De startpagina voor jong en oud Welkom op dit blog met veel uiteenlopende onderwerpen.
Op rechts van deze site staan
de rubrieken en categorieën
en of u nu onderwerpen zoekt
over ziektes, oorlogen,
politiek, rampen of nieuws
en dies wat meer, u vindt
het allemaal hier op dit
blog van Eef waar u nooit
op uitgekeken raakt!
29-09-2008
OP NAAR DE EERSTE OKTOBERWEEK VAN 1944!
Zaterdag 30 september 1944
Al vroeg zwaar granaatvuur. Alleen die gasten van Houterman uit Bemmel gaan de kelder uit. Mijn vader is zich aan het scheren in de huiskelder bij de familie Wouters en luistert naar de BBC berichten, maar die laten alleen de herkeninningstoon horen en zitten nog niet in de ether. In feite mag je geen radio hebben én overlopen de Duitsers je met een dergelijke apparatuur, dan kun je in het ergste geval een kogel door je kop gestuurd krijgen. De grote radio met in de onderbouw van de kast een koffergrammofoon en ook die mooie uit de keuken hebben we in het begin van de oorlog in moeten leveren en die staan allemaal bij hotel "De Gouden Engel" verzegeld opgeslagen. Op verschillende plaatsen zijn de muren op de binnenplaats, gelegen tussen bakkerij en feestzaal weer danig geraakt door granaatscherven. Tegen half elf komen er een zestal Tigers aangereden, die een stuk van de betonnen omheining van ons land aan het plat walsen zijn. Het zijn SS'ers van het Todeskopf korps. De bij ons ingekwartierde Weermacht soldaten maken zich er boos over. Even later, na een paar demonstratieve draaiingen over de weg, rijden ze richting Bemmel. In vergelijking met de Shermans-, Churchill-, en Cromwel-tanks van de geallieerden, zijn zówel De Duitse Panters evenals de Tigers met hun 14 cm bepantsering beter en sterker uitgerust en bewapend. Alleen in de flank zou je met de Piat eventueel deze monsters mogelijk buitenspel kunnen zetten. Tegen drie uur 's middags wordt het wat rustiger. In de Zandsedwarsstraat zie ik Chris Levels en "Cherry" Kersten lopen. Even horen waar mijn vriend Piet zit:,, Die mag van oom Giel niet naar buiten Eef, zegt Chris.",, Ik ook niet, maar zodra iedereen flink bang is geworden, knijp ik er van tussen, antwoord ik terug."Even kijken of ze bij Piet van Frans allemaal nog boven water zijn! Pater Meier is vandaag niet bij Lies op de thee, máár die zal met dat zware granaatvuur op het Zand wel veilig in het klooster te Huissen-stad zijn gebleven. Zo tegen vieren lopen we gedrieën bij de gierput van Doorman, als er plotseling een gepantserd verkenningsvoertuig stopt. Een soort koepeltje gaat open en ik hoor voor het eerst van mijn leven Engels praten! ,, Hier "Moffen" roepen we terug."! Vóórdat ze de kans krijgen om de koepel te sluiten en zich tegen de Duitsers te verzetten, hebben deze de drie Engelse soldaten al te pakken. Aan de kant van Nolda, in het huis van Lieske Helsen, worden ze even later ondervraagd. Ondanks de bewaking om het pand zie ik op het moment van verhoor toch nog kans om wat tjoklatrepen die bij het ruitloze raam op de vensterbank lagen te kaaien. Dat één van die "Bollen" me met zijn geweerkolf tegen mijn achterwerk sloeg, nam ik op de koop toe. Zo tegen half zeven zie ik dat de Tommy's in een luxe en zwaar gecamoufleerde DKW auto worden afgevoerd. Na een vrij lang appèl, tussen Harrie Reijmers en Hent van Wissen in, trekken zowel de Wehrmacht soldaten evenals de SS'ers met volle bewapening richting Bemmel. De Oberstleutnant, die mijn slaapkamer ingepalmd heeft en als oppas en hulp een meisje uit onze buurt heeft gecharterd is kennelijk de commandant van deze grote groep. Wat deze Duitser prachtig kon was op zijn viool het ave Maria van Gounod spelen!
Zondag 1 oktober 1944
De dag begint met mistig weer en ook nu nog steeds zwaar granaatvuur. Zo tegen negenen is er weer volop zicht! Bij Berend Roelofs vegen ze het bloed van de keukenstoep, een teken dat er weer volop door de Duitse doktoren is gewerkt om de gewonden te behandelen en indien noodzakelijk te opereren en tevens kun je eruit opmaken dat er verlopen nacht zware schermutselingen aan het front hebben plaats gevonden. Onze waakhond Max die ik nog steeds verzorg en te eten breng is erg onrustig wat duidt op naderend onheil. Ja " jong", het kolenhok is te vol, anders kon je dáár, net als voorheen bij onweer, een tijdje vertoeven om tot rust te komen. De vraag is of de Duitsers dat toestaan, want buiten al die munitie ligt daar ook gepekeld vlees, groenten, koekjes en van alle lekkers opgeslagen. Kapelaan De Vries komt in de schuilkelder een kort zondagspreekje houden. Als hij weg is gaat moeke zich met de verzorging van de kleine Nel bezig houden. Dinie helpt haar een handje. Mijn vader is in geen velden of wegen te bekennen, dus ga ik met Nol Helsen maar eens overal wat rondschuimen. Bij Hent "De Knots" hangen de zwaar gehavende kassen vol druiven en met de vele septemberzon die we gehad hebben zijn ze heerlijk zoet gerijpt. Onze goede voornemens worden verstoord door zwaar granaatvuur; dus geen gefluit meer, alleen links en rechts daverende inslagen en opspattend stof en rondvliegende scherven; dus vluchten en proberen het er levend vanaf te brengen! Achter het huis van de ouders van "Jan de Oebel" vinden we dekking en horen we aan het gerammel op het dak dat ook daar de granaatscherven weelderig rondzweven. Op de foto's hieronder ziet u nog wat Duitse tanks, een verwoest marktplein van Arnhem en een zwaar gehavende binnenstad van Tiel. Verder ziet u ook de kop met als datum 26 september 1944 van een vluchtpamflet! De inzetfoto is een vliegende Stirling!
