“Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel  5.

‘Getuigenissen over 100 jaar kerk’, toont aan dat de kerk altijd een grote rol heeft gespeeld in de samenleving. Nu krijg je vaak opmerkingen van ‘ongelovigen’ of hoe je hen ook noemt, over die kerk en die gemeenschap, alsof alle kwaad van sommige bedienaars komt en dat de kerk geen recht zou hebben op staatssubsidies. 

Historicus en Maldegemnaar André Posman (02 08 1946) oordeelt anders: 

‘De bedienaars van de eredienst krijgen een karig loon. Indertijd had ik een goede vriend die priester was en hier en daar pastoor en hij verdiende geen 15 000 BF. dat was nog geen 400 €. Ik had toen met een gelijkwaardig universitair diploma een pak meer. Hij huurde ook nog een huis, als ik me niet vergis... De lekenhelpers die in de gevangenis in naam van het humanistisch verbond, een pendant van de loge, helpen en dies meer, krijgen ook een loon. Het zit zo, dat na het verlies van de kerkelijke goederen tijdens en na de revolutie, Napoleon dit goed maakte door de geestelijken door de staat te betalen.

Godsdienst is cultuur en dat mag gesubsidieerd worden, zoals klassieke muziek, muziekscholen, scholen in het algemeen, sport enz. De loge moet daar zo geen grote mond over opzetten. Kwestie is, dat de kerk nog altijd een zeer groot patrimonium heeft, dat eigenlijk beschouwd wordt als een nationaal patrimonium, dat wordt onderhouden door de staat, maar het beheer van dat onderhoud is meestal nog in handen van de geestelijkheid. Dat zal nu veranderen, aangezien de pastoors uitsterven... Er zijn daar allemaal wetten voor, misschien eens zoeken op internet?

E.H. H. Bouckaert (01 01 1834 – 16 11 1911) liet een kant- en borduurschool voor de meisjes bouwen, boven de poort van een woning in de smalste strook van de Noordstraat, Maldegem. Die kantschool werd vanaf 8 januari 1929 tot 1961 de ‘Middelbare Landbouwhuishoudschool’ waar vele dochters uit de landbouwsector, opgeleid werden tot goede huisvrouwen van boerderijen, ze volgden er landbouw en huishoudkunde. Juffrouw Clara De Smet uit de Mevrouw Courtmanslaan maar ook de onderpastoors E.H. De Letter, Baes, Boënne, Van de Geuchte en Pieter Geerts (1944 – 1952) gaven er les. Toen de ‘Familiale’ richting voor meisjes opgericht werd bij de Zusters Maricolen, had die Middelbare Landbouwhuishoudschool geen toekomst meer. De school stond leeg. De Chiromeisjes kwamen er wel eens terecht op zondag bij regenweer.

De Broederschool, opgericht door E.H. H. Bouckaert werd onder de bescherming van Sint-Antonius geplaatst. Op 29 augustus 1898 werden de school, de patronage en het broederhuis door de pastoor verkocht aan de broeders Hiëronymieten. In de jaren 1920 en in 1932 en 1941 werden de schoolgebouwen uitgebreid en werd de schoolvleugel met een verdieping verhoogd.

Gaan we even terug naar ‘De Gilde’.

In het ‘Parochiale Leven’ van het Ambacht, p 82 e.v. kan je de volledige geschiedenis lezen van de Katholieke, Vrije Burgersgilde en in ’t kort komt het neer op het volgende.

De Werkmansgilde was een vereniging van arbeiders die werd opgericht in 1889 en ze kende toen al 1000 leden. De leden hielden aanvankelijk vergaderingen in de borduurschool in de Noordstraat. In 1892 richtte Pastoor Bouckaert (1834 – 1909) een vereniging op, de ‘Burgersgilde’. Het was zijn bedoeling om deskundigen t.t.z. katholieke kiezers te vormen en hen amusement, activiteiten en feesten te bezorgen. Om te mogen kiezen moest je niet alleen geld en eigendom hebben, maar moest je ook kunnen lezen en schrijven. Alle standen werden verenigd in ‘De Gilde’, de boeren, de burgers en de arbeiders. Zowel de neogotiek, die in Sint-Lucas in Gent werd uitgevonden en gedoceerd aan de architecten, als dit samengaan van alle standen in één sociaal-culturele vereniging, was helemaal geïnspireerd door de encycliek Rerum Novarum van paus Leo XIII. Daarin veroordeelde de paus het liberalisme en alle vormen van materialistisch socialisme, omdat dit neerkwam op onchristelijke broederstrijd, de klassenstrijd. Hij wilde naar het voorbeeld van de middeleeuwse 'gotische' ambachten iedereen, meesters en knechten, ondernemers-fabrikanten en arbeiders in de fabrieken, in één vereniging, nl de christelijke corporatie. Pastoor Bouckaert  was blijkbaar doordrongen van die nieuwe christelijke op oude leest geschoeide ideologie.

In 1896 bouwde Pastoor H. Bouckaert ‘‘DE GILDE’’ voor o.a. de vereniging de ‘Burgersgilde’ om ‘geletterde’ kiezers te vormen. Het was een achterin gelegen indrukwekkend neogotisch bakstenen gebouw, in de Stationsstraat 60, die 105 000 frank kostte, waarvan hij zelf 80 000 frank betaalde. De katholieke burgemeester in die tijd, van 1890 tot 1903 was Hippoliet Cuelenaere, Hereboer en grondbezitter in Broekhuize, medestichter van ‘De Gilde’. Het gemeentelijk beheer was katholiek dus Pastoor Bouckaert werd ten volle gesteund bij zijn initiatieven.

Pastoor Henricus Bouckaert zorgde voor een heel patrimonium op korte tijd. Hij verdient een gedenkteken of straatnaam in Maldegem.

Dank zij de ondernemingszin van Pastoor Bouckaert draaiden de Maldegemse handelszaken en de aannemers op volle toeren. 

Dank zij de kerk en de verwezenlijkingen van veel parochiepriesters deden heel wat Maldegemnaars jarenlang gouden zaken. Bijna alle gebouwen opgericht dank zij de initiatieven en de financiële middelen van de parochiepriesters en de gelovigen hebben meer dan een eeuw de tijd getrotseerd, jammer genoeg ging De Gilde tegen de vlakte in 2017 en de Sporthal Van Cauteren ondergaat hetzelfde lot in 2018.

Bronnen: Jaarboeken Ambacht, Verstraete L., Honderd jaar Broederschool, boek Parochiaal Leven en Liber Memorialis. Foto Gilde, internet. Tekst M. A. Posman. (wordt vervolgd).

22-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

 “Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel 6.

W. VD W. getuigt (03 10 1931): ”Het ontspanningsleven van de werkmens en heel vaak ook van de werkgever speelde zich af in en rond de Gilde, in de volksmond de ‘Burgersgilde’. Eerst en vooral werd er frequent vergaderd in een bovenzaaltje van de Gilde, er werden allerlei activiteiten gepland met de vereniging, een tentoonstelling, een dansavond, een avondscholing, een toneelopvoering enz. We dronken daarna een pintje of een koffie in het café van de Gilde. Het was voor ons een verademing om eens samen te komen, te babbelen en te organiseren in een gekend en vertrouwd milieu in het centrum.”

‘De Gilde’ opgetrokken dank zij Pastoor H. Bouckaert groeide en bloeide meer dan een eeuw lang en speelde een belangrijke rol in het sociaal leven van de meestal katholieke Maldegemnaren. De gekende Zusters Cromheecke van de borduurschool huurden aanvankelijk een groot bovenlokaal in ‘De Gilde’ om er hun ‘kantlessen’ te geven. Alle activiteiten van meestal katholieke verenigingen of jeugdbewegingen, vergaderingen, opleidingen, spreekbeurten en toespraken van politici grepen er plaats. De broederschool hield er de ‘plechtige prijsuitreikingen’ van de scholieren op het einde van elk schooljaar. Alle jeugdbewegingen konden er filmvoorstellingen volgen, toneelgroepen en muziekmaatschappijen werden aangetrokken om er te repeteren en op te treden. Er was zelfs een gekend ‘Gildeorkest’ met bekende namen: dirigent Paul Standaert, Gaston en August Standaert (viool), muzikanten Lieve en Wies Missiaen, Roger Janssens, Gerard Wieme, enz. Talrijke anderen tentoonstellingen, rouwmaaltijden, kaartnamiddagen, huwelijksfeesten, boeken- en handelsbeurzen, dansavonden of fuiven, allerlei feesten enz … trokken massa’s bezoekers. Kortom de Gilde werd een trefpunt voor het grootste deel van de meestal katholieke Maldegemse bevolking en werd een goudmijntje voor heel wat Maldegemse zaakvoerders en een interessante broodwinning. Velen konden er ook daadwerkelijk werken, hetzij als vrijwilliger hetzij als bediende. Henri Bouckaert ging op rust toen hij zesenzestig werd. Hij trok in een nieuwe woning in de Stationsstraat nummer 64, laatst bewoond door metser Willy Vermeersch (14 01 1937) en Pharaïlde Vercruysse (07 07 1945). Dit huis werd enkele jaren geleden  afgebroken en verkocht door de kerkfabriek om toegang te verschaffen naar de garages van het nieuw flatgebouw naast de voormalige woning van Dokter Honoré Dhondt (10 11 1881) en Emma Vanhyfte en dochters, Stationsstraat 66, nu kinderdagverblijf en in nr. 58  de praktijk van de opvolgers van Dokter Van Reybroeck (nu nieuwe artsenpraktijk), ingang van De Gilde nr. 60, Kinderopvang Steyaert nr. 62, woning van H. Bouckaert, afgebroken en nu nieuw flatgebouw: nr. 64. Henri Bouckaert werd lid van de Kerkraad en hield een oogje in ’t zeil. Hij moedigde zijn opvolger Pastoor Petrus Van Loo aan om een nieuwe kerk te laten optrekken. Pastoor Van Loo  had immers in zijn vorige parochie, in Knesselare een nieuwe kerk laten bouwen. Bronnen: Boek Parochiaal Leven. (wordt vervolgd).

Tekst Marianne Posman.

Foto Geert Standaert.

Bijlagen:
Gildeorkest 1945.jpg verkleind.jpg (68.1 KB)   

Getuigenissen 100 Jaar Kerk en Leven in Maldegem. Deel 7.

‘De Gilde’, opgetrokken dank zij Pastoor H. Bouckaert groeide en bloeide meer dan een eeuw lang en speelde een belangrijke rol in het sociaal leven van de katholieke Maldegemnaren. De gekende zusters Cromheecke huurden aanvankelijk een groot bovenlokaal in De Gilde om er hun ‘kantlessen’ te geven.

Alle activiteiten van katholieke verenigingen, vergaderingen, opleidingen, spreekbeurten en toespraken van politici grepen er plaats. De broederschool hield  er de ‘plechtige prijsuitreikingen’ van de scholieren. Alle jeugdbewegingen konden er filmvoorstellingen volgen, toneelgroepen en muziekmaatschappijen werden aangetrokken om er te repeteren en op te treden.  Tentoonstellingen, rouwmaaltijden, kaartnamiddagen, huwelijksfeesten, boeken- en handelsbeurzen, dansavonden of fuiven, de plechtige prijsuitreikingen van de broederschool, allerlei feesten, bals enz. … trokken massa’s bezoekers. Kortom ‘De Gilde’ werd een trefpunt van het grootste deel van de meestal katholieke Maldegemse bevolking, en werd een goudmijntje voor heel wat Maldegemse zaakvoerders en een interessante broodwinning. Velen konden er ook daadwerkelijk werken, hetzij als vrijwilliger hetzij als bediende.

20^e eeuw.

Henri Bouckaert ging op rust toen hij 66 werd. Hij trok in een nieuwe woning in de Stationsstraat nummer 64 - laatst bewoond door metser Willy Vermeersch (14 01 1937) en Pharailde Vercruysse (07 07 1945). Dit huis werd enkele jaren geleden  afgebroken en verkocht door de kerkfabriek om toegang te verschaffen naar de garages van het nieuw flatgebouw naast de voormalige woning van Dokter Honoré Dhondt (10 11 1881) en Emma Vanhyfte en dochters, Stationsstraat 66 nu kinderdagverblijf en in nr. 58  de praktijk Dokter Van Reybroeck (nu nieuwe artsenpraktijk), ingang van de Gilde nr. 60, Kinderopvang nr. 62, woning van H. Bouckaert, afgebroken en nu nieuw flatgebouw: nr. 64.

