Geplande afstand 41,7 kilometer. Parkeren naast de kerk in de Nieuwstraat
te Astene.
Maandag 14 augustus 2017. We rijden met de auto naar het Meetjesland
onder een licht bewolkte hemel. Ontelbare schapenwolkjes laten amper de
vitaminerijke zonnestralen door. De weergoden voorspelden gisteren nog dat we
vandaag toch een warme zomerse dag mochten verwachten. Momenteel duid de
buitentemperatuur van de auto 19°C aan. Hopelijk halen we vanmiddag de beloofde
24°C. Het verkeer op de Antwerpse ring valt reuze mee voor een eerste werkdag.
Of heeft het iets te maken met de feestdag van morgen? Dan is het 'Moederdag'
en velen zullen wel een brugdag hebben genomen. Aan de Kennedytunnel is er
sterk vertraagt verkeer. Te vroeg Victoria gekraaid? Met een slakkengang van
vijftig kilometer per uur rijden we onder de Schelde door. Daarna gaat het
gelukkig terug vlot. En 'last but not least', eens voorbij Sint-Niklaas lost de
bewolking op.
Het Meetjesland is een landelijke regio in Oost-Vlaanderen tussen Gent
en Brugge. Het heeft een sterk uitgebreid fietsknooppuntennetwerk met een
totale lengte van 790 kilometer. Daar gaan we ruim 40 km van fietsen vandaag.
Hopelijk staat de bewegwijzering op punt. We parkeren de wagen in het kleine
dorp Astene, naast de kerk, waar je nog gratis met de auto kan parkeren. Het
dorp grenst aan de Leie rivier en is een deelgemeente van de stad Deinze.
De parochiekerk Sint-Amandus wordt nog steeds omringt door haar oude
begraafplaats. De kerk werd gebouwd tussen 1834-36 ter vervanging van een
kleine vervallen kerkje dat gesloopt werd in 1836. De toren werd tijdens WOI
zwaar beschadigd door bombardementen. Het was wachten tot 1920 vooraleer de
schade herstelt kon worden.
Over de kerkingang staat het voormalig gemeentehuis, school en
onderwijzerswoning. Het geheel werd in 1866-68 gebouwd. In de gevel werd een arduinen
oorlogsmonument aangebracht voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog. Er
hangt ook een neon lichtreclame van 'Ten Hove'. Een vereniging kan hier een
zaal huren voor feesten ofandere
activiteit. In de Nieuwstraat op het nummer 8 rijst de pastorie de hoogte in.
Het gebouw werd opgetrokken in 1853.
We rijden over spoorweg 75 die Gent met Kortrijk verbindt. Het spoor
loopt tot in Fives bij Rijsel. Iets voor knooppunt 13 zien we links het grote
complex van 'De Nieuwe Ceder'. Dit voormalige vakantiecentrum had niet alleen
tal van prachtige wandelroutes langs de Leie rivier maar bezat menig sport- en
recreatiemogelijkheden waaronder een zwembad met sauna, sportzaal, speeltuin,
minigolf en een park met grote visvijver. Sinds oktober 2015 werden er 86
studio's gerealiseerd. 'De Nieuwe Ceder' is een 'Zorgverblijf' geworden van
rust en ontspanning voor mensen met of zonder beperking.
We verlaten het centrum van Astene door de Winkelstraat. Ze bezit
totaal geen winkels maar prachtige moderne vrijstaande woningen. Op sommige
opritten staat een mobilhome te blinken en ze zijn zeker niet te koop. Na het
verlaten van de villawijk worden we onmiddellijk opgeslokt door groene natuur
langs het Cederpad. Rechts hectaren landbouwgronden en links van ons een divers
palet aan loofboomsoorten die voor de nodige schaduw zorgen. De regio wordt,
hoe kan het anders, gedomineerd door hectaren maïsvelden. In de verte doemen de
spitse kerktorens boven het landschap uit en lijken oneindig ver weg. De akkers
met aardappelen moeten hoog nodig gerooid worden. Het loof is afgestorven. In
de ondiepe grachten naast de weg staat de lisdodde. De prachtige mooie plant
met grote smalle bladeren en bruine 'sigaar' is sterk toegenomen de laatste
jaren. Ze komt opnieuw veelvuldig voor aan voedselrijke waterkanten. We kunnen
het alleen maar toejuichen. Tussen al dat groen bloeit de wilde Kattenstaart.
De paarsrode bloem is een hardnekkig 'onkruid' dat groeit en bloeit op natte
voedselrijke grond. Het is een mooi contrast tussen al dat groen langs de weg.
Hopelijk kan men hier het groene karakter nog lang bewaren.
Tussen knooppunt 14 en 19 is het slechts 900 meter fietsen. Ook over
deze korte afstand wordt de natuur gedomineerd door landbouwgronden met hier en
daar een vrijstaande boerderij, al dan niet verdoken achter hoge populieren.