Hoe gevaarlijk ze ook zijn, tanks hebben me altijd geboeid! Beroemde Wittmann tankbemanning met 159 uitschakelingen Boven: vochten aan Oostfront en Frankrijk-niet deze streek! Ook nu het helemaal weer opgebouwd is blijft de herinnering! In de buurt van Rijn, ijssel, Waal en Linge is hard gevochten!
In de kersenbongerd bij Berend Roelofs en in de appelenboomgaard bij Willem Derksen in de Geldersche Hoek aan de kant van de Vliegaan staan 2 batterijen Flakgeschut. 15 tot 20 schoten per minuut met buizen van 88mm verlaten de loop en hebben een bereik van ruim 11 km. De bemanning van elk stuk bestaat uit 7 personen. Constant wordt er gevuurd in de richting van Lent, Elst en de bovenlijn van Ressen. Als de Engelsen de Duitse stukken gepeild hebben, dan volgt er ongetwijfeld zwaar tegenvuur. Ik verwacht dat het morgen echt menens gaat worden! De richting Elden en Driel worden kennelijk uit een andere hoek onder vuur genomen. Mogelijk zijn hierbij stukken betrokken die in de buurt van de Stadsboerderij van de familie Vermaes staan. Bij de Duitse artilleristen in de Geldersche Hoek is ook een Rus gelegerd. Deze overloper is totaal mesjoche en loopt iedereen te bedreigen, vaak met getrokken revolver, dit om dure spulletjes van de burgers te bemachtigen. Die komt eerstdaags nog wel op de koffie! Aan het geluid van de fluitende granaten hoor ik aan het langzaam huilende geluid en inslag dat ze erg kortbij aan het vallen zijn. Zijn de Tommy's in Nijmegen, Lent of waar ze ook mogen zitten er nú al achter waar de Duitsers hun vuurmonden hebben staan? Verrast worden we met met onophoudelijk tegenvuur en het is nu echt gevaarlijk geworden om buiten te lopen. Van alle jongens bij mij in de buurt kom ik, op Nol Helsen na, bijna niemand meer tegen. Nadat bij iedereen in onze wijk aanzeggingen gedaan zijn dat tegen vijven de kerktoren van de Zandse kerk wordt opgeblazen, vindt dit gebeuren omstreeks die tijd ook werkelijk plaats en ligt de rest van dit mooie gebouw ook plat.
Vrijdag 29 september 1944
In onze bakkerij wordt nog gewoon doorgebakken. Gaat het met het granaatvuur te bont worden , dan dient het onderoven met ijzeren deur ervoor als schuilkelder. De muzikale omlijsting van de sjirperende krekels vervangt het geluid van de gierende granaten. Wim, de broer van Gerrit de bakker helpt ook mee. Die kruipt voor geen geld in die benauwende onderoven en zegt: "Als het je tijd is komt "Willem met de zeis"je tóch wel halen"! In de bakkerijschuur liggen de de SS'ers in het stro te pitten om bij te komen van de vermoeienissen aan het front achter de Linge. In de schuur liggen alle ruiten eruit. Vervangen zijn ze door stukken aan elkaar geplakt karton van lege blue band dozen; op deze manier houd je de tocht ook weg! Buiten kom ik Nol tegen, die me vertelt dat hun gezin nog steeds verblijf houdt in de Stafbunker op ons land. Gekscherend zeg ik tegen hem: ,,Gelukkig is Jos op 11september geboren en heeft de ooievaar toen nog niets te verduren gehad van rondvliegende granaten, want anders was zij thuis gebleven. In het land zitten een paar flinke granaattrechters, de schop er even bij en je hebt een mooi eenmansgat! Ook het nachthok van onze waakhond, de Duitse Herder Max, is wat beschadigd. Aan wat afbrokkelingen, zie je dat er ook wat scherven tegen de muur van het kolenhok terecht zijn gekomen. Richting tent lopen de Duitse soldaten met enorm grote kisten te sjouwen. Wat zou dáár inzitten? Achterin de zaal worden de kratten door een paar "Grijze Muizen" open gemaakt. Te voorschijn komen enkele mooie tapijten en Gobelin wandkleden. Dat is beslist gegapt! " hebben we meegenomen uit een kasteel uit de buurt van Antwerpen, hoor ik ze zeggen." Als de Duitsers weg zijn, moeten we daar het café maar mee opsieren! Gehoord dat er met het zware granaatvuur van gisteren en vanmorgen slachtoffers gevallen zijn. Dat Lazaret bij Berend Roelofs is kennelijk een goede dekmantel voor de vele Duitsers bij ons ingekwartierd. Voltreffers hebben we nog niet gehad; vandaar! De noodslachtingen nemen ook in omvang toe en bij ons in de buurt is het de lange van Polman die zich druk bezig houdt met de slacht en verdere afhandeling. Door het oorlogsgedoe is het zakenleven totaal ontregeld. Gemeentebestuur, burgemeester Donny is dan allang gevlucht, Distributiedienst, Luchtbeschermingsdienst, Rode Kruis en EHBO werken nauwgezet samen om de gemeenschap draaiend te houden, maar tóch...kun je onderhand van een noodtoestand spreken. Niet iedere zakenman in Huissen is bereid om voor zijn klanten het leven te laten en vandaag zijn er ook in Huissen-Stad verschillende winkels dicht gegaan en hebben ook de meeste bakkers hun broodproductie gestaakt. Buiten de distributiedienst om is er in Huissen een comité opgericht, die zich uitsluitend met de voedselvoorziening gaat bezig houden. Voordat de nacht intreedt nog maar even buiten gaan kijken Eef! Boven de buurtschap "De Heuvel" vlakbij het riviertje De Linge ziet men de duisternis doorbroken worden door een spervuur van flitsende lichtpatronen. Hieronder foto's van de wapens die de Duitsers gebruikten en ook wat tanks. Mijn dagboek telt vele pagina's en we zullen proberen om deze materie tot de datum van het evacuatiebevel op 19 oktober 1944 op deze site te brengen!
