Fietsknooppunten: 554 - 515 - 258 - 257 - 272 - 255 - 264 - 552 - 266 - 60 - 30 - 275 - 277 - 555 - 554 = 41,9 km.

Parkeren: IJzerlei 21 Leopoldsburg.

Woensdag 17 juli 2019. Het is 08:20u en de huidige temperatuur bedraagt 17°C. Voor vanmiddag beloven de weergoden nog 25° à 26°C. Het is één strakke blauwe lucht en momenteel nog windstil. Tijd voor een fietstocht. Met de fietsen achterop de drager rijden we naar Leopoldsburg. Het verkeer valt goed mee zodat we een half uur later op de voornoemde parking staan gestationeerd. Met onze fietsen houden we de parking links van ons en vlakbij is knooppunt 554. In de Koning Leopold III-laan werd een beeldje geplaatst van “De Soldaat”. Het is een kunstwerk van Hilde Fransen dat op 10 september 2010 onthuld werd ter gelegenheid van 175 jaar “Kamp Beverlo” en 160 jaar Leopoldsburg. Rechtdoor spotten we de grote kiosk van Leopoldsburg waar nog regelmatig openlucht evenementen plaats vinden. De Onze-Lieve-Vrouw-Tenhemelopneming kerk staat in de schaduw van talrijke bomen waardoor het gebedsgebouw is onttrokken aan de omgeving. Alleen de toren is van ver zichtbaar omdat deze boven de kruinen van de bomen uitsteekt. Het is onmogelijk om de volledige kerk op foto vast te leggen. De militaire kerk werd gebouwd in baksteen en arduin. De rondbogige glasramen in de koorgang zijn kopieën van glasramen uit de kathedraal van Chartres in Frankrijk. De kerk werd ingewijd op 12 juni 1903 en behoort tot de grootste van de provincie door haar 1 400 zitplaatsen en 1 000 staanplaatsen. Vlakbij de appartementsblok werd een massieve rotsblok in de grond gezet in de schaduw van een grote boom. Een herdenkingsplaatje werd aangebracht dat ons vertelt dat op deze plek een meiboom werd geplant. Verderop in de Koning Leopold III-Laan houden we nogmaals halt bij een monument dat ons vertelt dat deze laan ingehuldigd werd door Zijne Majesteit Koning Boudewijn op 21 september 1985.

We wijken even af en rijden de laan ten einde. Rechtsaf in de Koningin Louisa Marialaan en komen langs het “Paviljoen van de Commandant van de Genie” dat in 1869 werd gebouwd. Dit gebouw valt op door zijn bekoorlijkheid in bouwstijl. De verdieping is volledig omgeven door een sierlijke gaanderij en tegen de regen beschermd door een uitspringend dak. Op het hoogste punt prijkt een belvedere en in de gevel zijn fraaie motieven ingemetseld met gekleurde bakstenen. Het is niet direct duidelijk of het paviljoen nog in gebruik is. Er is nochtans sprake om er een museum in onder te brengen. Rechtdoor voor een bezoek aan het Belgisch Militair Kerkhof. Door de “Kampenaars” wordt het nog wel eens het Duitse kerkhof genoemd. Het kamp was tijdens WOI immers een belangrijke troepenopleidingsplaats voor de bezetter. In het militair hospitaal werden zwaar gewonde Duitsers verpleegd. Velen onder hen stierven en werden begraven op deze begraafplaats. Na WOI werden er Belgische militairen en oorlogsslachtoffers begraven. In 1945 werden de Duitse stoffelijke resten naar de grote Duitse begraafplaats in Lommel overgebracht. Vooraan op de begraafplaats liggen ongeveer 800 slachtoffers van WOI. Op het achterste gedeelte bijna 400 uit WOII. Helemaal achteraan zijn de graven van 29 gefusilleerde waaronder 22 ongeïdentificeerde weerstanders die in het Gemeentebos, kort bij Hechtel, werden neergeschoten tijdens WOII. Op de begraafplaats staan twee kleine gebouwtjes (Mausolea). Het eerste is het mausoleum voor de onbekende krijgsgevangenen van beide wereldoorlogen, het tweede is dat van de onbekende politieke gevangenen van WOII. Wat verder staat nog een oude waterput die dateert van 1850.

Als we de begraafplaat verlaten moeten we rechtsaf en de Koning Leopold II-laan volgen tot bij de ingang van de militaire begraafplaats van het Brits Gemenebest. De begraafplaats werd in 1948 in gebruik genomen. De militairen die hier hun laatste rustplaats kregen sneuvelden vooral tijdens de opmars naar Arnhem tijdens WOII “Operatie Market Garden”. Het bekendste graf (4B13) is dat van de Britse majoor Lord Robert Cavendisch (markies van Hartington). Hij sneuvelde in Heppen bij de bevrijdingsgevechten aan het hoofd van een compagnie van de Coldstream Guards. Hij was getrouwd met Kathleen Kennedy, de zus van John F. Kennedy, voormalig president van Amerika. In totaal rusten hier 724 Britten, 31 Canadezen, 8 Australiërs, 27 Polen, 4 Nederlanders en 2 onbekenden.

We rijden terug en houden halt op de hoek van het Koning Albert I-plein en de Leopold III-laan. Op deze plaats werd in 1903-1904 het gebouw voor de posterijen opgetrokken ter vervanging van het eerste postkantoor dat gebouwd werd in 1838 op de plaats van de oude pastorij. Al voor de aanleg van steenwegen reden er postkoetsen, die dagelijks de regio Diest en Hasselt verbonden. In die tijd duurde een reis heen en terug bijna een hele dag. Vanaf 1835 was er een dagelijkse postkoetsdienst tussen het kamp en Brussel en vanaf 1936 kon je ook iedere dag met de postkoets naar Herentals reizen. In de winter werd deze rit slechts eenmaal per week gereden. Het grote postgebouw staat momenteel te koop.

Verderop, in dezelfde laan, staan we stil voor een prachtig gebouw met kapel dat één geheel vormt met de straat. Het is de kapel van het Karmelklooster. Op deze plek werd in 1843 een nieuw kerkje, buiten het militair domein, ingewijd ter vervanging van een klein parochiekerkje van 1837 dat door een orkaan vernield werd. In dit kerkje was er slechts plaats voor 300 personen wat veel te weinig was voor de grote militaire gemeenschap. In 1906, na de bouw van de grote nieuwe kerk, kocht een handelaar het kleine kerkje en gebruikte het als stapelplaats. In 1924 werd in Leopoldsburg onder impuls van priester Eduard Poppe een gemeenschap van de zusters Karmelietessen gesticht. De zusters richtten de stapelplaats in als kloosterkapel. Voor het gebouw werd op 9 december 2005 het borstbeeld ingehuldigd van Koning Leopold I (1790-1865) door Z.K.H. Prins Filip.

We rijden vervolgens vlak naast de oefenterreinen van het Belgische leger in  Leopoldsburg. In de periode van 1831 tot 1839 heerst er tussen België en Nederland een gewapende vrede. De Nederlandse koning Willem I erkent echter onze onafhankelijkheid niet. Dit verplicht het leger om paraat te blijven en de grens met Nederland te bewaken. Vanaf 1832 worden kleine Belgische observatiekampen opgericht langs de grens. Deze kampen kosten handen vol geld en beantwoorden niet aan de doelstellingen van de eerste Belgische koning. Leopold I wil immers één groot kamp dichtbij de Nederlandse grens, waar infanterie, ruiterij en artillerie samen kunnen oefenen. In oktober 1834 komt hij met enkele generaals op verkenning naar de “Grote Heide van Beverlo”. De koning is onmiddellijk gewonnen om in deze desolate vlakte een enorm kamp te bouwen. De grond is goedkoop, het gebied is dun bevolkt en er is genoeg drinkwater. Begin 1835 keurt het parlement de bouw van “Het Kamp van Beverlo” goed. In nog geen vier maanden tijd worden meer dan 400 barakken van Diest overgebracht naar Beverlo, meer dan duizend tenten rechtgezet en honderden strohutten gebouwd. In augustus van dat jaar komen de eerste 20 000 soldaten op oefening en het “Kamp” is geboren. Handelaars vestigen zich rond de basis. Deze pioniers vormen de kern van het latere Leopoldsburg dat als “kind van het kamp” in 1850 het levenslicht ziet.

We fietsen op het fietspad naast de drukke N73. Net voor het informatiekantoor staat nog steeds het oud militair hospitaal. De plaats waar in 1835 de ambulancecompagnie haar tenten en wagens neerzette en het domein er omheinden. Enkele gebouwen voor het personeel, een keuken en stallen voor de paarden worden gebouwd waardoor het hospitaal vorm krijgt. De eerste definitieve gebouwen zijn uit 1841 en de eerste hospitaalzalen uit 1850. Een nieuwe methode van laagbouw met afzonderlijke paviljoenen maakt dit complex uniek. Onderling verbonden door een gang, sloot het geheel een centrale binnenkoer en tuin in. Het hospitaal was als dusdanig zeer modern voor zijn tijd en dwong in Europa, algemene bewondering af. In 1901 kreeg het hospitaal een speciale afdeling voor tuberculozen. In 1913 werd het complex uitgebreid met 8 ziekenzalen, een apotheek en een administratiegebouw. 1 000 zieken en gewonden konden er verzorgt worden. Vanaf augustus 1914 bezetten de Duitsers het hospitaal. Zij brenger er elektriciteit aan. Na de oorlog neemt ons leger het hospitaal terug over. In 1923 wordt er een kloostergebouw en een kapel aan toegevoegd. De Duitsers nemen de instelling tijdens WOII over en blijven zelfs nog een hele tijd na de bevrijding. Pas op 20 december 1948 verlaten de laatste krijgsgevangenen samen met hun Duitse dokters het hospitaal. Op 1 januari 1949 wordt het complex opnieuw militaire infirmerie en vanaf 1951 tot 1971 terug volwaardig militair hospitaal voor de Belgische strijdkrachten. Vanaf 1982 is er het “Museum van het Kamp van Beverlo” in ondergebracht.