Onze tweewieler slingert zich 'snel' over de smalle plattelandswegen tot ons
knooppunt op het eind van de Pontstraat. Twee kleine lama's warmen zich in het
zonnetje op. Ze zijn geschoren tot vlak onder hun knieën.
Tot knooppunt 10 rijden we 3,4 km. Links horen we het auto- en
vrachtverkeer over de E17 racen. Deze Europese weg is in totaal 696 km lang en
loopt tot Beaune in Frankrijk. Als je het lawaai kan wegdenken is het tamelijk
rustig fietsen over een smalle asfaltbaan tussen een lappendeken van
landbouwgronden. Slechts af en toe worden we voorbij gestoken door auto's die
vergeten dat wij tweewielers zijn. Bijna niemand vertraagt of geeft ons een
ruimte van één meter. Rechtsaf op de drukke N35. Hier hebben we gelukkig een
fietspad voor ons alleen. De eerste straat linksaf in de Kakelstraat waar we al
slalommend fietsen tussen akkers en weilanden naar knooppunt 10. In de
weilanden staan koeien vredig te grazen. Ze hebben geen oog voor ons. Ze zijn
fietsers al lang gewoon. Even over de N494 maar al vlug draaien we linksaf in
de Paddepoel. Voor wie naar het centrum van Petegem wil moet rechtsaf bij
knooppunt 8. Wij moeten knooppunt 87 volgen. Een rit van 4 kilometer. Eens op
de Lange Dreef rijden we op het grondgebied van Zulte.
Bij knooppunt 87 slaan we rechtsaf richting knooppunt 85. We rijden
noordwaarts en dwarsen een dubbele spooroverweg. We naderen het dorp Machelen
dat een deelgemeente is van Zulte, vlak naast de Leie rivier. De gemeenteschool
in de Dorpstraat met de voormalige hoofdonderwijzerswoning werd gebouwd in
1865. We hebben ondertussen 13 km gefietst.
Op de hoek Dorpstraat/Schoolstraat bevindt zich, verborgen achter een
muur en talrijke bomen, de Franse Militaire begraafplaats uit de Eerste
Wereldoorlog. Tijdens het eindoffensief van 1918 sneuvelden in de streek van de
Leie en de Schelde 750 Franse soldaten. Tijdens gevechten aan de Leie vielen
circa 600 soldaten. Zij werden samen met 700 elders gesneuvelden hier begraven.
Achteraan werd een gedenkkruis en een gedenkmuur met sculptuur opgericht. De
houten kruisjes werden tijdens 1927 vervangen door ijzeren en in 1980 nogmaals
vervangen door de huidige modellen. Er staan opvallend veel grafzerken van
anders gelovigen. In 2013 werd een kruis vervangen door een Britse zerk
waaronder een Brits piloot zijn laatste rustplaats heeft gevonden. Sinds de
oprichting van de begraafplaats is er een jaarlijkse herdenking. Vanaf 1924
organiseerden Belgen en Fransen samen een plechtigheid op 11 november.
Op het kruispunt Hoevestraat/Machelendorp werd het oorlogsmonument
geplaatst voor de burgerlijke slachtoffers van Machelen aan de Leie tijdens de
beide Wereldoorlogen. Het werd opgericht rond 1922. Rechts, Dorpstraat 75,
naast het oorlogsmonument, bevindt zich het geboortehuis van de Vlaamse
kunstschilder Roger De Backer (1897-1984). De voormalige dokterswoning werd
gebouwd in 1843. Achter het monument voor de gesneuvelden werd een
herdenkingszuil opgericht voor de Belgische profrenner Frans De Mulder
(1937-2001). Hij maakte vooral naam tussen 1959 en 1963. Hij overleed op 63
jarige leeftijd te Deinze. Een monument met een verhaal.
Aan knooppunt 85 staat het Roger Raveelmuseum in de Gildestraat 2. De
bekendste inwoner van Machelen was de beeldende kunstenaar Roger Raveel. Hij
werd hier geboren en wordt als één van de belangrijkste Belgische kunstenaars
na WOII beschouwd. Zijn werk is eigentijds en tijdloos. Het museum dat geheel
aan de kunstwerken van Raveel is gewijd opende zijn deuren in 1999. Het is
maandag en het museum is gesloten. Even verder, Gildestraat 8, staat het
hoekpand dat als pastorie werd gebouwd tussen de 17e en de 19e
eeuw.
Gildestraat 12 vinden we de parochiekerk. De Sint-Michiel, Cornelius-
en Ghisleniuskerk is nog steeds omgeven door een begraafplaats. De kerk kende
een bewogen leven. De oudste vermelding dateert van 1163 toen het
Sint-Pieterskapittel van Rijsel het patronaat schap verwierf. Tijdens de 16e
eeuw werd de kerk geplunderd en gedeeltelijk verwoest. Tussen 1623 en 1642 werd
ze weer opgebouwd en verlengd. In 1801 stortte tijdens een onweer de torenkap
in en werd vervangen door een kortere spits. De kerk werd tijdens WOI zwaar
beschadigd door Duitse troepen maar in 1920 vakkundig weer opgebouwd met een
spitse toren van 43m hoog en een omgekeerde 'peer'. We kunnen het interieur ook
bewonderen. De hoge lambrisering rondom en de biechtstoelen werden tijdens de
18e eeuw vervaardigd. Het orgel werd in 1730 gebouwd.
