De Franse president Macron was weinig gelukkig met het feit dat België nieuwe Amerikaanse F-35 gevechtstoestellen koopt en geen oog heeft voor de Franse Rafale. Minder bekend is het feit dat België ook wel 442 versterkte pantservoertuigen koopt van het Franse consortium Nexter, Arquus en Thales. Goed voor een bedrag van 1,6 miljard euro. Daartegenover staan een kleine 900 miljoen economische compensaties. In dit communautaire land leidt tot vreemde vaststellingen. Afhankelijk van de bron krijgt Vlaanderen daarvan 60 % en Wallonië 40%. Andere bronnen keren die getallen gewoon: 60 % voor Wallonië en 40 % voor Vlaanderen. Wat het ook is, in Vlaanderen speelt het bedrijf Thales in Hasselt daarbij een hoofdrol. Dat zou 300 miljoen euro compensaties ontvangen. Hasselt is de thuisstad van N-VA defensieminister Steven Van de Put. Hij wordt er vanaf 1 januari 2019 ook burgemeester

François le Hodey lanceert een overnamevoorstel op de Waalse groep van regionale kranten Vers L’Avenir. Le Hodey is de uitgever van de kranten La Libre Belgique en La Dernière Heure. Vers L’Avenir is nu nog in handen van de veelgeplaagde Waalse intercommunale Nethys. Die kondigde het ontslag aan van om en bij één kwart van de 250 personeelseden van L’Avenir. Le Hodey belooft die ontslagen terug te draaien wanneer hij slaagt in zijn overname. Dat is voor de Waalse politiek een belangrijk gegeven. Diezelfde politiek blokkeerde in 2014 al een fusie van IPM met Vers L’Avenir. Toen zou Nethys, gedomineerd door de socialistische PS, in het kapitaal van IPM stappen. En dat kon niet voor de politieke wereld. Voor le Hodey is het een nachtmerrie dat L’Avenir zou eindigen in handen van zijn concurrent Rossel van de familie Hurbain, uitgever van Le Soir.

Maandag 29 november 2018

De Italiaanse economie valt stil, het laatste kwartaal is er een groei opgetekend van 0 %,  de rente op Italiaanse schulden kent een spread van 300 punten of 3 % tegenover de Duitse rente

Kanselier Merkel houdt het bekeken als voorzitter van de CDU na de zware nederlaag in de deelstaat Hessen, misschien komen er in Duitsland vervroegde verkiezingen.  

Unilever : Volgens Ulli Gritzuhn - hoofd van voedingsreus Unilever in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland - kan het conflict met het Duitse supermarktketen Kaufland nog zeker tot volgend jaar duren. Kaufland haalde in september 480 Unilever-artikelen uit de rekken nadat Unilever de inkoopprijzen voor zijn producten ‘drastisch' had verhoogd. Volgens Gritzuhn gebruikt de keten de boycot als drukmiddel.

Dinsdag 31 Oktober 2019

De Franse bank BNP Paribas publiceert sterke resultaten voor het derde kwartaal. De nettowinst klokte af op 2,1 miljoen EUR en wist de consensus ruimschoots te kloppen met 5% (2 miljoen EUR). Het was vooral de internationale divisie die het goed deed

De oliereus BP rapporteerde voor het derde kwartaal sterke cijfers. De aangepaste nettowinst bedroeg 3,84 miljard USD, en wist hiermee de consensusverwachting met zo’n 38% te overtreffen.

UCB : Het Belgische farmabedrijf wist over de eerste drie kwartalen van dit jaar een omzet van 3,44 miljard EUR te realiseren, 3% meer dan dezelfde periode vorig jaar. Het management bevestigt de doelstellingen voor 2018.

Witte rook bij Aviapartner. Na marathononderhandelingen die duurden tot iets voor 5 uur bereikten vakbonden en directie een voorakkoord dat een einde moet maken aan de staking bij de bagage-afhandelaar op Brussels Airport.   Ik vraag me af hoelang zal het akkoord standhouden, want de financiële toestand van Avia Partner is gewoon dramatisch, tenzij AVIA partner nieuwe duurdere voorwaarden kan afsluiten met de luchtvaartmaatschappijen.  