Wat verder houden we halt bij het majestueuze “Tacambaro” monument. In 1867 werd de “zuil van Mexico” in alle stilte ingehuldigd wegens de hevige beroering die de expeditie had veroorzaakt in het land. De zuil draagt de namen van de manschappen die gesneuveld zijn tijdens de veldtocht van 1864/1865 in de veldslagen van Tacambaro, Loma en Morelia. In 1864 werden twee bataljons (ongeveer 1500 militairen) gerekruteerd door Mexico. Ze werden geïntegreerd in een voornamelijk Frans bezettingsleger. In Mexico was een keizerrijk tot stand gekomen door toedoen van Frankrijk, Engeland en Spanje. De kroon van dat nieuwe rijk werd toegewezen aan Maximiliaan van Oostenrijk en aan zijn echtgenote prinses Charlotte van België, dochter van koning Leopold I. Al snel, na zijn troonbestijging geraakte keizer Maximiliaan in zware moeilijkheden en werd hij geconfronteerd met een algemene opstand. Leopold I stuurde zonder raadpleging van het parlement het expeditiekorps ter hulp omdat zijn dochter in nood verkeerde. Het detachement geraakte verwikkeld in hevige gevechten. Het meest bekende wapenfeit is dat van Tacambaro op 14 april 1865. Niet alleen de gevechten maar ook ziekten waren verantwoordelijk voor de zware verliezen. Keizerin Charlotte keerde terug naar België in 1866. Het detachement scheepte terug in begin 1867 en keizer Maximiliaan werd in juni 1867 door de opstandelingen gefusilleerd.

Achter de omheining staan talrijke militaire voertuigen gestationeerd in elke vorm die je maar kan bedenken, maar militairen krijgen we niet te zien. Misschien heeft het iets te maken met het verlof. Rechts zien we het vliegveld van Leopoldsburg dat een onderdeel is van het militaire kamp. Aeroclub Sanicole vzw kreeg in 1971 een vergunning om hier een vliegveld uit te baten. Het wordt gebruikt door  para’s en A109 helikopters.

We fietsen voor een gedeelte door het centrum van Hechtel zelf. Een smalle asfaltstraat met aan beide zijden prachtige villa’s. Als we er Wikipedia op na lezen komen we te weten dat Hechtel een klein landbouwdorpje was met een rijke geschiedenis. De gemeente werd in 1977 samengevoegd met Eksel. We nemen van op afstand een foto van de kerk. Links van ons zien we, in de verte, de boomtoppen van het “Bosreservaat In de Brand”. Het wordt beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos. Een prachtig domein met verschillende wandel-mogelijkheden.

Voorbij knooppunt 258 slalommen we tussen hoge bomen waarvan de takken met bladeren voor de nodige schaduw zorgen. Het is er zelfs frisjes. Eksters roepen, alsof ze andere vogels waarschuwen dat er fietsers in aantocht zijn en mogelijk een gevaar betekenen. De talrijke schapen, vlakbij in de groene weide antwoorden terug. Eens uit centrum van Hechtel rijden we weer langs het militair domein. Als we de Grote Nete dwarsen fietsen we door Locht, een gehucht van Hechtel-Eksel.  Door Locht loopt de N715 van Hasselt naar Lommel en Eindhoven.

We rijden noord west tussen het militair domein. Als we op de Kiefhoekstraat fietsen rijden we pal naast het Slijkven dat vroeger een rijk heidegebied was dat vervolgens bebost werd. Vanaf 2010 werd begonnen met ontbossing en werd de grond afgegraven. Het twaalf hectaren grote gebied wordt opnieuw een heidegebied. Op het eind van de straat is knooppunt 272. Tijd voor onze meegebrachte picknick. We zetten ons op een dikke boomstam die eigenlijk dienst doet als fietsstalling die niemand gebruikt. Het is hier druk van fietsers en wandelaars. We hebben, hier in Limburg, al letterlijk door het water gefietst en sinds kort kan men ook door de bomen fietsen. Hier, bij knooppunt 272, aan het Pijnven in Bosland werd een constructie gebouwd met 449 unieke kolommen in weervast staal, die de stammen van de dennen symboliseren. Zo gaat het geheel mooi op in de omgeving. Met het nieuwe pad wil de provincie zich nog meer op de kaart zetten als fietsparadijs. Het lijkt of vandaag iedereen hier de bomen in wil fietsen. Gelukkig is het slechts toegankelijk in één richting. De klimming is goed te doen, niet te steil. Op het hoogste punt houd iedereen halt voor een foto. Iedereen blijft keurig rechts zodat het doorgaand verkeer geen hinder ondervindt. Terug beneden rechtsaf naast het ‘Domeinbos Pijnven’ dat zonder meer een paradijs is voor stevige boswandelingen.

Verderop nodigt een mooie picknicktafel uit om even te verpozen. Bij een kopje koffie hebben we een prachtig panoramazicht over de vlindervallei. Rondom onze rustplaats werd op 18 maart 2007 feestelijk een nieuw bos aangeplant. Dit gebeurde in het kader van de campagne “Kom Op Tegen Kanker”. De boompjes werden aangekocht en geplant door bewoners, verenigingen en bedrijven uit Hechtel-Eksel, Lommel en Overpelt ten voordele van het Kankerfonds. Sofie van Mol en Marcel Vanthilt zijn de trotse meter en peter van dit stukje bos. Het zorgt niet alleen voor een aantrekkelijk landschap. De natuurlijke structuur biedt ook meer leefgebied voor tal van zeldzame diersoorten in deze vallei. Bijvoorbeeld vlinders maken hiervan graag gebruik om zich op te warmen en bloemen te bezoeken. De ideale bosrand ziet er dan ook uit als de vleugelranden van de gehakkelde aurelia.

We houden halt bij de Duitse begraafplaats te Kattenbos dat in 1959 in gebruik werd genomen. Het is er uitzonderlijk druk vandaag door een theater- en muziekvoorstelling van “Stage of Mind”. Het evenement gaat van start om 15:00 uur. Momenteel is men nog bezig met de opbouw en het opstellen van de rekwisieten. Er komen tot 30 jongeren uit verschillende landen die via deze voorstelling zich uitdrukken over oorlog, vrede, mensenrechten en diversiteiten. Wij bezoeken de begraafplaats die nu bruin oogt door de langdurige droogte. Nergens zien we bloemen of kransen. Dit is een terrein van 16 ha groot waar 38.000 soldaten van WOII rusten. Er bevinden zich ook een kleiner aantal (483) gesneuvelde soldaten van WOI. Sinds 2015 kan men in het plaatselijke fietscafé “Hof Ten Vrede” iets verfrissend drinken. We zetten ons in het zonnetje en drinken elks een streekbiertje “Oudstrijder”. Daarna fietsen we verder. Het Ford Lommel Proving Ground is een testbaan van Ford. Een terrein van 3,22 km² dat aangelegd werd in 1964 maar later nog werd uitgebreid.

Na knooppunt 264 rijden we over de N746 en fietsen tussen de Molse Nete en het Kattenbos. De Molse Nete is een rivier die ontspringt nabij het Lommelse Kattenbos en in westelijke richting stroomt. Ze doorkruist het Kanaal van Beverlo en stroomt dichtbij Geel in de Grote Nete. Vlakbij het Kattenbos vindt men de Kattenbosserheide, één van de weinige overgebleven heidegebieden. In de Zandstraat, even verder, stoppen we voor een ijsje en een drankje bij Sandens ice cream. Zij zorgen alle dagen voor 27 verse ijssmaken. Terwijl moeder de vrouw afkoelt met een tiramisu- en amaretto ijsje geniet ik van het abdijbier “Steenbrugge Blond”. Een bier van hoge gisting met nagisting in de fles. Na onze sanitaire stop komen we even verder bij de ingang van het Kattenbos. We worden aangenaam verrast door een groot mooi kunstwerk. Het is een rups die een mooie vlinder wordt. Tijdens een tocht van 2,2 km door het Kattenbos spot de wandelaar nog enkele mooie kunstwerken. Wij fietsen verder. We rijden voorbij een akker waar groene kool verdort is. Hier wordt duidelijk niet gesproeid. Andere groenten, in de buurt, staan er tip top bij. Niet overal krijgt de zon kans om het water te laten verdampen.

Na knooppunt 552 fietsen we op de Oude Vosvijvers. Een asfaltweg met luxueuze open bebouwing. Links mooie vergezichten door de hectaren landbouwgronden. Op schaduw moet je hier niet rekenen. Op het eind van de straat bevinden we ons in Gelderhorsten. Een gehucht van Lommel dat enkel bestaat uit een straat met enkele zijstraten. Er is wel een voormalige kerk en een Mariakapel.

We dwarsen het kanaal van Beverlo dat een aftakking is van het kanaal Bocholt-Herentals. Het is tevens één van de zeven Kempische kanalen tussen Maas en Schelde. Met de bouw, van het kanaal, werd gestart in 1854 om militaire redenen. In 1830 werd de kazerne van Leopoldsburg opgericht en via het kanaal werd het garnizoen bevoorraad van zwaar militair materiaal. Onderweg zien we hectaren groen loof van aardappelen in bloei staan. Volgens mij kan er geoogst worden.

We fietsen aan de rand van het natuurreservaat Keiheuvel. Een gebied van 108 ha unieke duinen en bossen waarvan ongeveer de helft beschermd is omdat er zo’n waardevolle planten en dieren opgroeien en bloeien. We rijden ondertussen op het grondgebied van Balen. We rijden niet echt door het centrum maar steken de Grote Neet over en volgen even de Zwellingsloop tot bij de molen. De Zwellingsloop is een kunstmatige zijloop  van de Grote Nete. De Topmolen is de enige molen van het bovenslag type in de provincie Antwerpen. Dit betekent dat het water geleid wordt tot boven het kleine wiel, dat voorwaarts draait. In tegenstelling tot de andere watermolens van de streek, die allen onderslagmolens zijn. De watermolen werd in 1850 opgericht. In 1935 werd hij volledig heropgebouwd in steen, samen met het molenhuis. De molen werd voorgoed stilgelegd in 1958.

Linksaf aan knooppunt 30 waar we ons even in de provincie Antwerpen bevinden. Op Schoorheide (straat) hebben we langs beide zijden een prachtig panorama. Schoorheide is een gehucht van Balen. Hier bevond zich oorspronkelijk de Schoorse Heide. Aan knooppunt 275 moeten we het kanaal van Beverlo dwarsen via brug 5 Balen Zwaling. We fietsen langs het kanaal op het grondgebied van Leopoldsburg. We vertragen ter hoogte van de grote jachthaven. Pleziervaartuigen liggen hier te pronken en te schitteren in de late namiddagzon. Goedkoop om uit te varen is het blijkbaar niet want sommige eigenaars zitten met familieleden te zonnen op het dek terwijl het jacht zachtjes schommelt tegen de kade.  

Na knooppunt 277 houden we halt bij een arduinen grafzerk van Louis Goetz. Sergeant kandidaat officier Louis Goetz maakte deel uit van de Derde Gemotoriseerde Eenheid die tijdens de bevrijdingsgevechten van september 1944 in stelling lag rond Heppen. Men vermoedde dat de vijand in de loop van de nacht van 11 op 12 september een 88 mm antitankkanon in versterking had gekregen in de omgeving van Oostham. Een verkennings-patrouille drong zich dus op. Sergeant Goetz meldde zich vrijwillig om de patrouille te leiden. Op 12 september, tijdens de patrouille, liet hij rond 19:30 uur de mannen van zijn sectie in dekking gaan in een gracht en stak alleen de Engestraat in Heppen over. Hij vorderde nog enkele tientallen meter verder in het open weiland om de positie van de vijand beter te kunnen bepalen. Plotseling werd Cadet Goetz dodelijk getroffen in het hart door de kogel van een vijandelijke scherpschutter.

