Christus wordt in het graf gelegd
In voorbereiding op de Goede Week en Goede Vrijdag bespreken we een prachtig schilderij dat in de rechter kruisbeuk van de O.-L.-Vrouwekerk van Huldenberg hangt en dat de graflegging van Jezus voorstelt.
Het was al avond
geworden en het was de dag voor de Sabbat.
Jozef van Arimatea, lid van de hoge raad, ging naar Pilatus en vroeg om
het lichaam van Jezus. Pilatus stond
toe en Jozef wikkelde het lichaam in een lijkwade en legde het in zijn graf dat
hij in de rots had laten uithouwen.
Dit zijn de woorden die we in het evangelie kunnen lezen en
die het onderwerp uitmaken van het schilderij dat in de rechter dwarsbeuk van
de O.L.-Vrouwekerk van Huldenberg hangt.
Christus wordt in het graf gelegd.
Kopie. O.-L.-Vrouwekerk
Huldenberg. Eigen foto.
Het gaat hier om een kopie uit de 18e eeuw van
een onbekende schilder. We wisten ook
niet wie het originele kunstwerk had vervaardigd. We zochten niet lang want zeer snel werd het
duidelijk dat dit doek een kopie is van La Deposizione van Caravaggio
geschilderd in 1602-03. Zijn echte naam
is Michelangelo
Merisi da Caravaggio (1571-1610) en hij is één
van de vooraanstaande schilders uit de Italiaanse barok.
Caravaggio (1571-1610) combineerde naturalistische taferelen
met religieuze voorstellingen. Zijn
meest opvallende eigenschappen zijn
-
de menselijke, realistische benadering van het
religieuze onderwerp en
-
zijn
dramatische lichtbehandeling die hij uit sterke contrasten opbouwt.
Hij leidde een woelig en kort leven; van Rome moest hij naar
Napels, Sicilië en Malta vluchten wegens manslag maar bleef schilderen.
La deposizione werd door Girolamo Vittrice voor de familiekapel
in S. Maria in Vallicella (Chiesa Nuova) in Rome besteld. In 1797 verhuisde het werk naar Parijs in het
kader van het verdrag van Tolentino tussen Napoleon en Pius VI. In 1816 keerde het schilderij terug naar Rome
waar het nog altijd te bekijken is in de Vaticaanse Pinacotheek.
La Deposizione. Kopie in de Vittrice Kapel. Internet
Caravaggio beeldt eigenlijk noch de begrafenis, noch de
graflegging uit; Christus wordt niet in het graf gelegd maar door Nikodemus en
Johannes in aanwezigheid van de vrome vrouwen
neergelegd op de grafsteen die moet dienen om het graf te sluiten. Rond het lichaam van Christus staan de
Heilige Maria, Maria Magdalena, Johannes, Nikodemus en Maria de moeder van
Jakobus en Jozef (Maria di Cleofa), die de armen in de hoogte steekt en naar de
hemel kijkt in een gebaar van uiterste dramatische spanning.
La deposizione.-
Caravaggio. Pinacoteca Vaticana. Internet
We staan hier voor een klassiek tafereel à la Caravaggio,
met een aparte lichtinval in de duisternis.
Als basis wordt de grafsteen afgebeeld waarop symbolisch de kerk op
gebouwd wordt en die lichtjes door de hand van Christus geraakt wordt. Centraal over de hele breedte van het doek
wordt het lichaam van Christus afgebeeld, horizontaal als je de lijn van het
hoofd en het lichaam volgt, vertikaal door de arm en de benen van Nikodemus die
symbolisch de Kerk dragen. Boven het lichaam ontwikkelt zich het werk volgens
een diagonale vanuit het centrum naar de bovenhoek rechts. Langs deze lijn
worden de hoofden van de aanwezige personages afgebeeld. Het tafereel krijgt zijn afwerking bij de
armen in de lucht van Maria, de moeder van Jacobus en Jozef.
Er bestaan veel kopieën van dit meesterwerk. Die waarover
wij beschikken is veel kleiner dan het originele en mist wel de kleurschakeringen
en lichtcontrasten eigen aan de Italiaanse meester. Ook de gelaatsuitdrukkingen van de personages
zijn zwak en ondermaats en doen ons het realisme van de details en het dramatische van de scene
missen.
Bron: Internet
Tekst uit 'Kunstwerken in de O.-L.-Vrouwekerk van Huldenberg'
JP Van Binnebeek
Technische
gegevens
La deposizione.
Pinacoteca
Vaticana
Olieverf
op schilderdoek
Hoogte
300 cm
Breedte
203 cm
Jezus
wordt in het graf gelegd
O.-L.-Vrouwekerk
Huldenberg
Olieverf
op schilderdoek
Hoogte
150 cm
Breedte 110 cm
|