Woensdag 31 Oktober 2018

De telecom- en mediagroep Telenet maakte vandaag bekend dat ze haar winstprognose verhoogt. Toch krijgt het bedrijf een pandoering op de beurs van Brussel. Beleggers tonen hun onvrede over het stokken van de klantengroei, het aandeel verliest 6%

Recticel heeft er een zwak derde kwartaal opzitten. De volumes in het segment “comfortschuim & bedden” daalde, nadat ook het eerste halfjaar zwak was. In de autosector verminderen de productievolumes tijdelijk omwille van de handelsspanningen en de nieuwe WLTP-normen, maar de isolatievolumes stegen dankzij onder meer dalende grondstofkosten (MDI). De winstdoelstelling voor 2018 werd impliciet verlaagd, want Recticel rekent niet langer op winstgroei. Wel zal de recurrente bedrijfskasstroom (REBITDA) stabiel blijven ten opzichte van 2017.

Basic-Fit bleef in het derde kwartaal “in shape”: het zag de omzet met 22% stijgen op jaarbasis, terwijl het aantal leden 21% steeg tot 1,78 miljoen en het aantal clubs met 65 tot 586. In het vierde kwartaal zouden daar nog eens 35 nieuwe clubs en 80.000 extra leden bij moeten komen. Opnieuw een kwartaal met groei, in lijn met zoveel voorgaande kwartalen

De brandstofprijzen zijn sinds 1 jaar al met 40% gestegen

In oktober was leven in de eurozone 2,2 procent duurder dan in oktober vorig jaar. Dat is de snelste stijging van de levensduurte sinds december 2012, en is deze keer vooral te wijten aan hogere energieprijzen. Vorige maand lag de inflatie voor het monetaire blok op 2,1 procent, aldus Eurostat

Het Nederlandse Travelbird is bankroet

Donderdag 1 november 2018

De schikking van 775 miljoen euro die ING moest betalen voor zijn lakse houding bij witwaspraktijken is net zo groot als de kwartaalwinst. De onderliggende cijfers zijn echter veel beter dan verwacht.

Telenet kan zich herpakken, en kan het verlies van gisteren gedeeltelijk recupereren.

De Apothekersbond slaat alarm, 400 medicijnen zijn in Belgie niet leverbaar, nochtans worden bepaalde medicijnen hier in België geproduceerd, maar farmabedrijven voeren ze liever uit , omdat ze elders een duurdere prijs krijgen.  Vrij vervoer van goederen moet gerespecteerd worden klinkt het.    Stroomboten, tekort aan bepaalde geneesmiddelen, het gaat vlug bergaf met ons landje.

Investeerder Paul Thiers, ex-Unilin, neemt de leiding in de bouw van twee residentiële appartementsblokken in Waregem. Het project is gesitueerd nabij het Regenboog voetbalstadion en luistert naar de naam”Waterfront”. De nieuwbouwprojecten tellen 13 bouwlagen, goed voor een hoogte van 45 meter. De speciale architectuur wordt veruiterlijkt via de opvallende Y-structuur van de gebouwen met gevels in natuursteen en kartelvormige terrassen. De bouw van de twee iconische woontorens gaat in het voorjaar van 2019 van start om in 2022 opgeleverd te worden.

Blijkbaar vinden de referentie-aandeelhouders van ABINBEV de koersval te overdreven, zij maken van de gelegenheid gebruik om grote volumes bij te kopen. ( zie : transacties bedrijfleiders)

Spotify heeft 87 miljoen maandabonnees, 3 miljoen meer tegenover eind juni.

Volkswagen krijgt een eerste Duitse groepsvordering aan zijn been, naar aanleiding van het dieselgate schandaal. Eerder werden al groepsvorderingen ingediend door Zwitsers en Australiërs

Vrijdag 2 november 2018

De Europese beurzen starten met sterke winsten, de vraag is of dit duurzaam zal zijn, het heeft alles te maken met een tweet van Trump, die aankondigt dat er handelsakkoord met China in de maak is, in aanloop van de congresverkiezingen lijkt me dat toch heel merkwaardig.   Trump heeft geen baat bij dalende beurzen.

De baas van Avia-partner Laurent levaux haalt in de tijd zwaar uit naar de PVDA, zonder hun naam te noemen.