We fietsen naast de spoorlijn Hasselt-Mol. Hier krijgen we een mooi zicht op het stationsgebouw van Leopoldsburg. In 1878 stoomde de eerste trein Leopoldsburg binnen. Dit gebeurde na jarenlange onderhandelingen waarbij het Kamp twee andere kansen had verkeken: eerst de lijn Hasselt-Neerpelt langs Wijchmaal, later de lijn Mol-München Gladbach. Uiteindelijk kreeg de gemeente een station op de lijn Diest-Mol. Oorspronkelijk was het in rode baksteen maar vanaf 1950 werd het gebouw overschilderd. Het vroegere goederenmagazijn werd afgebroken en ruimde plaats voor een parking. Het is 17:30 uur als we terug bij onze auto staan.

13-01-2020 om 15:28 geschreven door Luc Verschooten  

Fietsknooppunten: 27-95-39-90-360-350-351-355-43-42-41-40-44-61-79-78-77-76-28 = +/- 46,7 km.

Parkeren: Tielt-Winge. Parking: Optielt 14, nabij de kerk. 

Zaterdag 2 juni 2019. We vertrekken speciaal vroeg vandaag omdat ze (weerprofeten) een warme dag voorspellen. Temperaturen tot 27°C in de Kempen. En naar het schijnt is dat nog in de schaduw. We hadden afgesproken van morgen, zondag, te fietsen maar ze (weerprofeten) voorspellen dan nog warmer weer. Daarom dat we precies vandaag om 09:20u op de afgesproken parking staan  voorbij de kerk. We bevinden ons in het hart van Hageland te Tielt-Winge. Een gemeente die bekend is om zijn of haar wijnen en vooral door de fruitteelt van appels, peren en krieken. Voor de vruchten is het nog een paar maanden te vroeg, al zien we de kleine peren als krieken zo groot met trosjes aan de laagstammige fruitbomen hangen. De Sint-Martinuskerk die we net met de wagen voorbij reden heeft een vierkante toren waarvan het oudste gedeelte in ijzerzandsteen werd gebouwd in de loop van de dertiende eeuw. In 1754 werd hij verhoogd met rode baksteen. Met de fiets houden we de parking rechts van ons. Het is om te beginnen al klimmen. Onze plattelandsbenen zijn het niet gewend.  Voorbij huisnummer 137 slaan we linksaf en volgen knooppunt 27 tot aan de Vlooybergtoren. 

Op deze plek stond jaar en dag een vervallen houten uitkijktoren. Wat we nu zien is de bekende uitkijktoren die dateert van 2013. Deze toren werd bekent door de serie 'Callboys' die hem als decor gebruikten. In de nacht van 29 op 30 juni 2018 werd de uitkijktoren beschadigd door vandalen. Er werd brand gesticht door middel van balen stro en benzine. Enkele dagen later werden de daders reeds geklist. De toren wordt terug herstelt en zal ongeveer 1,5 meter hoger worden. Of dat zo is hebben we niet kunnen vaststellen. Het is in ieder geval een stevige klim tot op het hoogste punt, maar het loont de moeite. Door het helder weer zien we in het westen de koeltorens in Vilvoorde en in het oosten kunnen we de schachten zien van de Limburgse steenkoolmijnen. De akkers rondom zijn allemaal beplant. Hopelijk is het niet allemaal maïs. Tussen de akkers staan tientallen rijen laagstammige fruitbomen. Het lijkt op een groene oase nu alle bloesems verdwenen zijn en stillaan vruchten worden. Ook dorpen met hun spitse kerktorens zien we als ze niet achter een bos verscholen liggen. Terug beneden lezen we bij de picknicktafel een gedicht van Ina Stabergh ‘Toren van Tielt’.  

Enkele pedaaltrappen verder fietsen we op een asfaltweggetje ‘in the middle of nowhere’ tussen de fruitplantages door een (licht) golvend groen Vlaams-Brabants landschap. We rijden richting Limburg maar we bezoeken vandaag nog talrijke andere oude monumenten, historische stadjes en pittoreske dorpen in een perfecte mix van natuur en cultuur. Nadat we de N2 of de Diestsesteenweg gedwarst hebben houden we halt bij de ‘Kapel van Onze-Lieve-Heer’. De tamelijk grote kapel werd vooral op Goede Vrijdag bezocht om er te bidden voor het welzijn van de mensen en het vee. In 1945 werd de kapel verwoest door een Duitse bom. Tussen het puin werd het houten Christusbeeld ongeschonden terug gevonden. Het beeld ligt horizontaal onder het altaar opgebaard. Verderop fietsen we pal langs een hoge afsluiting met bovenaan prikkeldraad. Het is een militair domein waarop een kleine tiental schotelantennes geplaatst zijn. Het is ons niet direct duidelijk waarvoor ze dienst doen. Ik kan me voorstellen dat ze niet bedoelt zijn om VRT of VTM te ontvangen.  

Aan het volgende kruispunt hangt een klein Mariakapelletje aan een boom. Het is nog steeds versierd met blauw witte plastiek bollen ter gelegenheid van de afgelopen Mariamaand. Als we rechtsaf slaan in de Kerkstraat vervolgen we onze weg over kasseien. Het eerste stuk kunnen we naast de kasseien op de grasberm rijden. Aan het achtergelaten spoor te zien zijn we niet de enige die dit doen. Na de bocht duiken we in een holle weg en zijn we verplicht de vele kasseien te trotseren. Af en toe moeten we rechtstaan op de pedalen om ons zitvlak te sparen. We fietsen momenteel op het grondgebied van Molenbeek-Wersbeek. Een landbouwdorp dat tijdens WOI in 1914 zwaar werd beschadigd. Tijdens de invasie werden 14 huizen in brand gestoken en de rest werd leeggeplunderd. Bij de kerk stoppen we voor enkele foto's. De Sint Laurensiuskerk met omliggende begraafplaats dateert van de dertiende eeuw. De toren is van de veertiende eeuw. Er werd een monument aangebracht dat hulde brengt aan E.P. Gaston Daenen. Hij werd hier in de gemeente geboren op 27/12/1910. Hij werd missionaris in Kongo van 1938 tot aan zijn dood in 1967. Hij werd vermoord in Kisenge op 1/11/1967.  Verder langs holle wegen bereiken we ons knooppunt.  

Linksaf op de Halensebaan. Na enkele holle wegen krijgen we een betoverend groen landschap voorgeschoteld. Het is ondertussen al warm geworden. Er staat wel een frisse wind die verkoeling brengt. Dat maakt het nog gevaarlijker. Het is oppassen geblazen om niet te verbranden. Insmeren is de boodschap. We fotograferen prachtige vergezichten dat een belangrijk leefgebied is voor verschillende vogelsoorten. De bermen herbergen een schat aan flora en fauna. De beukenbomen groeien reikhalzend de hoogte in. In de verte zien we onze eerste vierkanthoeve. De eeuwenoude boerderij herinnert aan de tijd dat het boerenleven hier het karakter bepaalde. Linksaf op de Provinciebaan (N29), richting Diest.  

Op de hoek Zelliksebaan/Leemkuilstraat werd een kapel gebouwd die gewijd is aan O.L. Vrouw van Lourdes. Een prachtige onderhouden kapel met veel beelden en bloemen. We fietsen op het grondgebied van Bekkevoort. Het dorp zelf ligt op een hoogte van 64 meter. Het bladerdek van de bomen geven ons de nodige schaduw. De talrijke akkers liggen in grote, aaneengesloten, complexen bij elkaar. Alles baadt in het volle zonlicht. Als bloemenliefhebbers kijken we uit naar bijzondere plantensoorten die in de zijbermen groeien en bloeien.  

We rijden door het gehucht Struik. Het wordt niet aangegeven door een plaatsnaambordje, maar de vrijstaande villa's en gerenoveerde hoeves doen vermoeden dat hier een  dorp begint te ontstaan. Er ontbreekt slechts een kerk. Honderd meter verder verlaten we reeds het gehucht en fietsen opnieuw tussen akker- en weilanden. Teneinde linksaf fietsen we door Rijnrode. Een gehucht van Bekkevoort. We rijden ondertussen door de Provincie Limburg. Dat is alleen al te merken aan de knooppunten-borden. Ze zijn rechthoekig, en blauw met witte cijfers. Het Limburgse fietsnetwerk telt ongeveer 2.000 km fietspaden. 

Op de hoek Hagelandstraat/Gebrandhofstraat stoppen we bij de kapel O.L. Vrouw van het Heilig Hart. Een redelijke grote kapel met brede dubbele glazen deuren. Mooi onderhouden en ook hier is de versiering nog aanwezig. We fietsen op het grondgebied van Halen. Op de grens van Haspengouw en Hageland. Wat verder staat een gigantische boom en geloof het of niet, maar er hangt een versierd Mariakapelletje aan. Naast de boom werd een smalle zitbank geplaatst waar we onze meegebrachte picknick verorberen. Op een infobordje werd het lied gedrukt dat in 1910 werd geschreven ter gelegenheid van het vijftigjarig jubelfeest der plechtige kroning van O.L. Vrouw van Vlaanderen. Het lied ‘Liefde gaf u duizend namen,’ weerklonk in ’t hart van ons Vlaamse volk en heeft nog steeds succes. Ook een spreuk werd hier aan de oude boom geplaatst met de woorden: ‘Waar men ga langs Vlaamse wegen, oude hoeve, huis of tronk.’ We bevinden ons te midden van uitbundig veel groen. Zalig. Na onze lunch rijden we verder maar aan het volgende kruispunt staan we voor een dilemma. De straat werd vernieuwd en we zien wel verkeerspalen staan maar geen knooppuntenbordjes. Onze smart-phone helpt ons verder. We moeten naar de Rozedelstraat. Linksaf dus.   