Gevaarlijk wapen vooral in aanvang oorlog succesvol toegepast
Onderstaande foto komt uit Duits archief
Hier beneden ziet u de Duitse tank De Königstiger Actiefoto op "De Heuvel" waar nú een Maria-kapel staat
In de bierkelder bij Oom Piet geen oog dicht kunnen maken vanwege de zware beschietingen en het gebulder van de kanonnen. In de vroege morgen dacht ik dat er buiten bommen gevallen waren, alles schudde op en neer van die zware klap! In de late namiddag van de Duitse officieren, die bij ons in de keuken met mijn vader aan het praten waren, opgevangen dat er in Elst een munitiemagazijn de lucht was ingevlogen. Bij mijn thuis is bijna geen ruit meer heel!
Dinsdag 26 september 1944
Overal zijn de mensen, voorzover nog niet aanwezig, schuilkelders aan het maken. De meeste "bunkers" hebben meer weg van een bult waaronder de aardappelen voor de winter ingekuild liggen dan van een schuilkelder, één brisantgranaat erop en je staat gelijk bij Petrus voor de Hemelpoort! Een jonge Wehrmacht soldaat, hulp bij de veldkeuken vraagt aan een der oudere soldaten wat voor soort vliegtuigen er in de lucht zitten: ,,Als je een zwart vliegtuig ziet, dan is het er een van de Engelsen, is het een wit glanzende kist met een ster erop heb je met een Amerikaans toestel te doen en als...je helemaal niets voorbij ziet komen, dan is het een onzichtbare van de Luftwaffe"!
Woensdag 27 september 1944
Uit Bemmel is de familie Houterman en Roelofs naar Huissen gekomen, het zijn verwanten van oom Piet. Ressen zit in de frontlinie en de Tommy's rukken nu vanuit het Zuiden op. Bij Arnhem is alles verkeerd gelopen en jammerlijk genoeg zijn de Tommy 's daar door de Duitsers verslagen. Velen zijn gewond of gesneuveld en slechts een kleine groep is met bootjes ontsnapt naar de andere kant van de Rijn en heeft zich gevoegd bij de Poolse para's. Deze troepen zullen wel niet meer de kracht hebben om door te stoten en zijn in afwachting van de andere gedropte eenheden om dan weer slag te leveren. Mijn vriend Nol zit met zijn ouders, broertjes en zusjes in de bomvrije schuilkelder die de Duitsers begin augustus op ons land gebouwd hebben. De kelder is gelambriseerd met onze dansvloer en karrenbodems van onze buurman, transporteur en kolenboer van Aalten doen dienst als afdekplaat. Daaroverheen liggen turfbalen, zand en losse grond, waarop wat groen. Op ons land staan veel pruimenbomen die een natuurlijke beschutting aan het geheel geven. Voor de bunker en de haakse ingang hangen dikke gasgordijnen. Ofschoon ik mij al helemaal niet kan aanpassen aan die bedompte, nu overbevolkte bierkelder bij Piet Wouters en bovendien "deze bunker" niet veilig acht, heb ik me als snotjongen maar te schikken. Moeke vertoeft heel veel in de schuilkelder en moet noodgedwongen, nu al het personeel ook thuis zit, buiten de zaak om kleine Nel van nog geen jaar oud verzorgen. Achterom bij ons thuis komen nog veel klanten brood en kruidenierswaren halen en zolang we nog voorraden hebben is alles leverbaar. Mijn zus Dinie, een jaar jonger dan ik helpt ook met alles mee, onze Ben van zes is daarentegen nog niet in staat én als het mij uitkomt help ik de klanten ook wel. Het is een zenuwslopende tijd en je moet het maar durven om onder zwaar granaatvuur de deur uit te gaan om nog boodschappen te halen en deze uit te reiken. Mijn dagboek uit de oorlog beslaat vele bladzijden en een heleboel zaken heb ik verwoord in aparte stukken die ik uitgebreid voor mijn lezers op mijn blog gebracht heb. U kunt ze inzien door het archief te openen, waarin zeker 60 oorlogsverslagen staan met vele beelden en details. De verschrikkingen waren groot en de hoop van een snelle bevrijding ijdel! Er valt veel over alle oorlogen te lezen en erover uitgepraat en geschreven raak je nooit. In de toekomst zullen bij leven en welzijn er van mijn kant nog vele verhalen volgen. In 1955 heb ik amateur historicus Gerrit Meeuwsen uit Huissen fotomateriaal en oorlogsstukken overhandigd, waarbij ook mijn dagboek en er zullen in Huissen en omgeving ongetwijfeld veel mensen zijn, die nog in het bezit zijn van eigen materiaal of van stukken en foto's uit mijn collectie verkregen. Alles wat er op mijn site staat mag gekopieerd worden. Bij verdere publicatie hiervan verzoek ik u wel beleefd om als bron mijn naam te vermelden. Uit een in 2004 geschreven stuk over de Slag om