Het Koninklijk Vocaal Ensemble Sint-Cecilia, de oudst bestaande Huldenbergse vereniging die nog actief is, viert dit seizoen zijn 160ste verjaardag.

Huldenberg kan bogen op een eeuwenoude traditie want er zingt al bijna 160 jaar een parochiaal koor. Het Koninklijk Vocaal Ensemble Sint-Cecilia is daarmee de oudst bestaande Huldenbergse vereniging die nog actief is.

 is.

Het voltallige Vocaal Ensemble Sint-Cecilia in het koor van de O.L.Vrouwekerk van Huldenberg. (Eigen foto)

Het verhaal van het Koninklijk Vocaal Ensemble Sint-Cecilia gaat terug tot bijna 160 jaar geleden. Toen was Felix De Raeymaeker koster en koorleider en hij werd in een benoemingsbrief van 30 juni 1865 aangesteld.  Daarmee is bewezen dat het Huldenbergs koor de oudst bestaande Huldenbergse vereniging is, die nog actief is.  In die tijd bestond ook de Sint-Sebastiaanse schuttersgilde.  Zij werd rond 1750 opgericht en heette ‘Broederschap van den Heijligen ridder en martelaere Sebastiaen’. Deze vereniging bestaat al een hele tijd niet meer.

Op 28 november 1869, dat is 155 jaar geleden, werd door een reglement orde op zaken gesteld in het Sint-Ceciliakoor van Huldenberg.  Wij publiceren het reglement op deze website.

De familie De Raeymaeker leverde talrijke koster-orgelisten ; niet alleen Félix maar ook Henri De Raeymaeker bleef 30 jaar koster ; hij overleed in 1931.  In naam ‘der Koorzang-Maatschappij Sinte-Cecilia’ sprak dirigent en brouwer Remi Lahaye de lijkrede uit met de woorden : “Gij waart steeds de ziel onzer vereeniging Sinte-Cecilia, en wrocht met taal en zacht geduld aan onze zangen tot opluistering der kerkplechtigheden”.

Henri De Raeymaeker werd opgevolgd voor Gérard De Troy: van 1932 tot 1978 was hij de koster-orgelist.  Hij werd daarbij bijgestaan door zijn heel gezin en vooral zoon Hubert.  In de vooroorlogse periode werd meester Jos Sciot dirigent; hij wist in de jaren 1942-43, op vraag van onderpastoor L. Baert, een aantal jongeren aan te trekken uit het midden van B.J.B. (Boerenjeugdbond) en hij slaagde erin nieuw leven in te blazen.  Tot dan bestond het koor uitsluitend uit mannen.  In 1966 kwam er verandering ; dan kreeg het koor versterking van de dames en zodoende kon er meerstemmig gezongen worden.  Soms werd meester Sciot vervangen door Léon Mercy. Het Sint-Cecilia koor verzorgde de kerkdiensten op zondagen en op hoogdagen.  Men zong toen vanop het oksaal.  Deze traditie wordt nog altijd voortgezet door een klein koor begeleid door een organistenteam.

In 1972 kwam de muzikale leiding van het gemengd koor in handen van Roger Peeters.  Het repertorium werd aanzienlijk uitgebreid met eigentijdse composities, o.a. van Armand Preud’homme.  Het koor repeteerde in zaal ‘Victoria’, bij Torke, achteraan de huidige taverne Rochus. Daar werd ook jaarlijks het Sint-Cecilia-feest gehouden met optreden en met publiek. Het koor vormde een hechte groep die vaak op busreis naar het buitenland vertrok.

In 1984 gebeurde een aflossing van de wacht : dirigent werd pater Toon Van Bijnen, die als priester-musicus, een aparte toets kon geven aan het muzikaal gebeuren.  In 1990 werd hij opgevolgd door Marc Verboomen die het koor leidde tot 1995.  Dit was voor hem een kans om uit te pakken met een breder muzikaal ensemble en in oktober 1995 werd Cantuva boven de doopvont gehouden.

Luc Vandermosten nam het dirigeerstokje over tot Kerstmis 1997.  Dit was het ogenblik dat Pastoor Jaak Bertmans de koren van Huldenberg en Loonbeek liet samensmelten.  De koorleidster van het Loonbeekse koor, Krista van den Wijngaerde-Storbrauck nam de leiding op zich en het gefusioneerde koor heette voortaan ‘het Parochiaal zangkoor Huldenberg-Loonbeek’.  Ineens verdween dus de naam van de patrones Sint-Cecilia.

