 |
|
|
| A man is happiest when there is a balance between his needs and his possessions - Trevanian, Shibumi |
|
|
| 26-02-2012 |
 De koning van het kleine verhaal - Alexander Franken |
Twee zondagen geleden is het alweer. Bijna drie. Dat ik las dat Adriaan Bontebal ofwel Aad (volgens intimi) ofwel Het Geval Bontebal (volgens hemzelf) was overleden. Ik had reden te twijfelen of het bericht waar was. De berichtgever kende ik als een niet bepaald goede vriend van Adriaan. Maar ik was er een tijd uit. Vervreemd van de perikelen in de Haagse schrijverswereld. Tijden veranderen. Vriendschappen vallen uiteen of worden weer gelijmd als je even niet oplet. Ik zocht naar bevestiging. Dat het om een misplaatste kutgrap ging. Maar ik vond nix. Ja een overlijdensbericht op de weblog van Adriaans broer. Het was dus echt waar. Het was dus, verdomme, echt waar. De man die maar een paar zinnen nodig had om tot de vaak hilarische kern van een bestaan te komen bestond meer. Op zijn blog had hij kort daarvoor nog geschreven. De laatste zin We weten toch: er zijn nog graaiers als wij er niet meer zijn. Adriaan Bontebal kende ik als schrijver / performer. Als mens kende ik hem minder goed. Hij hoorde voor mij tot de elite waar een sterveling als ik zich niet aan opdringt.
De eerste keer dat ik Adriaan ontmoette was in het Haagse cultuurcafé De Bordelaise. Een vriendin van me organiseerde daar een evenement onder de naam Poetryjam en ik zou er, voor het eerst, met mijn liedjes optreden. Er kwamen ook wat muzikale vrienden en bekenden van me, wat reden was voor de nodige zenuwachtigheid. Mijn optreden ging zoals eerste optredens gaan. Onzeker, beetje rommelig, kon slechter, maar het kon ook heel veel beter. Na afloop probeerde ik me uit de voeten te maken. Bang. Voor commentaar of nog erger. Net voor ik de uitgang kon bereiken werd ik staande gehouden door een man met lang haar. Het was Adriaan. Dé Adriaan Bontebal. Hij greep me vast. Keek me door een bril doordringend aan. En terwijl ik dacht dat mijn seconden als kunstenmaker waren geteld, sprak hij. Heel zacht, heel vriendelijk: Mooi man, wat je doet, kom je even bij ons zitten?. We zaten, we spraken, we dronken en ik leerde die avond. Over hoe je door moet zetten, over hoe je weg moet laten, over hoe je inspireert en over hoe je, als je door nagenoeg iedereen heel goed gevonden wordt, toch ook een aardig en betrokken mens kunt blijven.
De koning van het kleine verhaal is dood. Hij bleef kinderloos.
|
|
|
|
|
| 25-02-2012 |
| Second best - Theo van Rijn |
|
Broer Aad was een echte womanizer en het was dan ook niet verwonderlijk dat ik afgelopen vrijdag bij zijn uitvaart minimaal vier van zijn voormalige relaties langs de kist heb zien lopen. Het fenomeen broer en vrouwen leverde mij tijdens zijn ziek zijn een grappig geheim op. Iets waarover ik hem absoluut niets mocht vertellen en dat heeft me verdomd veel moeite gekost.
Het zal een kwart eeuw geleden geweest zijn toen mijn in Nijverdal woonachtige vriendin én in het Haagse woonde én in een jongerencentrum werkte. Op een van de avonden waarop zij werkte, werd er een literaire avond georganiseerd. Mijn broer timmerde in die tijd druk aan de weg met zijn voordrachten en stond ook bij die gelegenheid op de programmaposter. De avond kabbelde literair verantwoord naar zijn einde en hij genoot van het optreden en zijn biertje.