We komen vlak naast de Leie te fietsen. Als we linksaf slaan bij
knooppunt 85 fietsen we door de Karperstraat waar zich de 'Muur der
verbeelding' van Raveel bevindt. De betonnen muur heeft een beeldengroep die de
kunstenaar voorstelt met vrouw en kinderen. Vanaf hier zien we de stenen romp
van een molen staan. Of wat er van overblijft. Op de hoek van de Hoevestraat/
Zandweg staat deromp van de voormalige
stellingmolen 'Hostens'. Gebouwd rond 1840 als graanwindmolen tot in 1904 het
wiekenkruis werd verwijderd. Nu rest er nog slechts de romp van een oude
windmolen met voormalige olieslagerij. Het werd opgericht in 1838 en bleef tot
1975 in bezit van dezelfde familie. De olieslagerij bleef in werking tot 1944.
Het molenaarshuis werd om veiligheidsredenen in 2015 gesloopt.
We verlaten de drukke wegen en draaien de smallere asfaltbaantjes op.
We fietsen langsheen het kronkelende pad langs het natuur- en recreatiegebied
'Machelenput' dat ruim 8 ha groot is. Het is een oude afgesloten Leiearm dat
vanaf de jaren 70 van vorige eeuw een idyllische plek werd die vooral geliefd
is door wandelaars, fietsers en vissers. Een oase van stilte en rust. Hier
hangt een bordje dat ons naar knooppunt 90 moet brengen en toont dat we linksaf
moeten. Op zich is dat niet ongewoon. Maar links zijn twee straten en het
bordje is niet echt duidelijk. Normaal gesproken hangt er in tegengestelde
richting ook een bordje en dat is in beide straten niet het geval. Hier blijven
staan heeft geen zin. We nemen de rechtse straat en halverwege staan twee
vrouwen naast hun fiets op een plannetje te staren. We houden vlakbij halt en na
wat palaveren keren we terug en slaan rechtsaf. Deze straat dan maar proberen.
Weer enkele honderden meter verder hebben we nog geen bordje gevonden. Ook dit
lijkt niet de juiste richting. Terug naar ons laatste knooppuntenbordje met
nummer 90 op. Omdat het pijltje linksaf zegt kijken we niet rechtdoor. Nu wel
en we zien een kleine honderd meter verder een volgende bord hangen en ook een
bordje in tegenovergestelde richting. Eureka, we kunnen weer verder. De lucht
is weer zomerblauw. Op het eind worden we tegengehouden door de Leie rivier.
Linksaf en we volgen de rivier langs de rechteroever tot knooppunt 90.
Tussen de knooppunten 90 en 93 is het 2,6km fietsen. Via de Rotsstraat
draaien we linksaf in de Machelenstraat. Rechts zien we de Lourdes grot waar we
even halt houden. Op het eerste zicht lijkt de namaak Lourdes grot, waar
Bernadette Maria zag verschijnen, op het origineel van Frankrijk. Dit
bedevaartsoord werd waarschijnlijk om persoonlijke redenen gebouwd in 1876 door
de toenmalige kasteelheer. We houden de Lourdes grot rechts van ons en fietsen
tussen twee rijen bomen. Voor het knooppunt, aan de Grote Steenweg, stond het
'Hof Ter Wallen'. Voor het kasteel er in zijn huidige vorm stond, was er reeds
een omgrachte motte met waterburcht, 'hof ter Wallen' met als eerst gekende
heer Willem van Olsene. Op de oude fundatie werd het huidige 'Kasteel van
Olsene' opgetrokken tussen 1854-58. Het is een vierkant gebouw dat op elke hoek
met een fraaie torenspits werd bekroond. Het kasteel werd in vijf jaar afgewerkt.
De toegang tot het kasteel bestaat uit twee vierkante paviljoenen die dateren
van eind 18e begin 19e eeuw. Het domein is niet toegankelijk voor
het publiek maar we laten onze fantasie de vrije loop.
Tussen de knooppunten 93 en 96 fietsen we door de gemeente Olsene. Het
is weliswaar een kort bezoek want even verder fietsen we al voorbij het 'einde
centrum' bord. Ook de Sint-Pieterskerk van 1880 laten we rechts liggen. Enige
tijd later rijden we door Zulte. De fraaie wegkapel werd geschonken door de familie
Van den Broecke-De Meester. De dubbele grijze deur staat op een kier. Op het
altaar staan verschillende heiligenbeeldjes, kaarsen en bloemen. Tegen de muur
werden de dankbetuigingen aangebracht. Enkele oude kerkstoelen nodigen uit in
stilte te bidden. Het dorp, Zulte, is voornamelijk bekend door de voetbalploeg
Zulte-Waregem die sinds 2005 in eerste klasse speelt.