Arnhem van de Duitse Historicus Stephan Steuben geef ik de letterlijke tekst weer over zijn nabeschouwing die handelt over de behandeling van de Duitsers met betrekking tot de opvang van de gewonde Engelse soldaten: Der englische Historiker Christopher Ailsby schreibt in seiner "Geschichte der Waffen-SS" (London, 1998) zur Schlacht von Arnheim: ,, Entgegen einem vorurteil verhielten sich die Soldaten der Waffen-SS nach dem kampf ritterlich gegenüber ihren britischen Gefangenen."Noch im Verlauf der Kämpfe wurden mehr als 2200 verwundete Engländer von den Sanitäteinheiten der Division "Hohenstaufen" übernommen und versorgt. Darüber hinaus bestückte die Waffen-SS zurückfahrende britische Sanitätsfahrzeuge mit Verbandsmaterial zur Versorgung jener Verwundeten, die sich vor Kampfesende nicht in deutsche Obhut begeben wollten. Davon is heute freilich nur noch wenig zu lesen. De inzetfoto linksboven is van Joseph Dietrich Gruppenführer en de beelden die U hieronder ziet geven de bevrijding van Arnhem weer op 14 april 1945. De stad was verlaten, alleen de bewoners van de "verre en verscholen buitenwijk" de Geitenkamp waren niet geëvacueerd en hebben de Canadese bevrijders mogen begroeten. Wij als Huissenaren hebben ons stadje ook nooit zien bevrijden en er zijn zelfs geen directe beelden van!
Foto boven bij Oude Kraan in de buurt
Alles oude schade; op 13 en 14 april 1945 niets bijgekomen! Bij het Musis worden enkele Duitsers krijgsgevangen genomen! Kennelijk werd de Geitenkamp als 'n aparte plaats beschouwd! Het waren de onverschrokken Canadezen die doorstootten!
In de Karstraat zijn veel Duitsers aan het trekken. De RAF zit met jachtvliegtuigen in de lucht. In de buurt van "De Pippel", de boerderij van de fam. Puplichuizen, in de directe nabijheid van het brugje over De Linge zie ik een paar van die kisten een duikvlucht nemen...dús pleiten Eef en naar huis! Even later is er een brandende machine neergestort op de Panoven, vlakbij het huis van de familie Bremer, vermoedelijk een Dakota transportvliegtuig C-53, kennelijk neergehaald door Duits luchtdoelgeschut. Door luchtlandingen achter De Maas bij Grave, Son bij Eindhoven en in de buurt van Arnhem zijn er als het ware 3 bruggenhoofden ontstaan. Nú nog de oprukkende Amerikanen vanuit België, Frankrijk en Luxemburg erbij en ook Nederland is bevrijd.
Donderdag 21 september 1944
In Driel zijn Poolse Para's van de 43ste Airborne Divisie geland. Volgens sommige mensen zouden er in vier dagen tijd meer dan 20.000 parachutisten boven ons land gedropt zijn en is de bevrijding een kwestie van enkele dagen. Duits afweergeschut haalt een transportvliegtuig neer. De kist is ergens in de Hoeve terecht gekomen op een stuk akkerland van boer Wienholtz. Cor Bleumer vertelde me dat hij meteen ter plekke was geweest en nog hulpgeroep had gehoord. Het vliegtuig telde 6 bemanningsleden.
Vrijdag 22 september 1944
Ofschoon er al vanaf juli bij ons in Huissen voortdurend Duitsers aanwezig waren en men links en rechts openbare ruimtes en gebouwen gevorderd had en weer verlaten zijn er nú overal inkwartieringen van soldaten. Onze woonplaats Huissen is frontstad geworden. Bij ons in de tentzaal liggen 120 Wehrmachtsoldaten en in de bakkerijschuur 60 SS'ers. Hun bewapening bestaat uit geweren, machinegeweren en ook zijn ze in het bezit van buitgemaakte Besa mitrailleurs. Ons kolenhok is tot de nok toe gevuld met kisten vol allerlei munitie. Buiten de normale standaarduitrusting hebben de SS'ers hun hele nek omhangen vol kettingen met patronen en in hun laarzen twee of drie Panzerfausten, verder dragen ze allemaal een pistool en hebben ze ook hun koppel vol handgranaten met stelen eraan. De meeste gaan dronken naar het front. Ook voeren ze steeds een zesloops-raketwerper mee die kennelijk ook bij hun uitrusting hoort. Er zijn ook Oostenrijkers bij die de hele dag op Hitler schelden en zich Panzerjäger noemen. Enkele soldaten hebben een klaproos op hun pet, weer andere een doodskop. Bij onze buurman Berend Helsen in de Zandsedwarsstraat zijn Stafofficieren van de Abwehr gelegerd en ook zie ik "hoge Pieten" met uniformen aan met rood gekleurde revers van het Frundsbergregiment Panzer rondlopen. Bij de Wehrmacht eenheden bij ons in de tentzaal zijn ook vrouwelijke verzorgsters met grijze uniformen. Deze opvallende "stukken" noemen wij "Grijze Muizen"!
