Mensen hebben hun gewelddadig gedrag geërfd van hun voorouders bij de primaten, zo stelt een nieuwe studie die gepubliceerd is in Nature. Als blijft het onduidelijk of dat door onze genen of andere factoren komt.
De wetenschappers onderzochten dodelijk geweld bij meer dan duizend verschillende zoogdieren, van spitsmuizen tot primaten. Voor de duidelijkheid: het gaat om agressie tussen soortgenoten.
Aanleg
Een patroon was voor hen duidelijk: dodelijk geweld is toegenomen met de ontwikkeling van zoogdieren. Terwijl zon 0,3 procent van alle zoogdieren sterft in een conflict met een soortgenoot, ligt dat bij primaten met ongeveer twee procent zes keer hoger. Dat komt volgens de onderzoekers overeen het cijfer bij de vroege mens.
Bonobos. Foto: AFP
Mensen hebben dus een aanleg om elkaar te doden, stelt de studie. Maar volgens de onderzoekers heeft de gemeenschap een grote impact op hoe agressief mensen zijn. Zo zouden de middeleeuwen extreem gewelddadig geweest zijn, terwijl in de minst gewelddadige delen van de wereld vandaag het moordcijfer slechts 0,1 procent ligt.
Organisatie
Dodelijk geweld is een deel van ons evolutionair verleden, maar het is niet in onze genen gegrift, legt onderzoeker José María Gómez uit. In zekere mate heeft de manier waarop mensen zich organiseren een invloed op het niveau van dodelijk geweld.
Voor hem is de belangrijkste les dat mensen een vreedzamere samenleving kunnen bouwen als ze dat willen. Het maakt niet uit hoe gewelddadig of vredevol we waren in het begin, we kunnen het niveau van interpersoonlijk geweld sturen door onze sociale omgeving aan te passen.
De oorsprong van de moorddadige neigingen van de mens staat al langer ter discussie onder wetenschappers. Steven Pinker ziet in de nieuwe studie een bevestiging van zijn onderzoek. Dat zegt hij aan The Guardian. Volgens hem is de neiging tot dodelijk geweld aangeboren, maar het aantal moorden neemt af met de opkomst van moderne maatschappijen met ontwikkelde instellingen en wetten. Die stelling wordt door andere wetenschappers in vraag gesteld.
Dodelijke stokstaartjes
Uit de nieuwe studie blijkt ook dat geweld meer voorkomt bij zoogdieren die in groep leven of een territorium verdedigen. Stokstaartjes blijken heel bloeddorstige wezens. Bij sommige meerkatsoorten wordt zeventien procent omgebracht door een soortgenoot.
Maar, voor zover bekend, doodt zon zestig procent van de zoogdieren elkaar niet. Vleermuizen en stekelvarkens bijvoorbeeld lijken goed overeen te komen, net zoals walvissen.
