KRONOS

Met ons artikel van 16.01.2017 op dit blog gaf ik aandacht aan de Bijbels-historische koning van Assyrië: Jareb, die in de achtste eeuw v. Chr. op de tijdsbalk dient ingevuld te worden. In de Assyrische koningslijsten ontbreken aldus namen en de conclusie is dat de eponiemlijsten geen ononderbroken lijst van koningen en gebeurtenissen meer voorstelt.

De Assyriologie die met de Bijbel en/of andere bronnen zoals Flavius Josephus geen rekening houdt, stelt dat de Eponiemlijsten de chronologie voor de Assyrische koningen van 892 tot 648 v. Chr. levert. De Assyriologie stelt dat de Eponiemlijsten één ononderbroken lijst van Assyrische koningen voorstelt die, zonder co-regentschapen of onderbrekingen, elkaar opgevolgd hebben noch zouden er namen van koningen ontbreken. Een lijst ook waarvan zij veronderstellen dat elk eponiem een jaar voorstelt.

Het ankerpunt op de tijdsbalk voor de Assyriologie werd het jaartal 763 v. Chr., een jaar waar volgens de moderne kosmologie een zonsverduistering over Nineveh plaatsvond, die vermeld werd in het eponiem van Bur Saggili ten tijde van koning Assur Dan III. Alle overige koningen en gebeurtenissen werden vanaf dit jaar als ankerpunt op de tijdsbalk, gerangschikt.

Nu meen ik echter in de twee vorige afleveringen aangetoond te hebben dat er meerdere namen van koningen van Assyrië rond de periode van de wereldwijde meganatuurcatastrofe van 776 v. Chr. in de koningslijst van Assyrië ontbreken, verwijderd werden. Men kan dus op zijn minst vraagtekens plaatsen bij het rangschikken van koningen en gebeurtenissen door de Assyriologie voorbij het jaar 776 v. Chr. de tijd in.

De veldslag bij Karkar bijvoorbeeld van het leger van Salmaneser III tegen een coalitie van Klein-Aziatische koningen, werd door de Assyriologie in 853 v. Chr. gedateerd door vanaf het eponiem van Bur Saggili met de zonsverduistering over Nineveh in 763 v. Chr. negentig jaar of negentig Eponiem-namen in de tijd terug te rekenen. Zoals eerder al opgemerkt ontbreken er zondermeer namen van koningen in de lijst die om verschillende redenen door de Assyrische kroniekschrijvers van de oudheid, verwijderd werden. In het artikel van 16.01.2017 verhaalden we over de Bijbelse koning Jareb van Assur, een naam die in de Assyrische koningslijst ontbreekt. De niet bij naam genoemde Assyrische koning in de Bijbel die zich op de prediking van Jona tot de God van Israël ter uitredding richtte, wordt ook niet vermeld in de eponiemlijsten, noch de beschrijving van het afwenden van de aangekondigde meganatuurcatastrofe van 776 v. Chr.

De regeerperiode van de Assyrische koning Salmaneser III werd door de Assyriologie op de tijdsbalk van het jaar 857 tot 822 v. Chr. geplaatst. Het is in het eponiem van Daian-Assur dat in het zesde regeringsjaar van Salmaneser, naar de veldslag bij Karkar verwezen wordt. Volgens de Karkar-stele van Salmaneser III nam de Bijbelse koning Achab van het tienstammenrijk met tweeduizend strijdwagens aan de slag deel.

Koning Achab van Israël, één van de antagonisten van Salmaneser III tijdens de slag bij Karkar, heeft echter een Bijbels-historisch verifieerbare regeerperiode van 909 v. Chr. tot 888 v. Chr. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, heb ik de koningen van Juda en Israël op de tijdsbalk chronologisch geschikt binnen het raamwerk van de historische Bijbelse sabbat- en jubeljaren. De tijdconstructie van de Assyrische koningslijst door de Assyriologie gefabriceerd, staat hier haaks op de chronologie van de Bijbelse koningen van Juda en Israël.

De geleerde Edwin R. Thiele (1895/1986) dokterde in de twintigste eeuw een nieuwe chronologie van de koningen van Israël en Juda uit, die in lijn met de Assyriologie gebracht was. Zijn werk The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings wordt tegenwoordig algemeen beschouwd als de definitieve Bijbelse chronologie en vindt men in menig Bijbels atlas en naslagwerk terug. De nieuwe wetenschap Assyriologie had na het publiceren van de Eponiemlijsten en de Assyrische koningslijst in de academische wereld zulk een gezag verkregen dat de Bijbelse chronologie die tot dan toe gehanteerd werd, moest wijken voor de nieuwe gegevens uit oud-Assyrische bron. Thiele verkorte de regeringsduur van bepaalde koningen van Juda en Israël om deze te laten passen in het Assyrische tijdskader. Met het inkorten van sommige regeerperioden van Israëlitische koningen verdedigde hij de zogenaamde dual dating en paste het enkele malen toe, ook daar waar de Bijbel niet expliciet duidelijk over is. Bijbelgedeelten zoals 2 Koningen 18:9-13 die niet compatibel met de Assyrische gegevens zijn verklaarde hij als fout en kunstmatig aan de Bijbel toegevoegd.

Een oefening die Thiele moest uitvoeren was het linken van koning Achab van het tienstammenrijk aan het verkregen jaartal voor de slag bij Karkar in 853 v. Chr. De regeerperiode van Achab corrigeerde hij naar de jaren 874/853 v. Chr. Zoals eerder vermeld heeft Achab echter een historisch verifieerbare regeerperiode van 909 v. Chr. tot 888 v. Chr. Een verschil van zo maar even vijfendertig jaar van de Bijbels-historische werkelijkheid tegenover de chronologische interpretatie van de Assyrische annalen.