Zaterdag 23 september 1944
In de vroege ochtend neem ik waar, dat er bij onze linkerbuurman Rode Kruisvlaggen over het dak gespannen zijn. Het woord Lazaret is zelfs op grote afstand zichtbaar. Bij Jansen"De Groot" iets verderop in de Karstraat zijn de Sanitäter ingekwartierd en worden ook de eerste hulp handelingen verricht. Zware frontoperaties vinden in de betonnen Lazaretkeuken bij Berend Roelofs plaats. Nu de slaapkamers bij ons thuis boven door Wehrmacht officieren bewoond worden en er voortdurend granaatvuur is, slapen we 's nachts in de bierkelder van Limonadefabriek "De Zwaan" die tevens als schuilkelder dient voor de beschietingen die steeds heviger worden. Overdag heerst er bij ons in de bakkerij nog altijd bedrijvigheid, alleen wordt er niet meer bezorgd en moeten de klanten het brood zelf halen.
Zondag 24 september 1944
We zijn nog gewoon naar de kerk geweest en de H. Mis werd ook door enkele Duitse soldaten bijgewoond. Er werd door de kapelaan geen preek gehouden. 's Middags wordt het kolenhok nog verder volgestouwd , nú met Engelse proviand en verbindingsmaterieel die kennelijk verkeerd gedropt is en in Duitse handen gevallen. Aan de kant van Arnhem is alles vrij rustig, maar de evacué's uit Arnhem Zuid en Malburgen die na de landing van de Engelsen uit het frontgebied van Arnhem naar Huissen gevlucht zijn, blijken nog steeds her en der bij particulieren, boeren en tuinders gehuisvest te wezen. Tegen de avondschemering stort er bij Th. Roelofs op de Rietkamp een lange afstandsjager neer. Het is een tweemotorige "Amerikaan" n.l. een Lockheed P 38-Lighting. Tussen de SS Soldaten en Wehrmacht botert het niet zo goed en er heerst een felle redetwist over de buitgemaakte proviand in het kolenhok, gedeeltelijk ook opgeslagen in het washok. Een driftkikker van een officier gooit over de binnenplaats een rookgranaat, zodat we tijdelijk in duisternis verkeren. Als de rook opgetrokken is schijnt de vrede getekend, want even later is alles weer rustig. Bij de veldkeuken op de binnenplaats heb ik onder dekking van al die rook, hoestend en kuchend, maar meteen een blik boterhamworst meegepikt en op ons eigen tarwebrood smaakte dat verdomd goed. Ondanks al dat oorlogsgeweld om ons heen hebben wij in die tijd geen dag honger geleden. Noodslachtingen van getroffen vee op stal en in het weiland zijn aan de orde van de dag en overal is bankvlees zonder bonnen te verkrijgen. Overal zijn voor zover mogelijk de verduisteringen weer aangebracht, want met het neerkomen van granaten en ontploffingen zijn er al verschillende ruiten gesneuveld en bij sommige tuinders kun je zo de druivenkas instappen. De inzetfoto links boven is van de commandant van de 10de Panzerbrigade Heinz Harmel, die Bij Berend Helsen zijn verblijf had. De meeste beelden spreken voor zich en er staan ook wat Tommy's op en Parachutisten die bij Driel tussen wat bomen in het terrein bewaken. Wordt vervolgd!
Hier in de Betuwe met al die landerijen en greppels is het zoeken Als je zo iets op het honk krijg vertel je er niet veel over na! Boven Tommy's in Arnhem-Beneden Polen bij Driel
Uit de Hoogmis komend wist ik niet wat ik zag! Buiten is het mooi helder en echt nazomers weer. De lucht is zwart van laagvliegende vliegtuigen. Er staan veel mensen opgewonden en enthousiast te kijken. Wat is er aan de hand vraagt iedereen zich af? Is de bevrijding nabij? In de verte richting Arnhem zie je van alles en nog wat in een bonte schakering omlaag dwarrelen. Wat zachte plofjes en kleine wolkjes in de lucht getuigen van het feit dat de Duitsers hun afweergeschut gericht hebben op alles wat er door de lucht dwarrelt. Even later zie je wat spitfires duiken en hoor je de boordwapens ratelen. Wat hardere dreunen duiden erop dat er kennelijk ook wat bommen afgeworpen zijn. Het blijft maar aanvliegen, in de kisten kun je de piloten zien zitten. Tegen half een in de middag ben ik met een aantal "later kerkgangers" klanten toch even onder de dikke leien van het biljart gedoken bij het horen van wat zwaardere klappen, die klonken alsof er kort in de buurt bommen naar beneden kwamen. Later op de dag vernomen dat er bij het Looveer in Huissen-Stad raketbommen zijn gevallen. Erg dat er bij een aanval op een batterij Duitse Flak 23 onschuldige burgers gedood zijn. Niets vernomen van gesneuvelde Duitsers! Ondanks dat we het allemaal voor onze ogen hebben zien gebeuren, is het tóch groot nieuws dat enkele Engelse luchtlandingseenheden bij Heveadorp en op de Ginkelse Hei in Oosterbeek gedropt zijn.
Maandag 18 september 1944
Er wordt zwaar gevochten om de Rijnbrug bij Arnhem. Gehoord dat er bij Grave en in de Ooypolder bij Nijmegen ook para's neergekomen zijn. Als die de Waal oversteken zitten we morgen niet meer aan de eigenteelt en is voor ons knapen het roken van gedroogd en gemalen bonenblad ook gebeurd. 's Avonds laat in het donker is Arnhem van hieruit gezien "een wandelende" vuurgloed. Harrie Reijmers, de fietsenmaker, tevens onze buurman en klusjesman, komt bij ons langs om mijn vader te vertellen, dat hij gehoord heeft dat een pantser eenheid van de Waffen SS met zware tanks over de Westervoortsebrug Arnhem is binnengetrokken en volgens zijn militaire bevindingen, opgedaan in het fietsenleger van generaal Reynders, de zaak dáár verkeerd dreigt te lopen.