Henri Bouckaert werd lid van de Kerkraad en hield een oogje in ’t zeil. Hij moedigde zijn opvolger Pastoor Petrus Van Loo aan († 9 april 1926) aan om een nieuwe kerk te laten optrekken. Pastoor Petrus Van Loo  had immers in zijn vorige parochie, in Knesselare een nieuwe kerk laten bouwen. Die bouwplannen voor een nieuwe kerk in Maldegem ontketenden een enorm verzet o.a. van uitgever-drukker-schrijver-politicus Victor De Lille en burgemeester-arts-brouwer Désiré Van Mullem. Pastoor Van Loo gaf onbaatzuchtig de bouwplannen op om andere doelstellingen te verwezenlijken.

In 1907 werd een afdeling van de school van de Zusters Maricolen opgericht in Strobrugge, samen met een kapel. De zusters gaven er les en hadden een goede band met de inwoners van de wijk. O.a. Zuster Amelberga gaf er les van 1945 tot 1961, later waren er minder zusters en stonden Juffrouw Clarysse Van Landschoot, Anna en Laura Standaert, Louisa Gailliaert, Nelly Inghelram en zovele andere onderwijzeressen voor de klas. In 1965 verdween de kapel met de aanleg van de nieuwe bruggen over het Schipdonkkanaal en het Leopoldkanaal maar dank zij de inzet van Broeder Edward Van den Abeele, onderpastoor Antoon Van Cauteren, de giften van de bewoners en de medewerking van bereidwillige vaklui werd een fraaie kapel opgetrokken, naar het plan van architect Laurent Cromheecke. De inwijding greep plaats op 1 mei 1967 met een ‘processie’ vanuit het Jeugdhuis en er werd een mis opgedragen in de kapel, massaal bijgewoond door de bewoners van de wijk. Zie www.camob.be van Noël Ryheul.

Petrus Clemens Van Loo behield de al eerder gestichte organisaties maar breidde uit:

-      Pensioenkassen voor mannen en vrouwen (met o.a. de St.-Antonius- en St.-Barbaragilde) waren een hele stap vooruit naar sociale rechtvaardigheid.

-      Hij stichtte een koksschool, waarschijnlijk alleen voor meisjes.

-      In 1904 liet hij de patronage voor de mannelijke jeugd herinrichten.

-      Hij liet een zaal bouwen voor ‘De Gilde’ (1909) die in 1911 ingehuldigd werd en die een blijvend succes kende dank zij de vele verenigingen en organisaties. De volwassenen konden er terecht, ouderen en jongeren, en raakten uit hun isolement.

-      Hij schreef een onuitgegeven geschiedenis van de parochie.

-      Hij schreef een brochure over de noodzaak voor een nieuwe kerk in Maldegem.

-      In 1920 kreeg hij toelating om zijn onderpastoors met de fiets te laten rijden …

Op 14 oktober 1914 hadden de Duitsers Maldegem bezet maar de kostbaarheden uit de kerk waren al verhuisd naar Eede.

Tijdens Wereldoorlog I (1914 - 1918), tijdens de Duitse bezetting van Maldegem, begeleidde de parochiepriester zo goed mogelijk zijn uitgehongerde parochianen.

-      In 1918 werd de kerk herschilderd, vlak na de oorlog.

-      In 1920 werd het orgel hersteld.

-      In 1922 – 1923 restaureerde hij het koor van de kerk.

-      In 1925 werd zijn 25 jaar pastoorschap uitbundig gevierd.

-      In 1926 stierf hij en er werd enorm getreurd in Maldegem, een ingoed mens was heengegaan.

Elk parochiepriester legde een onuitwisbare stempel op Maldegem. M. Posman

Bronnen: Boek Parochiaal Leven en Liber Memorialis. (wordt vervolgd).

De Gilde stond jarenlang leeg. 

Fotograaf Gilde: Els Stevens.

20-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt “Getuigenissen over 100 jaar kerk”  in Maldegem.

“Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel  8. _{gebracht. Dus}

De burgemeesters van Maldegem waren op enkele uitzonderingen na, hoofdzakelijk katholieken t.t.z. leden van de toenmalige CVP,  grootgrondbezitters of edellieden die hun gronden en rijkdom verworven hadden op diverse manieren. Velen hadden zich verrijkt onder het Frans Bewind, dat antikerkelijke maatregelen trof. De kloof tussen arm en rijk was ontzettend diep tot na W.O. II. Nadien was er een opflakkering maar  nu nog verspreiden de media ontstellende berichten over de armoede overal ter wereld,  ook in ons dorp.

De Maldegemse burgemeesters vanaf 1831 waren meestal  C.V.P.ers die de activiteiten in de parochie van de parochiepriesters ten volle steunden. Misschien mag het wel gesteld worden dat de kerk de gemeentelijke politiek steunde en leidde, wat eigenlijk niet echt een taak was voor de geestelijken. Scheiding van kerk en staat was er niet voor niets. Via de politiek moest de democratie (meestal voor de burgerij) gesteund worden en de kerk moest zich bezig houden met verspreiding van de Blijde Boodschap, een boodschap van liefde, vriendschap, vrede, gerechtigheid, gelijkheid enz.

Eens scrollen over de tekst, ik heb dit van internet gehaald en blijkbaar lukt het niet op te kopi¨eren en te plakken. Excuses.

Burgemeesters Maldegem (historicus Etienne Dhont)

1.             Van 1830 tot 1885: periode van unionisme en liberaal overwicht

Met volgende burgemeesters (zie portretten foyer trouwzaal):

2.             Van 1885 tot 1933: periode van volstrekte meerderheid van de katholieke partij

Met volgende burgemeesters (zie portretten foyer trouwzaal):

(a) In 1926 waren er geen gemeenteraadsverkiezingen, aangezien slechts 1 lijst werd ingediend (met 10 katholieken en 3 liberalen).

3.             Van 1933-1944: periode van volstrekte meerderheid van de Christen Vlaamsche Volkspartij (Vlaams-nationaal)

Met volgende burgemeesters (zie portretten foyer trouwzaal):

(a) Ondanks zijn minderheidspositie bleef Hector Cuelenaere burgemeester in de periode 1933-1939, uitgezonderd van de 3 maanden dat Jozef De Lille burgemeester was in 1933.

(b) Bij de verkiezingen in 1938 behaalde de Christen Vlaamsche Volkspartij opnieuw de volstrekte meerderheid. Omwille van zijn antimilitarisme werd Jozef De Lille andermaal niet benoemd tot burgemeester. Evenwel werd thans de liberaal Maurice De Meyere in 1939 als burgemeester aangesteld, alhoewel hij geen deel uitmaakte van de gemeenteraad. In september 1944 werd hij ten onrechte geschorst door de Gouverneur, omwille

van het feit dat hij burgemeester was gedurende de oorlog.

4.             Van 1944 tot 1983: periode van katholiek overwicht

Met volgende burgemeesters (zie portretten foyer trouwzaal):

(a) Hector Cuelenaere, die in onmin was geraakt met Julien Willemarck, wilde zijn macht bestendigen via de aanstelling van zijn zoon Hippoliet als burgemeester buiten de raad. Dit was evenwel van korte duur – van september 1944 tot februari 1945 – want na hem werd Jules Goethals (Christen Vlaamsche Volkspartij) tijdelijk aangesteld als burgemeester van februari tot april 1945.

(b) Julien Willemarck was gedurende anderhalf jaar waarnemend burgemeester tot 1947, zonder evenwel officieel benoemd te worden door de Minister van Binnenlandse Zaken.

5.             Van 1983 tot 2013: periode van volstrekte meerderheid van de CVP/CD&V

Met volgende burgemeesters (zie portretten foyer trouwzaal):

6.             Van 2013 tot 2019: coalitie tussen CD&V en Groen

Met als burgemeester (zie portret foyer trouwzaal):

We bekijken de parochiepriesters verder. Na het overlijden van pastoor Van Loo in  1926, werd Pastoor Petrus Morre parochieherder in Maldegem, bijna een kwarteeuw lang (1926 - 1948). Hij had dus te maken met veel burgemeesters.

Geen eenvoudige taak. Het conservatieve  beleid verzette zich tegen de plannen tot industrialisering van Maldegem. Enkele tegenstanders hadden een visie over de tewerkstelling van de arme bevolking in Maldegem. Er waren plannen om  deze grote gemeente te industrialiseren zodat de mensen hier konden blijven wonen en werken. Door allerlei omstandigheden gingen die plannen niet door.

Pastoor Petrus Morre werd geboren in Geraardsbergen op 21 december 1870 en werd op 23 mei 1926, kort na het overlijden van zijn voorganger Pastoor Van Loo, ingehuldigd in Maldegem. Hij was toen 56 jaar oud. De onderpastoors in die tijd waren Leo Delfosse, Rufinus Brys en Edmond De Letter.

Meteen luidde zijn komst een schitterende bloeitijd van het verenigingsleven in. De bestaande organisaties werden uitgebreid met heel wat katholieke en andere genootschappen. Jeugdbewegingen voor jongens en meisjes zagen het licht en presenteerden een christelijke vorming, een bijna militaire discipline, nieuwe ideeën en vooral gezond amusement. Lange marcherende groepen jongeren die Vlaamse en religieuze strijdliederen zongen waren een vertrouwd straatbeeld in Maldegem. Toneelopvoeringen, dans- en turnvoorstellingen en concerten in De Gilde waren hoogstaande en drukbezochte evenementen waar massa’s mensen konden van genieten, vooral in de gebouwen of terreinen die de kerk ter beschikking stelde van de bevolking.  Alle priesters ijverden voor goede contacten met alle lagen van de bevolking met in het achterhoofd, vooral goede katholieke kiezers te vormen. 

Het was dus niet altijd louter altruïstisch dat zij handelden.

Bronnen: Parochiaal Leven en Liber Memorialis en internet. (wordt vervolgd). 

Tekst Marianne Posman.

Foto kerk M.J. De Clerck.

19-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Getuigenissen over 100 jaar kerk. Deel  9.

Kinderpsychiater P. Adriaenssens, verwoordt het in de Standaard op 10 maart 2018 als volgt: ‘Na het verdwijnen van de kerk heeft de jeugd geen helder kompas  meer. Mijn generatie is nog streng katholiek opgegroeid en wij hebben er ons langzaam uit losgemaakt en een eigen visie gevormd.  De nieuwe generatie moet zich nergens meer van losmaken, maar het ontbreekt hen aan perspectief. Het gezin wordt het fundament, het nieuwe ijkpunt waar de klemtoon moet liggen op de hoopvolle Universele Verklaring van de Rechten van de mens waarvan het ontstaan wortelt in een katholieke traditie van solidariteit, antiracisme, respect voor de medemens met hun succesverhalen maar ook hun nederlagen.’

De huidige maatschappij is er niet beter op geworden. De jaren voor 1950 zijn de jaren van een generatie van de ouders van vele grijsaards in Maldegem. Velen herinneren zich nog hoe het er aan toe ging bij hen thuis. Het leven was doorweven van God, geloof en kerkelijke aangelegenheden, een soort houvast. De ouders van de huidige vierde of derde leeftijd waren overwegend godvrezend. De kinderen werden gedoopt in de kerk, deden hun communie, de ouders trouwden in de kerk en werden er begraven. Men stelde niets of heel weinig in vraag. De rituelen in en rondom de kerk maakten deel uit van het dagelijks leven. Priesters, broeders, paters, monniken, missionarissen, religieuzen in diverse instellingen, in scholen, in rustoorden en in ziekenhuizen waren een vertrouwd beeld en alle geestelijken boezemden ontzag in. De gelovigen vertrouwden hen en hadden respect voor hen omdat de geestelijken het goed met hen voorhadden. Bij ernstige beproevingen in een gezin werd er vol vertrouwen massaal en vurig gebeden. De mensen waren niet zo radeloos als nu bij oeverloos verdriet of grenzeloze verwarring. Depressies en aanverwante aandoeningen waren quasi onbestaande. Raadplegingen bij psychiaters waren uiterst zeldzaam. Op enkele uitzonderingen na, troostten de kerk, haar bedienaars en een heel netwerk gelovigen voldoende om de mensen de nodige psychische ondersteuning te geven in moeilijke tijden. Bijna iedereen had een kruisbeeld, een wijwatervat, een gewijd palmtakje of een heiligenbeeld in huis en bij diverse gelegenheden werd er heel veel gebeden in de kerk, aan de kapellen en thuis. Paternosters waren een kleinood die iedereen koesterde.