De lucht is nog steeds lenteblauw al komen er wolken opzetten waar de zon af en toe achter schuilt. Rechtsaf bij ons ons knooppunt en even verder verlaten we het fietspad opnieuw naar rechts. Het is 12:30u als we op de Betserbaan in de open vlakte rijden. Een oase van stilte en groen. De mooiste stukjes van ons fietstraject zijn de kleine betonwegen waar enkel ‘landbouwvoertuigen en aangelanden’ mogen komen. Het moment om even diep adem te halen. Zuurstof opsnuiven en dan krachtig weer uitademen zonder lawaai te maken. Een gelukzalig moment. Wat verder werden slechts enkele vrijstaande woningen opgetrokken naast recent gerenoveerde boerderijen met een hele geschiedenis. Voor ons knooppunt fietsen we weer tussen hectaren fruitplantages maar een wegversperring houdt ons tegen. De baan is verderop opengebroken. Een infobord geeft aan dat het fietsknooppunt niet bereikbaar is. Een omleiding is niet voorzien. Tirez votre plan! En dat doen we. We stappen met de fiets aan de hand door de versperring. Twee fietsers komen vanuit de tegenovergestelde richting. Ik vraag of we verder kunnen, in de hoop dat deze mensen dezelfde knooppunten volgen. ‘Als ge niet te breed bent!’ roept hij nog na zonder te stoppen. Enfin! We riskeren het toch. Honderd meter verder moeten we rechtsaf. Iemand heeft twee smalle planken over een brede gleuf in het wegdek gelegd. We kunnen erover met de fiets aan de hand. 

We vervolgen onze weg tussen de fruitplantages. De zon verdwijnt vaak achter de grote witte wolken. Het voelt fris aan in het onbebouwde landschap. Volgens mij steekt de wind een tandje bij. Het is meer dan de voorspelde 2 beaufort. Rechts van ons  werden op 15 mei 2016 de 44 kleurrijke betonnen helmen ingehuldigd op de plek waar de Slag der Zilveren Helmen heeft plaatsgevonden. Ze zijn het symbool voor de Duitse soldaten die Limburg tijdens de oorlog bezetten. Elke helm vertegenwoordigd een gemeente en vertelt een klein verhaal via de streepjescode. Elke helm weegt maar liefst twee ton. Jong en oud gingen samen aan de slag om de helmen te bewerken en het resultaat mag gezien worden. Onder de voorkant is er een ledverlichting aangebracht, gevoed door een batterij op zonnepaneeltjes. Het opzet is dat de helmen op deze locatie mettertijd opgenomen worden in het landschap. We fietsen over de IJzerenbeek die een rol speelde in 1914. De grote cavalerieslag uit de geschiedenis 'De Slag der Zilveren Helmen' die uitliep op een Belgische overwinning. Echter zonder grote gevolgen voor de verdere verloop van WOI. Er stierven 160 Belgen, 140 Duitsers en er werden 600 soldaten gewond weggevoerd. Ook paarden waren slachtoffer van de veldslag. Ongeveer 400 paarden werden in de strijd gedood. 

Rondom ons werd maïs aangeplant. Hij staat al 15 à 20 centimeter hoog. We kunnen dus nog genieten van prachtige vergezichten. We worden tijdens het fietsen begeleidt door het gezang van de vink. Hij vliegt van boom naar boom en hervalt in zijn gezang. We fietsen vaak door holle wegen. Uit de wind is het dan weer te warm in de zon. Als we maar kunnen klagen! Wat verder werd het monument opgericht voor de Zwarte Duivels. Na enkele trappen staan we voor een enorme rotsblok uit de Oostkantons. Op deze blok natuursteen prijkte voorheen een driehoekig bord met een zwarte duivel als afbeelding. Waarom het verwijderd werd is niet gemeld. In 1976 werd het monument ingehuldigd ter ere van de Karabiniers-Wielrijders voor hun verbeten tegenstand tijdens het gevecht van 12 augustus 1914. Ter herinnering aan al de gesneuvelden, zonder onderscheid van herkomst, godsdienst of taal, werd bij gelegenheid van de vijfenzeventigste herdenking in 1989 het Europese Kruis opgericht.   

Aan het kruispunt rechtsaf. Bij het volgende kruispunt linksaf in de IJzerwinningstraat. Links is het grondgebied Halen en rechts van ons ligt Loksbergen. We fietsen tot het volgende kruispunt. We wijken af. Rechts is de Zilveren-Helmenstraat maar wij fietsen linksaf in de Liniestraat tot nummer 59 voor de Militaire begraafplaats. Hier rusten in totaal 181 Belgische soldaten waarvan de meerderheid stierf tijdens de ‘Slag van de Zilveren Helmen’ op 12 augustus 1914. De begraafplaats werd aangelegd in 1915 door de toenmalige burgemeester. Vlakbij de begraafplaats werd een monument opgericht ter nagedachtenis aan de gesneuvelden van het vierde en vierentwintigste Linieregiment. Terug naar het kruispunt en linksaf om ons knooppunt te volgen. Even verder staat het herdenkingskruis van het voormalige Duitse militaire begraafplaats. Het hardstenen kruis in de velden naast de IJzerwinning-hoeve is het enige restant van een Duitse begraafplaats uit 1915. Hier werden na de slag 111 Duitse gesneuvelden begraven. Ze werden in 1956 overgebracht naar de Duitse begraafplaatsen in Vladslo en Langemark.  

We houden halt bij de voormalige Rotemse molen vlak naast de Velpe. De cisterciënzerinnen van Mariëndal bouwden rond 1422 de watermolen die al in 1646 verdween toen de huidige molen gebouwd werd. Deze molen werd uiteraard veelvuldig gerestaureerd en uitgebreid. De watermolen ging na de Franse bezetting over in privébezit en maalde in 1920 nog 75.000 kg graan. Hij werd uitgebaat tot 1961. Nu is het een uitstekende locatie om de dorstige te laven. Het werd een duivelse verfrissing.  

Bij knooppunt 355 bevindt zich het museum ‘Slag der Zilveren Helmen’ dat de herinnering aan de slag levend houdt. Je vindt er een unieke verzameling van authentieke stukken zoals de kleurrijke uniformen, schilderijen, dagboeken en getuigenissen via videomontages. We stoppen even op de hoek met de Struikstraat, bij een oude lindeboom. Tegen de bast hangt een klein Mariakapelletje. Op de zitbank opzij hebben we vier jaar geleden nog gepicknickt. Nostalgie!  

We verlaten Limburg en rijden opnieuw Vlaams-Brabant binnen. We slaan rechtsaf in de Lindestraat en aan het volgende kruispunt wijken we af van onze route. Rechtsaf in de Mannekenshaagstraat met talrijke fruitplantages. Aan het T-kruispunt met de August Cuppensstraat werd een monument opgericht ter nagedachtenis aan de bemanning van een Harvard IIB H-68. De instructeur Roger Caillard en leerling Alain Julien kwamen hier op 2 september 1953 om het leven na een crash met hun vliegtuig. We fietsen terug en aan de picknicktafel eten we een appeltje. Naderhand genieten we van een uitgebreid palet aan fruitbomen. In de hoge bermen groeien volop klaprozen. Het lijken wel honderden druppels bloed in het groene landschap. Bij het volgende kruispunt staan we even stil bij een kapel voor een foto. De twee knotwilgen achteraan zijn door de jaren heen naar elkaar toe gegroeid als een getrouwd koppel. Ze vormen samen een uniek hart. In de verte spotten we de spitse toren van de Sint-Bartholomeuskerk. 

Voor het centrum van Waanrode werd de begraafplaats aangelegd met zerken van Oud Strijders uit de beide Wereldoorlogen. Vlakbij staat de Sint-Annakapel. Verderop bevinden we ons in Waanrode dat een deelgemeente is van Kortenaken. Hier pronkt de Sint-Bartholomeuskerk, omringt door een hoge muur waarachter nog steeds de begraafplaats is. De kerk staat momenteel in de steigers omdat het dak moet gerestaureerd worden. Ze dateert waarschijnlijk van voor de zestiende eeuw. In de loop der eeuwen werd ze meermaals vergroot en gerestaureerd. Ook hier werd een kapel neergezet. Oorspronkelijk moeten we linksaf maar we rijden even rechtdoor tot bij de parking waar een miniatuur werd geplaatst van de kerktoren. De Waanrodenaren worden met een spotnaam ‘Torendraaier’ genoemd, al is niet geweten waarom. Vermoedelijk wordt er gezinspeeld op de bouwwijze van de opeenvolgende kerkgebouwen, waarbij de toren telkens van plaats verwisselde. De huidige kerk is van 1902 en heeft geen westertoren maar een zuidwestertoren. We fietsen terug tot knooppunt 40 en slaan rechtsaf tot bij de St-Germanuskerk van Miskom. De kerkklok slaat net 15:30u. De kerk is omgeven door een hoge muur en via enkele treden kunnen we de begraafplaats bezoeken.  

Na knooppunt 44 bereiken we Kersbeek. Vanaf 1825 vormt het dorp samen met Miskom  de gemeenschap Kersbeek-Miskom, een deelgemeente van Kortenaken. In de Heerbaan wijken we nogmaals af naar de kerk van Kersbeek. We slaan niet linksaf maar rijden verder rechtdoor tot aan de T-splitsing. We rijden rechtsaf, richting Kapellen en Diest. Bij de Sint Servatiuskerk houden we halt. De muur rond de begraafplaats wordt gestut door houten balken. De oude bakstenen kankeren weg. We nemen een foto van de kleine maar mooie Lourdesgrot met Bernadette en Maria. De kleine gemeente heeft wel enkele opmerkelijke monumenten en grafzerken. Een monument van WOII dat de drie RAF-piloten herdenkt die vielen op 25 augustus 1942. Voor het monument prijken de drie witte zerken waar de militairen begraven werden. We bezoeken ook de graven van de veteranen van de beide Wereldoorlogen op het kerkhof. Ook blijven we even stilstaan bij het monument dat de slachtoffers herdenkt die vielen tijdens WOI. Het kanon dat zoveel slachtoffers maakte tijdens WOI werd ingehuldigd op 23 augustus 2003 door de toenmalige burgemeester. De bewolking is bijna weer opgelost. Het wordt meteen een paar graden warmer. Tijd om onze huid in te smeren met factor vijftig. We hebben ondertussen 35 km gefietst als we door een stiltegebied rijden. We horen geen auto’s, trucks, trams of treinen. Alleen het fluiten van vogels vergezeld ons. De warme zonnestralen zetten het landschap in een goudgeel licht. Een mens wordt van minder blijgezind. We fietsen terug naar de T-splitsing en slaan linksaf.  

