VERTREK: HOF TER VAEREN -WOLFSHAEGEN-HOLSTHEIDE
AFSTAND: ongeveer 7km
PARKING: straten rondom Hof ter Vaeren

We stappen richting Ottenburg (V).  Na 100m draaien we aan het pompstation van Aquafin links af en volgen het smalle pad tussen de weiden.
Op onze rechterkant vloeit de Vossebeek die ontspringt in de Vossekouter. We dalen verder af naar de Laan die we oversteken.

 Samenvloeiing Laan en Vossebeek

De Vossenbeek: komt van de Vossenkouter  (kouter: veld; dus veld van de vossen; woonplaats van vossen)

De Laan: zijrivier van de Dijle. Lengte: 25km en een debiet van 1,5m³/sec. bij laag waterstand
Ontspringt in Plancenoit en vloeit door Maransart, Couture Saint-Germain, Lasne (naam van de beek) Genval (papier en balatum) Rosières (eertijds bij Overijse en Vlaams), Overijse –Tombeek, Terlanen (naam), Sint-Agatha-Rode ( bos rooien) en mondt daar in De Hoek uit in de Dijle.
Wie kent er nog Renipont? Vijvers en ontspanningsplaats (zwemmen) op de Laan.
Tussen de bisdommen Kamerijk en Luik was het een grens.
Betekenis: Keltisch en betekent: kalm, rustig (IJse: keltisch Isca= water; Voer: Fura= Germaans= de glijdende).

Op balken doen de oversteek van één van de vele bosbeken en gaan tot aan het hek. Na het hek nemen we naar links.
Na een tijdje zien we op onze linkerkant

het kasteel van FRANCHOMME.

Handelaar in stoffen (Nieuwstraat Brussel). Bouwde hier een ” kasteeltje ”.
Hier stond vroeger een watermolen. ”De Jaskesmolen”.   Men vermaalde er kiezel (witsel). Dit werd verkocht aan een porselein-fabriek.

We stappen verder tot voorbij het bos(2). We bestijgen het pad tussen de weiden. Het kan er zeer nat zijn en het water stroomt er naar beneden. Wil je met droge voeten verder gaan dan ga je rechtdoor en neemt de eerste weg aan de rechterkant. Die volg je tot de kapel (3) en daar stap je weer naar rechts en je komt na een 150 m daar waar het  “natte pad “de weg bereikt.
Van hier gaan we samen verder richting bos.

Rodebos
Rest van het grote Kolenwoud. Hallerbos, Zevenbronnen, Zoniënwoud, Stokkembos, Margijsbos, Heverleebos, Meerdaalwoud en kleine stukjes die hier en daar verloren liggen, maakten er deel van uit. (Van Halle over Waterloo tot Leuven).
Eind 19de eeuw  doet de Generale Maatschappij aan ontbossing en krijgt men scheidingen.
Romeinen vonden het Kolenwoud ondoordringbaar. Kolenwoud:  er waren kolenbranders aan de rand van het bos.
Eerste ijzersmelterijen: laagovens
Ligt tussen 40 en 80m hoogte op de waterscheiding van Dijle en Laan.
Verschillende eigenaars: Graven van Leuven. Rooiden bos (naam Rode en bouwden een bedehuis ter ere van Sint- Agatha. Ontstaan van de nederzetting rond 1000.
In 1385 door erfenissen terecht bij het geslacht Schoonvorst. In 1440 Rode bos en Onderbos.
Door huwelijk in handen van het geslacht Gavere. Geen kinderen en erfenisruzies. In 1646 een deel gekocht door Prins de Croÿ. Wordt dan herhaaldelijk verkocht, ik spaar u de namen)
In begin 18de eeuw verkocht aan d’Overschie (Neerijse) begin 1800 en het zal via allerlei kinderloze huwelijke en erfenissen naar de Bethune (Neerijse) overgaan.
In 1978 verkocht de familie Franchomme (die toen de eigenaar was) het, behalve hun kasteeltje, aan het Vlaamse Gewest.
In 1992 kwam het onder het bestuur van Aminal natuur en natuurreservaat.
Het heeft een opp. van 90 ha.

We komen zo aan de kapel.