Na afloop liep hij mijn huidige vriendin tegen het bevallige lijf en versierder als hij was, waagde hij ook bij haar een poging. Met een
Weet jij wel dat je de mooiste ogen hebt, die ik ooit heb gezien, legde hij in een klap zijn versiertruc op tafel. Het slachtoffer in spe antwoordde gevat, daarbij refererend aan het meisje waar broer vlak daarvoor mee had staan te praten,
Dat heb je haar zeker ook net verteld? Betrapte broer ontkende dit stellig en droop af.
Toen ik ergens in de afgelopen weken, voor het eerst met mijn vriendin, bij hem op bezoek ging, was dat in deze wetenschap. Ik was benieuwd of er enige herkenning zou zijn en wachtte rustig en met een heimelijk stukje vermaak stelde ik haar voor. Er was geen sprake van toneelspel toen hij kennis maakte met haar. Hij herkende haar niet en het was een genoeglijke middag. Na afloop mailde broer nog over het genoegen van de kennismaking en geen woord over die mooie ogen.
Toen mijn broer twee weken geleden op de zaterdag overleed, heeft mijn vriendin nog een tijdje op de rand van zijn bed gezeten. Het was een wrang soort second best en hij heeft het helaas niet meer meegekregen.
|
|
|
|
|
| 23-02-2012 |
| Laatste bundel Adriaan |
|
In de laatste weken voor zijn overlijden uitte mijn broer vaak de wens om nog een laatste bundel uit te brengen. De harde schijf waarop de verhalen staat waaruit het boek gaat worden samengesteld, was vooralsnog ontoegankelijk. Een week voor zijn verscheiden kwam zijn computermannetje Frans de gerepareerde pc terugbrengen.
We spraken er vaker over en op aanraden van een vriend, zou hij de bundel eerst bij zijn oude uitgever In de Knipscheer aanbieden. Dan zet ik het contract gelijk op jouw naam en dan kan je de royaltys gebruiken voor je eigen projecten, zo hield hij me voor. Voor wie het niet weet; mijn schrijven wordt uitgegeven en een keer per jaar geef ik zelf uit. Dat laatste was ook waar hij op doelde en in twee van mijn drie uitgaven, Verhalen van de straat en Adrenaline, prijkt ook een verhaal van hem. Ik bood hem aan om, indien het niet via zijn reguliere uitgever zou worden uitgegeven, dit zelf in mijn eigen beheer te gaan doen.
De week die hem nog restte nadat zijn gerepareerde pc weer terug was, is langs geen kant voldoende geweest om hem een selectie uit zijn opgeslagen verhalen te laten kiezen. Toen ik de kast gisteren aantrof, bleek deze zelfs nog niet aangesloten te zijn. Terwijl we langzaam bezig waren met het inpakken van herinneringen, heb ik de computer ook gelijk veilig gesteld. Sinds gisteren staat hij in mijn huiskamer te wachten tot hij zijn verhalen blootgeeft. Ik heb geen haast, maar wel al contact met degene die de omslag zou ontwerpen. Ik wil het doen zoals broer het in gedachten had en daar hoort Melle bij.
Over een paar weken ga ik voorzichtig met lezen beginnen. Daarna betrek ik enkele vrienden van hem in het bepalen van de definitieve keuze van te publiceren verhalen. En uiteindelijk zal er ergens dit najaar een mooie bundel in de schappen liggen.
Op mijn site staat het enige boek wat ik nog van hem op voorraad heb. De exemplaren die ik van Charmante jongen. Sportief Tiep verkoop, zullen met hun opbrengst de basis vormen voor de financiering van de laatste bundel van broer Aad, als schrijver vele malen beter bekend onder de naam 'Adriaan Bontebal.
|
|
|
|
|
|
| Bontebal - Jimmy Tigges |
(citaat)
s Morgens moet ik altijd even controleren of ik wankelbaar ben of on-. Dat ik in staat ben een nieuwe dag op en in de wereld te zijn of niet. Heb jij dat ook? Iedere ochtend voer ik daarom een eenvoudige test uit. Ik ga voor de spiegel staan. Met een razendsnelle beweging breng ik mijn rechterhand, ik ben rechts, naar de spiegel. Als ik dan, ondanks mijn snelheid, de spiegel precies weet te raken op het spiegelbeeld van mijn hand, is alles in orde.