Zondagen en feestdagen vormden de historische bakermat van het Vlaamse amusementsleven. Godsdienstbeleving en omringende rituelen namen een belangrijke plaats in het leven van de gewone man. Er ging geen gelegenheid ongebruikt om feest te vieren om het dagelijks leven op te vrolijken: processies, patroonsfeesten, parochiefeesten, huwelijken, jubilea, oogstfeesten en jaarmarkten boden allen een reden om een eredienst bij te wonen en daarna de bloemetjes buiten te zetten. Deze traditie is typisch katholiek en is eigen aan onze streken. De veelheid van amusementsvormen en de beeldvorming die de Vlaming koppelt aan het landelijk volksvermaak zijn terug te leiden naar dit rurale, katholieke verleden.

De kerk beleefde een GOUDEN TIJD mede door het geestelijk triomfalisme die de mensen steunde en hoop gaf  na de oorlogsjaren en met de  desastreuze crisisjaren, jaren dertig in zicht  … Wat bedoelt men met ‘triomfalisme? Na 1918 stelde men vast dat Europa de rampen van de Eerste Wereldoorlog te boven kon komen door het katholieke geloof en de kerk opnieuw in het centrum van de cultuur te plaatsen.

De wanorde veroorzaakt door de oorlog,  kon op die manier worden hersteld. Het christelijk geloof was voor velen een houvast, had een publieke betekenis in het openbare leven en het betekende een verregaande identificatie van de katholieke kerk met Europa. Het katholieke geloof was en bleef de ziel van de Westerse beschaving. Kortom, de huidige oudere generatie in Maldegem en verder, is opgegroeid in die sfeer van geloof, vroomheid, eerbied, kerkgang, respect voor geestelijken en kerkelijke rituelen. Geloof hoorde bij Maldegem, bij de streek, in Vlaanderen  en bij de rest van Europa.

De kerk had inderdaad een sterke invloed op de mensen die toch niet gespeend waren van een eigen vrije wil, dus zij konden kiezen voor wie ze wilden, ze konden hun kinderen op gelijk welke school laten  inschrijven, zij konden gelijk welk beroep uitoefenen, het was niet allemaal kommer en kwel zoals soms wordt beweerd. Het blijft de vraag of het nu beter is dan vroeger. (wordt vervolgd).

Foto  Els Stevens. Tekst Marianne Posman. 

18-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

 “Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel 10.

W.N. formuleert het als volgt: ‘Pastoor Morre had als bijnaam ‘paster sleek’ in Maldegem. Hij was een gemoedelijk man, die vooral zorgde voor de modernisering van de kerk, wat heel wat tijd vergde. Hij waakte over het welzijn van zijn parochianen in vaak moeilijke tijden. Hij bemoeide zich wat minder met de politiek. Hij focuste zich op kerk en gelovigen. De mensen in Maldegem waren nog bijna allemaal kerkgangers en hij zorgde ervoor dat ze bleven komen.’

Zoals elk parochiepriester deed Pastoor Morre zijn best. 

Vanaf 1926 ijverde Pastoor Petrus Morre voor zijn parochianen, bijna een kwarteeuw lang tot 1948.

-   In 1927 kwam er een vijfde zondagsmis.

-  In 1927 liet pastoor Morre de kerk volledig opknappen: de muren werden herschilderd, de daken hersteld en de buitenmuren gerestaureerd. In 1927 werd de H. Hartbond gesticht. In 1928 liet hij 300 nieuwe kerkstoelen plaatsen.

-   In 1928 kwam ook de nieuwe doopvont, een geschenk van de familie De Coninck – De Vos.

-   Privépersonen schonken nieuwe glasramen, de H. Barbara, de H. Theresia enz. De Kruisiging en de Verrijzenis, de twee mooie glasramen achteraan in de kerk werden geschonken door Jonker Frédéric Dhont in 1938, eigenaar van het Sint-Annakasteeltje in het centrum van Maldegem. De andere glasramen werden ook geschonken door welvarende gelovigen: Alfons Facq en Ida De Baets, Maria Van Kerschaever, Pastoor Morre e.a. Het Kruis van de Calvarie werd vernieuwd. Allemaal gedragen door de parochianen en vrijgevige particulieren.

-   In 1932 werd het vaandel van de H. Hartbond gewijd. Het wordt bewaard en ligt in het kerkarchief, nu ondergebracht op het gemeentelijk archief.

-   In 1937 werden er twee nieuwe kachels geplaatst.

-   In 1938 kwam er elektriciteit in de kerk, met lichtkransen en elektrische kandelaars.

-   In 1938 kwam er een micro en vijf luidsprekers.

Wereldoorlog II kwam er aan en Maldegem werd bezet door de Duitsers wat veel tweedracht bracht in de Maldegemse gemeenschap. Een heel moeilijke periode ook voor de priesters die moest schipperen tussen de eisen van de bezetter en de noden van de lijdende parochianen. Bezetters en inwoners van Maldegem waren heel vaak nog streng katholiek en moesten allebei ‘gehoord’ worden.

-   In 1943 werden de klokken uit de toren gehaald door de Duitsers. De kleine Rosaklok lieten ze hangen. Het was ooit een geschenk geweest van de zuster van onderpastoor Fernandus Laros (° 1760).

-   Naar het einde toe van W.O. II,  op 29 juni vierde Pastoor Morre zijn gouden priesterjubileum (1894 – 1944) en gaf aan elke parochiaan een mooie foto.

-   Op 12 september 1944 werd de bevrijding door de Canadezen ook in de kerk gevierd. 

Pastoor Morre was toen 74 jaar en hij deed het wat kalmer aan, tot zijn overlijden in juni 1948.

Pastoor Morre was een belangrijk parochiepriester die zeker invloed had op de gelovigen in Maldegem. Alle inwoners van Maldegem hadden wel een vrije wil om te doen en te laten wat ze zelf beslisten, zoals nu, gelovig of niet. (wordt vervolgd).

Bronnen: Parochiaal Leven en Liber Memorialis. 

Foto Els Stevens.

17-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

“Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel  11.

 Voor 1950.

In de eerste helft van de vorige eeuw was de zondag voor velen de enige dag om zich te ontspannen. De werk- en schoolweek omvatte vroeger ook de zaterdag.

Zon- en feestdagen waren meer dan vandaag openbare aangelegenheden. Men had  ‘zondagskleren’. De man deed zijn das om en de vrouw zette haar meest elegante hoed op en samen met de kinderen  trokken ze naar de kerk, rechts de mannen, links de vrouwen. Bijna iedereen woonde een eredienst bij. De kerk was een ontmoetingsplaats voor vele plattelandsbewoners, dus er werd druk gecommuniceerd, ook achteraan in de kerk tijdens de eredienst, wat de priesters niet altijd konden waarderen.

De koppeling van Kerk en zondagse amusementsbesteding bleef voor vele dorpelingen bewaard. Na het kerkbezoek koos men ofwel voor de huiselijke rust, ofwel zakte men af naar een van de talrijke  dorpscafés in de buurt van de kerktoren om de rest van de middag met vrienden door te brengen.

Café uitbaters waren vaak ontslagen vakbondsmensen die de zaadjes naar het socialisme strooiden, ook hier in onze streek. De socialisten kwamen sinds eind 19^de eeuw op voor de rechten van de arbeider en de katholieken deelden die visie en reageerden enkele jaren later. Zij ijverden beiden voor betere levens- en werkomstandigheden van de arbeider, voor de overgrote meerderheid van de bevolking dus. Socialisten en later katholieken ijverden voor het zelfde doel, dus de aanvankelijk strenge scheiding vervaagde langzamerhand. Op café kwamen mensen samen om elkaar te ontmoeten en om even hun alledaagse zorgen te vergeten. In de dorpen waren de cafébezoekers hoofdzakelijk mannen. De ‘moeders aan de haard’ gingen naar huis na de eredienst om een zondagsmaal klaar te maken of om familiebezoek te ontvangen. De kinderen trokken daarna naar een van de vele succesvolle jeugdbewegingen.

Om zich te amuseren kende men een hele reeks caféspelen, gezelschapspelen,  het triktrakspel, domino, schaken of dammen,  vogelpik, dobbelen, kaarten en biljarten. In de plattelandsgemeenten had de plaatselijke sportclub, schuttersgilde, muziekvereniging of duivenbond vaak een lokaaltje achteraan het café. Op zondag kende het verenigingsleven het hoogtepunt van de week. Men kan zonder overdrijven stellen dat het café het kloppend hart vormde van de buurt of dorpsgemeenschap.

Daarnaast was van alle amusementsvormen  de cinema de droomfabriek bij uitstek. Deze amusementsvorm was de ongetwijfelde veruitwendiging van de moderniseringstendens: massaconsumptie, commercialisering en internationalisering. Internationale studio’s beheersten de markt en filmzalen rezen in de steden als paddenstoelen uit de grond. De opkomst en het succes van de cinema verliep jammer genoeg - maar logischerwijs - parallel met de neergang van het circus en variététheater. Vanaf 1920 breekt dit verschijnsel ook door in het platteland. De projecties gebeurden meestal in een bijzaaltje van het plaatselijk café. De invloed van de film op het maatschappijbeeld was cruciaal. Acteurs en actrices werden identiteitsbepalende modellen.

Het sociaal culturele spanningsveld tussen traditie en moderniteit wordt een complexe kluwen van ideologieën en implicaties hiervan op het artistieke denken was niet te onderschatten. Een steeds terugkerend fenomeen was de tegenstelling tussen traditie en moderniteit: de hang naar het oude tegenover de drang naar vernieuwing, ook hier in Maldegem.

Vele Vlamingen hadden problemen zich te profileren in een zich almaar sneller ontwikkelende wereld. Het trauma van de Eerste Wereldoorlog en de daaropvolgende economische crisis zorgden voor een wantrouwen tegenover al wat ‘vreemd’ en ‘nieuw’ was. De wereld bleek geen veilige plek meer en de toekomst werd bepaald door onzekerheid. Het amusementsleven bood een tijdelijke vluchtroute maar men had ook nood aan een meer diepgaande vorm van zingeving, het geloof.

Nationalisme en katholicisme kenden daarom in eerste helft van de vorige eeuw een enorme bloei. Beiden doordrongen de hele maatschappij en vele kunstvormen dienden vaak als hefboom om ideeën wereldkundig te maken.

In Maldegem en omstreken verliep alles op een rustiger tempo. De filmvoorstellingen strookten niet altijd met de werkelijkheid en de kerk wees in het parochieblad op de gevaren voor de kinderen en de jeugdige geest: Af te raden, te mijden, voor allen, kinderen toegelaten  … waren enkele bepalingen en werden nauwkeurig geraadpleegd door de ouders met wat jong volkje in huis. (wordt vervolgd). Tekst Marianne Posman.

Vroeger en nu, tal van cafés in de buurt van de kerk. Foto: Els Stevens.

16-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt “Getuigenissen over 100 jaar kerk”  in Maldegem.

“Getuigenissen over 100 jaar kerk. ”

Deel  12. Priester Daens (I)

L.P. getuigt: Onze kinderen beseffen niet hoe arm wij waren vroeger, laat ons zeggen 75 jaar geleden en die armoede was voordien nog veel groter. Er was maar één ruimte in huis die verwarmd werd met hout en kolen. Alle voedsel werd bereid op een Leuvense stoof. Wie op het platteland woonde had soms een moestuintje en wat kleinvee, zodat er toch soms vlees en groenten op tafel kwam. De moeders moesten schrapen om rond te komen elke maand, als vader al niet alles verdronk want in elk straatje, ook op het platteland was een café. Ongeschoolde arbeiders verdienden heel weinig of zij hadden vaak geen werk. De kloof tussen arm en rijk was ontzettend groot op het platteland en zeker in de steden. Het heeft jaren inspanningen gevraagd om de situatie van hen die al bij hun geboorte arm waren te verheffen.

Van 1888 tot 1948, dus 60 jaar lang waren de drie parochiepriesters, E.H. Bouckaert, E.H. Van Loo en E.H. Morre werkzaam in Maldegem en samen met hun onderpastoors en vrijwilligers zorgden zij voor de erediensten, de verenigingen, de jeugdbewegingen en het welbevinden van hun parochianen meer dan een halve eeuw lang. Zij hadden ook invloed bij de zusters in  de katholieke scholen en in het rustoord-hospitaal en bij  de broeders in de Lagere Jongensschool. Sommige onderpastoors gaven zelfs les godsdienst in het middelbaar onderwijs. Bovendien waren er de zeven weken catechismuslessen voor alle zesdejaarsklassen van alle scholen waar godsdienst werd gevolgd, als voorbereiding op de Plechtige Communie, waar ook de leerlingen van de Rijksmiddelbare School in betrokken werden. Heel veel mensen zonden hun kinderen naar een rijksschool omdat de schoolrekeningen niet zo hoog waren of omdat het voor hen praktischer was, er was later ook busvervoer, maar ze lieten hun kinderen godsdienstles volgen. Niet iedereen volgde zedenleer, er was een keuze.  Op die manier konden de  parochiepriesters wel degelijk hun invloed laten gelden elk jaar opnieuw generaties lang  en de christelijke leer zoals voorgeschreven verspreiden.