Vervolgens staan we stil bij de kapel O.L. Vrouw van het Heilig Hart. Ze is niet open. De Bergstraat wordt omgeven door prachtige vergezichten. Alles kleurt groen. We fietsen over de N29. Fietsen vervolgens door de Dorpstraat van Kapellen en staan even later voor de grote kapel van O.L. Vrouw van Gedurige Bijstand, gebouwd in 1964. Mooi onderhouden kapel met veel bloemen en brandende kaarsen. Bij de Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk nemen we enkele foto’s. Ook hier is de begraafplaats nog rond de kerk gevestigd. Tegen de straatkant werd het monument voor de gesneuvelden opgericht. Ernaast staat een herdenkingsbord dat plechtig werd ingehuldigd op 11 november 2016: Glabeek herdenkt! Het bericht over de dood van twee soldaten uit Glabbeek in 1960 na de onafhankelijkheid van Congo. De Tramstraat is geen volwaardig fietspad te noemen. Het is een breed grindpad waar de steentjes alle kanten opvliegen. Hopelijk rijden we niet plat. De omgeving maakt het dan weer goed door de vele fruitbomen. Een infobord over de crash van een Duits jachtvliegtuig tijdens WOII houdt ons staande. De wrakstukken van de neergestorte Spitfire werden in de buurt gevonden in september 1949. Het infobord werd ingehuldigd op vrijdag 28 april 2017.  

We komen in het centrum van Meensel een deelgemeente van Tielt-Winge. Op de hoek van de  Wersbeekstraat en de Statiestraat werd het monument met kanon geplaatst in 2015. Het kanon is een gerenoveerde Duitse mortierwerper uit WOI. Ernaast werd het monument geplaatst dat de gesneuvelden herdenkt van WOI. De beide relicten stonden eerlang bij de kerk. De Sint-Mattheüs kerk van Meensel is wellicht de kleinste kerk van het Hageland. Het is een mooie slanke kerk met onregelmatige grote en kleine vensters, zoals de boeren vroeger bouwden. De toren dateert van 1779, terwijl de beuk en het koor zijn opgetrokken in de zestiende eeuw. We dalen een paar treden af in de open grafkelder die gebouwd werd omstreeks 1810 en nog steeds toehoort aan de familie Kenes-Heps. Enkele nissen zijn dichtgemetseld. Een infobord verschaft de bezoeker van uitleg. Meensel-Kiezegem heeft een zware tol betaald aan WOII. Op zondag 30 juli 1944 werd door vreemde elementen een gewezen vooraanstaand lid van de Vlaamse Wacht vermoord. Hierop volgden weerwraakacties. De vreselijkste razzia’s waren vooral op 1 augustus en een tweede op 11 augustus. In totaal vielen er 68 slachtoffers, waarvan er vier ter plaatse werden vermoord en 64 de concentratiekampen niet overleefden. Dit maakte dat Meensel één negende van zijn bevolking verloor. Ter nagedachtenis werd een ere-kerkhof opgericht met voor elk slachtoffer een zerk.

Na de kerk rijden we verder tot het kruispunt Kapellekensweg en Keelstraat. Op de hoek werd een ontmoetingscentrum ondergebracht in een bestaande woning. De weg brengt ons naar de kerk van Kiezegem met bijhorende begraafplaats.

Na de kerk fietsen we op de Tieltsestraat tot nummer 18. Hier werd in 2015 het standbeeld geplaatst van Eddy Merckx, rechtover zijn geboortehuis. De wielerlegende onthulde dit beeld op 6 juli 2015 tijdens de doortocht van de Ronde van Frankrijk. We genieten ernaast op het terras van de plaatselijke kroeg van een frisse pint onder een schaduwrijke parasol. Schol!  

Bij de driesprong bevindt zich de Sint-Donatuskapel die gebouwd werd in 1869 door de bewoners van de Goethuys-hoeve. De Heilige Donatus was de beschermheilige tegen donder en bliksem. De kapel werd meermaals gerestaureerd. Een eind verder langs de weg treffen wij de Goethuys-hoeve aan. Tot op heden is deze hoeve een landbouwbedrijf gebleven. Vroeger was het landschap rond de hoeve een kleinschalig landbouwgebied. Door vererving, wegenaanleg enz. werden de gronden erg versnipperd. Tussen de akkers en weilanden vonden we houtkanten. We houden rechts aan in de Sint-Donatusweg. Aan de volgende splitsing rechts houden en volgen Optielt tot voorbij de kerk. Het is net 19:00u en de fietsenteller staat op 55 kilometer.

13-01-2020 om 15:20 geschreven door Luc Verschooten  

Parkeren: hoek Spoorwegstraat/Kuiermanstraat bij knooppunt 28.

Fietsknooppunten: 28 -30 -31 -32 -33 -43 -38 -39 -40 -41 -56 -60 -70 -26 -27 -28 = 33,7 km.

Woensdag 15 mei 2019. Buiten schijnt de zon, de temperatuur duidt 15°C aan en het is nog maar net 08:45u. Vanmiddag wordt het beslist warmer maar er staat een strakke wind van minstens drie beaufort. Hij waait vanuit het oosten, wat sowieso rond deze tijd van het jaar wat frisser aanvoelt. Na dit weerpraatje vindt ik mezelf een doorwinterde weerprofeet. Een feit is: voor een T-shirt met spaghettibandjes is het nog een paar weken te vroeg. De ijsheiligen zijn nog maar net het land uit. We gaan in ieder geval een fietstocht maken. Onze parking ligt vlakbij de spoorlijn Mechelen-Dendermonde die aangelegd werden in 1837 en doorheen het centrum rijdt van Kapelle-op-den-Bos dat volgens de inwoners van de gemeente nog steeds ”Kapelle” genoemd wordt. We bevinden ons in de provincie Vlaams Brabant, in de streek van de Brabantse Kouters. De gemeente bestaat ongeveer een kleine 800 jaar maar ze was toen niet meer dan een klein kapelletje in de bossen van Brabant. De legende vertelt dat een verdwaald edelman in de dertiende eeuw, uit dank voor zijn redding, een kapel liet bouwen. In 1564 werd deze vervangen door de huidige Sint-Niklaaskerk. De kerk werd tijdens de Eerste Wereldoorlog platgebrand en kreeg na de heropbouw een kroon als toren. Een unicum in België.

We fietsen zuidwaarts langs de Eternietfabriek dat lange tijd gebruik maakte van asbest, waardoor er veel asbestvervuiling was in Kapelle o/d Bos. De laatste jaren wordt werk gemaakt van de sanering van onder andere de asbeststorten en een beek. Er zijn jaarlijks nog slachtoffers ten gevolge van asbestkanker. Velen durfden echter niet te protesteren omdat de fabriek voor werkgelegenheid zorgt. Aan onze rechterzijde staan uitsluitend prachtige vrijstaande woningen met hier en daar een mobilhome op de inrit. Er is duidelijk nog een zekere welstand onder de mensen van “Kapelle”. Aan het eerstvolgende kruispunt slaan we linksaf in de Huttekenstraat die overgaat in de Vaartdijk. Na het bordje “einde centrum” zien we links van ons enkele magazijnen van de Eternietfabriek. Na de bocht fietsen we tot knooppunt 33 langs het Zeekanaal Brussel-Schelde dat in 1997 is ontstaan door het doortrekken naar de Schelde van het Zeekanaal Brussel-Rupel. Het zeekanaal Brussel-Schelde behoort tot de oudste kanalen van ons land en moest oorspronkelijk de stad Brussel verbinden met Antwerpen en de zee. Het kanaal werd mettertijd steeds verder aangepast en uitgebreid. In 1997 werd de zeesluis in Wintam in gebruik genomen, waarmee het kanaal een rechtstreekse verbinding kreeg met de Schelde en van toen af ook “zeekanaal Brussel-Schelde” genoemd werd.

Aan de overzijde van het recyclagepark werden in 2001 drie windturbines gebouwd. Een van deze windmolens werd in 2015 getroffen door een blikseminslag en verder werd afgebroken. In oktober 2018 werden ook de overige twee windturbines verwijderd. Verderop bevinden we ons op het grondgebied van Humbeek, een deelgemeente van Grimbergen. We moeten de “Buisbeek of Driesbosbeek” over en fietsen vlak naast het ’s Gravenbos. Een van de grootste en oudste bossen in de omgeving. Het is grotendeels privédomein maar de wandelpaden zijn toegankelijk. Bij de eerste picknicktafel houden we onze eerste stop om even te genieten van een warm kopje koffie. In de verte zien we de eerste betonnen constructie van de ophaalbrug over het kanaal.  

Bij knooppunt 31 bevindt zich de Lourdesgrot die in het begin van het jaar 1950 werd gebouwd en deze keer is Bernadette ook van de partij. Het plan om deze grot te bouwen kwam er op initiatief van 12 kajotters van Humbeek na hun bedevaart naar Lourdes in 1952. De grot werd op 15 augustus 1954 door monseigneur Cardijn, stichter van Katholieke Arbeidersjongeren, plechtig ingewijd. Ieder jaar heeft op deze datum een misviering plaats, speciaal voor bejaarden, zieken en mindervaliden. Dagelijks komen hier ook troostzoekenden om te bidden. Achteraan de grot bevindt zich de ‘Calvarie’ met Christus aan het kruis tussen Maria en Johannes. Verder werd een circuit aangelegd met de veertien staties waarbij Jezus vanuit het paleis van Pilatus vertrekt naar de heuvel Golgotha tot aan zijn graf. Op de achtergrond werd een decor aangebracht van imitatierotsen, afgeknotte zuilen en ruïnes uit de Grieks-Romeinse tijd dat dateert van 1958. Alles is gewoon prachtig onderhouden.

Even verder, net voor het centrumbord van Humbeek leidt een donkere dreef met een ongeveer 500 m bospad naar het domein van het ’s Gravenkasteel. Dat het donker is komt door het dichte bladerdek van de vele statige bomen langs de dreef die geen spatje zonlicht doorlaten. Verderop is een brede toegangspoort die verhinderd verder te rijden. Alleen als je van plan bent brandhout te kopen mag je verder. We nemen vanaf hier enkele foto’s van het imposante kasteel. Al is de afstand eigenlijk te groot voor een optimale foto. Het ’s Graven-kasteel is een waterkasteel dat ook Lundenkasteel wordt genoemd, naar de naam van de vroegere eigenaars. De  oudste delen dateren van de vijftiende en zestiende eeuw. Het kasteel werd in de zeventiende eeuw hersteld na zware schade door oorlogsperikelen. In de negentiende eeuw werd het dan weer sterk uitgebreid. We fietsen terug en vervolgen onze weg langs het kanaal. Aan de tweede ophaalbrug is knooppunt 33. Hier moeten we rechtsaf in de Vaartstraat.