Vanmorgen zat ik ernaast.
Bovenstaande tekst is van Adriaan Bontebal. Als draaier van sportgerelateerde muziekjes leerde ik hem kennen tijdens bijeenkomsten die een kruisbestuiving tussen sport en cultuur beoogden, in het Paardcafé in Den Haag.
Onvergetelijk was de spot, waarin organisatoren Harry Zevenbergen en Adriaan Bontebal zowaar de kans kregen om via TV West voor een groot publiek een speciale thema-aflevering aan te kondigen over ADO Den Haag.
Adriaan maakte van de geboden ruimte gebruik door vrolijk te vertellen vooral fan te zijn van Feyenoord, als het op voetbal aankwam. Of dat marketing-technisch slim was weet ik niet. Waarschijnlijk had de eerlijke Adriaan daar ook geen boodschap aan.
De thema-aflevering, met enkele interessante gasten namens de voetbalclub, ging trouwens sowieso niet door, omdat de toen nog eerstedivisionist op diezelfde avond een wedstrijd voor de nacompetitie moest spelen waarvoor het zich nogal onverwacht had geplaatst.
Bovenal was Adriaan eerst en vooral een gepassioneerd wielerliefhebber. Hij volgde alle mogelijke wedstrijden en koersen op tv en schreef erover.
Ik luisterde graag naar zijn dikwijls geestige voordrachten, ook als ze over wielrennen gingen. Ikzelf was, als het om wielrennen gaat, vooral geïnteresseerd in liedjes daarover. De sport zelf heeft mij nooit te pakken gekregen.
Het kortste onderlinge gesprek hadden we ooit, toen Adriaan kort nadat wij elkaar ergens tegenkwamen iets begon te vertellen over Contador.
Eh, Contador?, onderbrak ik hem, wie is dat ook alweer? De naam kwam mij bekend voor, maar waarvan
?
Conta
, begon hij bereidwillig te antwoorden, waarna het kwartje viel en hij met een grote zucht een wegwerpgebaar maakte. Een gesprek op niveau over de prachtige wielersport met een banale voetbalfan die even was vergeten wie Contador ook al weer was, daar was geen beginnen aan.
Begin januari hoorde hij dat hij nog een maand of negen te leven had. Afgelopen zaterdagnacht was het al zover. Een laatste Tour de France was hem niet gegund. Vermoedelijk is hem wel veel fysieke ellende bespaard gebleven.
Geen dagelijks kijkje meer op je weblog, Adriaan, dat wordt wennen.
Rust in vrede.
|
|
|
|
|
| 22-02-2012 |
| Aad's lach - Jan Dobbe |
|
Een jaar of 25 geleden werd mijn poëzie 'ontdekt' door Aad van Rijn en Ab van der Burg. Beiden verstokte dichters, hippies, blowers, beroepsouwehoeren, zware rokers en liefhebbers van drank en dranklokalen. Nesciaanse mannen, mannen die de wereld niet wilden begrijpen, hun eigen universum creëerden, en een manhaftige strijd tegen de kleinburgelijkheid en de lulligheid voerden. Zij lieten me zien dat het schrijven van een gedicht altijd goed en mooi en is - wat je ook schrijft en bedenkt, als het maar uit je eigen ziel voortkomt. Jongens waren het, maar aardige jongens. Aad voegde daar een droog gevoel voor humor aan toe (zou me niet verbazen als hij in zijn laatste weken de term 'een goed gevoel voor tumor' meerdere malen heeft gebezigd), dat altijd gepaard ging met een half-stoned en onweerstaanbaar lachje. Diverse malen heb ik hem zijn poëzie zien voordragen, in kroegen, jongerensociëteiten, koffieshops, popfestivals. En altijd was er die drang om mensen aan het lachen te krijgen - waar hij meestal in slaagde. Enfin, Aad en Ab erkenden een kwart eeuw geleden mijn aanleg voor de poëzie en probeerden dat vuurtje in mij aan te wakkeren. Door hun toedoen trad ik op met mijn gedichten in de Leidschendamse 'Sater', in het Haagse Lokaal Vredebreuk en in De Blauwe Aanslag. Dank daarvoor, het waren onvergetelijke optredens en ik ben altijd blijven schrijven.