Dinsdag 19 september 1944
Dat de SS in de buurt is worden we 's morgens tegen koffietijd gewaar. Bezig aan ons "surrogaatkwartiertje", zien we door het winkelraam een stelletje van die haveloze kerels die fietsen aan het vorderen zijn. Vanuit de verte hebben de fietsers al gauw in de smiezen, dat er bij "Lombok" iets niet pluis is en slaan al gauw een andere richting in om die knasters te ontlopen. Gemakshalve lopen die SS'ers overal in de buurt lukraak naar binnen om aan vervoersmiddelen te komen. De mooie Pijlfiets met versnelling van mijn vader is dan al verdwenen, als die rotzakken proberen om de transportfiets, waarmee brood uitgevent wordt, ook mee te nemen. Moeke is des duivels en houdt de Hollandse Waffenman met geweld tegen. Deze trekt zijn Luger en dreigt daarmee. Ondertussen heb ik me er ook mee bemoeid én geef ik die smeerlap een flinke lel tegen zijn schenen. Noch de knecht, noch mijn vader is thuis. Die zijn beiden naar Huissen-Stad om de bomslachtoffers van het Looveer mee te helpen begraven. Tóch, als de geladen revolver na een klik op mij gericht wordt, neem ik snel de kuierlatten en vlucht ik via de bakkerijschuurdeur de Zandsedwarsstraat in. Op het deel bij oom Hendrik word ik door tante Bet, die het nooit zo op mij begrepen had, weggejaagd. Gelukkig is de Schutzstaff-Mann van die Leibstandarte van Adolf me niet gevolgd. Wat nú? Even blijven loeren op de hoek van "De Strötjes" of alles veilig is. Thuisgekomen, ben ik blij dat moeke nog leeft! Tegen drie uur zijn er weer Dakota's, Stirlings sleepvliegtuigen, Horsa- en Halifax zweefvliegtuigen en Engelse jagers in de lucht. Ze vliegen af en aan. Krijgen we weer een luchtlanding te zien? Vanaf het dak van Limonadefabriek "De Zwaan" bij oom Piet en tante Mies Wouters heb ik dit kleurrijke schouwspel met een "geleende" Prismakijker van de Moffen, die me even later door een paar "flinke mannen" werd ontfutseld, duidelijk waar kunnen nemen. Bij oom Piet waren we kind in huis, omdat we hem altijd hielpen met het spoelen van flessen en hierna een dubbeltje kregen om een ijsco te kopen. Ook de lege bierflessen van ZHB, we noemden dat ziekenhuisbier, werden gecontroleerd en eventueel gespoeld. Vroeger hadden de mensen nogal eens de gewoonte om in lege flessen petroleum, spiritus, azijn, zoutzuur of andere ongewenste vloeibare stoffen te bewaren; vandaar die langdurige spoeling met zand en water!
Boven vertrek luchtlandingsdivisie-Beneden in volle vlucht
Bij Het Looveer ging het om de pont, niet om het Duitse geschut!
Vanmorgen kreeg ik van mijn blogvrienden, "De Levensgenieters" uit België, wat foto's toegezonden gemaakt aan het strand van Nieuwpoort. Op die mooie nazomerdag van gisteren hadden ze een lange strandwandeling gemaakt en heerlijk gegeten in een restaurant op de kade. Ook het mooie en gezellige winkelstraatje van dit beroemde stadje hadden ze bezocht om wat leuke souvenirs te kopen voor henzelf en de achterblijvers thuis. Dit aan de zee en het riviertje de IJzer gelegen stadje was vroeger garnizoensstad van de Spanjaarden en in de Tachtigjarige Oorlog veroverd door koning Philips de Tweede van Spanje die de hele Zuidelijke Nederlanden en Gewesten in beheer had. Bij dit riviertje en in de duinen aan zee vond in 1600 de Slag bij Nieuwpoort plaats. De Noordelijke Nederlanden werden beheerd door Willem de Zwijger die Prins Maurits de opdracht gegeven had de Zuidelijke Nederlanden tot Duinkerken aan toe te heroveren. Prins Maurits was een gewiekste veldheer en wist in de kortste veldslag die er geschiedkundig ooit geweest is de Spanjaarden met een list op de knieën te krijgen. Toen de Spanjaarden juichend dachten dat ze de Hollanders verslagen hadden, doemden van achter de hoge Duinen plotseling Maurits cavalerie op die het hele Spaanse handeltje letterlijk en figuurlijk in de pan hakte. In dit slechts 4 uur durende gevecht sneuvelde van de 3000 Spaanse militairen er ruim 1500 en van de 1800 aan Hollandse zijde er plm 700. Wij mogen de Slag dan gewonnen hebben en het terrein rondom het stadje tijdelijk in ons bezit, maar Nieuwpoort zelf bleef in handen van de Spanjaarden! Hier beneden ziet u een portret van de Spaanse koning en van onze beroemde veldheer Maurits. De foto's van "De Levensgenieters" geven een indicatie van de plaats waar de gevechten in 1600 plaats vonden.