Tussen knooppunt 89 en 88 is het 1,1 km fietsen op een asfaltbaan
tussen nog meer weilanden met groene vergezichten. Sommige weilanden zijn nog
afgeboord met oude knotwilgen en grachten. Een beek doorkruist het contrastrijk
landschap. Op de driesprong Meersstraat/Drogenboomstraat werd een witgekalkt
wegkapelletje gemetseld ter ere aan Onze Lieve vrouw. We laten de kapel rechts
liggen.
Terug door de bebouwde kom via de Oudeweg. Op het nummer 189 werd de
'Kapel O.L.Vrouw ten Dale' gebouwd. De eerste kapel werd opgericht aan het eind
van de 15e eeuw door Jan van Damas. De legende wil dat Jan van Damas
samen met zijn vrouw op reis was naar Kortrijk. De vrouw werd erg ziek ter
hoogte van 'Ten Dale' wijk. De edelman deed toen de belofte dat als zijn vrouw
mocht genezen hij een kapel zou laten bouwen ter ere van O.L.Vrouw. De vrouw
genas en uit dankbaarheid hield hij woord. In 1614 werd de kapel heropgebouwd
na de vernieling door de Geuzen. In 1790 werd ze weer verwoest. Deze keer door
Franse Jacobijnen. Eerst in 1871 werd de kapel terug herbouwd. In 1954 werd de
plechtige bedevaart en inwijding gevierd van de 15 rozenkranskapelletjes rond
de kapel. Tot in de 20e eeuw was deze kapel een druk bezochte
bedevaartsplaats. We rijden linksaf tot over de N43. Bij knooppunt 98 rijden we
voorbij de jachthaven van Zulte.
Via de Oeselgemstraat rijden we langs een ijzeren brug de Leie over.
Vanaf hier tot knooppunt 2 fietsen we op het jaagpad langs de linkeroever naast
de Leie. Vanaf nu is er aan water en groen geen gebrek. Op de rivier zien we
talrijke jachten voorbij varen. De één al wat mooier en duurder dan de andere.
De laatste jaren kent de echte pleziervaart op de rivier steeds meer succes. De
Leie ontspringt in Noord-Frankrijk op een hoogte van 116 meter. In Gent mondt
ze uit in de Schelde na een val van 202 kilometer. Door de overdadige hoge
begroeiing van struiken en jonge bomen zien we bijna niets van de rivier. Het
jaagpad wordt aanzienlijk druk bezocht door wandelaars en fietsers. Blijkbaar
wil iedereen vandaag van het zonnetje profiteren.
Een omgebouwde mobilhome verkoopt Bio ijs & Co onderweg. Het is er
aanschuiven. Onder de Machelenbrug door die dateert van de jaren 1970-75.
Verderop fietsen we langs een perenplantage. Honderden vruchten liggen op de
grond te rotten. De Krommebrug te Deinze werd gebouwd in 1977. We rijden er
onderdoor.
Tussen knooppunt 3 en 6 fietsen we door het centrum van Deinze via de
Markt. Eerst gaan we onze dorst lessen in de plaatselijke horecazaak. Een fris
biertje op een schaduwrijk terrasje. Het vormt ondertussen de favoriete halte
tijdens onze fietstochten. Het gonst hier van de gezelligheid. De zomervakantie
is niet compleet zonder zon.
Op Markt 21 staat het stadhuis dat gebouwd werd tussen 1840- 1843 ter
vervanging van een voormalige stadshal die vernield werd door een brand in
1729. De benedenverdieping deed toen nog dienst als café en conciërgewoning.
De prachtige O.L.Vrouwekerk, even verder langs de Markt, kende een
bewogen leven tijdens haar bestaan. De eerste oprichting dateert van rond 840.
Verwoesting, branden en plunderingen volgden zich in de loop der eeuwen op. Het
huidige gebouw werd na een brand opgetrokken in de 14e eeuw en geldt
als een mooi voorbeeld van Scheldegotiek. De laatste schade werd tijdens WOI
toegebracht. Ze werd eerst in 1926 herstelt. In de toren werd in 1988 de eerste
grote tertsbeiaard ter wereld geïnstalleerd. Naast de kerk werd het
oorlogsmonument geplaatst die de doden herdenkt van beide Wereldoorlogen.
Bij knooppunt 11 fietsen we over de Leie via een oude ophaalbrug. Dit
is het sluizencomplex Astene Sas. Vroeger moest het scheepsverkeer op de Leie
enkele kilometers omvaren op een meander in de rivier. Rond 1860-70 werd een
doorsteek van 300 meter gegraven. De meander werd afgesloten en vormt de dag
van vandaag een groen gebied. Een oase van rust en natuur met een
knooppuntennetwerk voor fietsers. Op de doorsteek kwam een stuw en een sluis. Oorspronkelijk
was er een houten ophaalbrug die in 1896 werd vervangen door de huidige
T-vormige ijzeren.Het gebouw op de
rechteroever zijn enkele sluiswachtershuisjes die nu één geheel vormen en
omgebouwd werden tot een bruin café. Dit historisch pand is tevens de
thuisbasis voor de VZW historische schepen enherbergt een verzameling scheepsattributen, maritieme schilderijen en
authentieke documenten uit de tijd van de binnenvaart op de Leie. De café
uitbater is naast het tappen van bier ook sasmeester en bedient de ophaalbrug
nog steeds met de hand. Het is hier een gezellige drukte. We kunnen nog net een
tafeltje bemachtigen. Ook de beroemde schrijver, Hugo Claus, bracht een deel
van zijn jeugd door aan het Sas van Astene. Zijn opa was er sasmeester.