Ooit trad ik dus op in Lokaal Vredebreuk, met een serie gedichten uit eigen bundel. Aad, die er dichtersbijeenkomsten op zondagmiddag organiseerde, had me daartoe uitgenodigd. Hij had me verzekerd dat het echt geweldig leuk was, toen hij merkte dat ik wat weifelachtig en onzeker was. Hij had geen woord teveel gezegd, want het was leuk en er was een toegewijd publiek dat na ieder gedicht een ovationeel applaus liet horen. Het meest is me echter die lach van Aad bijgebleven, die klonk toen ik mijn gedicht 'Parels' voordroeg. Ik geef hierbij de laatste strofe:
Ik zeg geen rare dingen meer
huil maar, huil maar
druk parels uit je ogen.
Geef me parels
mooie parels, fijne parels
waarbij de laatste regels een verwijzing waren naar de boeven Snuf en Snuitje uit de serie Pipo de Clown en Mama Loe. 'Mooie parels, fijne parels' werd stotterend uitgesproken, zoals acteur Rudi Falkenhage het destijds in de serie ook deed. Die verwijzing deed het goed bij Aad, hij had het zelf kunnen verzinnen. Later verloor ik hem uit het oog. Een enkele keer kwam ik hem tegen in de trein of toevallig op straat, maar daar bleef het bij.
Onlangs stuitte ik op zijn website en stond versteld van wat er allemaal aan dat schrijversbrein van hem ontsproot. Ik nam mij voor eens met hem te corresponderen - het kwam er niet van. Vandaag hoorde ik van een oude schoolvriend die ik tegen het lijf liep, dat Aad dood was. Hij had het bericht van Aads overlijden op www.nu.nl gelezen en was op eigen initiatief naar de begrafenis gegaan, alwaar hij veel oude bekenden was tegengekomen. Zo gaat dat, als je elkaar uit het oog bent verloren. Dan hoor je pas achteraf dat iemand al dood en begraven is en heb je het nakijken. Aads naam zal in mijn herinnering altijd verbonden zijn met poëzie. Ik ben hem dankbaar voor zijn aanmoedigingen, zijn goede voorbeeld en natuurlijk zijn lach. Ik buig voor hem.
|
|
|
|
|
| 20-02-2012 |
| Adriaan Bontebal 28 mei 1952 - 11 februari 2012 |
Leidschendam, 20 februari 2012
Adriaan Bontebal werd op 28 mei 1952 geboren als tweede telg van Theodorus Cornelis Petrus van Rijn en Hildegonda Nicolina Litzouw. Hij kreeg er daarna nog zeven broers en zussen bij. Op 11 februari 2012 overleed hij, zes weken nadat de artsen hem de diagnose onbehandelbare longkanker met een gemiddelde resterende levensverwachting van negen maanden gaven.
Zijn plotse verscheiden heeft ons, zijn broers en zussen, geschokt achter gelaten. Aad wilde nog een laatste bundel uitbrengen en daarover hebben hij en ik afspraken gemaakt. Als zijn verhalen niet via een reguliere uitgever uitgebracht kunnen worden, zal ik dat in eigen beheer doen. Mededelingen daarover en over de op stapel staande Adriaan Bontebal memorial zal ik indien daar aanleiding toe is hier publiceren. De mensen die Aad/Adriaan gekend hebben, wil ik uitnodigen tot het mij toesturen van verhalen/anekdotes die ik op deze plaats kan plaatsen. Graag ontvang ik die op het mailadres theo.dog@live.com Ik heb zelf een eerste geplaatst onder de titel 'Second best'.
Theo van Rijn
|
|
|
|
|
|
|
| E-mail mij |
Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.
|
|
|
|