Het evenwicht vinden tussen de welvaart van de begoede klasse en de meerderheid van de bevolking die in de grootste armoede leefde bleef een knelpunt in de steden maar ook op het platteland.

De vorige tekst schetste zo wat de vrijetijdsbesteding van de mensen in dorpen zoals Maldegem en andere, voor 1950. Kerkelijke feesten werden later langzamerhand verdreven door burgerlijke vrijetijdsbestedingen. De cinema en  de filmvoorstellingen brachten gewijzigde ideaalbeelden bij de mensen en openden een nieuwe onbekende wereld.

In de steden was de industrialisatie al flink doorgedrongen en er heersten wantoestanden in fabrieken die o.a. aan de kaak gesteld werden door Priester Daens. Op het platteland sijpelde die informatie met mondjesmaat binnen maar had niet direct een onomkeerbaar effect op het dagelijkse leven van de gewone mensen. Nu wordt dagelijks alles breed uitgesmeerd in de media, iedereen is op de hoogte wat zich elders afspeelt, vroeger was dit niet zo. 

Het is toch wel eens interessant te vermelden wat Priester Dhaens beoogde en verwezenlijkte voor de mensen die in het getto woonden in de dichtbevolkte steden.

De geestelijkheid had jaren studies achter de rug, dus zij behoorden tot de ‘geletterde’ elite in de samenleving. Het was zeer waarschijnlijk moeilijk voor hen om te schipperen tussen de verschillende klassen in hun parochie. Zij waren er voor elk van hun parochianen, maar het was niet altijd makkelijk om elk van hen te benaderen en te beïnvloeden op dezelfde manier. Zij waren tenslotte ook maar mensen.

Een immense groep van de bevolking, de arbeiders hadden langzamerhand geen zin meer in een 'solidaire' maatschappij, waarin de klassenstrijd werd opgeheven omdat de arbeiders de kinderen van God zijn en de patroons ook. Ze geloofden niet meer dat ze - als gelovigen elkaar graag moesten zien  en elkaar niet bestrijden. De arbeiders hadden daar geen boodschap aan en wilden brood op tafel en rechtvaardigheid, ze werden strijdvaardig.

Priester Daens (1839 – 1907) was een van de eerste priesters die daar ook zo  over dacht en daadwerkelijk overging tot het organiseren van de arbeiders in onafhankelijke christelijke vakbonden. (Wordt vervolgd).

Tekst M. Posman.

15-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt “Getuigenissen over 100 jaar kerk”  in Groot-Maldegem.

“Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel  13.

Priester Daens (II)

Quote A.P. :De Belgische dramafilm Daens was een  absolute topper in 1992, al 26 jaar geleden maar het thema is nog actueel  in heel veel landen, misbruik van arbeiders, kinderarbeid, sociaal onrecht enz.… zijn nog lang niet de wereld uit. Acteur Jan Decleir vertolkte de rol van priester Daens op een grandioze manier.

Van 1888 tot 1948, dus 60 jaar lang waren de drie parochiepriesters, E.H. Bouckaert, E.H. Van Loo en E.H. Morre werkzaam in Maldegem-centrum, samen met hun onderpastoors en vrijwillige medewerkers.

De film van Priester Daens illustreert de samenleving in Vlaanderen meer dan 100 jaar geleden en speelt zich af rond 1890, dus even voor de twintigste eeuw. De hoofdpersoon is Priester Adolf Daens. Na wat moeilijkheden met de kerkelijke overheid, ging Priester Daens inwonen bij zijn broer Pieter Daens, die een drukkerij had. Priester Adolf Daens had geen inkomen en verdiende wat geld met privé lessen. Een van zijn leerlingen was het zoontje van textielfabrikant Borremans. Hij merkte op die manier  hoe slecht de werkomstandigheden waren in de fabrieken. Arbeiderskinderen kropen over de vloer, onder de machines door om draden op te rapen, waardoor er veel ongevallen gebeurden. De arbeiders werden uitgebuit, misbruikt en mishandeld. Priester Daens was hier woedend over en protesteerde heftig. Toen in de fabriek  moest worden bezuinigd, werden er veel mannen ontslagen. De vrouwen en kinderen mochten blijven. Priester Adolf Daens zorgde dat de parlementaire commissie langskwam om onrechtvaardige toestanden in de fabriek aan te klagen. Voordat de parlementaire commissie kwam controleren, sloot de fabriekseigenaar alle kinderen op in een hok, zodat de parlementaire commissie dacht dat de werkomstandigheden excellent waren en Priester Daens de verhalen over kinderarbeid verzon. De arbeidsters kwamen uiteindelijk in opstand maar de politie sloeg het verzet hardhandig uit elkaar en er vielen veel gewonden wat een enorme respons uitlokte in de kranten, bij de bevolking tot in de regering toe. Deze opstand droeg wel mee tot het algemeen kiesrecht.

Aangezien Priester Daens erg populair was bij de arbeiders, werd hij verkozen tot volksvertegenwoordiger. Op die manier maakte hij wel veel vijanden vooral bij de eigenaars van fabrieken die principieel aan hun eigen belang en hun leven in weelde dachten en niet aan het wel en wee van de arbeiders.

Priester Daens bleef die onrechtvaardigheid bestrijden. Hij richtte een eigen partij op, de Christen Volkspartij, de C.V.P., tegenhanger van de Socialistische partij, hij hield preken in de kerk en schreef artikelen in de krant van zijn broer Pieter. De begoede burgerij wilde dat hij uit zijn functie werd gezet. Omdat de rijken aandrongen op het ontslag van Priester Daens moest hij voor de paus in Rome verschijnen. Hij werd niet ontvangen, maar hem werd wel verteld dat hij uit de buurt van de socialisten moest blijven, wilde hij  zijn functie behouden.

Priester Daens bleef zich heel zijn leven tegen de kapitaalkrachtige katholieke burgerij verzetten. Hij overleed in 1907 na een tweede ambtstermijn als volksvertegenwoordiger. Priester Daens werd ‘s morgensvroeg begraven, begeleid door de armen, de volksvrouwen, de arbeiders, de stakers en een zwijgende menigte.

Deze mooie, emotionele film, gaf een beeld van de bevolking in de steden die in armoede leefde. De honger, de slechte werkomstandigheden, de akelige huizen en vooral het onrecht stonden in schril contrast met de levenswijze van de welstellenden die hun welvarendheid als verworven recht beschouwden. Op het platteland waren natuurlijk weinig grote fabrieksgebouwen, wel veel kleine werkplaatsen en grote landbouw- en veebedrijven waar ook heel veel personeel tewerkgesteld werd aan een armzalig loon en ook hier op het platteland was er een diepe kloof tussen arm en rijk. Het grootste deel van de bevolking leefde in grote armoede. De parochiepriesters probeerden er zo goed mogelijk mee om te gaan, zonder echt partij te kiezen. (II).

Info, foto internet. Tekst Marianne Posman.

14-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt “Getuigenissen over 100 jaar kerk”  in Maldegem.

“Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel 14.

J.P. getuigt: Eigenlijk waren de meeste Maldegemnaars bezig goed hun brood te verdienen voor hun meestal groot gezin. Toen de vrouwen ook aan ’t werk mochten blijven na hun huwelijk, bleef er weinig vrije tijd over. Slechts enkelen waren echt bezig met politiek, de verdere ontvoogding van de arbeider en van de Vlaming.

De parochiepriesters waren de herders van een grote kudde gelovigen, allen met hun eigen gaven en gebreken. De meeste mensen waren al dan niet diepgelovig maar toch overwegend kerkgangers. Om de samenleving van vorige eeuw te begrijpen wordt een fractie van de politieke en sociale situatie van die periode geschetst.

Op politiek gebied ging de eerste helft van de twintigste eeuw in België gepaard met Katholicisme, Flamingantisme en Modernisme, vaak weerspiegeld en verspreid in kunst en cultuur. De bevolking in ons land evolueerde naar een modernere en rechtvaardiger samenleving en de Vlaming en het Vlaams kwamen meer ter sprake, geleid door intellectuele voorgangers.

Na de Eerste Wereldoorlog werden toegevingen gedaan aan de Socialistische j en aan de Christelijke Arbeidersbeweging. De arbeiders kregen eindelijk meer rechten.

De eisen van de Vlamingen werden  echter meestal onder de mat geveegd door de Franstalige machthebber, ondanks het feit dat er onrechtvaardige toestanden heersten tegenover de Vlaming.

Op de achtergrond moeten we ook bedenken dat het onderwijs in de middelbare scholen en de universiteiten overwegend Franstalig was tot ongeveer de jaren dertig en dat het grootste deel van de bevolking, zich soms geen lagere school, laat staan middelbare studies, universiteit of hogeschool kon veroorloven. De gezinnen waren groot en konden amper de kinderen herbergen, laat staan plaats voorzien om te studeren.  De elite van de samenleving, dus een beperkte groep was Franstalig en zag niet echt heil in het ‘Vlaams’ en een ‘Vlaamse beweging’.

De Vlaamse Beweging bleef echter actief ijveren voor meer Vlaamse zelfstandigheid. Sommigen namen daarbij een radicaal anti-Belgisch standpunt in, anderen wilden gewoon hun eisen ingewilligd zien binnen een unionistische staatsstructuur. Het bracht gewoon heel veel meningsverschillen in het leven van de mens. Het grootste deel van de bevolking bleef afzijdig en koos geen partij uit voorzichtigheid. De huisvaders gingen ijverig werken om brood op de plank te krijgen voor de meestal grote gezinnen en hadden geen tijd noch zin om te vechten tegen onrecht, maar toch waren er enkelingen die het niet opgaven en streefden naar een verandering in de maatschappij op politiek vlak.

Soms koppelde men de Vlaams gezindheid aan een communistisch internationalisme wat hier zeker geweerd werd. Men was des doods voor het communisme dat ‘godsdienst is opium voor het volk’ predikte, dus meteen gevreesd door alle lagen van de bevolking die hoofdzakelijk katholiek was.

Anderen verbonden die overdreven Vlaams gezindheid aan een conservatief katholicisme wat zorgde voor een meer emotionele religiebeleving in Vlaanderen. Deze houding verklaart grotendeels waarom niet iedereen angstig wegdook als de Duitse bezetter er aan kwam in onze streken voor en tijdens W.O. II.  De Vlaming verwachtte heel veel van de ‘ontvoogding’ en het verklaarde ten dele waarom sommige overtuigde katholieken samenwerkten met de katholieke Duitsers, ook in Maldegem, die toen ‘Klein Berlijn’ genoemd werd. Een beperkte groep zag eindelijk het licht en de verlossing tijdens de bezetting, met alle gevolgen van dien voor de gemeenschap. Er kwam tweedracht. Vele overtuigde jonge Vlamingen trokken naar het Oostfront om te vechten tegen de Russen en lieten er het leven. Vlaamse verpleegsters trokken naar het front om de gewonden te verzorgen. Het werd hen niet in dank afgenomen na de oorlog. Op politiek, sociaal en cultureel vlak kwamen de Vlamingen op voor hun rechten, soms geruggesteund door enkele  priesters eigenlijk, want de mensen bleven overwegend christelijk in de eerste helft van de vorige eeuw.

Heel veel mensen waren echter behoedzaam, zij spraken zich niet echt uit en hielden zich afzijdig.

 Foto M.J. De Clerck. Tekst Marianne Posman.

13-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

MARIANNE POSMAN brengt “Getuigenissen over 100 jaar kerk”  in Maldegem.

“Getuigenissen over 100 jaar kerk.” Deel  15.

Om de samenleving van de vorige eeuw  te begrijpen wordt een fractie van de politieke en sociale situatie geschetst. De Vlamingen en het Vlaams kwam meer en meer aan bod. Er was een soort machtsstrijd gaande in onze regio, bestaande uit een massa Vlamingen bestuurd door een Franstalige elite. Bovendien deden in de jaren twintig vele katholieke Vlaamsgezinden  er alles aan om religie in stand te houden in een moderne wereld, via  cultuur en kunst.

Deze internationale open houding bewijst de oneliner ‘Vlaming zijn om Europees te worden’ van August Vermeylen. Hij  was politicus voor de Belgische Werkliedenpartij (BWP). 