Om 18:00u zijn we terug bij onze auto naast de kerk van Astene. We
hebben in totaal 47,5 km gefietst. Doordat het knooppuntenbordje 90 niet
duidelijk was hebben we iets meer gefietst dan voorspelt. Nog een uur rijden
tot Ekeren.
Knooppunten: 74-75-77-78-79-99-1-3-5-7-12-22-17-74
= 32,2 km.
Dinsdag 18 juli 2017. Het is amper negen uur en de
temperatuur duid al 22°C aan. De weergoden voorspellen voor vandaag zomerse
temperaturen tot 28°C. Dus dat belooft. We parkeren de auto in de Eikerwegel te
Melle vlakbij het stationsgebouw dat dateert van 1837. Het gebouw kreeg zijn
huidig uitzicht in 1870. Met de rug naar de parking rijden we naar rechts,
richting knooppunt 74. Hopelijk staat de bewegwijzering op punt. Boven op de
dijk ligt de spoorlijn Gent-Brussel. Wat verder rijst de watertoren hoog boven
het dorpvan Melle uit. We fietsen
achter de brouwerij door langs een smal fiets- en wandelpad. De brouwerij met
de roze olifant als logo is eigendom van de familie Huyghe die de zaak
opstartte in 1906. Bij de hoofdingang staat nog een oude distilleerketel van de
brouwerij. Daarop wordt vermeld dat de brouwerij oorspronkelijk van 1654 is. We
slaan rechtsaf op de N465 onder de dubbele brug van de spoorweg door en stoppen
aan de watertoren. De constructie werd gebouwd in 1952 en is 53 meter hoog.
Tijdens de open monumentendag in september 2015 mochten de belangstellenden de
toren beklimmen door middel van 250 treden. De inspanning loonde de moeite want
ze konden genieten van een schitterend uitzicht.
Rechtdoor leidt de weg rechtstreeks naar de
deelgemeente Gontrode. Wij volgen ons knooppunt linksaf door de Kouterslag. De
waterplas rechts is van de Spoorwegvissers. Een visclub die opgericht werd in
1979. Een nieuwe betonbaan leidt ons onder de twee nieuwe architecturale
spoorwegbruggen door. We stoppen een poos aan een weide waar enkele paarden
staan te grazen. Niet zo verwonderlijk, maar het 'ding' halverwege de weide
trekt mijn aandacht. Ik was het al enkele keren tijdens een fietstocht
gepasseerd en ik weet nog niet waarvoor het dient. Het is een aluminium
geplooide stang met een beker bovenaan. In het midden een plastiek hoes dat een
zwarte bal bijna volledig bedekt. Een man komt onze richting uit met een
kruiwagen, gevuld met mest. We vragen het aan hem en hij vertelt ons dat het
'ding' een dazenvanger is. De zwarte bal wordt verwarmd door de zon en geeft
hierdoor warmtestraling af. De bal beweegt heen en weer net zoals een grazend
dier en lokt daarmee de vervelende insecten zoals een daas. Ze vliegt omhoog om
uiteindelijk in de vangbeker terecht te komen. Mysterie opgelost. Even later
rijden we over de E40 snelweg. Met zijn totale lengte van meer dan 8000 km is deze
de langste van de Europese wegen. Momenteel is het file richting Brussel. Niets
nieuw onder de zon dus. Beneden de brug krijgen we kasseien onder onze wielen.
We houden halt bij het 'Windmolenpark Universiteit Gent' en 'Spe-Luminus'. Deze
drie windturbines zijn eigendom van Spe-Luminus en staan op terreinen van de
Universiteit van Gent. De geproduceerde elektrische energie wordt geleverd aan
verschillende sites van de Universiteit Gent. We bereiken knooppunt 74.
Vanaf knooppunt 75 wordt het landschap gedomineerd
door hoge maïs. We hadden ook niets anders verwacht. Ondanks de hoge maïsvelden
langs onze knooppuntentocht genieten we af en toe nog van mooie spectaculaire
uitzichten. De temperatuur is fantastisch maar in het open landschap voelen we
de harde wind duwen. Het is een zwoele wind en insmeren is geen overbodige
luxe. Alhoewel we al een tijd de E40 achter ons hebben gelaten horen we nog
steeds het geraas van auto's en vrachtwagens. Via de Watermolenstraat rijden we
door een stuk bos met hoge populieren. We genieten van het landschap rondom ons
dat ontzettend groen kleurt. Na de dubbele spooroverweg bereiken we de kerk van
Gontrode, een deelgemeente van Melle. De neogotische Sint-Bavokerk is niet
alleen een ontmoetingsruimte met plaats voor stilte en gebed maar ook voor
concerten en lezingen. De kerk werd gebouwd in 1854 na afbraak van de oude
kerk.