De Oyenbrugstraat is volledig aangelegd met kasseien en dat was geen lachertje. We proberen zoveel mogelijk naast de weg te rijden, maar zelfs dat is geen optie. Het lijkt alsof elke honderd meter wel kilometers zijn. We krijgen er schele hoofdpijn van en als we denken dat het voorbij is, kondigt zich weer een kasseistrook aan. Ons geduld wordt danig op de proef gesteld maar de verlossing is nabij. Na volledig door elkaar geschud te zijn kunnen we terug genieten van uitbundig veel groen en horen we opnieuw de vogeltjes fluiten. Als bloemenliefhebbers kijken we uit naar bijzondere plantensoorten die naast ons in de bermen groeien. Die vreselijke kasseistrook heeft ook zijn voordelen. We stoppen bij de MOT-molen voor een sanitaire stop. Dat hebben we dubbel en dik verdiend. We bevinden ons bij de Tommenmolen, een watermolen op de Maalbeek. De gevelsteen onder het brugje vermeld het jaartal: 1547. Het molenaarshuis werd vergroot ‘Anno 1852’. De molen bleef in werking tot in de jaren 1960. Aan de eerstvolgende zitbank houden we onze picknick. Het is al na twaalf uur. We moeten voorbij een poel, omringd door struiken en bomen. We zouden er zowaar voorbij gefietst zijn maar er klinkt een concert van kikkers. Ze zijn niet te spotten. We moeten de Maalbeek over. Daar lonkt een weide met gele bloemen en dat trekt onze aandacht. In een scherpe bocht houden we halt bij ‘De Liermolen’. Deze molen dankt zijn naam aan het geslacht ‘De Lire’, één van de vele eigenaars uit het rijke verleden van deze graanwatermolen. De eerste vermelding dateert van 1341 toen de abdij de molen kocht. De huidige gebouwen dateren uit de zeventiende en achttiende eeuw. De molen bleef actief tot begin der jaren zeventig van vorige eeuw. Daarna werd de molen, in opdracht van de gemeente, gerestaureerd. In de oude molenschuur is een tentoonstellingsruimte ondergebracht over het MOT. Het molengebouw is nu een gezellige taveerne geworden. Momenteel is het haar sluitingsdag. Het water heeft een groot verval. De vele knotwilgen langs de Maalbeek moeten hoognodig gesnoeid worden. De takken steken al meer dan drie meter de lucht in en op deze manier heeft de wind er vat op. De oude wilden buigt zich met de wind mee. hoe lang duurt het nog voor hij omligt? Er worden blijkbaar geen manden meer gevlochten.

Bij knooppunt 38 staan we in het centrum van Grimbergen. De indrukwekkende abdijkerk lonkt ons en we wijken even een paar honderd meter af langs knooppunt 76. De kerk maakt deel uit van de Norbertijnerabdij maar doet ook dienst als parochiekerk. Ze bezit een koepel van 45 meter en een toren van 58 meter hoog. De toren bevat een beiaard met 48 klokken. In 1999 werd de kerk de eretitel van basiliek verleend. We kunnen ook binnenin een kijkje nemen. Het altaar dateert van 1732. Er bevinden zich verschillende relikwieën. Ze zijn ingewerkt in de altaren of in de zijdeuren van de altaren. Een koorgestoelte met vele heiligen en zaligen van de Norbertijnenorde.   

We verlaten al vlug het centrum van Grimbergen langs de ’s Gravenmolenstraat. Hier vinden we nog de gesnoeide schilderachtige knotwilgen langs de Maalbeek. De beek ontspringt op een hoogte van 61 meter in Relegem en mondt uit aan de Verbrande Brug in het Zeekanaal Brussel-Schelde. Teneinde de straat werd de kapel gebouwd in de schaduw van talrijke bomen. Aan knooppunt 39 bevindt zich een brasserie te midden het groen van de Maalbeekvallei te Grimbergen. Een uniek terras sinds 1993 dat zorgt voor een baken van rust en ontspanning. Ze heeft vandaag haar wekelijkse sluitingsdag.

Vanop de Roostbaan hebben we een mooi groen vergezicht met hier en daar een gerestaureerde boerderij die ons herinnert aan de tijd dat het boerenleven het karakter in de streek bepaalde. We horen duidelijk dat we het centrum van Grimbergen achter ons hebben gelaten. We bevinden ons in een oase van stilte dat slechts onderbroken wordt door de enige natuurlijke geluiden van verschillende vogels. Een mens wordt van minder zelfs blijgezind. Maar even verder neemt de bebouwing weer toe.

Eens over de N277 bevinden we ons in het centrum van Meise. Een gemeente die rond 1900 nog een landelijk dorp was.  De voortuintjes van de mooie luxewoningen kleuren en geuren van talrijke voorjaarsbloemen. De grootste bezienswaardigheid van Meise is echter het kasteel van Bouchout, een voormalige burcht van het huis Arenberg, waarrond zich de Plantentuin van Meise bevindt die opgericht werd tijdens de Franse periode. Het domein is 92 ha groot en bezit naast een bibliotheek ook over 18.000 levende planten. Vervolgens fietsen we door Bouchout, een deelgemeente van Wemmel. We zien talrijke villa’s die meestal achter hoge hagen of ijzeren sierhekken schuilgaan. Voorbij de begraafplaats van Meise moeten we rechtsaf door een holle weg. Het is voor ons, plattelands toeristen, een steile klimming. Eens op het hoogste punt hebben we een indrukwekkend uitzicht van 360°.

In de J.B. Van Gyjsellaan werden mooie vrijstaande woningen opgetrokken waarvan de meeste omringd zijn door een menshoge groene haag. In de Bosweg fietsen we over de Amelvonnes-beek die dwars door de Plantentuin van Meise verder naar Grimbergen stroomt, en ter hoogte van het Nekkerbos uitmondt in de Maalbeek. Onze rit gaat verder door een bos. Het is privé eigendom en wordt omgeven door groene afrastering. In het gehucht Amelgem moeten we rechtsaf en rijden door Oppem, een klein dorp van Meise. We fietsen door een smalle holle weg. De hoge wegkant is begroeid met bomen en struiken. De grond is bedekt met groene bodembedekker. De echte wilde natuur zeg maar. Aan het kruispunt met de achthoekige “Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Lorette” is knooppunt 56. De kapel werd in 1851 opgericht door kardinaal Sterckx en zijn twee zussen die toen iets verderop woonden.

Via de Klepperstraat verlaten we Oppem en genieten meteen van een mooi vergezicht. Een bont deken van landbouwgronden. In de verte doemt de kerktoren op van Wolvertem. Maar het is nog een heel eind. We rijden er niet in rechte lijn naar toe. Linksaf op de Groene Weg met haar recente vrijstaande woningen. Toch prachtig dat de knooppunten ons langs de mooiste plekjes in de omgeving brengen! Tussen de hectaren akkers en weiden liggen de bescheiden boerderijen en statige landhuizen. We belanden in Wolvertem en houden even halt bij de Baggermolen waarvan het rad jaren geleden al werd verwijderd. In de gevel werd een jaartal bevestigd: 1748. De Baggermolen werd reeds vermeld in een telling van 1683, maar hij moet veel ouder zijn. De watermolen was een Ban- of dwangmolen, waar naburige boeren werden verplicht hun graan te laten malen.

We dwarsen de Molenbeek en fietsen tot aan de N211. We moeten niet echt bij de kerk zijn maar we zijn toch benieuwd of we er binnen kunnen. De Sint-Laurentiuskerk werd op de oude motte gebouwd en heeft een westertoren uit de dertiende eeuw. In de zuidelijke hoek werd een beeld van O.L. Vrouw op een zuil geplaatst met het jaartal 1954. Rechts van de ingang staat het Heilig Hartbeeld op een bakstenen sokkel. Binnen is er een prachtige doopvont uit de twaalfde eeuw. Over de kerk werd het voormalige gemeentehuis gebouwd in 1875 dat diende tot 2008. In de hoek van de gevel herinnerd een oorlogsmonument van blauwe hardsteen aan de gesneuvelden van beide Wereldoorlogen. De pastorie uit 1660 waar het OCMW is gevestigd.

We rijden verder over de Stationsstraat en nemen de eerste straat links. We nemen een foto van de levende wielerlegende Eddy Merckx. Het monument werd vlakbij het administratief centrum van Wolvertem geplaatst. Het kunstwerk werd in bijzijn van Eddy “himself” plechtig onthuld op 13 juni 2015. In de Van Hoorickweg werd een klein infobord geplaatst, over de oude pastorie, gelegen aan de overzijde van het kanaal. We lezen: “Mej. Van Horick stelde in haar testament Wolvertem aan als erfgenaam, op voorwaarde dat de gemeente met dit geld een godshuis zou oprichten voor wezen, ouderlingen en gehandicapten die in armoede leefden. Het geld werd gebruikt om deze oude pastorie te kopen. Vandaag is het godshuis uitgegroeid tot een rustoord, serviceflats en dienstencentrum”.

Vlak voor knooppunt 70 fietsen we door de dreef die naar het kasteel ‘Van Imde’ leidt. Het kasteel dateert van de negentiende eeuw. De gesloten hoeve is deels van de zeventiende en de achttiende eeuw. Het kasteel en de hoeve zijn gelegen in een prachtig en uitgestrekt park met lange populieren dreven, weiden en vijvers. Alle eigendom is privé.

Even afwijken voor de “Kapel Onze-Lieve-Vrouw der Kranken”. De boskapel werd herhaaldelijk hersteld en gerestaureerd tijdens de laatste eeuwen. De eerste steenlegging van de kapel gebeurde in 1695 in opdracht van de toenmalige barones van Imde. Dit gebeurde nadat door enkele gelovigen een beeldje van de Heilige Maagd werd opgehangen aan een oude eik omstreeks 1658. De Mariadevotie ontstond in de zeventiende eeuw naar aanleiding van de verschillende oorlogen en pestepidemieën. De kapel groeide met de eeuwen omwille van de grote toeloop van pelgrims.

Na ons bezoek fietsen we weer verder naast een brede Molenbeek die kronkelend door de natuur stroomt. Als we afdraaien in de Kerkhofstraat laten we de Molenbeek achter ons. We volgen een smal asfaltpad tussen uitbundig veel groen op de gronden van Londerzeel. Ook hier in de straat vinden we nog de bekende oude knowilgen langs de grachten. Sinds onze laatste tocht in deze regio is hier tamelijk veel bijgebouwd. Net voor het centrum van Londerzeel houden we halt bij de ‘Kalvariebergkapel’. Een zandstenen kapel uit het begin van de zestiende eeuw. Ze werd uitgebreid omstreeks 1800. Het interieur dateert van de zeventiende en achttiende eeuw. In de gevel van de kapel werd een monument bevestigd van het 426e Squadron Halifax III, een oorlogsvliegtuig dat was opgestegen vanop de Britse basis te Linton-On-Ouse en hier in Londerzeel neergestort op 13 mei 1944. Vier bemanningsleden overleefden de crash. Vier anderen kwamen om het leven en werden in Evere begraven. De gemeente Londerzeel behoort tot de streek Brabantse Kouters en bij de Groene Gordel rond Brussel.  We rijden niet echt door de kern van Londerzeel. We dwarsen de A12 en fietsen even gelijk met de A12 om na enkele meters rechts aan te houden in de Bergstraat tot aan de spoorweg en knooppunt 26.

