Wat denkt gij dan als ik uw zwakheid zag,

en heel uw wezen werd mij openbaar,

dat ik zou spotten, of in laag beklag

u vragen wie wel de allerbeste waar?

Neen ik ben als gij niet minder ook niet meer,

mijzelf een raadsel, mens met bitterheid,

gepijnigd hart, waarin een enkele keer,

een zachte stille stem om liefde vleit.

Maar om die stem te horen ga ik ver,

ik loop de ganse donkere wereld door,

liefde is het wonder, is de lichte ster,

waar ik geboren ben, en waar ik hoor.

Als ik daarom aan u naar liefde vraag,

dan is het omdat ook ik de liefde draag.

22-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

Dan is de liefde schoon, als zonder spreken

het hart het verlangen van de liefde raadt,

als door een blik, een blozen of verbleken,

hij, wat zij verbergen wil, toch verstaat.

Dan is de liefde schoon, angst geweken,

en lacht geluk op het geliefd gelaat,

als liefde kracht is in haar daad gebleken,

en twijfel weg waardoor haar vreugd ontgaat.

O machtig lied van het vervuld verlangen,

wie peilt uw diepte die uw lokking ziet,

in het windruisen, in de zeezangen,

hoor ik het willen, maar de volheid niet.

Wie had naar leven ooit onlesbare dorst,

en vond niet in het leven toch zijn vorst?

21-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

Ik ben als jij viool, gemarteld hout,

gebogen en gelijmd, en toch gewijd,

het is in u dat heel de wereld lijdt,

gij zijt de stem, ontwrongen aan het woud.

In mij gloeit als in u bedwongen vuur,

gevangen en omlijnd, en toch gewijd,

het is om mij dat heel de wereld lijdt,

ik ben de stem, ontworsteld aan de natuur.

Stil zat ik neer, dof dreunend zong de zee,

en binnen rees en daalde de ijdele toon,

zelf werd ik muziek, zo glanzend schoon,

was het in en om mij, toen de klank verglee.

Muziek gij baadt in purpergulden vloed,

mijn bleke hart dat stervend zingen moet.

20-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

Toch wil het hart zijn bloei,

al is de lentetijd al lang voorbij,

in liefde droomt het weg,

en een diep verheugen,

om zwakheid van de liefste ontroert het weer,

ja, even hoog wordt zwakheid,

als de sterkte wel geschat,

zo is de liefde, zwakheid zoekt ze en kracht,

en kracht in zwakheid,

haar is alles één,

in het levend beeld.

19-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

Ik liep door het bos,

op het vochtige mos,

het was er nog stil,

en de wind was kil.

Plots zag ik mijn vijand,

hij sloop op ons aan,

ik was met mijn kind,

in de dood gegaan.

Toen nam ik mijn leven,

ik viel hem aan,

ik hijgde, ik trapte,

ik gilde mijn nood.

Ik stond en ik viel weer,

ik viel tot ik stond,

verslagen lag hij,

op de koele grond.

Ik doorboorde mijn vijand,

mijn vijand lag dood,

en lachend weer troostte ik,

het kind op mijn schoot.

18-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

Mijn liefste zijn mijn dromen,

ik ben ze nimmer moe,

als ik bij hen wil komen,

doe ik mijn ogen toe,

en ik laat mij vrolijk drijven,

op de golven van hun zang,

hun eigen wil ik blijven,

ik dien ze levenslang.

Dat is een lustig ontmoeten,

als ik bij mijn dromen kom,

maar die ik zwijgend zal groeten,

die noem ik mijn bruidegom.

17-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

Smart, mij zolang vertrouwd,

eeuwig gewende,

zijt gij daar weer?

Ik zie in het stil ontmoeten,

van onze ogen het oude groeten,

achter uw ogenschijn,

weet ik uw rijk te zijn,

in uw meren zonk ik,

uit uw stromen dronk ik,

ik, die de vreugde wou zijn,

liep door het land van pijn.

