Art Deco in Loonbeek

De kapel van het Blauwhof

Huldenberg, en meer bepaald Loonbeek, mag trots zijn op een gebouw dat in het midden van de 20^steeeuw in Art Deco-stijl gebouwd werd.
Het gebedshuis werd in 1954 door de zusters van de Heilige Harten of Picpussinnen in het toenmalige klooster opgericht.

Art Deco is een kunststroming waarvan de naam is afgeleid van de 'Exposition internationale des arts décoratifs et industriels modernes' die in 1925 in Parijs plaatsvond. De stroming volgde, in België althans, de Art Nouveau op, maar zij was, in tegenstelling tot deze laatste, ook terug te vinden in kerken.

Het is een stijl met geometrische vormen, geïnspireerd op Egyptische en oriëntaalse kunst.De vormgeving is strak en eenvoudig;lange, dunne vormen, gebogen oppervlakten en heldere kleuren.In kerken die meestal in mooie baksteen gebouwd zijn, brengen glasramen een aparte atmosfeer.

De architecten maakten gebruik van kostbare materialen maar ook nieuwe zoals bakeliet en chroom.Art Deco is een allround-stijl zowel in de architectuur als in de interieurinrichting.

Art Deco bereikte zijn hoogtepunt in het interbellum maar had ook nog succes na de tweede wereldoorlog: de kapel van het Blauwhof is daar een voorbeeld van.

De kapel in Loonbeek is merkwaardig door haar eenvoud, haar stijl en haar zuivere glasramen, waarbij symboliek overal aanwezig is.

Het koor is uiterst sober.Het invallende licht van de zes rechthoekige glasramen brengt tot bezinning en gebed.

Het hemelsblauw geeft de toon aan.Aan beide kanten ontwaren we één fraaie slanke roos, die staat voor liefde, schoonheid, vreugde, geluk en genegenheid; zij zijn ook een beeld van de eeuwigheid met hemelse volmaaktheid van Christus en van de Kerk.

Ze wordt omringd door twee sierlijke lelies, die vanuit de grond naar de hemel toegroeien. Deze zijn het symbool van de zuiverheid en de maagdelijkheid ; de lelie vertegenwoordigt beminnelijkheid, vruchtbaarheid, vrouwelijkheid en vergankelijkheid bij verlies of rouw.

De noordelijke zijde van de kapel is voorzien van kleine glasramen waarop veel dierensymboliek te vinden is.

Een drinkend hert staat voor snelheid, gratie en rennen naar het ware geluk. Het glasraam verwijst naar psalm 42 uit het Boek der Psalmen waarvan de eerste strofe luidt:´Zoals het hert dorst naar de waterbron, zo dorst mijn ziel, O God, naar U¡.

De Pelikaan is met zijn drie jongen afgebeeld.Dit is een verwijzing naar het Heilig Bloed.De pelikaan doorboort zich de borst om met zijn bloed zijn jongen te voeden, als symbool van de Christusÿ zelfopoffering aan het kruis.

Bij de symboliek van het Lam Gods wordt Jezus Christusvoorgesteld als het onschuldige lam, Hij heeft met zijn gewillige lijden en dood op het kruisverlossing bewerkstelligd. Dat wil zeggen dat hij met zijn dood, net als een offerdier, de zonden van de mensen heeft weggenomen, en daarmee de mensen heeft verzoend met God.

De zuidelijke zijde van de kapel is merkwaardig.Op de vier grote glasramen worden vier van de belangrijkste figuren van de Kerk afgebeeld.Zij verschijnen alle vier op een virtuele wolk.

- De heilige Augustinus (354-430) wordt voorgesteld als bisschop van Hippo (nu Annaba, stad in het NO van Algerije) met mijter en staf.In zijn rechter hand houdt hij een vlammend hart als symbool van de liefde tot God en de evennaaste.Hij is één van de vier grote westerse kerkvaders (samen met Ambrosius, Hiëronymus en Gregorius de Grote, Paus Gregorius I).

- De heilige Bernardus van Clairvaux (1090-1153) was één van de belangrijkste (strenge) hervormers van het middeleeuwse kloosterleven bij de Cisterciënzers. We zien hem met boek en schrijfveer, kijkend naar de hemel, in het witte monnikspij van het Cisterciënzersklooster van Citeaux. Hij is o.a. de patroonheilige van de veehoeders, zijn beeld staat ook in de O.-L.-Vrouwekerk van Huldenberg. De boeren gingen vroeger hier op bedevaart en namen het stuk koord mee, waarmee ze de koe naar de stier hadden geleid opdat hij voor een gezond kalf zou zorgen. Hij wordt dan ook aangeroepen tegen ziekten van hoornvee.

- De heilige Dominicus Guzman van Caleruega (1172-1221), stichter van de Dominicanen of Predikheren, zit met een boek in de rechter hand en een (groene) lelie in de linker. Boven zijn hoofd prijkt de klassieke gouden ster die zijn peettante tijdens zijn doop op zijn voorhoofd zou hebben gezien. Het woord Dominicus komt van het Latijnse Domini canes (honden van de Heer). Zijn moeder droomde voor zijn geboorte van een hond die met een brandende fakkel door het veld liep en het in brand stak, een voorspelling dat Domenicusÿ orde de wereld zou verlichten. In 1206 kreeg hij van de paus een missietaak in het zuiden van Frankrijk (Albi) waar hij samen met de Cisterciënzers de katharen ketters moest bestrijden. Ook het verder bestaan van de plaatselijke begijnenbeweging moest eronder lijden.