ZESDAGMAALSTRAAT

GEMEENTE: Sint-Agatha-Rode

LIGGING: verbinding tussen Leuvense baan en oude Waversebaan

LENGTE: 672 m

Straat die begint aan de Leuvensebaan, daar waar het kapelletje staat en die loopt tot aan het kruispunt waar de Oude Waversebaan, de Radarweg en ’t Veldeke samenkomen.

Bij het lezen van de naam:ZES DAGMAAL (straat), zijn we geneigd om onmiddellijk aan een dagmaal, de plat du jour te denken.

Maal komt inderdaad ook voor in  maaltijd. Het  heeft  echter niets te maken met eten maar wel  met een steeds weerkerende gebeurtenis.

Het woord dat wij het beste kennen is : ETMAAL.

Etmaal is een tijdperk van 24u. bevattende : ochtend, middag, avond, nacht.

Onze maal uit de straatnaam heeft inderdaad iets te maken met  een tijdspanne, een steeds weerkerende gebeurtenis van ploegen en oogsten

Onze streken waren reeds toen aan de landbouw gebonden en het is normaal dat zij, er bestond nog geen decimaal stelsel ( ingevoerd rond 1820) zich bedienden  van een systeem om de oppervlakte van bewerkte grond in een zeer concrete maat uit te drukken. Wat kon daarvoor beter dienen dan de dag. Het betrof dus de oppervlakte die men kon bewerken op een dag.

Eerst even iets over onze huidige oppervlaktematen.

De Fransen voerden in  1793 de are in en dit ter vervanging van de oude landmaten. Het is een neologisme want het komt van het Latijn are wat “vlakte, ruimte” betekent. Later komt dan daaruit het woordje “ aire denk aan “aire de repos) het is dus een plaats , een ruimte.

Op school hebben we dikwijls genoeg gezwoegd en gezweet om van de ene maat naar de andere te gaan. Het was “moeilijk” omdat men ons niet diets gemaakt had hoe het systeem in elkaar zat en wat de basismaat is. Al had men ons met handen en voeten en zelfs met de nodige kletsen uitgelegd dat het telkens 100 maal groter of kleiner was. Maar waarom, was ons toch niet duidelijk.

Bij de oppervlaktematen is nl. de are de basis. Wanneer we dat weten dan is de rest niet moeilijk.

In ca en ha vinden we steeds are terug. Dus zijn deze twee maten daarop gesteund.

De maat kleiner ca is 1/100 van de are want centi betekent niets meer of minder 1/100. Dus ca is 1/100 van de are of de are is 100 ca.

De ha die de maat groter dan  is de a , is op de zelfde manier opgebouwd.

Hecto betekent 100x groter. Dus is de ha 100x groter dan de a.

Gaan we nu van ca naar ha dan krijgen we 100x100 of 10000 maal groter. Een ha is dus 10000ca of 10000m².Als maatstaf neem je hiervoor een voetbalveld.

 m² duidt op 100 en m³ duidt op 1000

Daar de grond niet overal even gemakkelijk te bewerken is (denk maar aan zand, leem, klei) was er zeker een verschil in hetgeen men op een dag gedaan kon krijgen.

De kleinste maat die men gebruikte was de vierkante roede zijnde 14m².( roede werd ook als lengtemaat gebruikt, maar dat valt hier buiten ons bestek)

Voor een groter stuk land gebruikte men dagmaal :zijnde 100 vierkante roede. Dus 1400m²

Bij nog grotere oppervlakte gebruikte men bunder( afkomstig van het Latijn : bonnarium : grens) zijnde 400 vierkante roeden.Dus 5600m² of 56a.

De grootste maat die men gebruikte was de morgen die van 0,8 tot 1 ha bedroeg.  Het was oppervlakte die men in één morgen kon ploegen of hooien.  Dat was wel werken hoor want er waren toen niet de machines van nu en het was dus handwerk.

Zoals we daarstraks al zegden  verschilde de afmeting van de oppervlakten van streek tot streek. Daardoor kon een roede in Vlaanderen gaan van 8,9m² tot 36m²

Voor het Leuvense was een roede 27,3041ca; 30,3640ca; of 32,4941ca al gelang het aantal vierkante voeten die men gebruikte. Voet was een lengtemaat van 28,55cm en men had verschillende vierkanten voeten:18 1/3;  19 1/3;  20 voet en daardoor komt men op die verschillende oppervlakten.

Terug naar onze straat:Zesdagmaalstraat.

Rekening houdend met wat we hiervoor geschreven hebben en ons met de tussenmaat van Leuven tevreden te stellen  komen we tot een oppervlakte van 6x (100x 30,3640ca) of 18218,4ca wat ons 1,82184ha geeft.

Sommige streken spreken van dagwand.

Wand is een vorm van wenden: wat in één dag gekeerd of geploegd kan worden.

Wanneer de dag dan om was zal de boer zeker zijn karig maal verdiend hebben.

norbert mosselmans

VERGADEREN

(Opgelet: deze tekst werd in 1981 geschreven; wat hier volgt is een ongewijzigde weergave.)  

Wist u dat de grote Ruusbroec begonnen is als onderpastoor? Gewone kapelaan op Sint-Goedele in Brussel. Simple vicaire ! En pas véél later opgeklommen tot meester in de mystiek.