Zacht streelt mijn hand uw hoofd,

ik heb u zo lang geloofd,

nooit kan ik u laten gaan,

ik heb u voor altijd verstaan.

1919

16-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

1.Een oude prent.

Schapen en lindegeur,

stille hoeven met grote bomen,

en roosjes van paarsrode kleur,

hebben mijn droefenis van mij weggenomen.

Zacht is de avond gedaald,

als een beschermende vrede,

als een schaap dat zich moe heeft gedwaald,

nam de goede herder mij mede.

2.Pierrot.

Ik duikel door het leven,

nu lach ik, dan huil ik,

nu scheld ik, dan pruil ik,

nu ben ik vroom, dan profaan.

Waar ga ik naartoe en waar kom ik vandaan?

Ik duizel en struikel door het leven,

ik ben geniaal waar ik het zelf niet verwacht,

ik zeg zotte dingen waar ieder om lacht,

ik leef op de gis,

gaat het raak, gaat het mis?

ik duikel door het duizelende leven.

1921

15-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

De regen ruist op volle zomerblaren,

en brengt herinnering aan verre kinderjaren,

weemoedig als een wiegelied.

De regen zingt zijn lied van zacht vergeten,

van mijmeringen die geen ding meer weten,

dan vaag verdriet.

Zo ruisen tranen die het hart verlichten,

onhoorbaar langs de moede aangezichten,

van hen die blind zich staarden in de zon,

zij buigen het hoofd berustend in de handen,

en lafenis daalt in hun zielelanden,

uit zilverklare bron.

Als zachte handen die weemoedig strelen,

als moeders die met kinderen dromend spelen,

in het lied dat in de milde regen zingt,

en brengt gelatenheid vol stille deemoed,

en van vertedering de zachte weemoed,

die zegenend in het harte dringt.

14-12-2013, 00:00 Geschreven door André  

1.Vrijheid.

Alles is mijn wat mijn ziel bemint,

Alles is mijn wat ik kan bevatten,

in mijn warm hart. Ik ben als een kind,

dat speelt met de wereldse schatten.

Ik vond de vrijheid, die anderen laat

hun eigen vrijheid. Ik leef als ik bewonder.

Alles is schoon in zijn eigen staat,

de koesterende zon als de toornende donder.

2.Eenzaam.

Immer zal ik eenzaam zijn,

als een top in het blauw verloren,

Immer zal ik eenzaam horen,

naar mijn eigen zielsrefrein.

Met zijn wortel vast in de aarde,

en zijn kruin in de ijle lucht,

staat een berg alleen, geducht,

boven onrust die vervaarde.

En hij deelt het grote leven,

woelend, strijdend aan zijn voet,

dat hem met zijn krachten voedt,

maar zijn top is koel gebleven.

Want mijn geest wil eenzaam schouwen,

in zijn eigen zaligheid,

boven mensensmart en strijd,

eeuwige vreugden bouwen.

13-12-2013, 07:16 Geschreven door André  

Zoveel schoons heb ik genoten,

zoveel liefs heb ik bemind,

stilte heeft mij overgoten,

als een nietsbegerend kind.

Ik leef in herinneringen,

geurige lente, balsemzacht,

waarin trage wijzen zingen,

oudbekend en langverwacht.

Leidt mij langs de groene paden,

schemerteer en glanzend vroom,

die mijn voeten eens betraden,

in een zilverstille droom.

En de oude bomen strelen,

met hun wuivend handgebaar,

en de eerste vogels kwelen,

stil en innig, zacht en klaar.

Maar opeens ach, word ik wakker,

en het paradijs vervaagt,

ik moet werken op de akker,

als het drukke leven vraagt.

Ik ben in het licht getreden,

uit de zoete schemerschijn,

in het volle mensenleven,

waar de strijd en moeite zijn.

Toch leeft op de stille gronden,

van mijn ziel, gerust en vroom,

ongerept en ongeschonden,

van mijn jeugd de lentedroom.

1920

12-12-2013, 07:51 Geschreven door André  

Het lichaam is uw dier waarop gij rijdt. Mijn ezeltje.