 'Ik stel me vragen bij de opstelling van één vakbond die wilde stakingen lijkt te promoten. Welke? Die deductie laat ik u zelf maken. Ik stel hetzelfde vast bij de Waalse bedrijven waar ik bestuurder ben, Hamon en FN. Of neem Techspace Aero, waar drie dagen zonder reden is gestaakt. Ik ben voor het stakingsrecht, maar tegen politieke stakingen, waar één partij in opmars zich op profileert. De luchthaven is een favoriet doelwit omdat ze een grote visibiliteit oplevert in de media. Daarnaast zijn de potentiële gevolgen kleiner dan bij een bedrijf, omdat je een luchthaven niet kunt delokaliseren. Er is ook amper een risico op jobverlies, met jaarlijks een passagiersgroei van ongeveer 4 procent.'

BIO Laurent Levaux

De 62-jarige ingenieur is ex-CEO en nu voorzitter van Aviapartner Group, actief met 7.500 mensen op 38 luchthavens. Hij is bestuurder bij het telecombedrijf Proximus, de koeltorenbouwer Hamon en Interparking. Eerder was hij ook bestuurder bij de kledingketen Celio, Bpost en het beeldserverbedrijf EVS.

Levaux was de coarchitect van een deal die politiek stof liet opwaaien. Hij nam als CEO van de NMBS-dochter ABX het bedrijf samen met het investeringsfonds 3i voor een prikje over, om het later voor 750 miljoen door te verkopen. Het verlieslatende deel van ABX zadelde de overheid met een miljardenschuld op.

Levaux bezet als voorzitter van het Waalse overheidsvehikel Sogepa een sleutelpost in het zuiden van het land.

Een beetje lezing :

Kan het Europese model de 21ste eeuw overleven?

Na de verkiezing van Jair Bolsonaro in Brazilië en de aankondiging van het vertrek van Angela Merkel uit de Duitse politiek komt de wereld in een nieuwe fase terecht.

Nadat haar partij CDU bij verkiezingen in de deelstaat Hesse een flink pak rammel kreeg, kondigde Angela Merkel maandag aan dat ze in december het voorzitterschap van de CDU opgeeft. Ook meldde ze dat ze bij de beëindiging van haar mandaat in 2021 geen vijfde opeenvolgende keer kandidaat zal zijn voor het kanselierschap. “Ik ben niet als kanselier geboren en dat ben ik nooit vergeten,” zei Merkel. De in Oost-Duitsland geboren politica zal uiteindelijk 18 jaar lang haar partij hebben geleid en - indien ze het haalt - 16 jaar lang kanselier zijn geweest.

De prijs van 'immigratie zonder integratie'

Hoe men het ook draait of keert, Duitsland is een erg welvarend en rijk land en de vrouw die nooit een meerderheid binnen eigen rangen vond om in 2015 de grenzen te openen en sinds dan meer dan 1 miljoen vluchtelingen liet opnemen, betaalt nu de prijs voor het welkomstbeleid van 'immigratie zonder integratie', die het ganse continent in het defensief heeft geduwd.

Vertrek Merkel heeft grote gevolgen voor Europa

Maar het nakende vertrek van Merkel betekent veel meer dan een machtsovergave. Niet enkel kwam haar CDU erg verzwakt uit de laatste federale verkiezingen eind vorig jaar en uit de deelstaatverkiezingen in Beieren en Hesse, ook voor de Europese Unie dreigt het vertrek van Merkel - een van de laatste overblijvende sterkhouders tegen het populisme dat zowat overal ter wereld furore maakt - grote gevolgen te hebbenIn augustus vorig jaar en tegen elke Duitse traditie sprak Merkel nog haar steun uit voor de ambitieuze hervormingsplannen van de Franse president Macron om één minister van Financiën voor heel de eurozone aan te duiden. Een maand later werd ze ook daarvoor bij de Duitse parlementsverkiezingen afgestraft.

Op het einde blijft enkel Macron nog over

Nu Merkel zelf heeft toegegeven dat de verkiezingsuitslagen het "bittere resultaat" zijn van een slecht functionerende coalitie en dat "de geloofwaardigheid van de regeringscoalitie is aangetast," kan in Brussel enkel worden gevreesd voor de verdere afbrokkeling van de pro-Europese strekking binnen de EU.

De hervorming van de Europese constructie komt nu op de schouders van - de in eigen land fel verzwakte - Emmanuel Macron te liggen. Die moet niet enkel trachten een ‘no-deal Brexit' te vermijden, hij moet ook de Italiaanse anti-establishmentregering Conte in toom houden en kan voor zowat al zijn ideeën op felle tegenstand rekenen van de Oost-Europese lidstaten, aangevoerd door Viktor Orban. Verder zijn er de economische sancties tegen Rusland en de immer fragiele relaties tussen de Balkanlanden.

De staat van de wereld

Nu het tijdperk Merkel op haar einde loopt, blijft het Westen dus zonder leider achter. Donald Trump heeft al troonsafstand gedaan, het Verenigd Koninkrijk heeft andere prioriteiten en Macron lijkt te zwak. Kan het westerse model desondanks overleven? Oordeel zelf...

1. Brazilië

Er is niet enkel Europa. Zondag koos Brazilië - met 207 miljoen inwoners de op drie na grootste democratie ter wereld - de uiterst-rechtse Jaïr Bolsonaro tot president. Velen noemen hem de 'Trump van de Tropen'. Maar tot nader order is hij dat niet: hij is veel erger. Zijn tegenstanders kunnen volgens hem kiezen tussen ballingschap en de gevangenis. Iets wat men Trump nog niet heeft horen zeggen.

In Niterói, een voorstad van Rio de Janeiro, trok het leger na de aankondiging van de overwinning van Bolsonaro de straten op, waar het door de massa werd toegejuicht. Ook de Braziliaanse beurs schoot maandagochtend 3% hoger.

De enige hoop die gematigde Brazilianen nog rest is dat de soep niet zo heet wordt gegeten als ze wordt geserveerd en dat hij zijn discours enigszins matigt. En dat hij er net als Lula da Silva - die van extreem-linkse signatuur was -  in slaagt om miljoenen Brazilianen uit de armoede te halen. Dat deze laatste ondertussen in de gevangenis zit voor corruptie verandert daar niets aan.

2. De Verenigde Staten

In de Verenigde Staten - een land waar 1 miljoen meer vacatures dan werklozen zijn en recent een van de grootste belastingverlagingen uit de geschiedenis werd doorgevoerd - tweet de president na de slachtpartij van vrijdag in een synagoge en de bombrieven die aan verschillende politici uit de Democratische Partij en een aantal andere prominenten werden gestuurd ‘dat de woede die bij het volk leeft wordt veroorzaakt door de media, “de ware vijand van het volk”. Du jamais vu, want op deze manier legt hij de schuld expliciet bij de journalisten en worden deze laatsten legitieme doelwitten van potentieel geweld.

3. China

Dan is er China, dat het democratische westerse model verwerpt en waar de macht over 1,4 miljard mensen bij één man is geconcentreerd. Maar... dat land haalt elke dag 37.000 uit de armoede en produceert 2 nieuwe miljardairs per week. Een land ook dat een dystopische toekomst tegemoet gaat, waarvan nu al een glimp kan worden opgevangen in de aankondiging die in de sneltrein tussen Shangai en Beijing wordt voorgelezen (zie tweet hiernaast van James O’Malley).

4. Quo vadis Europa?

Europa lijkt dus het allerlaatste bastion van de democratie en het multilateralisme. Een bastion dat de voorbije decennia door een relatief zwakke economische groei wordt gekenmerkt en waar nu ook de politiek wankelt. Omdat ook Merkel [bijna] tot de geschiedenis behoort, rijst de vraag of het Europese model de winnende formule van de 21ste eeuw kan worden? Niet zeker, lijkt het.

Globalisering bracht ongelijkheid, brengt deglobalisering oorlog?

Na de aanslagen van 11 september 2001 werd opgeroepen tot een nieuw wereldhandelsakkoord – om de brokken van de wereld te lijmen — maar een nieuw wereldhandelsakkoord kwam er nooit meer. Het sterk toegenomen aantal leden van de WTO – intussen 164 landen – geraakte het nooit meer eens over een verdere vrijmaking van de handel, temeer omdat de ontwikkelingslanden nu een grotere inbreng hadden dan in vroegere tijden toen Japan, de VS, de EU en Canada de organisatie domineerden.

Vanaf de eerste jaren van deze eeuw dook geregeld de bedenking op dat een globalisering die het aantal werknemers — dus het aanbod van arbeid in het kapitalisme — verdrievoudigd had, zou drukken op de prijs van arbeid, dus de lonen. Bovendien was kapitaal mobieler dan arbeid, en kon het makkelijk dreigen met verplaatsing naar plaatsen met minder belastingen, arbeidsregels en milieuregels.

Arbeid was veel minder mobiel, omdat migratie onder controle werd gehouden. Dat structurele machtsonevenwicht tussen arbeid en kapitaal in het tijdperk van de globalisering zou weldra in zowat alle landen af te lezen zijn aan het deel van nationaal inkomen dat naar arbeid en naar kapitaal zou gaan.Globalisering zou in nogal wat rijke landen leiden tot stagnatie van de lonen en banenverlies voor een belangrijk deel van de middenklasse. Een verschijnsel dat weergegeven werd door de zogenaamde olifant van Branko Milanovic (zie figuur) in zijn boek Global Inequality (2016) waarbij de middenklasse in de rijke landen – wiens inkomen stagneerde – als de verliezers van de globalisering naar voor kwamen. Voeg daarbij de migratie naar de rijke landen en je kreeg in het Noorden een mengsel waar nationalistische politici met enig succes zouden kunnen gaan werven tegen globalisering.

Globalisering zou in nogal wat rijke landen leiden tot stagnatie van de lonen en banenverlies voor een belangrijk deel van de middenklasse

Wat de UNCTAD (de VN-conferentie over Handel en Ontwikkeling) er in zijn jongste Trade and Development Rapport nog aan toevoegt, is dat ook in veel ontwikkelingslanden de ongelijkheid is toegenomen, en dat veel ontwikkelingslanden er niet in geslaagd zijn zich fundamenteel een sterkere positie te verwerven in de wereldeconomie. ‘De ontwikkelingslanden hebben lang geklaagd dat ongebreidelde vrijhandel hen pijn zou doen,’ zegt Richard Kozul-Wright, directeur van de afdeling globalisering en ontwikkelingsstrategieën bij de UNCTAD. ‘Nu zie je dat sommige rijke landen hetzelfde zeggen.’ 

Link

Lees hier de opmerkelijkste cijfers uit het Trade and Development Rapport

Maar laat het ons meer in detail gaan onderzoeken. Wat heeft de globalisering dan echt betekend voor mensen en landen?

1. Globalisering bleek voor de westerse middenklasse een bittere pil

Eén ding is zeker. Het is geen toeval dat, net in de VS, een leider verkozen werd die zich zo duidelijk afzet tegen globalisering. De VS zijn wellicht het land met de duidelijkste verliezers en winnaars van de globalisering. ‘Het deel van het nationaal inkomen dat naar de 0,1 procent rijksten gaat, is verdrievoudigd van 3,3 procent in 1950 naar 10,3 procent in 2014. Het rijkste één procent zag zijn aandeel stijgen van 10,4 naar 21,2 procent,’ zo berekenden econoom Thomas Piketty en zijn collega’s. Daar tegenover staat dat de reële lonen van veel werknemers in de VS amper zijn gestegen sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw.

Het is geen toeval dat net in de VS, een leider verkozen werd die zich zo duidelijk afzet tegen globalisering. Het is wellicht het land met de duidelijkste verliezers en winnaars van de globalisering

De ongelijkheid nam meer toe in de VS dan elders omdat Amerika de markt altijd meer heeft laten spelen. Toen desindustrialisering dreigde na het aantreden van president Reagan liet zijn regering dat – veel meer dan in Europa en Japan – gewoon gebeuren. Meer zelfs, het beleid in de VS versterkte de ongelijkheid nog, verklaart econoom Paul De Grauwe, professor aan de London School of Economics: ‘Globalisering zorgt voor meer groei van de economie, maar dat grotere inkomen wordt niet onder iedereen verdeeld. Als de overheid dat niet herverdeelt, blijven sommigen verarmd achter. In de VS gebeurde zelfs het omgekeerde: belastinghervormingen hebben de rijken nog veel rijker gemaakt’.

In 2016 schreef de Amerikaanse politicoloog Larry Bartels in zijn klassieker Unequal Democracy dat ‘technologische verandering en globalisering niet tot de schrijnende ongelijkheid in economische kansen moet leiden die we in de VS zagen de voorbije decennia. Regeringsbeleid kan ervoor zorgen dat de voordelen beter worden verdeeld. […] De VS hebben gewoon veel minder gedaan om de ongelijkheid van de marktinkomens te verzachten.’ In dat boek maakt Bartels duidelijk dat het systematisch de Republikeinse presidenten waren die, middels de belastinghervormingen, de rijken rijker maakten. Trump is overigens wat dat betreft geen uitzondering.

‘De vijf procent rijkste Amerikanen waren in 2013 rijker dan in 2003. Het mediaan huishouden zag zijn vermogen in diezelfde periode met liefst 36 procent krimpen, zelfs twintig procent lager dan in 1984’

In 2008 vergrootte de financiële crisis de ongelijkheid in de VS nog massaal. De top één procent nam 95 procent van alle inkomensgroei tussen 2009 en 2012 voor zijn rekening. ‘Maar het meest schokkende effect van de crisis werd veel minder besproken: de massieve ineenstorting van het vermogen van de gewone Amerikanen’, onderstreept Bartels. ‘De vijf procent rijkste Amerikanen waren in 2013 rijker dan in 2003. Het mediaan huishouden zag zijn vermogen in diezelfde periode met liefst 36 procent krimpen. Hun vermogen lag zelfs twintig procent lager dan in 1984. Het armste kwart van de bevolking zag zijn vermogen halveren door de crisis.’

De verklaring is dat de overheid niet echt geprobeerde de uitzettingen uit woningen te voorkomen terwijl ze de banken wel redde. Met haar monetair beleid vuurde ze massaal de beurskoersen aan terwijl het vermogen van de rijkste mensen vooral uit aandelen bestaat. Het is dat banenverlies en de stagnatie van inkomens en vermogen van een deel van de Amerikaanse middenklasse die Trump aan de macht heeft gebracht met een mandaat om banen terug te brengen door de globalisering te veranderen.

China werd wél beter van de globalisering. En dat wringt

Een tweede reden waarom de VS zich tegenwoordig afzetten tegen de globalisering is de opkomst van China. De vaststelling is dat de Aziatische reus erin slaagde om veel beter te worden van de globalisering. De Chinese economie is dramatisch gegroeid, veel meer dan die van de VS en de EU, en sinds het aantreden van Xi gedraagt het land zich politiek ook meer en meer als een grootmacht, vooral in Azië en de Stille Oceaan. De VS hebben het daar kennelijk moeilijk mee. De regering Trump trekt uit de gang van zaken de conclusie dat de globalisering dus geen goeie zaak voor hen kan zijn. Vooral het handelstekort met China wordt gezien als een symbool van de onaanvaardbaarheid van deze globalisering.

De EU en de globalisering

In de EU heeft de kritiek op de globalisering nog niet de bestuurlijke elites bereikt. Eén reden is dat belastingen en sociale bescherming in de lidstaten veel meer inkomens herverdelen dan in de VS. De EU heeft bovendien een handelsoverschot met de rest van de wereld dat vooral te danken is aan de Duitse en Nederlandse overschotten.

België wist de welvaartsstaat de inkomensongelijkheid binnen de perken te houden. Sterke vakbonden zorgden ervoor dat belangen van de middenklasse beschermd bleven, dankzij hoge minimumlonen, de indexatie van de lonen en sterke CAO’s

België hoort zeker bij de groep landen waar de welvaartsstaat de inkomensongelijkheid binnen de perken wist te houden. De sterke vakbonden zorgden ervoor dat de belangen van de middenklasse beschermd bleven dankzij hoge minimumlonen, de indexatie van de lonen en sterke CAO’s die in ons land kracht van wet hebben.

Dat belet niet dat zelfs in 2007 in België al verliezers van de globalisering bestonden. Zo toonde ik destijds in het boek ‘De stille dood van het neoliberalisme’ aan dat een deel van de bevolking na aftrek van hun woonkosten minder verdienden dan in 1984. Toen ik de eminente sociaaldemocratische politicus Frank Vandenbrouckedaarmee confronteerden, ontkende hij dat niet, maar weigerde hij afstand te nemen van globalisering: ‘Voor je het weet, beland je in een xenofoob discours.’ Vraag is natuurlijk wat er gebeurt als sociaaldemocraten de gevolgen van globalisering niet kritisch bejegenen: openen ze dan niet de deur voor xenofobe partijen?

Het monetair beleid zorgde in de EU, net als in de VS,