We gaan terug naar een ver verleden toen ik nog een jongen van een jaar of zeven was. Bij ons thuis hadden we een driedubbel bedrijf, bakkerij, kruidenierswinkel en café. Buiten onze waakhond de Herder Max hielden we er kippen en varkens op na. De eieren werden in de winkel verkocht en ook spek, ham, bloedworst en leverworst van eigen slacht werd uitsluitend aan goede klanten voor een zacht prijsje aan de man gebracht. Zó als altijd was het haasje voor mijnheer pastoor en de rest van het varken ging de weck in. Ik verzorgde een zevental konijnen . In die tijd waren Vlaamse Reuzen in. Het waren forse beestjes en als ze slachtrijp waren, dan werden ze met Pasen of Kerstmis op tafel gebracht. In een vorig artikel, geschreven in februari heb ik verteld hoe het er in die tijd met slachten aan toeging, dús daar komen we niet meer op terug! Vroeger werden de konijnenhokken buiten hoog opgezet en getimmerd van twee duims dik hout met aan de onderzijde wat bodemspleetjes. Het dak werd regenvrij gehouden door asbestplaten(nú verboden), leien of bitumen afdekking etc. Op de bodem lag gewoon zand met daarover heen turfstrooisel, zaagsel en stro en tweemaal per week werden de hokken schoongemaakt . Langs de weg werden paardenbloemen gestoken, wij noemden deze "ketting(s)pollen" en met een oortje, sikkeltje of zeis werd gras langs de weg gehaald. Gek waren de konijnen op hooi, wortels en wortelenloof en als krachtvoer kregen ze bij mij afval en korsten van roggebrood uit de bakkerij. Tegenwoordig worden deze stoffen met diverse groentes verwerkt in zogeheten "Biks" en het gemengde voer bestaat uit maïs en andere graankorrels. Waren de konijnen aan de diarree, waarvan mijn dieren zelden of nooit last van hebben gehad, dan gaf ik ze wat verse selderij van ons land ter zuivering van hun darmpjes en na een paar dagen waren ze weer opgeknapt. Tegenwoordig gebruikt men norit of andere stopmiddelen. Konijnen eten de zogenaamde blindedarmkeuteltjes van hun uitwerpselen op, dit omdat ze bepaalde voedingsstoffen met veel vitaminen bevatten. Jaren hebben we onze vakanties in Hoenderloo op de Hoge Veluwe doorgebracht en gezien dat andere dieren dit ook deden, zó ook onze hond Tayler. Een wild konijn in de vrije natuur vreet van alles wat ze lekker vinden op en hun darmpjes zijn eraan gewend. Gaan we daarentegen een tam konijn bvb voeren met verse andijvie, spinazie, witlof of dies wat meer, bouw dit dan langzaam op, want anders ontstaan er problemen! Uiteraard moet een konijn ook altijd over voldoende vers drinkwater beschikken! Als een moor dragend is, dan moet je niet teveel vreemd volk bij haar hok laten komen, want dan raken de voedsters in paniek en eten ze na de draagtijd van 30/31 dagen én worp hun eigen jongen op. Ik deed vroeger wat zout door hun drinken, waarbij ze rustig bleven en voor de hokken spande ik wat jute zakken. Tegenwoordig zijn er zulke mooie looprennen, hokken met nachthok voorhanden én als je konijnen erop nahoudt, kijk dan niet op een paar centen, want er is zoveel fijn entouragemateriaal te krijgen, waarbij de leefnatuur van het konijn echt nagebootst wordt en de beestjes zich prettig voelen. Tot 1990 heb ik konijnen, kippen, duiven en agapornissen erop nagehouden en als we het over konijnen hebben, dan waren dat bij mij veelal Lotharingers óók wel vlinderkonijn genoemd. Als raskonijn met keurstempels in hun oortjes heb ik ook jarenlang gefokt met Belgisch Haas, verder met Gele Bourgondiërs en Franse Hangoren. Toen de kinderen nog klein waren, werden er voor hun plezier ook nog een paar Hollandertjes en Tannetjes aangeschaft, gecompleteerd met een paar kanaries, wat hamsters en enkele cavia's. Het doorsnee konijn wordt 5 tot 6 jaar oud, maar bij een heel goede verzorging kan dit oplopen tot 8 jaar. Bekend zijn enkele gevallen van Nijtjes-berggeitkonijnen, zie inzetfoto!- die 12 jaar oud zijn geworden. Het was vroeger bij ons een echte "beesteboel" en als je er op terug kijkt met alle drukte in en rondom het huis tóch reuzeleuk!
Bij Dogro Plastics aan de Veilingweg te Huissen Gemeente Lingewaard woedt momenteel een grote brand. Vanuit het Appartementencomplex "De Pauw" te Angeren, in directe lijn op ongeveer drie kilometer, is vanaf de galerij op de tweede verdieping de brand duidelijk waar te nemen. Veel medebewoners staan op het balkon van de recreatiezaal naar de brand te kijken. Mijn zwager en schoonzoon die mede het beheer hebben over een drietal grote meubelbedrijven, gevestigd aan de kort bij de veilingweg gelegen Nijverheidstraat, vertelden mij zojuist door de telefoon dat hun bedrijven ook bedreigd werden door de brand. Een zestal brandweerkorpsen uit de regio zijn druk bezig om het vuur onder controle te krijgen en panden en industriehallen in de directe nabijheid te beschermen, zodat de vuurzee zich niet verder uitbreidt. Door wat windvlagen uit de verkeerde hoek is dit niet helemaal gelukt en is het vuur ook overgeslagen naar een reclamebedrijf en een bedrijf die zonwering verkoopt, ook een daaraan grenzende woning zou getroffen zijn. Het industrieterrein is gelegen aan de drukke weg naar Bemmel kort in de buurt van de A-15. Wegens het bij de brand mogelijk vrijkomen van gevaarlijke stoffen in de lucht is het voor de bewoners binnen een straal van 5 km raadzaam om deuren en ramen gesloten te houden. Niemand kan momenteel zeggen hoe deze brand ontstaan is. In heel Nederland zijn er op grote industrieterreinen dit jaar een aantal verdachte branden geweest. Te hopen is dat de technische brandrecherche belast met dergelijke zaken oorzakelijk sporen kunnen vinden.