August Vermeylen was kunsthistoricus, politus, letterkundige, hoogleraar en schrijver en hij had een grote invloed op het culturele leven in Vlaanderen. Hij verdedigde de visie dat de toekomst van Vlaanderen in Europees verband gezien moest worden en gebouwd moest zijn op culturele en economische krachten. Elk volk, elke taal moest een gelijkwaardige plaats krijgen in een groot geheel, West-Europa, geleid door een rechtvaardig en democratisch  bestuur dat oog heeft voor de waardigheid van elk mens. Een  zoektocht naar eigenheid in een maatschappij in volle ontwikkeling.

Na W O I groeide  de weerzin voor het individualisme  en het liberalisme ^[1] die voor velen gesneuveld waren. De schok die de Eerste Wereldoorlog veroorzaakte een gevoel van reddeloosheid en verwarring.

Katholicisme en nationalisme boden de nodige ondersteuning in een maatschappij in verandering. De kerkgang bleef en de parochiepriesters werden gesteund door bijna alle lagen van de bevolking. Het geloof werd massaal beleefd in alle kerken, in bijna alle gezinnen  en verenigingen. Er heerste  ook een algemeen gevoel van opluchting en een geloof in een betere toekomst.

Om de tijdsgeest van de vorige eeuw te begrijpen moeten we de verschillen in de stad en het platteland  ontwarren. Tegenover het leven in de stad kende het leven op het platteland weinig spectaculaire veranderingen.

Tijdens de jaren twintig bleef dit idee doorleven maar langzamerhand trok ook hier op het platteland de modernisering door. Het is nu wel zo dat men de benaming ‘platteland’ kan indelen in twee delen: mensen die in het centrum van een dorp woonden, dus vlakbij cinemazalen of andere zaaltjes, zalen zoals ‘De Gilde’ of ‘de Schouwburg’ en dergelijke in Maldegem meer betrokken waren met het uitgangsleven dan bijvoorbeeld mensen die buiten het centrum woonden. Voor hen waren de centrale gebeurtenissen een ‘ver van mijn bed’ bedoening en moeilijk bereikbaar indien ze ’s avonds laat plaatsgrepen. Er dient zich dan nog een onderscheid aan, tussen de mensen die heel zware arbeid leverden zes dagen op zeven en hen die hun brood verdienden op een makkelijker manier, kleine zelfstandigen, onderwijzers, bedienden, zaakvoerders van kleine zaken enz….De meeste mensen op ‘de buiten’ hadden een klein landbouwbedrijfje, grond die bewerkt moest worden, een moestuin die zij onderhielden  of dieren die moesten verzorgd worden …… Die mensen hadden geen tijd voor ‘vrijetijdsbesteding’. Als er dus sprake is van kunst en cultuur op het platteland gaat het vooral om de centrumbewoners die de afstand konden overbruggen naar een bijeenkomst, vergaderzaal, amusementscentrum en vrije tijd hadden na hun dagtaak. Zij betrokken dan meestal een huis bij hun zaak in het centrum. Centrumwoningen beschikten vaak niet over een tuin, laat staan een moestuin of stallen …. Na de dagtaak van de centrumbewoner was het werk voorbij en stonden zij open voor vertier en vernieuwingen.

Velen betreurden de verstedelijking van onze streek, deze teloorgang van de authenticiteit maar anderen bekeken het positief. Alle communicatiemiddelen verruimden de horizon en brachten moderniteit en vooruitgang in alle lagen van de bevolking.

Foto Platteland Els Stevens.  

Tekst Marianne Posman.

12-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

“Getuigenissen over 100 jaar kerk”  in Groot-Maldegem.

EEN MISSIONARIS VAN EIGEN BODEM: WIES DE ROO. Deel 16.

Quote. L.C. getuigt: Ontelbare mensen zetten zich nu ook in voor de verdrukten in heel de wereld, maar zij worden er meestal voor betaald. Ik kon samen met mijn broer lesgeven in Congo eind jaren 60. Wij tekenden voor twee jaar, wij werden toen dubbel betaald, wij kregen ginder kost en inwoon met een salaris, hetzelfde bedrag werd hier in België gestort en tijdens de schoolvakanties kregen we een gratis rondreis door ’t land.  

We weten niet hoe het er voor kloosterlingen aan toeging, zij kregen alleszins niet het loon van een leek. Mijn tante was religieuze en gaf jarenlang les, het klooster kreeg 2/3 van het loon van een niet-geestelijke met hetzelfde diploma. Zelf kreeg ze kost en inwoon en 500 frank voor haar Nieuwjaar, zowat 1 euro per maand nu. Goed, zij had de eed van armoede afgelegd, maar het contrast was wel groot. Het getuigde wel van grote edelmoedigheid om geestelijke te worden.

Heel veel oudere mensen herinneren zich nog wel de geestelijken, de priesters, de broeders, de paters en de zusters die naar de Derde Wereld trokken om er het evangelie te verspreiden, ook hier in Maldegem was het aantal indrukwekkend. Hoogopgeleide jonge mensen, vooral van Vlaanderen vertrokken voor jaren naar die landen waar er reeds kloosters en orden bestonden om er te werken, om de levenskwaliteit en -omstandigheden van de arme autochtonen te verbeteren daar waar mogelijk en om er de christelijke leer te verspreiden! Er werd massaal aan missionering gedaan, aangemoedigd door de lokale geestelijken en door de priesters die lesgaven in katholieke colleges of door zusters in de schoolkloosters.

Onze parochiepriester E.H. Stefaan De Paepe ging enkele jaren geleden op inleefreis naar India, naar de miljoenenstad Hyderabad, waar hij kennismaakte met de National Domestic Workers Movement (Nationale Huishoudhulp Beweging) van de Vlaamse Zuster Jeanne De Vos.

Hij bezocht er enkele van de honderden sloppenwijken en kon ervaren hoe de beweging doordrong bij de armsten der armen, hen mondigheid en zelfrespect bijbracht, hen overtuigde van het belang van scholing van hun kinderen. Hij kon vaststellen hoe de medewerkers zich uitsloofden om zelf schooltjes te maken in de gammele krotten ...

Wie denkt aan missionarissen uit onze streek, denkt automatisch aan de moed die er nodig was in die tijd, dus voor en na 1950 om have en goed te verlaten, om afscheid te nemen van een grote familie, om vaarwel te zeggen tegen een dorp dat toch een groot vertrouwen schonk, om voor lange tijd te verblijven en te werken in een ander land met een ander klimaat, een andere nationaliteit, taal en godsdienst, naar andere steden of dorpen, in een milieu waar comfort die toen al eigen was aan de mens in België, totaal ontbrak. Zonder moderne media. Hoeveel liefde er in die religieuzen verborgen zat om hun leven niet te wijden aan een gezin, dat toen nog stabiel was, om de genegenheid van een partner en kinderen te moeten missen … daar was veel opoffering en liefde voor nodig om die grote stap te zetten naar het totaal onbekende. Maar het was zo.

Talrijke jonge mensen, broer of zus van iemand, zoon of dochter van een warm gezin, vertrokken meestal definitief, namen afscheid van allen met wie zij opgegroeid waren en lief en leed hadden gedeeld, zegden hun dorp of stad vaarwel om hun kennis en vaardigheden te benutten in landen, steden en dorpen die het nodig hadden en dat was meestal bij de armen, de weerlozen, de minstbedeelden, de mensen met een beperking enz.…. om te bouwen aan een betere wereld ook voor hen, om op die manier een hemel op aarde te creëren, gesteund door hun geloof in God. Door hun handelen verspreidden zij als gelovig mens, liefde in naam van God.

Maria-Louisa De Roo werd geboren op 8 augustus 1930 in een gezin van zes, Julia, Edgard, Remi, Louis en Aline.

De ouders van Wies waren landbouwer Clement De Roo (21 08 1890) en Elisa Coene (19 04 1888) van ‘Vake’, nu de Vakebuurtstraat 131 (later 211). Maria-Louisa De Roo trok naar de lagere school in Maldegem op de markt. Wies De Roo had een dynamische rol in de jeugdbeweging KLJ. De jeugdbewegingen kenden toen een overweldigend succes in alle lagen van de bevolking. Zij vormden hun leden, doordrongen hen met de katholieke leer en organiseerden sportmanifestaties, ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’ en vergaderden en voerden toneelvoorstellingen op in ‘De Gilde’. Onderpastoor Pieter Geerts (1944 – 1952) was toen proost van de jeugdbeweging en hij had een enorme invloed op de jeugd en de kerkgangers.

Wies De Roo werd landbouw - huishoudregentes in Kwatrecht. Zij had er enkele levenslange jeugdvriendinnen Wies Cuelenaere, M.M. Audenaert, haar nicht Esther De Roo enz.  Na haar studies gaf Wies enkele jaren les in de katholieke school in Adegem maar trok daarna naar de kloostergemeenschap ‘De Jacht’ op 6 november 1958. Ze was toen 28 jaar. Ze werd geprofest in 1961. Ze werd voorbereid op een missie in India, ze kreeg een opleiding om doven te onderwijzen in Sint-Michiels Gestel in Nederland en volgde een taalcursus Engels in London. Ze was klaar voor het grote avontuur in India.

Heel haar leven stond in teken van de dove kinderen in India, zij werd er op handen gedragen en gekoesterd. Zij zorgde ervoor samen met Zuster Jeanne De Vos dat het onderdrukte huispersoneel op de hoogte was van hun rechten en plichten, zij bezorgden hen ‘waardigheid’. Een lang leven volledig in dienste van de ander.

In Jaarboek Ambacht 1996 werd het leven beschreven van Pater Omer Jonckheere uit Donk die zich inzette voor de armen in de Filipijnen door onderwijzer Paul De Ceuninck. Heel veel gezinnen in Maldegem hadden een familielid die de wijde wereld introk om anderen te helpen. Marianne Posman.

https://photos.app.goo.gl/U1QiIfrTUvLhTuv93

11-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

“Getuigenissen over 100 jaar kerk”. Deel 17.

De ‘Katholieke actie’, priesterwijdingen, kloosterlingen en de missies.

Quote:  Wij werden grootgebracht op het platteland, boerderijen, velden, vaartkanten waren ons speelterrein. Thuis waren er zes kinderen die zich warmden, studeerden, aten en wasten rond de kachel, er was maar één verwarmingstoestel in huis. Toen bleek dat ik een uitstekende leerling was in de broederschool, ging ik in op de propaganda van een pater op school. Bijna gratis onderwijs en kans om Grieks-Latijnse te volgen. Het internaat was een bittere beproeving en ik leefde zes jaar lang met de nare gedachte dat  moeder en vader mij  ergens gedropt, achtergelaten hadden. Mijn ouders  waren van een deel van de kinderlast  vanaf…. “Moeder was ons liever kwijt dan rijk, eens we lastiger en veeleisender werden, waren we opgeborgen in een veilig en godsdienstig oord ….”

Overal plukten die missionarissen-propagandisten – in samenspraak met de plaatselijke geestelijkheid en de bestaande scholen - intelligente  jongens en meisjes al dan niet met 'roeping' uit het Vlaamse platteland. De jongeren volgden  goedkoop onderwijs in een  middelbare richting, in een college, een missieseminarie of in een meisjesinternaat, ze waren lid van een katholieke, goed getrainde jeugdbeweging, kregen gratis turn- toneel-, zang-, woord- en pianolessen in ’t weekend en exact tot se jaren 60 bracht dat systeem veel priesters, zusters en veel kerkgang mee.

Heel veel kinderen kwamen van het platteland naar  de lagere school in het centrum en toen was het niet zo evident om zonder straatverlichting tijdens de lange, donkere  toen nog barre wintermaanden te voet, met de fiets langs slechte wegen of met het openbaar vervoer  middelbaar onderwijs te volgen in een dichtbijgelegen stad. Er waren wel colleges in de steden in de buurt maar voor de meeste gezinnen was het schoolgeld te hoog en daarom kozen sommige ouders voor een kleinseminarie allicht, waar de schooltarieven en -rekeningen aanzienlijk lager waren voor kost en inwoon. Heel veel twaalfjarigen trokken naar een kostschool soms in een verafgelegen stad en kwamen om de twee maanden eens een weekend naar huis. Velen vervreemden van hun ouders, broers en zussen, buren, vriendjes en hun dorp. Het gezin had een ander aangezicht. De meest assertieve kinderen konden de bijna militaire discipline en het soms strenge internaat leven wel aan, anderen vergingen van heimwee in de soms harde leerschool. Discipline en structuur waren zeer waarschijnlijk nodig om die grote groep jongeren, meisjes of jongens 24 uur op 24 uur in toom te houden en te behoeden voor gevaren, maar sommige kinderen misten daarom wel de geborgenheid van een warm en liefdevol huisgezin.