Ik laat mijn ezeltje niet verder lopen,

dan het verdraagt en waag geen verre reis,

ik moet het houden, mag het niet verkopen,

en wel berusten in zijn trage levenswijs.

*

Eens zult ook Gij herinnering zijn,

die ik heb ingeweven,

in het veelkleurig gobelijn,

van mijn bewogen leven.

Dan zijt Gij gans mijn eigen deel,

de essentie van uw wezen,

zal lichten als een rein juweel,

als vaste ster verrezen,

aan mijn opalen horizon,

waar de gelaten stralen,

die ik als de symbolen won,

die mij de weg bepalen.

Dan groeit uw ziel langs eigen lijn,

met mijn ziel oneindig voort,

zonder dat valse flikkerschijn,

van het zuiver licht de glans verstoort.

Ik ken uw eeuwig gelaat,

dat niets verduistert of ontstelt,

dat stralend door de ruimten gaat,

waarvan geen aardse stem vermeldt.

11-12-2013, 07:52 Geschreven door André  

1.Mijn spel.

Het leven is ernst, maar ik zal altijd moeten spelen,

te lange stilte maakt mijn hart bezwaard,

in mijn verhevenheid moet nog een vogel kwelen,

wiens blijdschap als een pijl door alle zwaarte vaart.

Laat mij de scherts behouden in mijn vreugde en noden,

er is iets in mij dat niet treuren kan,

ik geloof  in het leven, al sterf ik duizend doden,

en draag in mij de lichte lach daarvan.

2.Aan de dwepers.

Ook ik geloof in liefdes overwinning,

omdat zij sterker is dan nijd en haat,

ook ik werk meer aan mensheids grote ontginning,

en aan de gronden van een betere toekomststaat.

Maar immer boeien zal mij het leven om het leven,

de werkelijkheid is warm van wisselend gespeel,

ik kan mijn dromen niet fanatisch geven

aan één leuze. Ik zie van ieder deel

het eigen worstelen. Ik min de contrasten

van licht en donker, en van groot en klein:

het leven herbergt ongedroomde gasten,

die wonderlijker dan onze idealen zijn.

Waarom ben ik zwak? De wereld met haar steilten en gevaren,

met haar bont leven en haar wisselende schijn,

zal voor mij immer het zoet van de verboden vrucht bewaren,

ik moet met mijn eigen deel tevreden zijn.

10-12-2013, 15:56 Geschreven door André  

Geen ding mag te veel aandacht vragen:

één licht doorglanst het groot geheel,

door één groot ritme worden gedragen,

de brede ernst, het klein gespeel.

Eén liefde drijft de dagen, nachten,

tot hun op- en ondergang,

in immer wisselende prachten,

gebaad in zilveren sferenzang.

Eén evenwicht herstelt de scheuren

en breuken, op de lange duur,

en immer straalt door wolkendeuren,

de zon haar louterende vuur.

Geef mij de maat die immer klaarder

de dingen meet en mij vertelt,

hoe aan mijn weegschaal geen kant zwaarder,

dan de andere naar beneden helt.

Geef mij de lach die alle wenen,

schakeert in haar bewogen schal,

waar iedere wanklank is verdwenen,

in symfonie van het heelal.

09-12-2013, 07:43 Geschreven door André  

Er is een macht in ons die wil geloven,

die wil verzoenen wat vijandig schijnt,

die de vernederingen komt te boven,

die wat besmet werd immer weer verreint,

die alles nieuw maakt in ontembaar hopen,

die, hoe ook twijfeling haar verontrust,

die gestadig naar het onzichtbaar doel blijft lopen,

en die geen dofheid in haar sluimer sust.

*

Onrust is in mij. Ik zoek kameraden,

uw lach en uw leven: ik kan niet alleen

mij in de zomerse bloemenzee baden,

nu de blijde natuur lacht en lieft om mij heen.

Geef mij een weerwoord, hetzij kwetsend of strelend,

te lang waren dromen mijn enige gezel,

geef mij het leven weer, ernstig of spelend,

het wordt mij te nauw in mijn eenzame cel.