Na knooppunt 77 hebben we het ene vergezicht na het
ander. Het groen wordt hier duidelijk naar waarde geschat. Het wordt gekoesterd
als een waardevol bezit. Het koren is rijp en tussen de goudgele stengels
bloeit de klaproos. Het gewas heeft niets te lijden gehad van de droogte. Op
het einde van onze smalle betonbaan moeten we linksaf op de Scheldeweg. Een
bruin wegwijsbord nodigt uit om af te wijken naar de WOI-site. Linksaf in de
Rechte Ree dus. Een paar meter verder liggen, rechts langs de kant, enkele
brokstukken van een bunker, overwoekerd met onkruid en wilde planten. Niets om
over huis te schrijven. Een honderdvijftig meter verder staat echter een heel
grote rechthoekige bunker. Langs de straatkant eveneens bedekt met onkruid maar
dat toch de moeite loont om de afwijking te maken. We moeten rondom de kolos
heen. In het najaar van 1914 bouwden de Duitsers hier, in de velden tussen
Gontrode en Lemberge, een vliegveld voor hun zeppelins om Londen te
bombarderen. De site ligt 33 meter boven de zeespiegel en het open karakter van
de kouter leent zich perfect voor de aanleg van een Duitse vlieghaven. De
windmolen van Lemberge moest afgebroken worden om het luchtverkeer niet te
verstoren. In de lente van 1917 wordt de vlieghaven uitgebreid met hangars,
barakken, luchtafweergeschut, munitiebunkers en een windroos. Deze bunker is
nog de enige stille getuige van een rijke geschiedenis. De ingang van de bunker
staat onder water. Bovenop de bunker werd enige tijd geleden een houten terras
gebouwd met oriëntatietafel en de nodige info. Vanaf het terras hebben we een
mooi uitzicht over de velden en weiden. We glimlachen bij het zien van het
landschap waar we bij weg kunnen dromen. Het koren is rijp en volgens mij mag
de maïs ook afgereden worden. Naast het korenveld hebben enige groenten last
van de droogte. Gewassen, zoals aardappelen en bieten, groeien langzamer.
Hopelijk komt de landbouw niet te veel in de problemen.
Naast de bunker wordt 'De Stoel der Erfgoed'
tentoongesteld. Het lijkt op een uitvergrote maquette van een splinternieuwe
bunker of een super modern gebouw. Het kunstwerk is van de jonge kunstenaar
Renato Nicolodi en werd op zondag 8 november 2015 ingehuldigd. We fietsen terug
naar de Scheldeweg. Linksaf om verder knooppunt 78 te volgen. Ter info: 'In
2018 worden de knooppunten herzien en brengen ze de fietsers automatisch naar
de WOI-site'. Verderop fietsen we over de Heidestraat. Een asfaltbaan met veel groen
waar de loofbomen zorgen voor de nodige schaduw.
Na knooppunt 78 maken we een scherpe bocht naar
links en rijden verder tussen de parking en de afdeling 'Psychiatrisch centrum
Caritas' over een smal zandpad. Wat verder aan onze rechterkant staat uitnodigend
een aluminium poort open. Hier rijst een gemetselde oude schouw de hoogte in.
Het is niet duidelijk waarvoor ze diende. We vinden geen info. Misschien een
illegale verdoken brouwerij uit de jaren 'stillekes'?Achter de schouw staat een bordje met daarop
het woord: 'Cottelhoek' met eronder verticaal: 'Bos'. Ik zoek het op en via
Facebook kom ik op de site van 'Arbeidscentrum De Keiberg', een onderdeel van
het psychiatrisch centrum Caritas, dat in 2001 werd opgestart. Het houten
stalletje met glazen potjes ernaast is 'Ingemaakt Erfgoed'. Op enkele schabben
staan acht glazen potjes met deksel. Daarin kunnen cliënten, zorgverleners en
bezoekers van deze site voorwerpen zoeken die voor hen een betekenis hebben:
objecten die zij waardevol vinden, die iets zeggen over hun verleden of die ze
zouden willen bewaren voor de toekomst. Het resultaat is deze
tentoonstellingskar met hun persoonlijk 'ingemaakt erfgoed'. Mooi initiatief.
Toch?