Aangezien in dergelijke kostscholen de meest intelligente leerlingen werden aangetrokken, die heel vaak  Grieks-Latijnse volgden, werden in de retorica bijna altijd briljante studenten aangereikt die overal terecht konden. Velen trokken richting universiteit, waar ze anders nooit terecht gekomen zouden zijn, anderen kozen voor een opleiding in een hogeschool en verkregen mooie jobs die zij anders nooit gehaald zouden hebben. Anderen volgden hun roeping. In die tijden waren veel leerkrachten priesters of zusters en het sprak van zelf dat sommige van die beïnvloedbare, goed afgeschermde jongeren die onder hun hoede waren, een dergelijk leven eigenlijk ook wel wilden in een veilige, geborgen en soms weelderige omgeving. Het onderwijs was in die tijd doorweven van het geloof, de erediensten, het gebed, de eerbied, de schuldgevoelens, de boetedoening  en de evangelisatie. De sfeer in de kloosters en scholen was sacraal en meestal rustgevend en betrouwbaar, zodat het op zich niet moeilijk was om de weg van de geestelijken te volgen en de meesten voelden zich er goed bij en bleven heel hun leven trouw aan hun roeping.

Anderen voelden zich gemanipuleerd, haakten af met een gevoel van ergernis en levenslange rancune. Misschien was het beter geweest om niet zo vroeg de beïnvloedbare kinderen te benaderen, we zullen het nooit weten. Er waren in elk geval veel priesters en religieuzen die het overal goed deden, in rustoorden, in scholen, in ziekenhuizen, in de parochie en in de missies. Laten we maar zeggen dat de meeste geestelijken 24 uur op 24 uur ter beschikking stonden van de ander.

Het maakt het er momenteel voor de jeugd niet makkelijk en aantrekkelijk uit op om die richting – religieuze  te kiezen, van onbaatzuchtige liefde voor de medemens. Zonder te spreken van een laatste hindernis, het celibaat. Wie kiest voor een leven als religieuze staat er helemaal alleen voor, er is geen kans op een leven met een partner. Vroeger was dit misschien niet zo’n groot probleem, het seksuele speelde zich af in het verborgene, nu wordt het leven en de geest van de mens overspoeld door seksueel getinte boodschappen. Het seksuele  is een essentieel aspect van het leven geworden.

Vanaf de jaren zestig werden de geestelijken langzamerhand vervangen door leken, die elke dag of nacht acht uur brommen. Waarom klaagt men steen en been over de hoge dagprijzen in de rustoorden? De geestelijken die dag en nacht paraat stonden en praktisch gratis werkten zijn verdwenen in de zorg. Hetzelfde fenomeen in de ziekenhuizen, waar de rekeningen hoog kunnen oplopen. Het is misschien een eenzijdig opinie maar de psychiatrische instellingen zitten barstensvol  en de problematiek voor de jeugd met psychische problemen haalt regelmatig het nieuws. Idem dito in de scholen waar heel veel meer personeel nodig is dan vroeger om moeilijke kinderen op te vangen. Hangjongeren, spijbelen, straatgevechten, pesterijen die uit de hand lopen, destructieve en depressieve jongeren  … daar hoorde je niet of nauwelijks van vroeger … Er werd nauwelijks gespijbeld, je zag geen jongeren in het straatbeeld tijdens de schooluren, er werd niet gepest op een niveau zoals nu.

De school zorgde bovendien vaak voor een job voor hen die vroeger afhaakten of afstudeerden. Relaties waren er in overvloed en toen ook al had je altijd een ‘lange arm’ nodig om een betrekking te vinden. De geestelijken hadden veel relaties die er op rekenden een betrouwbaar persoon in dienst te nemen met hun voorspraak. ’t Was dus niet allemaal kommer en kwel zoals wel eens beweerd wordt.

Foto Els Stevens.

10-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Getuigenissen over 100 jaar kerk.  Deel 18.

Tussen de Wereldoorlogen en nà WO II.

A.P. 70 jaar geleden eindigde voor West-Europa W.O. II maar in andere landen is er nog heel vaak oorlog en een immens aantal vluchtelingen overspoelt Europa. Ze worden niet altijd gastvrij onthaald en soms worden  ze teruggezonden maar rechtvaardigheidsgevoel en gezond verstand houden rekening met de extreem onmenselijke situaties in de thuislanden. Als je ’t goed hebt, ga je je land, je huis, je dorp, je stad, je familie en vrienden, je taal, je cultuur,  toch niet achterlaten om hier terecht te komen? Mensen op de vlucht willen enkel een vredevol leven voor hun gezin en velen steunen en helpen hen, ook de kerk helpt nog altijd heel veel mensen in nood. Er is een immense weerstand onder de bevolking om alle vluchtelingen op te vangen en te onderhouden met het belastinggeld van de mensen met een inkomen. Iedereen begrijpt dat. Politici zijn er om een menswaardige oplossing te vinden.

09-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

E.H. Paul Henri Van Overbeke, Pastoor/Deken in Maldegem van 1948 tot 1979. Deel 19.

Quote: E.D. ‘Toen mijn moeder haar tranen niet kon stelpen omdat er geen geld genoeg was om de koffers met kledij te vullen voor het college, nam Pastoor Van Overbeke zijn portemonnee uit en legde 5000 frank op tafel, dat was toen een maandloon van een arbeider. De zorgen waren van de baan. Moeder kon weer verder.”

Begin vorige eeuw zaten de kerken bomvol en koesterden en verspreidden de opvattingen van het Christelijke Vlaamse volk.  W.O. II bracht veranderingen.  Na de oorlog kwam een nieuw economisch-politiek model, met een samenleving die confereert i.p.v. elkaar uitmoordt, met voornamelijk de collectieve arbeidsovereenkomsten. Tijdens de oorlog waren er al geheime bijeenkomsten geweest tussen vertegenwoordigers van de naoorlogse staat, de vakbonden en de patroon organisaties, onder het motto van 'dat nooit meer', om tweejaarlijks 'overeen te komen', loonsopslag te regelen, sociale verbeteringen in te stellen enz. De basis werd gelegd voor de 'welvaartstaat', met rechtvaardige verdeling van de lasten, een steeds stijgend inkomen voor de eenvoudige arbeider en dat is goed gegaan tot eind jaren zeventig. De naoorlogse verstandhouding bracht naast welvaart een onvermijdelijke verandering van het bewustzijn, in het bijzonder het geloof in God. E.H. Paul Henri Van Overbeke maakte de evolutie mee die plaatsgreep in de kerk.  Het is pas vanaf de jaren zestig, zeventig dat er moeilijkheden rezen in de kerkgemeenschap, waar niemand tegenop kon.

In die naoorlogse periode kreeg Maldegem een nieuwe parochieherder. Op 25 juni 1948 werd E.H. Paul Henri Van Overbeke aangesteld door Monseigneur Caelewaert. Hij werd afgehaald met een open koets door de toenmalige burgemeester Hector Cuelenaere en vol vreugde ontvangen door zijn toekomstige parochianen met een grote stoet.

E.H. Paul Henri Van Overbeke was toen 53, nog in de volle bloei van zijn leven. Hij was geboren in Assenede op 29 september 1895. Hij werd kandidaat letteren en wijsbegeerte en werd priester gewijd in 1921 in Gent.  Hij was leraar in de Normaalschool in Sint-Niklaas, vanaf 1923 leraar in het Sint-Lievenscollege in Gent en in 1935 was hij directeur, de eerste directeur met een universitair diploma, van het Instituut van de Zusters van Liefde in het klooster annex pensionaat en dorpsschool in Zaffelare en in 1936 werd hij dekenaal inspecteur voor het lager onderwijs.

Hij had dus heel wat jaren contact gehad met de jeugd na zijn priesterwijding en dat liet sporen na toen hij werd aangesteld als pastoor in Maldegem. Hij had interesse voor alle generaties en vooral voor de jeugd, de jeugdbewegingen en de studies van de getalenteerde jongeren in Maldegem.  

E.H. Paul Henri Van Overbeke was welkom in Maldegem en hij betrok de pastorij op het kerkplein die toen een grote gesloten unit, woonhuis en tuin vormde. Zijn zuster Maria zorgde voor de huishouding en waakte streng over zijn doen en laten. Je kwam er niet binnen langs de tuinpoort zoals nu, alles was goed afgesloten en de voordeur was langs de zijingang van de Deken de Fonteynestraat en iedereen betrad de pastorij/later dekenij met een zekere schroom en eerbied.

Het was niet dat hij afstandelijk was integendeel, zijn legendarische zwarte vrouwenfiets stond er altijd gestald aan de zij ingang en als hij niet aan ’t werk was tijdens de vele dagelijkse uitvaart-, huwelijks-, week- en zondagdiensten dan doorkruiste hij met zijn fiets de omstreken van Maldegem en bezocht er heel wat parochianen, waar hij welkom werd geheten en luisterde naar de mensen wat hen bezighield bij een kop koffie en een koekje.  Daar waar nodig hielp hij de mensen met goede raad, daar waar nodig hielp hij hen financieel, om bij te springen bij hen die ’t nodig hadden, bij ziekte en tegenslag, bij de studies van de kinderen waarvan de kosten voor sommige ouders zwaar doorwogen. Twee verdieners in een gezin waren toen nog uitzonderlijk. De meeste getrouwde vrouwen stopten met werken zodra er kinderen kwamen – kinderopvang bestond toen nog niet echt – en de huisvader ging werken zes dagen per week.

De pastoor, later deken had eigenlijk enkel de parochie Maldegem centrum als werkgebied. Donk, Kleit, Adegem, Middelburg hadden hun eigen pastoors en/of onderpastoors. Ook moet vermeld worden dat Maldegem toen enkel huizen telde, flatgebouwen zoals nu waren onbestaande, dus was het aantal inwoners niet zo groot zoals nu. De vele verkavelingen bestonden toen ook nog niet. Maldegem was eigenlijk nog een open gemeente met open deuren en achterdeuren, niet zoals nu, anno 2018 waar de mensen angstvallig hun deuren op slot doen, waar je soms kan dwalen door de straten zonder een kat te zien, waar de vele flatgebouwen tal van gezinnen herbergen maar die je eigenlijk zelden of nooit ziet in het straatbeeld, behalve bij feesten in ’t centrum. Tegenwoordig gaan de partners van een gezin allebei uit werken, ook op verplaatsing, dus het beeld van vrouwen die boodschappen doen in ’t centrum of bij elkaar langs gaan is ook bijna verdwenen. De auto is het vervoermiddel bij uitstek geworden, dus de mensen doen hun boodschappen per auto of in de talrijke goedkope warenhuizen en ketens op de rand van Maldegem.

(Wordt vervolgd).

Wie E.H. Van Overbeke nog eens in levenden lijve wil zien, kan surfen naar Noël Ryheul, camob. Maldegem.

FP-S8-3140 Afscheid van E.H. deken Paul Van Overbeke (film super8).

De Heemkundige Kring het Ambacht Maldegem gaf prachtige publicaties uit, die nog altijd te verkrijgen zijn en zelfs digitaal kunnen worden geraadpleegd.

Bronnen en foto’s: Liber Memorialis, kerkarchief.

Karen Armstrong ‘De Strijd om God’.

08-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

“Getuigenissen over 100 jaar kerk”. Deel  20.  

E.H. Paul Henri Van Overbeke, Pastoor/Deken in Maldegem van 1948 tot 1979.

Quote. V.S. ‘Hij was een ‘kind van zijn tijd’, zoals wij allen kinderen zijn van onze tijd. Hoe je opgroeit en wat  je leert tijdens de eerste levensjaren drukt een stempel op de rest van je leven. Pastoor/deken Van Overbeke werd geboren in de negentiende eeuw, maakte twee wereldoorlogen mee en bleef een kerkelijk leiderschap uitoefenen in Maldegem tot eindjaren 70, de gloriejaren, de gouden tijd van de twintigste eeuw maar de crisisjaren voor de kerk. We kunnen ons voorstellen dat het voor allen, de kerkelijke leiders en de bevolking soms moeilijk was de evolutie van de arme, onderdrukte naar een glorieuze mens te volgen. We gaan ervan uit dat elk mens zijn best deed.’

E.H. Paul Henri Van Overbeke (°1895  +1980) werd ingehuldigd in Maldegem op 25 juni 1948. De parochie Maldegem was heel groot maar de pastoor later deken had heel wat hulp van verschillende onderpastoors. Het was waarschijnlijk een hele organisatie om allen een eigen taak te geven tijdens de vele erediensten en buiten de kerk. Alles verliep vroeger mondeling, schriftelijk of telefonisch, dus het vroeg wel een inspanning om alle kerkelijke activiteiten te coördineren. Als buitenstaander heb je daar eigenlijk geen idee van hoeveel mensen betrokken waren of zijn bij de erediensten en de andere taken binnen en buiten de kerk.