Krista van den Wijngaerde-Storbrauck en organist Jonathan Dean (van Engelse nationaliteit) (Eigen foto)

Met Loonbeek Kermis in 2010 nam Cynthia-Marolt het dirigentenstokje over.  Onder haar leiding profileerde zich het koor tot een volwaardig vierstemmig ensemble, het aantal koorleden verdubbelde en eind 2018 besloot het bestuur de naam “Vocaal Ensemble Sint-Cecilia” te geven.  Johan Huvenne verzorgt nog altijd de pianobegeleiding van de repetities en Willy Scheurs staat in voor de vieringen.

Johan Huvenne aan de piano. (eigen foto)

Einde 2019 werd bij het koninklijk paleis een aanvraag ingediend om de eretitel van ‘koninklijke’ te verkrijgen.  Dit werd officieel toegekend.

Op 6 december 2019 ontving het bestuur (Pastoor Jaak Bertmans, voorzitter Pierre Van Obbergen, koorleidster Cynthia Marolt en secretaris Els Van Binnebeek) de officiële erkenning van ‘Koninklijke’ door de officiële instanties; dat waren uiterst links, Lodewijk De Witte, de toenmalige gouverneur van de provincie Vlaams Brabant en uiterst rechts één van zijn medewerksters.

Jean-Pierre Van Binnebeek

Optreden van het Vocaal Ensemble Sint-Cecilia in de zaal 'De Kronkel' voor het jubileum van zijn 150 jaar bestaan.

Reglement voor de zangers (1869)

Artikel 1

Alle zanger zal ten allen tijde gehouden zijn stil en godsvruchtig op de hoogzaal te wezen ; niet spreken zonder noodzakelijkheid, behulpzaam zijn in den zang, ten zij wettige redens hem daarvan ontslagen, en geene de minste ongeschiktheid bijbrengen op straf van 20 centimen boet.

Artikel 2

De eene zanger zal niet meer gezag mogen hebben dan de andere ; zij zullen allen staan onder het gezag van den koster, en deze onder dit van den Pastoor.  De zangers zullen elkander niet mogen verachten noch schelden, aangaande den zang of in het bijwonen der lessen ,  op straf van 50 centimen boet.

Artikel 3

Als er een der zangers komt te overlijden, zullen zijne medegezellen gehouden zijn, den lijkdienst en de uitvaart van den aflijvigen bij te woonen, om ze te helpen zingen, op straf van 60 centimen boet.

De diensten voor den overledenen gedaan zijnde, zullen de zangers gehouden zijn, uit de algemeene beurs een plegtige hoogmis te doen celebreren tot lafenis der ziel, waarin al de zangers moeten tegenwoordig zijn, op straf van 60 centimen boet.

Artikel 4

Op al de zon- en heiligdagen des jaars zullen al de aangenomene zangers de hoogmisse helpen zingen, en eens aan den boetmeester of aan zijnen plaatsvervanger 4 cent. betalen. Die buiten ziekte afwezig is, zal 2 cent. Boet betalen.  Die twee achtereenvolgende reizen afwezig blijft, betaald 8 cent. voor de twee dagen en 8 cent. voor de boeten.

Voor de derde maal geeft men 12 cent. Voor de drij dagen, van boeten 16 cent., te samen 28 cent.

Voor de vierden keer betaald men 16 cent. Voor de vier dagen, van boeten 32 cent., te samen 48 cent.

Voor meer actereenvolgende reizen verhogen de boeten van 30 centimen zonder de 4 cent. des daags.

Artikel 5

Alle de eerste zondagen der maand en op de andere, wanneer er processie gedaan wordt, zal elke zanger verplicht zijn in dezelve te zingen of met een flambeeuw te gaan, op straf van 4 centimen boet.

Artikel 6

Op de feestdagen van Kerstmis, Pascheen, Sinxen, H. Sacramentsdag, O.L.V. Hemelvaart, Kerkwijding, Allerheiligen, Gedurige Aanbidding, is elke zanger verplicht in de hoogmisse, de vespers en het Lof tegenwoordig te zijn, of 10 centimen boet te betalen, telkens dat men in eenen dezer diensten zal afwezig zijn.

Artikel 7

Alwie op de zon- en heiligdagen in d’hoogmisse niet tegenwoordig is, als de eerste Kyrie eleison gezongen wordt, zal boet betalen, als of hij er iet geweest ware.