Tot knooppunt 28 fietsen we naast het spoor dat ons terug bij de auto brengt in Kapelle-op-den-Bos. Onze fietsenteller staat op 41 km. Na de fietsen opgeladen te hebben rijden we naar rustoord Akapella in de Parallelweg 10. Voor de tweede dit jaar gaan we op bezoek bij tante Maria die morgen 92 jaar wordt. Ze is uiterst verast ons weer te zien. Een paar uur later moeten we helaas opnieuw afscheid nemen maar beloven plechtig snel terug te komen. Dan gaan we beslist een wandeling maken rond de vijver aan de achterzijde van het rustoord. Als het weer het toelaat ten minste.

05-01-2020 om 12:23 geschreven door Luc Verschooten  

Fietsknooppunten: 154 -155 -156 -132 -133 -127 -54 -57 -58 -549 -118 -115 -116 -117 -128 -139 -136 -152 -154 = 44,2 km.

Parkeren: Kerkhofplein Borgloon.

Vrijdag 19 april 2019. Witte donderdag. De dag waarop het laatste avondmaal van Christus met zijn apostelen wordt herdacht. Om 08:45u wijst de temperatuur al 17°C aan en de lucht is ‘Hemelsblauw’. Wij rijden voor een pittige fietstocht naar ‘de’ Limburg. In het voorjaar kleuren miljoenen bloesems het glooiende decor. Er zijn van die dingen die een mens zo blij kan maken als bloemen die de lente vrolijk komen bezoeken. Het is een spektakel dat slechts van korte duur is, maar dat maakt het alleen maar specialer. De fruitbomen bloeien maar een week of twee. Geen wonder dat het momenteel druk is in de omgeving van Borgloon. Het gezellige stadje Borgloon was ooit een versterkte burcht van waaruit de graven van Loon over hun graafschap regeerden. Toen de Franse revolutie een einde maakte aan het Ancien Régime werden alle privileges en titels van steden afgeschaft. Borgloon verloor zijn stadstitel. Op 19 juli 1985 zorgde een Koninklijk Besluit er echter voor dat Borgloon zijn titel van stad terugkreeg.

Het centrum van de stad Borgloon is een blauwe zone maar er is aan de bloesemtoerist gedacht. Vlak voor de dorpskern verwijzen borden naar vier of vijf verschillende locaties waar we langdurig kunnen parkeren. We rijden ze één voor één af omdat ze allemaal propvol staan. Het is duidelijk dat op zonnige mooie dagen zoals vandaag het Hageland overrompeld wordt door een mega toerisme voor de bloesems, fruitveilingen, wijndomeinen en andere fruitige locaties die hun deuren openzetten voor een sappige rondleiding.  Uiteindelijk belanden we naast de begraafplaats van Borgloon waar nog enkele plaatsen vrij zijn. Tussen de auto’s is het erg smal. Ik moet ons Rina eerst laten uitstappen voor ik mooi schuin tussen twee auto’s kan staan en zelf op een bijna normale manier kan uitstappen. Maar bon, er is geen alternatief. De temperatuur is intussen opgeklommen tot 20°C als we met de fiets vertrekken. De kerktoren steekt af en toe boven de daken van de huizen uit en is een baken om ons de weg te wijzen naar het rusthuis in de Graethempoort (straat). Ons vertrekpunt bij knooppunt 154. Het begijnhof van Borgloon ontstond rondom de kapel van het Johannietershospitaal te Graethem, bij de stadspoort. Deze Graethemkapel is de begraafplaats van Lodewijk I (+1171), graaf van Loon en zijn vrouw Agnes. De graftombe bleef bewaard tot 1860. Bij opgravingen werden de skeletten van Lodewijk I en zijn vrouw Agnes teruggevonden. In 1174 schenkt de weduwe het hospitaal aan de abdij van Villers. Enige tijd later vestigen er zich begijnen rond het hospitaal zodat rond 1258 er definitief een begijnhof komt. In 1654 worden de negen begijnhuizen door Lorreinse troepen platgebrand bij het beleg van de stad. Rond 1714 is het hospitaal zodanig vervallen dat het  wordt heropgebouwd aan de overzijde van de straat. In 1802 wordt het begijnhof een bejaardentehuis en twaalf jaar later wordt de kapel opengesteld voor de publieke eredienst. In 1911 wordt bij het ouderlingenhuis een nieuwe kapel gebouwd. Van het begijnhof rest enkel nog de kapel die deel uitmaakt van het hospitaal van het OCMW. De kapel fungeert thans als tentoonstellingsruimte. We houden de kapellen rechts van ons en volgen ons knooppunt.

Op de Markt werd het stadhuis gebouwd in 1680 met zuilengang. Een prachtig gebouw dat getuigd van een boeiend verleden. De eerste vermelding dateert echter van 1358 en was waarschijnlijk van de graven van Loon toen zij in Borgloon resideerden. Hier is de Dienst voor Toerisme ondergebracht. Moest de gerestaureerde schandpaal kunnen praten zouden we vele verhalen horen die onze haren ten berge deed rijzen. In de Papenstraat rijden we tot bij de parochiekerk Sint Odolphus en kloostergang. De oorspronkelijke kerk dateerde waarschijnlijk van 1047 en verving een ouder gebouw. Aan de kerk is duidelijk te zien dat ze in verschillende fasen gebouwd werd. Momenteel staat de kerk weer in de steigers. De glas-in-loodramen werden zorgvuldig verwijderd om gerestaureerd te worden en de opening werd tijdelijk dicht getimmerd met houten panelen. Achter de kerk werd de pastorie in 1824 op de plaats van een thans verdwenen kanunnikenhuis gebouwd.

Het kanunnikenhuis aan Speelhof 9 is een prachtig herenhuis uit de tweede helft van de zeventiende eeuw met een ellenlange geschiedenis. Het is nog altijd mooi onderhouden. Over het herenhuis werd het oorlogsmonument geplaatst tijdens het interbellum ter nagedachtenis van de gesneuvelden in de Eerste Wereldoorlog. Na WOII werd een extra gedenksteen bij geplaatst ter ere aan oorlogsslachtoffers  van WOII.

We houden rechts in de Tongersesteenweg tot aan de kapel van Sint Rochus die dringend moet gerestaureerd worden. Rochus van Montpellier is een Franse heilige die zijn vermogen schonk aan de armen en te voet vertrok naar Rome in 1317. Sint Rochus is de patroon tegen pest en besmettelijke ziekten. Naast de kapel werd een zitbank geplaatst waar we graag gebruik van maken om onze meegebrachte picknick te verorberen. Door de strakke wind blijven we niet te lang zitten. We nemen de volgende straat rechtsaf in de Grootloonstraat. We dwarsen de Sint-Truidersteenweg (N79). We blijven de Grootloonstraat volgen maar slaan onmiddellijk rechtsaf en nemen de oude kasseiweg. Het wordt puffen en blazen en vooral trappen. Weer ondervinden we dat onze conditie heel zwak is. Wij zijn rasechte plattelands rotten. Bovenaan rijden we terug op een betonbaan vergezelt van bloesemplantages. Aan de driesprong linksaf.

Spijtig dat het niet meer wordt aangegeven. Aan de volgende splitsing weer rechts en dan wandelen we door de grote drukte met de fiets aan de hand tot aan het fantastische doorkijkkerkje van de Nederlandse kunstenaar Gijs Van Vaerenbergh. “Reading Between the Lines” is een kunstwerk van 2011 en bestaat uit 100 op elkaar gestapelde lagen verroeste Cortenstaalplaat in de vorm van een authentiek kerkje. Binnenin zien we een prachtig lijnenspel. Buiten versmelt het kerkje helemaal met het landschap. Bij valavond moet het uitzicht nog mooier zijn als de zon tussen de luikjes lichtspelletjes speelt op het beton. Mensen blijven met hun kinderen massaal rond het kunstkerkje hangen. Ze kunnen hier vrij rondlopen, spelen en genieten van een mooi vergezicht. Een jongen van een jaar of tien laat net een drone op. Er is echter te veel wind op dit punt en vaak stort het kleine ding neer in het gras.

We rijden terug naar de Grootloonstraat en slaan rechtsaf om knooppunt 155 te volgen. Even verder heeft een goede ziel een oude antieke fiets langs de weg tentoongesteld. Het ijzeren geval heeft een groot wiel vooraan en een ‘klein’ wiel achteraan. Het levert een mooie foto op. We fietsen verderop door een holle weg tussen enorm veel groen waar we even verlost zijn van de wind die we blijkbaar altijd op kop hebben. We genieten tussendoor toch van de landelijke stilte die enkel onderbroken wordt door de natuurlijke geluiden van de omgeving. Soms fietsen we te snel over de slingerende smalle wegen. (Bergaf toch!) We hebben namelijk nog heel wat kilometers voor de boeg.  

Vanaf Groot-Loon passeren we regelmatig fruitplantages met een zee van bloesems. Rij aan rij pronken hele takken en kruinen met hun roze appelbloesems. Zover het oog reikt. Op de Loonderweg worden we massaal omringd door de natuur. Hier komt een mens tot zichzelf. We doen inspiratie op en blijven op dokters voorschrift in beweging terwijl we onze longen vol zuurstof fietsen. We houden halt voor een foto van een nieuw indrukwekkend aangelegde fruitplantage. Hectaren groot. De bebouwing neemt toe, we naderen Bommershoven, vlak voor knooppunt 156. Bommershoven is een deelgemeente van Borgloon en ligt in droog-Haspengouw op een hoogte tot 110 meter. In de Alfonsstraat werd het kasteel van Bommers-hoven gebouwd in 1761 op de plaats van een vroegere pachthoeve en brouwerij. Het gebouw heeft niet echt het uitzicht van een kasteel en lijkt meer op een groot herenhuis. Een 100 meter verder staat de Sint-Alfonskerk die werd opgetrokken tussen 1841 en 1844 op de funderingen van een oude Sint-Annakapel.

Eens uit het centrum fietsen we weer door een streek voor genieters. Een pittoresk landschap met een mix van akkers, weiden en uitbundig veel groen. Het is aangenaam om onder de stralende lentezon door dit mooie landschap te fietsen. Het is volop genieten. De maretakken zijn blijkbaar voorbehouden voor deze streek. Het is een bezienswaardigheid op zichzelf. In een bocht staat een oeroude kapel te verkommeren, omringd door onbebouwde akkers met aan de overzijde een appelplantage. De houten deur van de kapel heeft een houten afrastering met kleine mazen. We zien geen beelden binnenin de kapel en volgens mij is de kapel ten dode opgeschreven. In Terhove (straat) botsen we als het ware op ‘Kasteel Terhove’ aan de rand van de Mombeek. Oorspronkelijk lag hier een Romeinse villa. In de Middeleeuwen was hier een proosdij van de Abdij van Corbie gevestigd. We kunnen even genieten van het prachtige domein. De Mombeek stroomt links van ons, maar door het rijkelijke groen is dat niet te zien. Ze ontspringt in Widooie en stroomt na ongeveer 23 kilometer in de Herk rivier. De landbouw lijkt nog niet echt gestart. De akkers zijn netjes omgeploegd en in voren getrokken. Voor enig groen dat boven staat is het nog te vroeg. Vanaf maart werden de asperges al geplant en met aarde afgedekt. De rest van de akkers wachten tot na de ijsheiligen om beplant te worden.