*

Benijd geen ander,

wij leven in elkander,

waar wij eenvoudig zijn,

blijvend bezit is schijn,

wij dansen heilige dansen,

de wisselende glanzen,

vallen nu hier, dan daar,

allen steunen we elkaar.

Wie leeft in zich overgeven,

is opgelost in het leven,

dat alle zielen doorstroomt,

en alle harten doordroomt,

wie spijtig zich af wil sluiten,

die sluit de ritus buiten,

maar wie zichzelf verloren,

zijn tot de dans verkoren.

08-12-2013, 08:02 Geschreven door André  

1.Verstand en hart.

De weg van het verstand is hard en stenig,

en wordt gebaand door moeitevolle strijd,

de weg van het hart als een rivier zo lenig,

die buigend over de steilste klippen glijdt.

O, vergelijk ze niet de beide wegen,

wie een rivier bevaart ziet ander schoon,

dan wie al klauterend de bergen is bestegen,

en iedere weg bevat zijn eigen loon.

2.Flitsen.

Ik ken niets anders dan mijn aardse land,

waardoor van tijd tot tijd de bliksemschichten,

van andere sferen aan de overkant,

mij verontrusten met hun felle lichten.

Dan wijkt de sluier voor een korte wijl,

dan wordt één ogenblik mijn horizon doorspleten,

dan lichten alle dingen hel en ijl,

maar weldra lacht weer de aarde en ik ben de glans vergeten.

3.purperen tulpen.

O laat mij die dode bloemen niet zien,

begraaf ze met zachte handen,

hun hart is blauwig gebroken,

hun oog is rouwig geloken,

ze zijn verwrongen in stervensnood,

verwoest en geschonden door een heftige dood.

07-12-2013, 19:25 Geschreven door André  

Wij dralen aan de poorten van elkanders zielspaleizen,

en wachten tot de deuren eindelijk opengaan,

gehurkt als Oosterlingen in berustend peinzen,

of met drift de vensters in wou slaan.

Daarbinnen troont een geheimnisvolle koning,

die ongenaakbaar het eigen leven voert,

en slechts verschijnt op de drempel van zijn woning,

wanneer verlangen naar een gast zijn ziel ontroert.

Zo zijn wij beurt om beurt de onverbiddelijke vorsten,

die schuil zich houden waar geen mensenoog ons doen bespiedt,

wij vragen niet wie buiten hongeren, dorsten,

de klacht van anderen roert ons wreed hart niet.

06-12-2013, 08:31 Geschreven door André  

Ik weet niet waarheen mijn weg voert,

ik ga door woestijnen,

vreemd staan silhouetten en lijnen,

mijn hart is bang en ontroerd,

welke weg moet ik gaan?

Geen antwoord ruist door de luchten.

Ik hoor mijn beklemde zuchten, is alles waan?

Ik kan niet verder, ik wacht,

Ik wacht op het innerlijk teken,

Ik wacht op een stem die zal spreken,

benauwd is de nacht,

Ik leg mij neer in het zand,

stikkend zwart is het zwijgen,

Ik hoor van mijn hart het hijgen,

de hete bodem brandt.

Het is of een hand mij wil worgen,

een koele witte veer strijkt op mij neer.

Is dit de morgen?

05-12-2013, 07:52 Geschreven door André  

Ik heb niet één vorm,

ik heb er duizend,

ik ben de wolk,

ik ben de wind,

ik ben de trotse orkaan die duizelt,

van eigen wanhoop,

en de mist die stille dromen mint.

Ik ben het bloeien en ik ben het welken,

ik ben het leven en ik ben de dood,

ik ben het vallend blad, de frisse lentekelken,

ik ben in eb en vloed, in nacht en morgenrood,

ik zoek de vrede en ik min het rusteloze,

ik ben de hartstocht die zichzelf verteert,

ik voel de doorn aan alle zachte rozen,

ik ben de droom die immer meer begeert.

1919

04-12-2013, 08:53 Geschreven door André  

4.

