De egel

Rijdend langs de straat zien we plots een klad eksters of raven opvliegen. Zij waren hun buikje aan het vullen. Op straat ligt het platgereden kadaver van een egel.
Dikwijls zien wij zo een slachtoffer liggen van het verkeer. Want het dier hoort thuis in de tuin, park of bos.
Het wordt 30 cm groot. Heeft een plomp lichaam, een spitse snuit, kleine ogen en korte ronde oren. Het lichaam is bezet met  meer dan 8000 witbruine stekels.
Wanneer een egel geboren wordt zitten deze stekels nog onder de huid. Dit om het geboortekanaal niet te beschadigen.
Het woord egel komt trouwens van deze stekels! Het oud Indo-europese woord ‘’egh” dat stekel betekent ligt aan zijn oorsprong.
De egel is in staat om, dank zij een kringspier onder de huid zich op een bolletje te rollen en zo uren te blijven liggen. Daarbij staan alle stekels omhoog. Dit pantser is de woonplaats van teken, luizen ea. … Maar daar trekt onze rakker zich niets van aan.
Ook dienen deze stekels als schokbreker wanneer hij eens van een muurtje valt. Vliegensvlug rolt hij zich op en klaar is kees.

Het mannetje bevrucht alle wijfjes die hij tegenkomt.  Dit spel gebeurt omzichtig en voorzichtig!
Na 4–5 weken in mei  augustus worden de jongen blind geboren. Na 14 dagen openen zich de ogen en gedurende de volgende 2 weken worden ze nog door de moeder gezoogd.  Vanaf hun tweede levensmaand moeten ze voor zichzelf zorgen en op zoek gaan naar een eigen gebied. Soms komt er nog een tweede worp.
Tijdens de winter houdt hij een winterslaap onder bladeren of een houtmijt of een holte in de boom.
De temperatuur daalt van 36°C naar minder dan 10°C. De hartslag vermindert tot 20 slagen per minuut. Het energieverbruik daalt dus. Zakt de temperatuur onder het vriespunt dan wordt de egel wakker en gaat een warmer plaats opzoeken.

De egel leeft van kikkers, muizen, kevers, paddestoelen, wormen, afval van de mens, jonge vogeltjes…Hij is eigenlijk een insecteneter.
Bij het zoeken en graven met zijn spitse snuit blaast, knort, fluit, sist en hoest. Heeft hij iets gevonden dan eet hij het luid smakkend op.
Het is een nachtdier. Je zal hem niet altijd zien maar wel horen!
Hij eet graag rauwe ei. Dat betekent niet dat hij in staat is een ei te stelen. Daarvoor is zijn bekje te klein.
Wel zal hij het ei uitslabberen wanneer het hem voorgezet wordt of wanneer hij een gebroken ei vindt.
Dat egels appels op hun stekels verzamelen is een fabeltje. Evenzo dat ze een koe zouden leegmelken!

Het gehoor en de reuk zijn geweldig goed ontwikkeld. Het zicht is slecht. Hij kan wel goed zwemmen en snel lopen.
Je kan ze voeren en dan katten- of hondenbrokken het aangewezen voedsel omdat het goed aanslaat bij hun menu.
De egel heeft weinig of geen vijanden in de natuur. Door zijn stekelig pantser is hij goede beschermd. Wel is de hond zijn erfvijand.
Maar de grootste vijand is de mens: zijn verkeer en het gif dat de voedselketting onderbreekt.

Een egel is in het dialect soms een stekelvarken, soms een ets.
Wie kent er nog andere?

norbert mosselmans

INFO:
Foto   internet
Planten en dieren Tirion