Boskapel.
O.L.V.van Don Bosco. Gebouwd in 1956 door René Nijs voor een bekomen gunst.
Ingezegend door de Salesianen van Don Bosco uit  Heverlee.
Bij de vernieuwing van de kerk in Rode kocht men twee flambeeuwen om aan de kapel te hangen. Korte tijd daarna waren ze reeds gestolen.
Het eerste plaasteren lievevrouwbeeld was vlug vernield en werd dan vervangen door een houten.
De glazen ruit werd 2x vernield.
In 1982 verving René Nijs nog verschillende pannen.
Er komen devote mensen langs want met het geld uit het offerblok kan (kon) af en toe een mis opgedragen worden.

We volgen  nu de Terlanenwandeling en waar ze het bos indraait gaan we mee. Wij verlaten deze wandeling daar waar ze rechts terug indraait.

De open plekken trekken onze aandacht. Het is heide.

De heide.
De lösslaag afgezet door de wind na de laatste ijstijd is door erosie afgevloeid  tot onder aan de heuvel. In de plaats kwamen de zandlagen vrij. Die waren alleen geschikt voor heidegroei. In de loop de tijden brandde men het regelmatig af. Meestal zonder reden maar om met vuur te spelen. Men wil nu die heide bewaren en nog wat uitbreiden ( door rooien van de pioniersgewassen). Daarom heeft men een deel afgesloten en speciale doorgangen geplaatst om schapen te en nemen daar het weggetje rechts dat tussen de weiden opstijgt laten grazen. Schapen die tegen een stootje kunnen en die alleen hun plan kunnen trekken.

Aan het kruispunt nemen we rechts en dalen de steile helling af naar Terlanen. Eens beneden stappen we langs de baan ( voorzichtig!) tot de molen van Terlanen.

Watermolen
De watermolen van Terlanen (Molenstraat) werd al vermeld in 1492 maar daarna blijven de historische gegevens vaag. Vast staat dat hij ten tijde van de  Spanjaarden helemaal werd verwoest.
In 1893 tenslotte, wanneer hij na een brand erg vervallen was, werden de laatste verbeterings- en restauratiewerken uitgevoerd, waaronder een nieuw waterrad met een doorsnede van 3m86.
Het was een onderslagmolen: het water viel onderaan op het rad Daardoor draaide het rad in tegenwijzerzin.
Dit houten rad is volledig overdekt door een bijgebouwtje, dat aan het molenhuis is verbonden. Een blauwe steen met inscriptie herinnert ons aan de verbouwing van 1893.

We keren op onze stappen terug en nemen links de Onderbosstraat.
We volgen deze tot voorbij de huizen en tot we aan de afsluiting komen. Links is er een doorgang.
We blijven de weg volgen tot we links terug een hek zien. Via dit hek ( dat we terug sluiten!) dalen we af.

Links zien we een grote begroeide put. Bij nader toezien vinden we rondom hopen zandsteen. Naar alle waarschijnlijkheid was hier een kleine zandgroeve. Of hoe de mens zijn omgeving kan veranderen.
We stappen naar links en springen of stappen één van de vele bosbeken over.
We volgen tot aan de weg en komen zo bij de bosbeek die we bij het begin overstaken.
Nu draaien we links af en keren zo terug naar onze startplaats

 Hof Ter Vaeren.

Bestond reeds in 1560.
Kende verschillende eigenaars.
Ter Vaeren: Zou iets te maken hebben met hagen of met de begroeiing van varens op de zuiderhelling van de Holstheide.
Werd ook lange tijd het hof van Carloos genoemd. In het begin van 1800 was Huybrecht Carlos de uitbater van de hoeve.
( Zou ook iets te maken hebben met de eigenaar Carlos Lopez de Ulloa, hij erfde het goed in 1683. ( die ook eigenaar was van het bos)
Op 1 mei 1940 nam de familie Van Acker André (komende van Lichtervelde) zijn intrek in het hof. Na hem komt Willy en nu zijn de zonen de opvolgers.
Dat maakt reeds drie generaties.
Zij bewerken ongeveer 100ha grond en zijn een gemengd bedrijf. : landbouw en veeteelt. Daarbij zijn ze ook kijk- en kinderboerderij. Van maart tot november wordt er hier een aardig stukje ijsroom gelikt. Na het stappen of fietsen voor de lijn past toch een ijsje zeker!

norbert mosselmans 03/2010

Foto's JP Van Binnebeek
Info:
Staatsreservaat en natuurdomein  “Rode bos en Laanvallei” (1997)
Stafkaart  Duisburg  –  Hamme -Mille (32/5-6) (uitgave1985) 

WANDELKAART
V:  vertrek
Groen: wandeling
Rood: alternatieve wegen (1; 2: 3 )
4 : Onderbosstraat
5 : Watermolen van Terlanen