Het Koninginnenkruid
Deze plant wordt ook leverkruid genoemd. Het is een forse plant van de waterkanten, vochtige plekken in het bos, moerassige plaatsen en rietlanden. De Latijnse soortnaam cannabium is afgeleid van de naam cannabis vanwege zijn driehoekige bladeren. Cannabis kennen wij al hennep. Al is ertussen beide planten niet de minste verwantschap. De naam koninginnenkruid komt uit het Duits Kunigundenkraut. De roze hoofdjes bevatten 4 à 6 bloemen die alle tweeslachtig en buisvormig zijn. Al die bloempjes vormen samen een schermvormige pluim. Ze verspreiden een weeë geur. De plant bloeit van midden in de zomer en wordt druk bezocht door vlinders, bijen, hommels en vliegen. Daardoor is er voortdurend kruisbestuiving. Bij ons is het de enige vertegenwoordiger van dit plantengeslacht. In tropisch Amerika zijn er van de 600 soorten heel wat te vinden. De wind verspreidt de vruchtjes die ongeveer uitzien als het zaad van de paardebloem. Door het feit dat ze minder snel dalen zullen ze door de wind verder verspreid worden. Wie nu langs de IJse wandelt zal de plant zeker herkennen. De bloemen en het blad werden gebruikt als laxeermiddel en tegen galaanvallen. De wortels dienden om een transpirerend middeltje te brouwen en jicht en reuma te verlichten. Men durfde het ook al eens gebruiken om nierstenen af te drijven. (?) Ook spierpijnen werden met deze plant behandeld.
norbert mosselmans
info: Rijkdom van de kruiden Emma Callery Wilde planten Readers Digest Flora van de Lage Landen Thirion Foto Internet Verhaal www.natuurverhalen.nl
EEN VERHAAL In lang vervlogen tijden leefde er een wijze kruidenvrouw en priesteres, wier naam in de vergetelheid is geraakt. Haar kennis van de genezende kruiden was wijd en zijd bekend en velen trokken naar haar huisje voor verlichting van hun kwalen. Haar roem bereikte ook de oren van de Griekse koning Mithridates Eupator, die in die dagen vele oorlogen voerde. Vele soldaten stierven door verwondingen en infecties. De koning gebood de kruidenvrouw zijn gewonde soldaten te genezen. Door haar deskundige, liefdevolle en vooral succesvolle behandeling van de slachtoffers, werd haar naam legendarisch en overschaduwde de naam van de koning. De trotse koning kon dit niet velen en gebood haar nederigheid. De genezeres moest voortaan verkondigen dat zij haar wijsheid had geleerd van de koning. In alle bescheidenheid zei ze dat de gaven van de kruiden noch van zichzelf noch van de koning afkomstig waren, maar door Moeder Aarde waren geschonken. Zij weigerde de kruidenwijsheid toe te schrijven aan de koning. Hij wierp haar in de kerker en dreigde haar op de brandstapel te laten sterven als ze niet zou toegeven. Hierop wachtte de wijze kruidenvrouw niet, s nachts kroop ze uit het raampje van de kerker en viel in de vieze modderige walkant van de slotgracht die het kasteel omringde. De volgende morgen zagen de wachters dat de vrouw was verdwenen, maar voor het kerkerraampje stonden in het smalle modderige randje tegen de kasteelmuur, grote, statige roze bloemen te wuiven in de wind. Deze planten bleken over vele genezende eigenschappen te beschikken, vooral de ontsmettende werking was levensreddend. Per decreet bepaalde de koning dat deze geneeskrachtige, mooie plant door hem was ontdekt en zijn naam zou dragen: Eupatorium. Hij stuurde vele troubadours het land in met verhalen en liederen over de grote kruidenkennis van de koning die de gewonden en zieken in zijn leger persoonlijk genas. En de geschiedenis herhaalde zich in de Middeleeuwen: In het begin van de 11e eeuw leefde koningin Kundigonde in een Duits koninkrijk. Ze leefde in grote luxe en na de dood van haar man trok ze zich terug in een klooster. Ook deze vrouw werd in liederen en verhalen bejubeld omdat ook zij een grote kruidenkenner zou zijn geweest die de wezen en armen in haar koninkrijk persoonlijk verzorgde. In 1200 is zij zelfs heilig verklaard door de Paus. De Eupatorium werd in het Duits naar haar vernoemd: Kunigundekraut, wat in het Nederlands werd verbasterd tot Koninginnenkruid.
|