt over de gebeurtenissen van af Chanoeka in december 29 AD tot Pesach april 30 AD wanneer de Heiland met Goede Vrijdag naar Zijn Woord Zich als het Lam God ’s voor de zonden van de wereld zou geven.

Johannes 3:14 En gelijk Mozes de slang in de woestijn verhoogd heeft, zó moet ook de Zoon des mensen verhoogd worden, 15 opdat een ieder, die gelooft, in Hem eeuwig leven hebbe. 16 Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een ieder, die in Hem gelooft, niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe. 17 Want God heeft zijn Zoon niet in de wereld gezonden, opdat Hij de wereld veroordele, maar opdat de wereld door Hem behouden worde. 18 Wie in Hem gelooft, wordt niet veroordeeld; wie niet gelooft, is reeds veroordeeld, omdat hij niet heeft geloofd in de naam van de eniggeboren Zoon van God. 19 Dit is het oordeel, dat het licht in de wereld gekomen is en de mensen de duisternis liever gehad hebben dan het licht, want hun werken waren boos. 20 Want een ieder, die kwaad bedrijft, haat het licht, en gaat niet tot het licht, opdat zijn werken niet aan de dag komen; 21 maar wie de waarheid doet, gaat tot het licht, opdat van zijn werken blijke, dat zij in God verricht zijn. (NBG Vertaling 1951)

Wordt vervolgd….

Met vriendelijke groet,

Robert De Telder

Recente publicaties: