Uit de Hoogmis komend wist ik niet wat ik zag! Buiten is het mooi helder en echt nazomers weer. De lucht is zwart van laagvliegende vliegtuigen. Er staan veel mensen opgewonden en enthousiast te kijken. Wat is er aan de hand vraagt iedereen zich af? Is de bevrijding nabij? In de verte richting Arnhem zie je van alles en nog wat in een bonte schakering omlaag dwarrelen. Wat zachte plofjes en kleine wolkjes in de lucht getuigen van het feit dat de Duitsers hun afweergeschut gericht hebben op alles wat er door de lucht dwarrelt. Even later zie je wat spitfires duiken en hoor je de boordwapens ratelen. Wat hardere dreunen duiden erop dat er kennelijk ook wat bommen afgeworpen zijn. Het blijft maar aanvliegen, in de kisten kun je de piloten zien zitten. Tegen half een in de middag ben ik met een aantal "later kerkgangers" klanten toch even onder de dikke leien van het biljart gedoken bij het horen van wat zwaardere klappen, die klonken alsof er kort in de buurt bommen naar beneden kwamen. Later op de dag vernomen dat er bij het Looveer in Huissen-Stad raketbommen zijn gevallen. Erg dat er bij een aanval op een batterij Duitse Flak 23 onschuldige burgers gedood zijn. Niets vernomen van gesneuvelde Duitsers! Ondanks dat we het allemaal voor onze ogen hebben zien gebeuren, is het tóch groot nieuws dat enkele Engelse luchtlandingseenheden bij Heveadorp en op de Ginkelse Hei in Oosterbeek gedropt zijn.
Maandag 18 september 1944
Er wordt zwaar gevochten om de Rijnbrug bij Arnhem. Gehoord dat er bij Grave en in de Ooypolder bij Nijmegen ook para's neergekomen zijn. Als die de Waal oversteken zitten we morgen niet meer aan de eigenteelt en is voor ons knapen het roken van gedroogd en gemalen bonenblad ook gebeurd. 's Avonds laat in het donker is Arnhem van hieruit gezien "een wandelende" vuurgloed. Harrie Reijmers, de fietsenmaker, tevens onze buurman en klusjesman, komt bij ons langs om mijn vader te vertellen, dat hij gehoord heeft dat een pantser eenheid van de Waffen SS met zware tanks over de Westervoortsebrug Arnhem is binnengetrokken en volgens zijn militaire bevindingen, opgedaan in het fietsenleger van generaal Reynders, de zaak dáár verkeerd dreigt te lopen.
Dinsdag 19 september 1944
Dat de SS in de buurt is worden we 's morgens tegen koffietijd gewaar. Bezig aan ons "surrogaatkwartiertje", zien we door het winkelraam een stelletje van die haveloze kerels die fietsen aan het vorderen zijn. Vanuit de verte hebben de fietsers al gauw in de smiezen, dat er bij "Lombok" iets niet pluis is en slaan al gauw een andere richting in om die knasters te ontlopen. Gemakshalve lopen die SS'ers overal in de buurt lukraak naar binnen om aan vervoersmiddelen te komen. De mooie Pijlfiets met versnelling van mijn vader is dan al verdwenen, als die rotzakken proberen om de transportfiets, waarmee brood uitgevent wordt, ook mee te nemen. Moeke is des duivels en houdt de Hollandse Waffenman met geweld tegen. Deze trekt zijn Luger en dreigt daarmee. Ondertussen heb ik me er ook mee bemoeid én geef ik die smeerlap een flinke lel tegen zijn schenen. Noch de knecht, noch mijn vader is thuis. Die zijn beiden naar Huissen-Stad om de bomslachtoffers van het Looveer mee te helpen begraven. Tóch, als de geladen revolver na een klik op mij gericht wordt, neem ik snel de kuierlatten en vlucht ik via de bakkerijschuurdeur de Zandsedwarsstraat in. Op het deel bij oom Hendrik word ik door tante Bet, die het nooit zo op mij begrepen had, weggejaagd. Gelukkig is de Schutzstaff-Mann van die Leibstandarte van Adolf me niet gevolgd. Wat nú? Even blijven loeren op de hoek van "De Strötjes" of alles veilig is. Thuisgekomen, ben ik blij dat moeke nog leeft! Tegen drie uur zijn er weer Dakota's, Stirlings sleepvliegtuigen, Horsa- en Halifax zweefvliegtuigen en Engelse jagers in de lucht. Ze vliegen af en aan. Krijgen we weer een luchtlanding te zien? Vanaf het dak van Limonadefabriek "De Zwaan" bij oom Piet en tante Mies Wouters heb ik dit kleurrijke schouwspel met een "geleende" Prismakijker van de Moffen, die me even later door een paar "flinke mannen" werd ontfutseld, duidelijk waar kunnen nemen. Bij oom Piet waren we kind in huis, omdat we hem altijd hielpen met het spoelen van flessen en hierna een dubbeltje kregen om een ijsco te kopen. Ook de lege bierflessen van ZHB, we noemden dat ziekenhuisbier, werden gecontroleerd en eventueel gespoeld. Vroeger hadden de mensen nogal eens de gewoonte om in lege flessen petroleum, spiritus, azijn, zoutzuur of andere ongewenste vloeibare stoffen te bewaren; vandaar die langdurige spoeling met zand en water!
 Boven vertrek luchtlandingsdivisie-Beneden in volle vlucht

 Bij Het Looveer ging het om de pont, niet om het Duitse geschut!


|