HET DUIZENDBLAD

In weiden en langs wegen vindt men nu deze plant. : het gewone duizendblad.

Het is een winterharde meerjarige plant.

Met zijn witte bloempjes en zijn diep ingesneden blaadjes wiegt dit lid van de composietenfamilie heen en weer in de wind. De sneeuwwitte bloempjes schitteren in de zon. Al zijn ze soms rozig getint.

Aan de Latijnse naam “Achillea millefolium” is een legende verbonden.  De Griekse held Achilles zou steeds, wanneer hij ten strijde trok, deze plant bij zich gehad hebben om de gekwetsten te kunnen genezen. Zo vermeldt Plinius

De tweede naam: millefolium verwijst naar het blad  dat schijnbaar uit duizend kleine blaadjes bestaat. In feite is het blad, dat rijk is aan vitaminen en mineralen, is diep ingesneden.

De plant verdraagt goed de droogte en zelfs het maaien deert hem niet. Want uit de wortelstok zullen nieuwe planten opschieten.

De bloem trekt talrijke insecten aan. Zij is ook de waardplant voor heel wat nachtvlinders. Dat betekent dat deze vlinders hun eitjes op het duizendblad afzetten. De rupsjes bevinden zich dus op een gedekte tafel.

De plant bloeit van juni tot september. Het zaad, een gevleugeld nootje, is klein en grijsbruin.

Het duizendblad is al eeuwen een artsenij – en keukenplant.

Enerzijds omdat hij een aromatische, op salie lijkende geur, verspreidt. Ook omdat hij in de geneeskunde gebruikt wordt voor vele doeleinden.

Het blad, fijngehakt, wordt verwerkt in salades of  bereidt als spinazie in de 17^de eeuw. Vandaag bereidt men er kaasdipjes mee.

Het werd zelfs bij het bier brouwen gebruikt voor men de hop kende. Het blad was verwerkt in het gruut. Dit gaf smaak aan het bier.

Heeft men zich gesneden bij het scheren dan kan men met een blad de bloeding stelpen. Men moet het dan wel bij de hand hebben.

Heeft men tandpijn dan kan men op een blad kauwen.

Aftreksel als thee wordt gebruikt tegen spijsverteringsstoringen, regeling van de maandstonden, transpiratieproblemen oplossen, het lichaam te reinigen en een verkoudheid te genezen.  Overmatig gebruik kan de huid wel gevoelig maken voor het licht.

Bloemen worden dan weer gebruikt voor een gezichtsstoombad of als behandeling van een vette gezichtshuid.

Niets zo goed als de bloem van het duizendblad om een verkwikkend en ontspannend bad te bereiden

Plukt een tuil bloemen en laat deze omgekeerd  opgehangen drogen dan heeft men daarna nog maanden de zomer in huis. Je kan dar dan nog gedroogde bloemen van het boerenwormkruid bijstekken en je hebt een prachtig boeket.

VOLKSNAMEN

Garve, Geruwe, Gerwe, Hazegerwe, Hondegervel, Kerfkenskruid, Soldatenkruid, Theeblommen.

norbert mosselmans

INFO

Wilde planten                                                Readers Digest

Courante veldbloemen                                       Cera

Kruiden                                                           Lesley Bremness

De O.-L.-Vrouwekerk van Huldenberg is meer dan 750 jaar oud.  Zij is één van de oudste gotische  bouwwerken van ons land en heeft in al die tijd verschillende evoluties gekend. 
Zo is zij één van de enige kerken waar de overgang van vroege gotiek (13^e eeuw) naar Brabantse gotiek (14^e eeuw) duidelijk zichtbaar is.  In dit artikel geven we u enkele kijktips om haar ontwikkeling beter te begrijpen.

Van romaans naar gotiek

Gotiek is in de 12^e eeuw in Frankrijk ontstaan.   Het duurde bijna een eeuw vooraleer men de eerste godshuizen in gotische stijl in onze contreien begon te bouwen.

Tot 1200 waren de kerken in onze streek in romaanse stijl gebouwd, een architectuur die vrijwel steeds uitging van een zware, gesloten en vrij sobere bouwwijze.  Dit kwam overeen met een algemene houding waarbij ingetogenheid, soberheid en ‘gebukt gaan’ voor de Heer een uiting was tegenover de almachtige God. 

Met de gotiek heeft men dit doorbroken : de nieuwe kunstvorm streefde naar openheid, slankheid en rijke versiering. De kerk, het huis van God, moest een groots centrum voor het geloof worden.  Men probeerde een hemelse sfeer in het gebouw te verwezenlijken.

Deze nieuwe stromingen konden in de praktijk omgezet worden dankzij de nieuwe constructiemogelijkheden van het kruisribgewelf.  Om dit te ondersteunen deed men een beroep op steunberen, luchtbogen en spitsbogen.  De traditionele romaanse tongewelven lieten dergelijke vergrotingen niet toe.

De aanzet om gotische werken uit te voeren kwam er door toedoen van de politieke machthebbers.  In Brussel werd op vraag van Hertog Hendrik 1 een nieuwe kooromgang in gotische stijl aangebracht aan de romaanse Sint-Goedelekerk (1226).  Hendrik 1 bezorgde Brabant dankzij zijn contacten met Frankrijk een op dat ogenblik revolutionair bouwwerk.

Het voorbeeld kende spoedig navolging.  Het koor van de nabij gelegen Kapellekerk werd in gotische stijl opgetrokken (1250-1275).

Vroege gotiek in Huldenberg

Het was tevens in die periode dat het koor van de kerk van Huldenberg verwezenlijkt werd (1251).  Later werden op andere plaatsen, nl. in Duisburg en Sint-Agatha-Rode, kerken gebouwd in gotische stijl.

Het is dus merkwaardig te moeten vaststellen dat in Huldenberg voor het eerst in een Brabantse parochie (buiten Brussel) een gotische kerk gebouwd werd. 

In een eerste fase is men begonnen met het koor, wellicht het meest prestigieuze onderdeel waarbij men gebruik maakte van het kruisribgewelf. Dit is met fraai gebeeldhouwde sluitstenen en ribben afgewerkt, het geheel rustend op met maskerkoppen versierde kraagstenen.

Jean-Pierre Van Binnebeek
(wordt vervolgd)

In het koor is de overgang van vroege naar Brabantse gotiek nog duidelijk zichtbaar. 

De vroegere zware kolom heeft de plaats geruimd voor een elegante zuil.  Maar achter de zuil is nog enig 'knoeiwerk' zichtbaar.

Vier zware zuilen, maar de twee voorsten zijn eleganter.

Geen knoeiwerk maar een overblijfsel van de overgang

In Huldenberg werd deze aanpassing in de 14^e of in de 15^e eeuw gedaan.  Bewijs ervan, de overgang van het koor naar de twee zuilen.  Men heeft de indruk dat men op deze plaats geknoeid heeft.  Maar in feite heeft men de kraagstenen van de vroege gotiek laten staan en de zuil aangepast aan de elegantie van de latere (Brabantse en vlam-) gotiek.  Het ‘knoeiwerk’ is niet zichtbaar vanuit de kerk; men moet tot in het koor komen om het te bemerken.

Maar dit is een duidelijk bewijs dat onze kerk in de Brabantse gotische periode talrijke aanpassingen ondergaan heeft.