U hoeft dus nooit te wanhopen, beste lezer, het kan soms aardig evolueren in 't leven.  Een schitterende levensloop kan ook u nog wachten.  Er zijn genoeg voorbeelden : van boerenzoon tot paus, van shoe-shine-boy tot mister president, van korporaal tot maarschalk, en hier weer: van Brussels kapelaan tot Vlaanderens grootste mysticus.  En voor u, dames, wie weet : van leek tot lector I (Ja, echt jammer, hoger kan u als vrouw niet geraken in het kerkelijk ambt. Aan mij zal het niet liggen, want in onze parochie is het zwakke geslacht al opgeklommen tot de duizelingwekkende hoogte van het akolitaat, en mogen ze zelfs bellen onder de H. Mis ! Maar zeg het a.u.b. niet voort).

Terug ter zake.

Weet u hoe oud Ruusbroec was toen hij van Brussel naar de kluis in 't Zoniënwoud overwaaide ? Vijftig jaar ! Een mooie leeftijd om nog iets gloednieuw te beginnen, vindt u niet ?

Hij heeft het nog 38 jaar uitgehouden.

En waarom die ommezwaai ? Waarom van Brussel naar Groenendaal ? Ha, zie beste lezer, nu komen wij bij de kern van de zaak. Daarover gaat het hier juist. Waarom verlaat iemand de drukte van de stadspastoraal om zich terug te trekken in het woud ? Wat drijft zo'n mens ?

Dienaangaande bestaan verschillende veronderstellingen, maar échte klaarheid is er niet.  De specialisten van het Internationaal Ruusbroec-colloquium dat deze maand te Leuven gehouden wordt, kunnen er hun hoofd over breken. Ik, als buitenstaander, neem al genoegen met het veelbetekenend zinnetje dat broeder Gerardus - een tijdgenoot van heer Jan van Ruusbroec - onachtzaam tussen de plooien van zijn verhaal laat vallen, namelijk : “her Jan hadde alle vergaderingen liver  ledich gheweest..

Zegt dat niet alles ?

U begrijpt het, beste lezer, Ruusbroec was 't vergaderen beu.  Hij wilde zich met iets anders onledig houden.  Hij was die samenkomsten moe.  Hij wilde weg.

Wie zou op zijn vijftigste de vergaderingen niet beu zijn ?

Wie zou zijn druk huis niet willen ruilen voor een stille kluis ?

Van de actie naar de contemplatie, van de stad naar het land, van de vergaderingen naar de visioenen, van de besprekingen naar de bespiegelingen en beschouwingen...

Ik ben nog geen vijftig, maar ik begin er al aardig aan te denken.  Hoe langer hoe meer kan ik iets van Ruusbroecs ommezwaai begrijpen.  En bovendien moet je weten dat die vergaderingen in de middeleeuwen eigenlijk één grote ellende waren.  Toen beschikte ze nl. nog niet over vergadertechnieken.  De wetenschap stond zo ver niet.  Stel je voor : geen moderator, geen agenda, geen ordelijk verloop, altijd maar: varia, varia... Alles door elkaar. Iemand die kon schrijven krabbelde een verslag in een wasbordje, maar de anderen konden dan weer niet lezen, en zo bleef het één hopeloos gemodder, Nee, dan zijn onze vergaderingen een feest van efficiëntie.

Alle gekheid op een stokje, beste lezer, maar over zin en onzin van vergaderen valt nog een hartig woordje te plaatsen. (Dat laatste wordt dan wéér een vergadering).

De priester-geleerde, prof.  Frits Van der Meer, zei daarover aan Joos Florquin in ten huize van, iets in deze zin “Vergaderingen ? Ga ik nooit naartoe ! Er zijn daar twee mogelijkheden : ofwel ben je de baas en beslis je en dan kun je het af in een paar minuten - ofwel zit je erbij voor spek en bonen en dan is het puur tijdverlies.  Daarbij is op te merken dat diegenen die op een vergadering aldoor het woord nemen, gewoonlij.k niets te zeggen hebben.  Kortom, ik heb geen geduld voor zo lets en blijf er dan ook weg. Ik neem het verwijt dat ik egoïstisch ben er graag op de koop toe bij.”

Een mening als een andere, uitgesproken door een encyclopedische geest die zijn tijd en talent inderdaad zinvoller kan gebruiken.

Ik, voor mij - als veldwerker - vind vergaderen een noodzakelijk kwaad.  Een vervelende zaak meestal, maar nodig.

Soms zelfs nuttig.  Eén enkele keer ook plezierig... En dus doe ik nog wat verder.  U ook ?

Jaak Bertmans

Blog over Huldenberg in Top 100 van de blogs in Vlaanderen.

Deze blog staat vandaag op de 97ste plaats in de populariteitsmeter van alle blogs in Vlaanderen.
Dit is een mooi resultaat als men weet dat de opstart ervan minder dan één jaar geleden gebeurde.



De weblog over Huldenberg werd op 19 april 2007 opgestart.  Hij verschaft kwaliteitsvolle informatie over de vijf deelgemeentes van Huldenberg.  De geschiedenis, de monumenten en de natuur komen aan bod.  Ook de mens wordt uitdrukkelijk in het licht gesteld.  Zo worden de bijnamen van de inwoners van vroeger en nu straat per straat, huis per huis weergegeven.   Boeiende verhalen, anekdoten ontbreken niet.

Op woensdag 9 april 2008 waren er exact 41.137 bestaande blogs in Vlaanderen.  Alle soorten onderwerpen komen aan bod.   Slechts enkele stellen zich tot doel de lokale cultuur in het licht te stellen. Van alle blogs staat www.bloggen.be/huldenberg op de 97ste plaats op de populariteitsmeter.

Van harte dank aan de tientallen Huldenbergenaars die zich ingezet hebben voor het welslagen van dit initiatief. 

De grote interesse bij de bevolking van Huldenberg toont aan dat dit kanaal nog veel groeikansen heeft.