De mede-pastoors of de onderpastoors.

Het is weleens interessant om de ‘onderpastoors’ of de ‘medepastoors’ te vernoemen want velen van de derde leeftijd hebben hun ouders over hen horen spreken of hen zelfs gekend. Groot-Maldegem heeft vijf kerken, centrum, Kleit, Adegem, Donk en Middelburg. Vroeger had elke kerk een pastoor en ook soms onderpastoors. De centrumkerk had toen één pastoor en drie onderpastoors. Anno 2018 werden alle priesters vervangen door één pastoor/moderator. Alle zondagsmissen in de vijf kerken van Groot-Maldegem worden voorgedragen door de centrumparochiepriester, pastoor/moderator E.H. Stefaan De Paepe,  waar en wanneer de erediensten plaatsgrijpen, kan geraadpleegd worden in het parochieblad en op de website van Kerknet:  Website Kerk: https://www.kerknet.be/ zoek naar vieringen.

Alle onderpastoors werden aangemoedigd om zich in te zetten voor een bepaalde leeftijdsgroep, de jeugd, de verenigingen voor volwassenen, de mensen met een beperking, de gepensioneerden enz. De onderpastoors waren meestal proost van een of andere beweging of vereniging en werden op handen gedragen, omdat de mensen wel ondervonden dat de priesters een meerwaarde vormden voor de gemeenschap, ook in de scholen. Zij hoorden er gewoon bij. 

Kerk, geloof, bedienaars waren een deel van het leven van de parochiaan.  De meeste onderpastoors waren altijd vrolijk en blijgezind en hielpen waar mogelijk.

Onderpastoors in Maldegem 1948 - 1979:

E.H. Frans De Vleeschouwer, Hector Geerts, Marcel Snoeck, Maurits Doom, Stefaan De Waele, Antoon Van Cauteren, Amandus Broodcorens, Karel Maenhout en Guido De Jaeger. Intussen werden er ook diakens aangesteld.

E.H. Frans De Vleeschouwer (22 12 1910) (Maldegem 1944 - 1951). werd opgevolgd in 1951 door onderpastoor Maurits Doom. Zette zich in voor de kajotsters.

E.H. Hector Geerts, (Maldegem 1944 -1952), werd na 14 jaar vurig onderpastoor in Maldegem, aangesteld als pastoor in Vurste.  E.H. Hector Geerts was dagdagelijks betrokken geweest in de parochie en had overal een stempel nagelaten. Jarenlang sprak men nog over hem, dus zijn woorden werden niet snel vergeten. Hij deed dus heel hard zijn best op de preekstoel en buiten de kerk en de parochianen konden de raad aanvaarden of hun eigen zin doen, daar had E.H. Hector Geerts, niet echt een zicht op.  

Hij werd opgevolgd door E.H. Vedast Van der Poorten (1958 – 1968), geboren op 9 mei 1921, een zeer werkzaam maar rustiger priester.

E.H. Marcel Snoeck (22 07 1912) (Maldegem 1945 – 1954 was bijna 10 jaar onderpastoor geweest in Maldegem, zelfs jaren later werd nog over hem gesproken, dus hij liet sporen na ….

E.H. Maurits Doom (08 11 1918) (Maldegem 1951 - 1966). was heel begaan met de jeugd en de jeugdbewegingen tijdens zijn vijftienjarig leven in Maldegem. In 1952 werd de meisjes-Chiro gesticht en in 1958, de jongens-Chiro. E.H. Doom was proost en was erg betrokken bij de jeugd. Hij liet filmpjes, meestal godsdienstig getinte voorstellingen afdraaien in de oude brouwerij, boven de kelder van de voormalige brouwerij Van Mullem. In die kelder waar vroeger tonnen alcohol werden opgeslagen, werd een fuiflokaal opgericht waar er gedanst werd of geluisterd werd naar kleinkunstenaars die toen erg in trek waren. Dit gebouw werd afgebroken en vervangen door twee gloednieuwe lokalen aan de overkant, de Doomzaal. Intussen afgebroken en vervangen door openbare parkeerplaatsen voor de Noordstraat bewoners. In 1966 werd Onderpastoor Doom na veertien jaar Maldegem, aangesteld als pastoor in Rieme-Ertvelde. E.H. Stefaan De Waele (20 02 1918) (Maldegem 1954 - 1966). Op 20 december in 1954 volgde Onderpastoor Etienne of Stefaan De Waele E.H. Marcel Snoeck op. Onderpastoor Etienne De Waele was een heel, knap en zeer vriendelijk priester en nam al de taken van zijn voorganger over maar deed het op een rustiger manier. Hij was ook alom aanwezig, hij was zelfs zeer sportief, deed vurig aan sport in zwarte soutane, soms in de snikhete zon. Onderpastoors M. Doom en S. De Waele brachten vrolijkheid en vreugde in de parochie. Het was zoals het was.

(Onderpastoors in Maldegem 1948 -1979 wordt vervolgd).

De kerkelijke gebouwen zoals alle openbare gebouwen werden opgetrokken met de gelden en de giften van de inwoners van een dorp of een stad en horen toe aan de bevolking en worden onderhouden met het belastinggeld. De bedienaars van gelijk welke godsdienst worden betaald door de staat,zoals ook de directies, personeel en leekrachten op scholen betaald worden  dus door de burgers, omdat zij helpen waken over de geestelijke behoeften van een mens. Soms worden gelden en eigendommen geschonken aan de kerk die worden beheerd door een kerkraad die de gebouwen helpt onderhouden, het personeel in de kerk betaalt en de mensen in nood soms helpt. Vanouds werd de zorg voor de arme medemens overgelaten aan talloze kerkelijke en particuliere liefdadige instellingen, soms gebonden aan voorschriften van stedelijke overheden. Gemeenten konden soms subsidies verlenen, op voorwaarde dat dan ook de niet-kerkelijke armen werden bedeeld, dat is logisch.

Vóór de Franse Revolutie (1789–1799) werd de armenzorg meestal als een specifiek kerkelijke zaak beschouwd. De tijden zijn veranderd, er werd gezorgd voor allen door hen die werkten en hespaard en belegd  hadden door belastingen te innen. Na de Tweede Wereldoorlog ontstond de benaming ‘Gemeentelijke Sociale Dienst’, de burger zorgde voor de ander. Momenteel wordt dit armoede beleid, geleid door een bolwerk ‘Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW)’ een openbare instantie per gemeente dat tot doel heeft elk persoon in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid en diensten verstrekt aan armen, zorg aan ouderen en mensen met een handicap. Alles is uiteindelijk goed gekomen, de militante vorm van godsvrucht is verdwenen maar elk mens zorgt door zijn bijdragen voor de ander,  de grootste armoede wordt geniveleerd. Op die manier komen alle mensen in de hemel terecht want ze delen hun weelde op aarde, ze leven volgens de Bijbel.

Eens scrollen over de tekst, dan worden de lettertjes zichtbaar.

Filmpje van de deken Van Overbeke en de Leo De Kesel hulpbisschop, zicht op de tuin van de dekenij met een grote serre opzij. https://www.youtube.com/embed/LvUCMBVRLLE.

Filmpje met Bisschop, wandelingetje rond de Sint-Barbara kerk.

https://www.youtube.com/embed/XFEfpdKzDqA

FP-S8-3140 Afscheid van E.H. deken Paul Van Overbeke (film super8).

Speelpleinwerking: https://www.youtube.com/embed/Y4kGBhjjNtM

De laatste processie in Maldegem 1969: prachtig beeld van de jeugd en de parochiepriesters: https://www.youtube.com/embed/eSbTS6qc6RI

Vormsels met E.H. Van Overbeke, Broodcorens, De Kerpel en Van Cauteren:

S8-KV-CV-13058-2473 Het vormselritueel begin de jaren 1970 te Maldegem (film super8)./550

Begrafenis Alfons Verstuyf: E.H. M. Doom, E.H. P. Van Overbeke, E.H. Stefaan De Waele, koster René Verhaegen. Achtergrond geschenken en papierhandel Verhoeyen en Onderpastoors M. Doom en S. De Waele, Bronnen: kerkarchief, info Liber memorialis.  Verwoord M. Posman.

07-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

De mens en de kerkgang na 1950. Deel 32 F.

We volgen E.H. Van Cauteren nog eventjes verder tot in Wondelgem. E.H. Van Cauteren werd aangesteld als pastoor in de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartkerk te KAPRIJKE (Plein)  van 1978 tot 1986. Hij kwam terecht in het prachtige landelijke dorp Kaprijke met een unieke, beschermde dorpskern. De pastorie, gelegen ten zuiden van de kerk was een oase van rust. De schoonbroers van E.H. Van Cauteren pakten de grote tuin aan, de woning werd grondig schoongemaakt. Alles was klaar voor een nieuwe start.

Naast zijn werk als parochieherder, erediensten leiden, kinderen dopen, volwassenen trouwen, doden begraven en zieken bezoeken richtte hij zijn ogen op een ideaal plekje om een sportzaal te bouwen naast de school aan de kerk. Hij had bouwen in de genen. Op 1 september 1980 was de fusie tussen de jongensschool en de meisjesschool met twee vestigingsplaatsen Plein en Voorstraat rond. Pastoor Antoon Van Cauteren wou een sporthal in de Voorstraat en wilde ook klassen bij bouwen zodat alle leerlingen op één vestigingsplaats zaten. Zijn idee kreeg vorm en in 1986 werden de sporthal en de klassen plechtig ingehuldigd. De Sporthal werd gebouwd onder zijn impuls. De juiste datum kan men terugvinden op een gedenkplaat aan de ingang. De jeugd van Kaprijke kon aan sport doen in eigen dorp. Hij liet ook de beiaard vernieuwen.

Elodie Van Vynckt - De Beer (6 april 1894 – 27 februari 1986) verhuisde mee als huishoudster naar Kaprijke, ze was toen al 84, dus betrekkelijk oud om te zorgen voor het huishouden op de pastorij. Dit typeerde Antoon Van Cauteren wel, hij droeg altijd zorg voor een ander en werd ervoor gewaardeerd en geliefd. Hij zocht en vond een oplossing.

Pastoor Van Cauteren schakelde toen de hulp in van de Maldegemse Margriet Engels en haar echtgenoot. Zij kwamen er drie dagen om eten klaar te maken voor enkele dagen en schoon te maken. De echtgenoot van Margriet, Odiel Van Vynckt, een gepensioneerd douanier die o.a. in Strobrugge zijn dienst uitoefende verzorgde regelmatig de tuin.  De hond Saara zorgde voor een vrolijke noot in de drukke pastorij.

Margriet heef dertig jaar gewerkt voor de parochiepriester waarvoor iedereen haar heel dankbaar was. Zij was ook heel actief in Maldegem, zij was bovendien medeoprichter van het Witgele Kruis, zij zong 57 jaar lang in de koren, K.A.V., Andante, Begrafeniskoor Sint-Barbara, ze was dertig jaar verantwoordelijke voor de Lourdes bedevaarten, zij droeg haar steentje bij voor Broederlijk Delen en de 11.11.11 actie en zij was zestig jaar bestuurslid van de K.A.V. – nu Femma. Veel dankbaarheid ging uit naar deze eenvoudige huisvrouw die heel haar leven al haar vrije tijd besteedde aan de kerk en haar medemens. (Nieuwsblad)

Margriet Engels ontving Gouden Ereteken van Sint-Bavo, eind maart 2018 in de Sint-Medarduskerk in Ursel. Als erkenning voor haar inzet voor de kerk kreeg ze uit handen van de deken het Gouden Ereteken van Sint-Bavo. Monseigneur Luc Van Looy, de bisschop van Gent, voegde ook een diploma bij het ereteken. Hij bedankte Margriet Engels voor 53 jaar diensten aan de kerk. In de parochie en in de gemeente zijn er altijd mensen die vrijwillig een handje toesteken, vrijwilligers dragen de gemeenschap.

E.H. Van Cauteren kon de mensen warm maken voor sport en avontuur en organiseerde bedevaarten naar LOURDES en naar ROME, met de FIETS. De reisroute werd nauwkeurig uitgestippeld zonder gps en elke dag reed de parochiepriester met zijn team 100 tot 140 kilometer. Stel je voor dat je naar Rome fietst  en de paus de hand kan drukken! Ik denk niet dat dit nu nog zou lukken tussen het vertiendubbeld verkeer.

