De nieuwe soort was geen directe voorvader van de moderne mens, maar een verwante soort, die gelijktijdig met Homo sapiens op aarde leefde.  En niet alleen met Homo sapiens: in die tijd leefden er ook nog neanderthalers, de mysterieuze Denisova-mensen en de kleine "hobbits", Homo floresiensis, op het Indonesische eiland Flores. Er zijn geen aanwijzingen dat de Homo luzonensis ooit andere leden van de Homo-stam ontmoet heeft, en moderne mensen hebben de eilanden van de Filipijnen slechts duizenden jaren na de ouderdom van de beenderen voor het eerst bereikt. 

Blijkbaar gebruikte de Luzon-mens stenen werktuigen, en uit de kleine tanden valt af te leiden dat ze mogelijk nogal klein waren. De onderzoekers willen daar echter geen al te vergaande uitspraken over doen, aangezien ze slechts over weinig fossiele resten beschikken en bijvoorbeeld geen schedel hebben. 

"We moeten daar voorzichtig over blijven, vooral omdat mensen onmiddellijk Homo floresiensis voor ogen zullen hebben als een model voor de fysieke verschijning van Homo luzonensis, wat zeker niet het geval was", zei Détroit aan het persagentschap Reuters. De Flores-mens was slechts 1 meter groot. "We kunnen enkel speculeren, maar het kan zowat in de buurt gelegen hebben van een pygmee Homo sapiens", zo vulde archeoloog Armand Mijares aan. Mijares is de leider van het Callao Archeological Project. 

(Lees verder onder de foto.)

De morfologische analyse van de overblijfselen leverde heel wat verrassingen op. Zo vertoonden de voorkiezen van Homo luzonensis gelijkenissen met die van de "mensaap" Australopithecus - die 2 miljoen jaar geleden uitgestorven is -, en met andere oude mensensoorten zoals Homo habilis of Homo erectus. Ze hebben bijvoorbeeld twee of drie wortels. Aan de andere kant zijn de kiezen erg klein en lijkt hun eenvoudige morfologie op die van de moderne mens.

"Een individu dat deze gecombineerde karakteristieken bezit, kan niet ondergebracht worden in een van de tot nu toe bekende soorten", zei Florent Détroit. 

En ook de beenderen van de voet zorgden voor verrassingen: zo vertoonde de proximale falanx - het kootje dat het dichtst bij de voetwortelbeenderen ligt - een duidelijke kromming, en sterk ontwikkelde aanhechtingspunten voor spieren die de voet kunnen laten krommen. Dat lijkt helemaal niet op die van moderne mensen, maar wel op die van Australopithecus, een mensachtige die waarschijnlijk zowel op twee benen liep als in de bomen klom. 

In de periode dat de Luzon-mens op het eiland leefde, was Luzon niet over land bereikbaar, wat betekent dat de Luzon-mensen een manier moeten hebben gevonden om de zee over te steken. 

De onderzoekers zeiden dat ze niet konden uitsluiten dat de aankomst van onze soort in de streek bijgedragen kan hebben aan het uitsterven van de Homo luzonensis. Ook de Homo floresiensis verdween zo'n 50.000 jaar geleden, toen Homo sapiens zich door het gebied aan het verspreiden was. 

Volgens de onderzoekers tonen de ontdekkingen in Luzon en Flores aan dat de evolutie van de mens gecompliceerder is dan tot nu toe gedacht werd, en dat Azië voor verrassingen zorgt, en dat mogelijk in de toekomst ook nog zal doen. De nieuwe vondst toont zeer duidelijk aan dat de evolutie van de mens niet lineair is, aldus Détroit. 

De studie over de Luzon-mens is vandaag verschenen in Nature.