Artikel 8

Op den feestdag der H. Cecilia zal men moeten laten celebreren eene solemnele hoogmis, waarin de zanger moeten aanwezig zijn, op straf van 60 centimen boet.  Tegen dien dag zullen de Pastoor, de twee boetmeesters en de koster bijeen komen om met elkander te overleggen in welken huize en oe men het noenmaal zal doen opdisschen.  Op  dit feest zal niets toegelaten zijn hetgeen de zeden, de inwendige of openbare orde, kan stooren.  Na het avondmaal maakt de boetmeester rekening van ’t verteerd ; er wordt ook als dan, door de overheid, een boetmeester en onderboetmeester aangesteld.

Artikel 9

Alle zanger zal naar geliefte van het gezelschap mogen scheiden, en zal ook door den Pastoor kunnen afgezet worden, indien hij zal weigeren aan het tegenwoordig reglement te voldoen of zich, op eene andere wijze, van het gezelschap onweerdig gemaakt hebben, en in geen geval zal hij iets terug te eischen hebben van de gedane giften of boet.

Artikel 10

Aangezien Mr. Pastoor, volgens het decreet van 1809, de zangers noemt en de politie heeft ind e kerk, is het in het vervolg aan niemand toegelaten, zelfs met te betalen, zich op de hoogzaal te begeven, als :

1° Aan de Heeren kerkmeesters ,

2° Aan de zangers en de leden der zangvereeniging van de H. Cecilia ;

3° Aan eenige andere aangewezene persoonen ; mits te betalen, in elken dienst, tien centimen . Zij zijn gehouden zich aldaar op hunne aangewezene plaats, stil en godvruchtig te gedragen, zonder er de minste ongeschiktheid bij te brengen.

Gezien en goedgekeurd door den Pastoor,

En na voorlezing, door de zangers aangenomen

Den 28 November 1869

Voor gelijkvormig afschrift

Felix De Raeymaeker

(Koster)

Hierbij een kopie van het officiële document "Koninklijk Vocaal Ensemble".  Het hangt in de viering van de O.-L.-Vrouwekerk van Huldenberg, de thuisbasis van het ensemble. Klik op het document om het te vergroten.

Sint-Caecilia of Cecilia van Rome : feestdag 22 november.

De Heilige Cecilia van Rome. – Petrus Bandenkerk, Rotterdam (Foto internet)

Over Sint-Cecilia zijn er heel wat verhalen.  Zij was in de middeleeuwen zeer populair.  Daardoor is het nu moeilijk om waarheid en legende uit elkaar te houden.

Ze is in een christenfamilie opgegroeid en had zich voorgenomen maagd te blijven, een belofte die zij gedaan had in de stilte van haar gebed.  Dit was een teken van haar geloof en op die manier kon zij getuigen van haar liefde tot Christus.

Naar de gewoonte van die tijd hadden haar ouders, zonder op de hoogte te zijn van haar bedoelingen, een huwelijk gearrangeerd met een rijk en aantrekkelijk man, Valerianus genoemd.  Cecilia maakte haar vrome voornemen aan haar toekomstige echtgenoot kenbaar en fluisterde hem in het oor dat zij had besloten maagd te blijven voor Christus.  Zij overtuigde Valerianus zich te laten dopen ; ook zijn broer Tuburtius wist zij te overhalen.  De legende vertelt dat “zij tijdens de huwelijksscène op muziek van het orgel een hymne zong in haar hart voor haar enige Heer”. 

Kort daarna stierven de twee broers de marteldood.  Cecilia verdeelde hun goederen onder de armen.  Het ongenoegen van de belastingdienst maakte dat zij, ook omdat zij voor haar huis het christendom predikte, gearresteerd werd en veroordeeld tot de dood met de bijl.  De beulen probeerden haar met kokend water te doden ; toen dat niet lukte werd zij onthoofd. Een andere legende zegt dat zij tijdens de marteldood een hemelse muziek hoorde.  Deze omstandigheden maakten dat zij het patroonschap over zangers, fanfares, musici en instrumentenbouwers verwierf.

Ze wordt afgebeeld met een orgeltje of met andere muziekinstrumenten, soms met een boek of een palm die symbool staat voor de overwinnaars.

Zij is vooral de patrones van de kerkmuziek. Ontelbaar zijn koren, en  muziekverenigingen die haar naam dragen. Ook in Huldenberg hebben het Koninklijke Vocaal Ensemble Sint-Cecilia dat teruggaat tot 1869 en op feestdagen de kerkelijke vieringen ondersteunt.

Sint-Ceciliakoor Huldenberg 1994 – Herinneringsglas

Standbeeld van Sint-Cecilia in de Cathedraal van Albi (Frankrijk) (Internet)