Opgelet! Zaterdag 6 september 62ste Airborne Wandeltocht
In 1947 zat ik op de Eusebius School te Arnhem in de klas van Frater Koenraad. Wij waren op de eerste zaterdag van september in dat bewuste jaar de jongens die meeliepen in de Eerste Airborne Wandeltocht georganiseerd door de Politie Sport Vereniging Renkum. Omdat ik nogal aardig trommelen kon, liep ik samen met Bennie Lampe voorop om de mars wat entourage te geven. De tocht ging door het gebied waar vanaf 17 tot 25 september 1944 de Slag om Arnhem gewoed heeft. De eerste tocht telde ruim 1700 deelnemers, waarvan er meer dan 1600 de mars uitgelopen hebben. Een aanvankelijk opgezet sober en eenvoudig evenement is in de loop der jaren uitgegroeid tot de grootste dagwandeltocht ter wereld met tussen de 30 en vijfendertigduizend deelnemers. Het startpunt van de mars begint in sportpark Hartenstein, waarvan het in het park gelegen hotel destijds hoofdkwartier van de Engelse Airborners was. Tegenwoordig is in het achterste gedeelte van dit historisch hotel een oorlogsmuseum gevestigd. Er kunnen verschillende afstanden gelopen worden, waarvan voor een beetje ervaren loper de 15 kilometer het meest in trek is. Aan de tocht nemen ook veel militairen uit Binnen-en Buitenland deel. Deze goed getrainde binken lopen meestal de 25. Onderweg wordt altijd even stilgestaan bij het in de bossen van Oosterbeek gelegen oorlogskerkhof, verder bij de landingsplaats op de Ginkelse Hei, én er zijn ook veel oudere deelnemers die het kerkje Onderlangs bezoeken, waarin de historische terugtocht der troepen besproken werd. Dorpjes als Wolfhese en Doorwerth met in de buurt "De Westerbouwing", vlakbij Arnhem, Oosterbeek en Renkum, zijn prachtige plaatsjes met een mooie en bosrijke natuur. De Airbornemars is niet alleen een gedenkmars máár voor jong-en oud ook een bijzonder gezonde tocht. Eenmaal eraan begonnen weet je van geen ophouden meer! Jammer dat ik enkele jaren geleden wegens een paar vervelende kwaaltjes af heb moeten haken en aan deze wandeltocht geen vervolg kan geven, máár als herinnering kijk ik omstreeks deze tijd naar de vele medailles hieraan overgehouden. Hieronder ziet u enkele voor zichzelf sprekende beelden die aan de Slag om Arnhem herinneren. Op de inzetfoto ziet u Hotel Hartenstein!
De Tweede Wereldoorlog is al 64 jaar afgelopen en tóch zitten we er nog middenin. Voor een goede week terug werden de Olympische Spelen in Peking beëindigd met een spectaculaire show zonder weerga. Weliswaar heeft premier Balkenende de Chinese premier gewezen op het feit dat de Mensenrechten in China beter gerespecteerd moesten worden, máár wie praat daar nog over? Alles gaat op de gewone voet door. De Dalai Lama ligt oververmoeid in een ziekenhuis bij te komen van de zware emotionele spanningen door de onderdrukking en uitmoording van zijn geliefde Tibet. De Russen houden ondanks een afgesproken bestand en aftocht Georgië bezet, overal zitten onder erbarmelijke omstandigheden mensen gevangen die gewoon voor hun mening uitgekomen zijn en als staatsgevaarlijk beschouwd worden; de wereld is nog steeds één gistend vat! Buiten alle oorlogen om hebben we vaak ook nog te maken met veel natuurrampen en grote klimaatveranderingen, veroorzaakt door de vele kernproeven, het maar raak deponeren in moeders natuur van uitermate gevaarlijke stoffen en het stoken van materiaal die zich door verbranding omzet in giftige uitstootgassen in de atmosfeer, die zich in perpetuum zich daar blijven ophouden en niet meer af te breken zijn. Je hoeft echt geen profeet of paragnost te wezen om te zien dat dit binnenkort totaal fout afloopt. Ik heb me technisch nogal eens verdiept in alle soorten vernietigingswapens. Hierdoor vergaar je veel kennis hierover, bij mij is het nooit opgekomen, máár ik moet er niet aan denken als een of andere techneut met nog meer kennis hierover én die zijn er écht binnenkort een bom zou gaan uitvinden die in één klap het kwetsbare aardse bestel uit de baan en van de baan veegt. De grondleggers van uitgewerkte vernietigingstechnieken waren bewust of onbewust Albert Einstein, Madame Curie, Felix Nobel en Werher von Braun die allemaal hoge onderscheidingen ten deel zijn gevallen. Wie het volgende vernietigingswapen uitvindt zal geen vredesonderscheiding krijgen en ook geen vernietigingsonderscheiding! Als ze die laatste nog willen uitreiken zijn er kandidaten ten overvloede, want er zijn nog altijd staatshoofden die door onderdrukking de mensen in toom houden door ze in interneringskampen van hetzelfde kaliber als Auschwitz op te sluiten. We moeten ons tegen onrecht blijven verzetten, wie heult en zwijgt , is net zo schuldig als degene die de vernietiging uitvoert! Hier beneden vindt u sprekende beelden over concentratiekampen en wilt u meer hierover weten kunt u me altijd mailen of klik op links bij concentratiekampen op het logo!