Een roekeloos lied zingt in mijn hart,

dat spot met eigen leven,

de trommels roffelen, vreugde of smart?

Vooruit! is het woord, als staal zo hard,

koel en verheven.

Niet omzien! Voorwaarts! is het devies,

en of ik win of dat ik verlies,

ik wil van alle dagen,

de wonden dragen.

5.

Vraag mij niet aan de toekomst te bouwen,

mijn oog ziet alleen het heden,

iedere dag met zijn vreugde en rouwen,

overgroeit het verleden.

Laat mij mijn eigen kleine plicht,

die zijn plaats heeft in de rijen,

voor hen die met zekerder gezicht,

voor de komende wereld strijden.

Door mij heen gaat de grote stroom,

die vaart door alle leven.

Ik geef mij over, kome wat kome,

en mijn hart zal antwoord geven.

Overgave aan het ogenblik,

is de enige wijsheid die ik leerde,

het oneindige leven is groter dan ik,

die alleen zijn leven begeerde.

03-12-2013, 07:40 Geschreven door André  

1.

Wij zijn als bomen, zaden strooien

wij achteloos, zoals het ogenblik het eist.

Waar zal de wind die fijne kiemen gooien?

Zij fladderen en zinken naar zijn wil het hun wijst,

de boom geeft wat hij is, meer kan hij niet,

en argeloos vergaat zijn bloem om vrucht te dragen.

Voor wie? Waarvoor? De vogel zingt zijn lied,

zonder naar wie zijn zang ontroert te vragen,

wat wij bestemden voor de één, baat vaak de ander,

het leven neemt en geeft wat ons niet hoort,

wij lachen, schreien, spelen met elkander,

en strooien zaden naar het de wind bekoort.

2.

Rust is slechts in de beschouwing,

niemand kan het wisselend leven

met zijn strijd en zijn benauwing

ons de stille vrede geven,

die de wonden heelt.

Niets is mijn. Alleen het beeld

dat ik puur uit wat daar speelt

langs en door mij, ongewis,

in de levenswildernis,

is als winst mij toebedeeld.

3.

Een twistgesprek in het gewoel,

een andere mening is niet het mijne,

ik heb alleen mijn stil gevoel,

dat ik niet gestoord wil zijn,

ik luister graag,

ik spreek niet veel,

ik wacht totdat ik van binnen hoor,

wat zonder omweg antwoord geeft,

vast en rechtdoor.

Amsterdam 1874- Bussem 1960

02-12-2013, 10:14 Geschreven door André  

Prentkaarten uit grootmoeders tijd. Zo schoon.

02-12-2013, 08:02 Geschreven door André  

In uw nederig huis,

in de stilte van uw kluis,

zag ik op naar de gloed van uw ogen,

en ik hoorde uw stem,

mij vermanend tot Hem,

die ook mij in Zijn licht zou gedogen.

Voor uw nederig altaar,

met de aandachtige schaar,

daar vergaderd in heilig verlangen,

in het gevoel van mijn schuld,

van ontroering vervuld,

heb ik ook aan uw lippen gehangen.

Aan een nederige groef,

tot ten dode toe droef,

waar ik mij het liefste voor goed zou begeven,

zag uw deernis mij aan,

en uw woord en mijn traan,

nam ik mede in het gedruis van dit leven.

Als een zucht ons ontwelt,

Als een droomgezicht smelt,

zijn die dagen, die jaren vervlogen,

bij de schare aan uw voet,

ligt een schitterende stoet,

liggen keizers en prinsen gebogen.

Zo het verleden u heugt,

andere leed, andere vreugd,

andere harten vervullen uw harte,

slechts de klank van uw naam,

voert een nagalm van uw faam,

mij somwijlen nog toe uit de verte.

Maar wat vorstelijk geslacht,

Maar wat hoogheid en macht,

tot u stroomt om de roem van uw gaven,

mij doorsiddert die klank,

als met heimwee en dank,

en ik zie u te midden van de graven.

1881

01-12-2013, 09:13 Geschreven door André