Tussen knooppunt 79 en 99, een rit van 3 km,
fietsen we door het prachtige dorp Merelbeke. Het nieuwe gemeentehuis is een
modern gebouw. Vooraan werd het monument van WOI geplaatst dat in 1920 tot
stand kwam. Na WOII werd het monument nog uitgebreid met namen van burgerlijke
slachtoffers. Vooral van 1943 tot 1944 werd Merelbeke zwaar getroffen door
bombardementen. Links staat het robuuste gebouw van de bibliotheek. Over de
fontein staat de gerenoveerde pastorie die dateert van 1873. In een nis boven
de eerste verdieping werd een beeldje geplaatst van Sint-Pieters. Van 1967 tot 1987
was de pastorie een dekenij. De Sint-Pietersbandenkerk werd gebouwd vanaf 1868
en ingewijd in 1874 nadat de oude kerk, in de Pontweg vlakbij de Schelde,
gesloopt werd. Het hoofdportaal heeft een prachtige rondboog omlijsting op
zuilen. We kunnen de kerk binnen voor een uitgebreid bezoek. Het is een lichte
kleurrijke kerk. Naast de kerktoren van bijna 45 meter hoog werd de oude
waterpomp geplaatst. Naast de grote bushalte werk een groot kunstwerk geplaatst
van Maen Florin. 'The big pink head' van 2010.
Voorzichtig steken we de straat over. De
plaatselijke apotheek heeft in haar groene logo een thermometer die 30°C
aanduid. Op de hoek met de Kerkstraat staat het voormalige gemeentehuis dat
voor de Eerste Wereldoorlog werd gebouwd. Café 'De Zwaan', dat deel uitmaakte
van het pand, bleef private eigendom tot 1982. De gemeente kocht het pand voor
de uitbreiding van het gemeentehuis. In 1991-'92 verlieten de gemeentediensten
het pand waarna het gebouw werd gerenoveerd. Sinds 2001 werd het in gebruik
genomen als vredegerecht. Onderaan de trap bevindt zich een arduinen steen die
herinnert aan de dappere vaandrig Cornelius Sneyssens, gesneuveld bij de 'Slag
van Gavere' in 1452. We volgen verder knooppunt 99 door de Kerkstraat. In de
buurt zijn er heel wat kastelen en villa's gebouwd. Ze zijn niet toegankelijk
voor toerisme maar er werden wel infoborden langs de straatkant
aangebracht.
De 'Art Deco' villa, aan de linkerkant werd in 1934
gebouwd. Art deco was een stijl uit de jaren 1920-'30. De woning is nog steeds
eigendom van dezelfde familie. Aan de groene haag werd een infobordje geplaatst
van het kasteel 'Ter Wallen'. Oorspronkelijk stond hier een hoeve waar voor
1460 de heren van Merelbeke verbleven. In dat jaar werd het 'Nederhof ter
Haghen' in twee delen gesplitst. Het ene domein evolueerde tot een waterkasteel
met park en neerhof. Het huidige dubbelhuis dateert van ca 1860. Ook het
volgende bordje, even verder aan de overzijde van de straat, vermeld dat op de
plaats van het kasteel een omwalde hoeve met brouwerij stond. Nadien kreeg de
woning een nieuwe functie als pastorie. Rond 1860 werd het huis met een
verdieping verhoogd. Het gebouw werd in 1873 verkocht. Het pand kreeg zijn
huidig uitzicht in 1930 toen het herbouwd werd in opdracht van de familie Stas
de Richelle.
Eens uit het centrum worden we meteen opgeslokt
door een heerlijk stuk natuur. In de Pompweg gaat de asfaltbaan over in een
grindweg. Dit stuk autovrije traject zorgt voor extra fietscomfort. Een kleine
kapel met de naam: 'Maria moeder van Smarten b.v.o.' werd gemetseld in een oase
van groen. Ze werd gebouwd nabij de plaats waar de eerste parochiekerk van
Merelbeke stond. Op het einde van de 19e eeuw werd besloten een
nieuwe kerk te bouwen aan de Hundelgemsesteenweg, omdat de oude bouwvallig was
en te klein voor de parochie. Dit kerkje werd gesloopt in 1874. De vorm van de
vroegere kerk wordt door middel van een haag aangeduid. De kapel is niet
open.
Voorbij knooppunt 99 komen we weer terug in een
groene oase terecht van bomen, weilanden en landbouwgronden. Eksters houden
luidkeels een discussie boven ons in de boom. Ze verstoren de stilte. Bij een
splitsing staat geen knooppuntenbord maar we slaan linksaf en dat blijkt de
juiste weg te zijn. Vlakbij vinden we een infobord over de Scheldemeersen. We
fietsen langs de Kerkhoekwegel met landelijke uitzichten. Weiden met grazende
koeien met op de achtergrond rijen bomen. Tussen de gekleurde akkers en groene
weiden liggen bescheiden boerderijen en statige landhuizen. We dwarsen de
Schelde via de Kappebrug. We moeten onze petjes dieper over ons hoofd trekken.
De wind steekt een tandje bij.
Na knooppunt 1 moeten we tweemaal de Schelde over.