Op de Kasteelweg genieten we van prachtige vergezichten aan onze rechterzijde. Ons pad slingert zich tussen de enorme hectaren landbouwgronden. Links groeit een kleine haag van enkele kilometers lang. Een smal asfalt pad ertussen leidt naar het kasteel van Widooie dat omgeven is door een prachtig domein. In 1559 werd het kasteel door abt Karel I van Bourbon in erfpacht gegeven aan Godfried van Bocholt. In 1588 is het kasteel eigendom van de patriciërsfamilie Vaes. Momenteel is het kasteel in het bezit van de familie van Ridder Norbert de Schaetzen. Hij erfde het kasteel van zijn vader en heeft het park en de arboretum uitgebouwd tot wat het vandaag geworden is. Een uitzonderlijk park in privé bezit. Het is uitsluitend toegankelijk voor evenementen. We naderen weer een fruitplantage. De weidse velden en onbewerkte bruine akkers wisselen af met prachtige vierkanthoeven die al of niet mooi gerestaureerd zijn. Verderop in de Bielenstraat bevinden we ons even in Vechmaal. Een dorp van Heers

We komen niet door het centrum maar slaan linksaf aan knooppunt 133. We rijden op het grondgebied van Tongeren. Aan het landschap valt dat niet op. Weer een stuk holle weg. In de Kerstboomstraat vinden we weer een fruitplantage met perenbloesem. Na de Romeinse Kassei (N69) fietsen we in de Tapstraat en rijden we even het kleine dorpje Lauw binnen, een deelgemeente van Tongeren. We rijden echter niet door het centrum. In de Ormelingerstraat steken we de taalgrens over. Aan de straatnaam is het nog niet te zien. Ten einde de straat moeten we rechtsaf en eerst dan verandert elk woord en elke zin in het Frans. We rijden op de Hesbeinsstraat op het grondgebied van Luik in het Waals Gewest.  Het Waals Gewest omvat de 5 Franstalige provincies met name Henegouwen (Hainaut), Waals-Brabant (Brabant Wallon), Namen (Namur), Luik (Liège) en Luxemburg (Luxembourg). De route leidt ons over de Jeker. De rivier die nabij Borgworm ontspringt en door een groot gedeelte van Haspengouw stroomt vloeit bij de Nederlandse stad Maastricht in de Maas. We fietsen op een smal betonnen pad tussen landbouwgrond. Heel in de verte zien we een kerktoren.

In de Rue Arbre Saint-Pierre is de prachtig onderhouden kapel opgedragen aan St-Pierre. Even voor knooppunt 57 fietsen we door het landbouwdorpje Thys, een dorp van de gemeente Crisnée. De Sint-Pieterskerk, rechts van ons, werd op het hoogste punt gebouwd.

Tussen knooppunt 57 en 58 we fietsen door het centrum van Crisnée. Het dorp ligt vlak aan de taalgrens en had in 1334 zelfs een Nederlandse naam: Gherstenhoven. We zien de Sint-Mauritiuskerk met begraafplaats op het hoogste punt van de omgeving. We dwarsen daarna de N614.

Bij knooppunt 58 bevinden we ons in Odeur of in het Nederlands Elderen met prachtige vrijstaande woningen. Zo te zien is er nog een zekere welstand in ons land. We fietsen voorbij de Sint-Severinuskerk en het kasteel van Odeur. We slaan linksaf om op, bij wijze van spreken, de taalgrens te fietsen. Links ligt Vlaanderen en rechts is Wallonië.  

Bij knooppunt 549 vatten we een tocht aan van 3,3 km. We bevinden ons eerst in Herstappe. In de Kerkstraat werd, hoe kan het ook anders, de Sint-Jan-de-Doperkerk gebouwd met hoge westtoren en achtzijdige naaldspits. De oorspronkelijke kerk van 1711 was in zo’n slechte staat dat men in 1858 besloot om deze te slopen. In 1869 wordt begonnen aan de huidige kerk. De Luykerweg is weer een holle weg. We fietsen verderop weer tussen hectaren akkers. Opvallend is dat het landschap hier niet verstoord wordt door windturbines en elektriciteitspylonen. Het kan hier evengoed 1919 of 1819 zijn, honderd of tweehonderd jaar geleden. Terug door een holle weg. We houden halt bij een picknicktafel. Een smal pad leid naar het “Heilige Huisje van Rutten”. Een kapel, te midden van de velden op een heuvel op het hoogste punt nabij Herstappe. De heuvel biedt een mooi uitgezicht over het voormalige slagveld van Haspengouw. De kapel, omgeven door de bekende lindebomen, werd gebouwd in de vijftiende eeuw ter nagedachtenis aan de veldslag bij Othée, die plaatsvond op 23 september 1408. Tijdens deze veldslag sneuvelden duizenden Luikse opstandelingen, die hier in de vallei van de Ezelsbeek door het Bourgondisch leger van Jan zonder Vrees werden verslagen. De kapel werd vaak bezocht door bedevaarders om bescherming tegen de ziektes van hun vee af te dwingen. In de verte zien we de kerk van Rutten en de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek van Tongeren.

Bij de eerste straat links moeten we afslaan en rijden naast de Ezelsbeek. De gronden bij de beek worden voornamelijk gebruikt als hooi- of weiland. Door haar lemige bodem is de grond geschikt voor akkerbouw. Teneinde rechtsaf zien we reeds de kerktoren van Rutten. We komen echter niet door het centrum. Rechtsaf aan knooppunt 118. We houden halt aan het beeldje van de ‘De zaaier’, geschonken door de Landelijke Gilde van Rutten in 1994.

In de Motstraat, tegenover de Sint-Evermaruszaal staat de “Sint-Evermaruskapel”. Deze kapel is het middelpunt van een volksverering van Sint-Evermaar, pelgrim-martelaar, die volgens de legende door Hacco, heer van Herstappe werd vermoord. In de kapelweide werd rond 968 het graf van Evermarus gevonden door de plaatselijke pastoor. Hij zou op die plaats een houten kapel hebben laten bouwen. Abt Wedericus van Burtscheid bouwde rond 1048-1075 op het graf een grotere kapel. Deze kapel dateert van 1784 en werd door kanunnik Hardy gebouwd op de plaats van de vroegere kapel. Binnenin zien we een schilderij op doek met de voorstelling van de marteldood van Sint-Evermarus. De Hagelindeweg brengt ons bij knooppunt 115 met haar sterk uit te kluiten kapel. Linksaf in de Boudewijnstraat. Na de picknicktafel rijden we weer over de Ezelsbeek. Nog meer fruitplantages met wit-roze bloesems. Rechts van ons ligt Tongeren waar we weer niet door het centrum rijden maar wel een spectaculaire foto kunnen nemen van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. Op het kruispunt Hossenstraat/Sint Rochusstraat staat de Sint Hubertuskapel van de twaalfde eeuw. De kapel is omgeven door een groen grasperk met op het voormalige kerkhof enkele oude grafkruisen die dateren van het eind van de zestiende en begin zeventiende eeuw. Deze plek was een bedevaartsoord tegen hondsdolheid en tandpijn. Na de Sint-Hubertuskapel komen we in Offelken. Een gehucht van Tongeren dat slechts 275 inwoners telt. Langs de oever van de Jeker werd een hippodroom aangelegd. Een van de weinige renbanen waar nog drafwedstrijden worden gehouden. Wat verder nodigt een zonnig terras ons uit om het innerlijke van de mens te versterken.

Na knooppunt 116 dwarsen we de Oude Jeker. In de Linderstraat werd een beeld geplaatst van de Heilige Maternus, langs de Jeker. Aangeroepen als beschermheilige tegen koorts en infectieziektes. We dwarsen nogmaals de Romeinse Kassei (N69). Voor knooppunt 128 zien we het “Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs”. Bij knooppunt 128 linksaf en rijden we Piringen binnen. Een kleine deelgemeente van Tongeren. Na de wit geschilderde kapel die gebouwd werd voor de Heilige Maria rijden we door de Tomstraat waar de opvallende Sint-Gertrudiskerk werd opgetrokken met massieve westertoren in silex. Het schip werd in 1819 gesloopt nadat deze in de achttiende eeuw bouwvallig was verklaart. Het vernieuwde gedeelte werd opgetrokken in baksteen en dateert van 1940. Voor de kerk rechtsaf. Vlakbij Beringen staan we voor de Mariakapel die afgesloten is. Door het glasraam in de deur lukt het om een foto te maken van het interieur. We houden de kapel links van ons als we verder rijden. Terug door een holle weg. Eens uit het centrum van Piringen worden we weer verwent door al het groen. We rijden op de “Weg Gors-Opleeuw” met rechts statige loofbomen en links hectaren landbouwgrond. Het is klimmen en dalen terwijl we genieten van de prachtige vergezichten. Ons pad is smal maar hier rijden amper auto’s. We dwarsen de Marmolbeek nadat we de oude spoorweg onderdoor zijn gereden die geheel in baksteen werd gebouwd. We naderen weer een bos en ik vraag me af of al die groene bomen een kasteel met grote tuin of park moet afschermen? Aan knooppunt 136 dwarsen we de Sint Annabeek en slaan linksaf om langs de Sint-Annabeek verder te rijden en bevinden ons in de Vallei van de Sint-Annabeek. Een klein gebied dat slechts een oppervlakte heeft van minder dan 10 hectare. Het is een lappendeken van wilgenstruwelen, rietveldjes en dottergraslanden. In de boomkruinen merken we de maretak op. Meer dan één zelfs. De Sint-Annabeek ontspringt ten oosten van Borgloon en mondt uit in de Mombeek te Gors-Opleeuw. We rijden over de N76 en laten het centrum van Kerniel rechts liggen. Een voormalige landbouwgemeente die geleidelijk aan zijn bedrijvigheid verschoof naar de fruitteelt. Langs de Steenweg op Borgloon bereiken we 152. We zijn terug in Borgloon. Onze fietsenteller staat op 50 km als we terug bij onze auto staan die trouw op ons gewacht heeft.  

05-01-2020 om 12:02 geschreven door Luc Verschooten