Thiele liet Achab aan de strijd bij Karkar deelnemen in zijn laatste regeringsjaar, hetzelfde jaar dat hij aan zijn einde kwam in de slag bij Ramoth Gilead tegen Aram. Dezelfde Arameeërs echter met wie Achab volgens de Karkar-stele in hetzelfde jaar in bondgenootschap tegen de Assyriërs te Karkar streed, wat voor ieder onderzoeker toch ongeloofwaardig zou moeten overkomen.

Indien Achab aan de slag bij Karkar heeft deelgenomen, want de Bijbel zwijgt over dit wapenfeit, dan is het toch de logica zelve dat hij dit deed ten tijde van het drie jaren-bestand (1 Koningen 22:1) tussen Israël en Aram (zie TIJD en TIJDEN, 2015, blz. 243-249).

De constructie van Thiele staat ook hier haaks op de Bijbels-chronologische gegevens. Zijn volgende oefening was nochtans het persen van alle regeerperioden van de koningen van Israël vanaf Achab tot Hosea, binnen het Assyrische raamwerk. Dit volbracht hij door een aantal regeerperioden van koningen van Israël en Juda met elkaar te laten overlappen, ook daar waar de Bijbel niet expliciet over is.

Er doet zich overigens met de verankering door Thiele van het laatste regeerjaar van koning Achab met de slag bij Karkar in 853 v. Chr. in het zesde regeringsjaar van Salmaneser III nog een anomalie voor. Twaalf jaar later namelijk in het achttiende regeringsjaar van Salmaneser III claimt de Assyriër schatting ontvangen te hebben van Jehu, van het huis van Omri. Thiele liet Jehu schatting aan Salmaneser III brengen in diens eerste regeringsjaar. Maar in dat jaar had Jehu de dynastie van Omri al uitgemoord en het koningschap over het tienstammenrijk overgenomen. Thiele ging er van uit dat de Assyriërs niet wisten wie hen schatting bracht, wat toch onzin is? Hier is het ook logischer het brengen van schatting aan Salmaneser III op de tijdsbalk onder te brengen toen Jehu nog dienaar en generaal van het leger van Israël was. In mijn boek TIJD en TIJDEN, 2015, heb ik generaal Jehu van het huis van Joram, de kleinzoon van Achab, twee jaar eerder op de tijdsbalk passend ingevuld.

De constructie die Thiele uitwerkte en heden algemeen voor juist aangenomen wordt, loopt mank aan alle kanten. In mijn boek De Assyriologie herzien, 2012, blz.32-46, corrigeer ik de regeerperiode van Salmaneser III naar 895/860 v. Chr. op basis van de Bijbelse chronologie en van de oudheidhistoricus Flavius Josephus.

De juiste verankering van de regeerperiode van de Assyriër Salmaneser III in relatie tot de koningen van Israël Achab en Jehu kan tot stand komen met als ankerpunt het meganatuurrampjaar dat via de oudheidhistoricus Flavius Josephus verkregen wordt. Het jaar 860 v. Chr. is het jaartal dat bekomen wordt wanneer we de chronologische gegevens van Flavius Josephus hanteren in verband met zijn opgave van de koningen van Fenicië en zijn link met Salomo. Josephus (Tegen Apion, Boek I, 17) schrijft dat er een tijdsduur van 143 jaar en acht maanden zat tussen het vierde regeringsjaar van Salomo, een jaar dat gelijk is aan het twaalfde jaar van de Feniciër Hiram en het zevende regeringsjaar van de Feniciër Pygmalion, met de bouw van Carthago. Het vierde regeringsjaar van Salomo zit op de tijdsbalk in het jaar okt1004/sep1003 v. Chr. en dit op basis van het gebruik van William Whiston s opgave van sabbat- en jubeljaren. Honderd drieënveertig jaar en acht maanden later dateren we de meganatuurcatastrofe en de stichting van Carthago in 860 v. Chr. Zie ook het artikel op dit blog van 26.09.2016: de stichting van Carthago, zie link: http://www.bloggen.be/robertdetelder/archief.php?startdatum=1474840800&stopdatum=1475445600

Nu we het jaar 860 v. Chr. als een bijzonder natuurrampjaar geduid hebben kunnen we dit jaar als een navigatiepunt op de tijdsbalk gebruiken. Dit jaar betekende in de revisie van de Assyrische koningslijst een breuklijn, met in dat jaar het einde van de regering van Salmaneser III en de kroning van de opvolger Shamsi Adad V. Wanneer we de Assyrische eponiemgegevens betreffende de regeringstijd van Salmaneser III aan het ankerjaar 860 v. Chr. koppelen verkrijgen we de juiste verankeringsjaren met de Israëlieten: Achab en Jehu.

Het zesde regeringsjaar van Salmaneser III met de slag bij Karkar wordt nu het jaar apr889/mrt888 v. Chr. wat op de tijdsbalk gelijk loopt met het eenentwintigste regeringsjaar van Achab. De historische werkelijkheid is dat Achab aan de slag bij Karkar tegen de Assyriërs deelnam in coalitie met Aram/Damascus, in de periode van de drie jaar rust tussen beide landen zoals beschreven in:

1 Koningen 22:1 Nadat men drie jaar stilgezeten had, zonder oorlog tussen Aram en Israël, 2 gebeurde het in het derde jaar.

Een jaar later zou er opnieuw oorlog met Aram zijn. Een slag om het bezit van Ramoth-Gilead dat Achab ditmaal geallieerd met Josafat/Juda uitvocht en waar hij smadelijk aan zijn einde zou komen.

Wordt vervolgd

Met vriendelijke groet,

Robert De Telder

Recente publicaties van Robert De Telder