Bij knooppunt 3 zijn we vlakbij de E17 snelweg. In de scherpe bocht spotten we
een Amerikaanse legerhelikopter en een gevechtsvliegtuig van WOII. Op het erf
van de autoverkoper staan nog enkele fraaie voertuigen die het bekijken waard
zijn. We moeten naar het noorden langs het centrum van Zwijnaarde. Via een
klein industriegebied fietsen we over een afstand van 7,5 km langs de Schelde
naar knooppunt 5. Links een kruispunt van snelwegen: de E17 en de E40. Een
lawaaierig gedoe met zijn ontelbare op en afritten. Vlakbij de snelwegen staat
het Ghelamco Arena van voetbalclub AA Gent. Het stadion werd op 17 juli 2013
geopend. Langs een mooie sierlijke brug steken we weer de Schelde over.
We fietsen een stuk langs de Ringvaart. Een kanaal
van 21,6 km lang. De aanleg begon in 1950 en werd in 1969 ingehuldigd. Bij de
Sluisweg fietsen we langs de jachthaven van Merelbeke. Op mooie zonnige dagen
als vandaag is het hier best druk. Terug noordwaarts fietsen we langs het
Liedemeerspark. Het park van 25 ha groot is ontstaan rond een vijver in de
jaren zeventig van vorige eeuw. Wat verder vinden we langs ons pad een
herdenkingsbord met foto's vanArno
Francois en Chendo Van Herpe. Twee vrienden die op terugweg van een fuif met de
auto op deze plek de Schelde inreden en verdronken. Het gebeurde in april 2016.
Op de plaats werden aandenken neer gelegd met bloemen en kaarsen.
De lucht is nog steeds zomers blauw als we onder de
'Warmoezeniersbrug doorrijden. We fietsen onze longen vol zuurstof en blijven
de Schelde volgen tot we rechts de kerk van Ledeberg zien. Een deelgemeente van
Gent. We moeten door het Keizerpark van Ledekerk. Na een grondige heraanleg van
het park in 2009 is het één recreatiegebied dat door twee fiets- en
wandelbruggen verbonden werd. Hier vinden we knooppunt 5. Het is niet direct
duidelijk hoe we moeten rijden richting knooppunt 7 en fietsen dan maar
rechtdoor. Na een paar honderd meter krijg ik toch argwaan en neem er het plan
bij. We moeten steeds het water volgen en we zitten midden in het centrum.
Terug dan en voor de graffitimuur even de straat links nemen voor een
standbeeld van Louis Van Houtte (1810-1876). Hij was tuinbouwkundige, botanicus
en directeur van de Nationale Plantentuin van België. Terug naar de mooie
kunstmuur voor een foto en aan de brug naar het park vinden we ons bord dat ons
naar knooppunt 7 brengt. Voor we het centrum verlaten bewonderen we de enkele
Bell epoque huizen aan de overzijde van de rivier. De vier villa's zijn van
eind 19e eeuw en hebben nog steeds hun fraaie voorgevels
behouden.
Tussen knooppunt 5 en 7 fietsen we langs het
Arbedpark. Het park ligt op een oud industrieterrein waar het puntfabriek
stond die aan de bewoners werk verschafte. Het fabriek kreeg die naam omdat men
er voornamelijk spijkers en bouten produceerde. De stalen punt, de spoorwegbrug
en het speellandschap met staalmuurtjes herinneren aan de vroegere puntfabriek.
We steken weer de Schelde over. De rivier is 350 km lang en ontspringt in
Frankrijk onder de naam Escaut. De Schelde heeft het leven een heel lange tijd
bepaald. Wehouden de rivier rechts van
ons.
Bij knooppunt 12 vinden we tussen de splitsing het
café 'In het Schippershuis'. Patrick van Peteghem is de eigenaar maar door zijn
werk op de baggerschepen is het café niet altijd open. Tussen knooppunt 22 en
17 dwarsen we voor de laatste keer de rivier over via de Mellebrug en bevinden
ons onmiddellijk in het centrum van Melle. In de gevel van de kerk werden de
monumenten van beide Wereldoorlogen ingemetseld. Het beeld van de Heiligen
Cornelius en Antonius werden in een nis geplaatst. Het H. Hart staat vooraan de
kerk hoog op zijn sokkel. Het werd op 26 juni 1938 ingehuldigd. We kunnen ook
hier de kerk bezoeken. Er is veel lichtinval zodat de medaillons boven de
zuilen duidelijk zichtbaar zijn. Na al die creativiteit is het tijd om te
relaxen. De zon schijnt nog steeds en we gaan een fris biertje drinken op het schaduwrijk
terras van het Melle Rose Place café. We genieten tegelijkertijd samen van een
heerlijk en welverdiend ijsje. Het is de favoriete halte van elke fietser.
Daarna volgen we terug knooppunt 17 tot het monument. Dit monument werd
geplaatst ter nagedachtenis aan de gesneuvelden van de Franse vloot fusiliers.
Het werd plechtig ingehuldigd in 1934, 20 jaar later, na een verbeten strijd
tegen de toenmalige Duitse invaller. Linksaf richting knooppunt 74 om onze rit
te eindigen bij de auto. Het is 16:45u. Foto's: Rina Meurs. Tot schrijfs