Verdwenen erfgoed

Het pachthof Van Bruystegemxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

en

het café ‘A la vue du moulin’

Als je vroeger van Overijse kwam, reed je aan het kasteel voorbij en het eerste gebouw aan de linker zijde was het pachthof Van Bruystegem met het café ‘A la vue du moulin’.  In de jaren ’90 werd het stukje erfgoed met de grond gelijk gemaakt en vervangen door een modern gebouw.

Het hoofdgebouw dat deel uitmaakt van een pand bestond reeds in de jaren 1860 toen de Popp-kaarten getekend werden. 

Het was Wannes (Joannes Franciscus Van Bruystegem) (1831-1908), getrouwd met Joanna Maria Decafmeier (1833-) die de “hoeve-estaminet – een combinatie van kroeg en boerderij – kocht. 

De staminee droeg de aangepaste naam ‘A la vue du moulin’: het gebouw stond juist rechtover de watermolen van Huldenberg.  Het adres was Kasteelstraat 15; later werd de straat omgedoopt in de Peuthystraat.  In de volksmond was dit ‘De Chasse’, het verzamelpunt van jagers vooraleer ze op jacht gingen.

Wannes droeg als bijnaam ‘de fijnen tien’ en dat staat voor een fijne vakman.  Zijn kinderen en kleinkinderen hebben de bijnaam ‘…van den tien’ geërfd.

Naast de hoeve-activiteiten en het uitbaten van de kroeg begon hij een handel in kolen die hij met paard en kar ging afhalen aan het station van Terhulpen.

Zijn zoon Désiré van den Tien (Joannes Desiderius Van Bruystegem) (1876-1957) getrouwd met Joanna Maria Mathilde Philips (1878-1931) bleef er met zijn drie kinderen –Louiza (1913-2003), Marguerite ((1914-1980) en Maurice Jozef Octave (1916-1983) wonen.

En Octaaf van den Tien (Octave Van Bruystegem) die getrouwd was met Sarah De Koning uit Bertem heeft er ook gewoond; zij stond bekend als een fijne naaister van lingerie. Zij hielt altijd een citroen bij de hand om de huid van haar vingers zacht te houden.  Inmiddels had hij met zijn familie het naburige huis van Pee Stoöel (De Mesmaeker) betrokken. 

Laten we overgaan tot de beschrijving van het pand.

Men kwam op de binnenkoer via het hek op de hoek van het gebouw.  Daar vond men de stallen voor de veulens, de twee paarden en zes koeien.  Een ‘voederij’ gaf wel de mogelijkheid om door een raam de nodige voeding voor de dieren aan te brengen.  Daarnaast stond de schuur die via een grote poort kon betreden worden.

Oktaaf van den Tien voor ‘de voederij en de schuurpoort.  Op het hooi, Paul van Oktaaf van den Tien (Paul Van Bruystegem) en Marie-Claire Van Bruystegem.
 (foto archief P. Van Bruystegem)

Als we de binnenkoer betraden stond links de bakkerij en de schrijnwerkerij.  Achteraan was er een bakoven die toeliet 12 broden te bakken.  Voor het gebouw was er de ‘borre’ die uitmondde in een drinkbak en die continu liep.  Dit water liep door tot op het gemeenteplein aan de ‘Pomp’.  Naast de bakkerij stonden het karhuis, een kippenhok en de varkenskoten.

De binnenkoer van het pachthof.  Octaaf van den Tien staat op de kar die getrokken wordt door twee paarden : Pitoe, de grijze merrie, en Duk, de bruine gesneden hengst.  Rechts, de achterkant van de paardenstal.  Achteraan, het hoge dak van de schuur van Maria va Lorens met aan de rechterkant de schuur van Pee Stoöel en aan de linkerkant het karhuis. Helemaal achteraan ontwaren we de toren van de kerk.

Schilderij van A. Van de Putte.

We komen terug naar de straatkant.  Naast de schuur stond het café.

De cafédeur was geflankeerd door twee ramen.  Achteraan vonden we de leefruimte en de melkveranda.  Deze ruimte gaf toegang tot een ruime kelder waarin de melk en de boter niet alleen verwerkt maar ook bewaard werden.  In deze kelder werd ook het bier dat in het café geschonken werd, bewaard.  Boven de kelder was er een slaapkamer.  Links vonden we de ‘notariskamer’, een ruimte die als bureau maar ook als slaapkamer gediend heeft.

Voor het café ‘A la vue du moulin’.(foto archief P. Van Bruystegem)

Van links naar rechts. 

Staande : Anjke Noure (Henri Clement), Henri Fluyt, Maurits va Susse Mus (Maurice De Keyser, Torre Philips (Victor Philips), Sjorj va Wannes Kuul (Georges Verdoodt),  Marcel va Klei of Rettel (Marcel Vanderlinden), Sjaak va Main va Janes (Jacques Fluyt), De Rosse va Tist Schoöen (Charel Vandendael), Sjuul va Frans va Teere (Jules Cahy), Oktaaf van den Tien (Octave Van Bruystegem)

Het café dat gehouden werd door de twee dochters van Désiré van de Tien (Louisa en Margrietke) heeft in 1957 zijn deuren gesloten. 

Tekst: Jean-Pierre Van Binnebeek

Bron:  De familie Van Bruystegem.- Paul Van Bruystegem

Dank aan Paul Van Bruystegem en  Marcel Vanderlinden voor de verschafte info.