Bronnen: Liber Memorialis, met dank voor de foto (paus) en de info aan Margriet Van Vynckt-Engels. Foto kerk door Jean-Pierre Pottelancie.

05-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

Getuigenissen over 100 jaar kerk. Deel  22. 

E.H. A. Van Cauteren in Kaprijke.

Over de tekst scrollen, hij is onzichtbaar, heel vreemd.

Quote M. P. : ‘

We volgen E.H. Van Cauteren verder. Hij is zowat de ‘laatste der Mohikanen’ en wat er ook gezegd, geschreven wordt over de priesters en de kerk in ’t algemeen. Ik denk dat elk mens zijn best doet voor zichzelf, de omgeving en in zijn beroep. De een heeft goede ervaringen en de ander heeft slechte ervaringen met andere mensen. Het is iets van alle tijden.”

E.H. Van Cauteren werd aangesteld als pastoor in de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartkerk te KAPRIJKE (Plein)  van 1978 tot 1986. Hij kwam terecht in het prachtige landelijke dorp Kaprijke met een unieke, beschermde dorpskern. De pastorie, gelegen ten zuiden van de kerk was een oase van rust. De schoonbroers van E.H. Van Cauteren pakten de grote tuin aan, de woning werd grondig schoongemaakt. Alles was klaar voor een nieuwe start.

Naast zijn werk als parochieherder, erediensten leiden, kinderen dopen, volwassenen trouwen,  doden begraven en zieken bezoeken richtte hij zijn ogen op een ideaal plekje om een sportzaal te bouwen naast de school aan de kerk. Hij had bouwen in de genen. Op 1 september 1980 was de fusie tussen de jongensschool en de meisjesschool met twee vestigingsplaatsen Plein en Voorstraat rond. Pastoor Antoon  Van Cauteren wou een sporthal in de Voorstraat en wilde ook klassen bij bouwen zodat alle leerlingen op één vestigingsplaats zaten. Zijn idee kreeg vorm en in 1986 werden de sporthal en de klassen plechtig ingehuldigd. De Sporthal werd gebouwd onder zijn impuls. De juiste datum kan men terugvinden op een gedenkplaat aan de ingang. De jeugd van Kaprijke kon aan sport doen in eigen dorp.

Hij liet ook de beiaard vernieuwen.

%%%FOTO1%%%

Elodie Van Vynckt - De Beer (6 april 1894 – 27 februari 1986) verhuisde mee als huishoudster naar Kaprijke, ze was toen al 84, dus betrekkelijk oud om te zorgen voor het huishouden op de pastorij.

Dit typeerde Antoon Van Cauteren wel, hij droeg altijd zorg voor een ander en werd er voor gewaardeerd en geliefd. Hij zocht en vond een oplossing.

Pastoor Van Cauteren schakelde toen de hulp in van de Maldegemse Margriet Engels en haar echtgenoot. Zij kwamen er drie dagen om eten klaar te maken voor enkele dagen en schoon te maken. De echtgenoot van Margriet,  Odiel Van Vynckt, een gepensioneerd douanier die o.a. in Strobrugge zijn dienst uitoefende verzorgde regelmatig de tuin.  De hond Saara zorgde voor een vrolijke noot in de drukke pastorij.

Margriet heef dertig  jaar gewerkt voor de parochiepriester waarvoor iedereen haar heel dankbaar was. Zij was ook heel actief in Maldegem, zij was bovendien medeoprichter van het Witgele Kruis, zij zong 57 jaar lang in de koren, K.A.V., Andante, Begrafeniskoor Sint-Barbara, ze was 30 jaar verantwoordelijke voor de Lourdes bedevaarten, zij droeg haar steentje bij voor Broederlijk Delen en de 11.11.11 actie en zij was 60 jaar bestuurslid van de K.A.V. – nu Femma. Veel dankbaarheid gaat uit naar deze eenvoudige huisvrouw die heel haar leven al haar vrije tijd besteedde aan de kerk en haar medemens.

Margriet Engels ontving Gouden Ereteken van Sint-Bavo, eind maart 2018  in de Sint-Medarduskerk in Ursel. Als erkenning voor haar inzet voor de kerk kreeg ze uit handen van de deken het Gouden Ereteken van Sint-Bavo. Monseigneur Luc Van Looy, de bisschop van Gent, voegde ook een diploma bij het ereteken. Hij bedankte Margriet Engels voor 53 jaar uitnemende diensten aan de kerk.

E.H. Van Cauteren kon de mensen warm maken voor sport en avontuur en organiseerde bedevaarten naar Lourdes en naar Rome, met de FIETS. De reisroute werd nauwkeurig uitgestippeld zonder gps en elke dag reed de parochiepriester met zijn team 100 tot 140 kilometer. Stel je voor dat je naar Rome fietst  en de paus de hand kan drukken!

Ik denk niet dat dit nu nog zou lukken tussen het vertiendubbeld verkeer.

%%%FOTO2%%%

Bronnen: Liber Memorialis, met dank voor de foto’s en de info aan Margriet Van Vynckt-Engels.

Bijlagen:
A. V. C. bij de paus deel 22.jpg (305.1 KB)   
kerk Kaprijke internet.jpg (49.4 KB)   

“Getuigenissen over 100 jaar kerk”.

E.H. Antoon Van Cauteren werd aangesteld als pastoor in WAARSCHOOT, Kerkstraat 7, van 15 juli 1986 tot 14 juni 2008, 12 jaar lang.

Quote:

Een priester is in vele religies, een tussenpersoon tussen God en de gelovige mensen. Het woord is afgeleid van het Griekse: presbyter,  dat oudste (van de gemeente) of ouderling betekent.

In de Katholieke Kerk is een priester een man die, na een opleiding van zes tot zeven  jaar aan een seminarie of ander vormingsinstituut, van een bisschop de priesterwijding heeft ontvangen. Door deze sacramentele wijding is hij in staat om de zes andere sacramenten toe te dienen. Een priester belooft bij zijn wijding gehoorzaamheid aan de bisschop die hem wijdt. (Internet)

Wie als ouderling kan terugkijken op het leven en denken, ik heb mijn best gedaan, dan is alles goed. geweest.

We volgen E.H. Antoon Van Cauteren als pastoor in WAARSCHOOT. Hij was een innemend, sociaal en dynamisch mens, hij werd er aanvaard in de parochie en had er direct vrienden.  Tijdens de vakantieperiodes betrok hij E.H. André De Bock (04 09 1921 - 21 01 2010) een priester met een beperking, in zijn sportieve avonturen. Ook priesters moeten er eens uit.

E.H. André De Bock was eerder leraar in Dendermonde, onderpastoor in Waarschoot en in Hamme en pastoor in Waasmunster en was na zijn handicap op rust in Waarschoot. E.H. Antoon Van Cauteren betrok hem in zijn plannen en hij slaagde erin om prachtige reizen met de auto te organiseren, de rolstoel achterin. Samen met Margriet Engels en haar man Odiel Van Vynckt trokken ze naar Praag, Compostella, Zwitserland en Nederland! Zij hadden de tijd van hun leven want hun eerwaarde chauffeur en begeleider was een aangenaam gesprekspartner en enorm belezen, dus de reis zal piekfijn uitgekiend geweest zijn.

Op de foto met rolstoel, samen op reis in 1997, in Oostenrijk. E.H. Van Cauteren nodigde E.H. André De Bock elke vrijdag uit om ’s middags te komen eten. Soms kwamen gelovigen uit vreemde landen zich bezinnen en die werden ook verwelkomd in de pastorij.

E.H. Antoon Van Cauteren had in Waarschoot een prachtige tuin waar elk jaar een familiefeest gehouden werd! De hond Sara beleefde er dolle pret.

Toen hij pastoor was in Waarschoot, brandde op nieuwjaarsnacht 2002 de Sint-Ghislenuskerk af en heel Vlaanderen was in shock. Op 1 januari 2002 werd het dorpsbeeld van Waarschoot voorgoed veranderd. Toen werd de Sint-Ghislenuskerk in de as gelegd. De brand begon aan een altaar kleed, breidde zich uit aan de kerststal en uiteindelijk kon alleen de oude kerktoren worden gevrijwaard. De Sint-Ghislenuskerk was een driebeukige hallenkerk met een kern uit de 14de eeuw en bouwperiodes tot in de 20ste eeuw.

De parochie met de bezieler pastoor Antoon Van Cauteren, de kerkfabriek, de gemeente en het bisdom bleven niet bij de pakken zitten en zorgden ervoor dat de nieuwe kerk herrees en ook andere gebruiksmogelijkheden kon bieden. De eerstesteenlegging gebeurde op 10 september 2005 en de inwijding door Mgr. Van Looy volgde op 24 juni 2007.

Op 30 augustus 2003 vierde E.H. Van Cauteren zijn 50 jaar priesterschap en dankte met een dankviering voor 50 jaar in dienst van God en van de mensen, met de woorden van Joannes, 15:16:

‘Niet jullie hebben mij gekozen, neen ik heb jullie gekozen en ik heb de taak gegeven eropuit te gaan en vrucht te dragen, vruchten die blijvend zijn.’

Het misboekje dat door elk gelovige mocht meegenomen worden naar huis is doordrongen van de Blijde Boodschap, van God en van dankbaarheid voor alles wat op de weg van deze priester kwam, diep geluk en dankbaarheid.

Op 14 juni 2008 trok Pastoor Antoon Van Cauteren voor de laatste keer de deur van zijn pastorie in Waarschoot achter zich dicht. De tachtigjarige priester verhuisde naar Wondelgem. De pers vermeldde zijn weemoedige woorden:

'Natuurlijk vertrek ik met veel spijt. Wat je jarenlang hebt opgebouwd, stopt nu'. 'Ik was een bevoorrecht man'.

Bronnen: Liber Memorialis, met dank voor de foto’s en de info aan Margriet Van Vynckt-Engels. Verwoord M. Posman.

04-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

“Getuigenissen over 100 jaar kerk”. Deel  24. 

E.H. Antoon Van Cauteren verlaat de pastorij in Waarschoot en gaat naar WONDELGEM in 2008.

Ook de parochie in Waarschoot werd afgesloten met een dankmis (15 06 1986 – 14 06 2008) op 7 juni 2008 met hetzelfde Engels 

Het afscheidskaartje met mooie foto’s van zijn leven in Waarschoot, vermeldde ook het gedichtje van Manu Verhuist:  …

De priester is vandaag een zeldzaam exemplaar, een spoorteken bijna uitgeveegd,

van iemand die hem voorging, lang geleden.

Hij draagt behoedzaam, als in een broze kruik, zijn boodschap van bevrijding.

De kruik is zijn eigen leven.

Hij draagt de boodschap tussen misverstand en onbegrip, tussen spot en medelijden.

De priester is vandaag een zeldzaam exemplaar; tevreden en gelukkig in een wereld van ‘nooit genoeg’.

Zijn vrede zit van binnen, in de binnenkamer van zijn hart als hij luistert naar Zijn Heer en Vriend. En elke avond mag Hij hem na bidden:  “Hij die mij gezonden heeft, is altijd bij Mij. Hij laat me nooit alleen.” (Joh. 8, 29).

Op 80-jarige leeftijd vertrok E.H. Van Cauteren naar een woning vlakbij de kerk in Wondelgem Sint-Catharina, waar hij nog altijd woont en waar hij de laatste tien jaar optrad als hulppriester bij de erediensten en de vele mensen die hij ging bezoeken in de ziekenhuizen in Gent zijn hem dankbaar.

Voorwaar een dynamisch priester met een rijk gevuld parochiaal leven. 

De 87-jarige schoondochter van Elodietje, een verpleegster fungeert als huishoudster en met wat hulp gaat deze 90-jarige parochiepriester zachtjes in het leven verder.

Hij kan terugkijken op een actief en sportief, christelijk leven in elke parochie waar hij verschillende jaren doorbracht, het goede bereikte  en toch wel overal een stempel naliet.

E.H. Van Cauteren was een goed zielenherder met hart voor de mensen, conservatief zowel in kerkelijk als sociaal opzicht en dus een kind van zijn tijd zoals elk mens een kind van zijn tijd is.Bronnen: Liber Memorialis, met dank voor de foto’s en de info aan Margriet Van Vynckt-Engels.

Noël Ryheul is gekend als cineast van alle evenementen in Groot-Maldegem de laatste 50 jaar en hij maakt een afzonderlijke bundel over de parochiepriesters. U kan hen eens bekijken als ’t regent …. En ’t regent hier vaak in Maldegem.

Bij deze vriendelijke groeten en dank aan E.H. Antoon Van Cauteren. Verwoord M. Posman.

01-05-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1