Waren we met de kerstdagen intensief en uitgebreid aan het koken geslagen, nieuwjaarsfeestjes gaan we relaxeter tegemoet met verrukkelijke brunches en verfrissende drankjes. Een smakelijk begin van het nieuwe jaar, waarmee je familie en vrienden heerlijk kunt verwennen. Broodjes en meer Brunch is een combinatie van een laat ontbijt en een vroege lunch en bestaat voornamelijk uit verschillende soorten broodjes, -croissant, toast, sandwich, scones, partybroodjes- die heerlijk worden belegd. Denk aan: gerookte zalm, salades, vleeswaren, eieren. Een brunch op nieuwjaarsdag is ideaal om de dag feestelijk te beginnen. De tafel wordt voor een groot gezelschap mooi gedekt. Eventuele leftovers van oudejaarsavond en de feestdagen daarvoor, krijgen een nieuwe kans. Champagne mag natuurlijk ook bij deze maaltijd niet ontbreken. Fruitshake Om de kater van oudejaarsavond te verdrijven, is een frisse fruitshake ideaal. Pureer wat rood fruit met yoghurt en voeg er een paar druppels vanille- essence bij. Garneer de shake met blaadjes mint. Natuurlijk kun je ook kiezen voor andere fruitsoorten, maar hoe zuurder het fruit, des te lekkerder de shake. Wil je het iets minder machtig maken, dan kun je ook enkel verse vruchtensappen schenken. Ragout Ook kliekjes zijn geschikt voor de brunch. Oudbaken brood bijvoorbeeld gebruik je als toast. Maak van overgebleven (gegaard) vlees een ragout. Dit laatste is vrij simpel te maken en erg lekker op een broodje. Kalkoenkliekjes zijn erg geschikt voor de ragout. Maak een roux van 30 gram boter en 30 gram bloem. Smelt eerst de boter en roer vervolgens de bloem erdoorheen. Houd het mengsel op een matig vuurtje warm en blijf goed doorroeren. Als de bloem smeuïg is en loslaat van de pan, schenk je er beetje bij beetje bouillon bij. Hierdoor ontstaat er een gebonden saus. Snijd het vlees in kleine stukjes. Voeg alles bij elkaar en garneer het geheel met fijngehakte peterselie. Hartige taartjes Voor de variatie kun je ook kleine hartige taartjes maken van korstdeegbakjes. Deze zijn kant-en-klaar te koop en kun je met werkelijk van alles vullen. Leg in het bakje veldsla en een plakje geitenkaas. Strooi er wat tijm over. Snijd mozzarella in plakjes en leg die op de met tijm bestrooide geitenkaas. Bak de taartjes af in ongeveer 7 minuten in de voorverwarmde oven. Breng op smaak met peper uit de molen en de resterende olijfolie.
Verhit een klontje boter in een kleine koekenpan met antiaanbaklaag. Bak 1/4 deel van de paprika met 1/4 deel van de champignons en 1/4 deel van de bosui ± 3 min. op een hoog vuur.
Klop intussen de eieren met de slagroom en peper en zout naar smaak los en schuimig.
Schenk 1/4 deel van het eimengsel bij de groenten in de pan. Roer het mengsel om en schraap daarbij het gestolde ei van de bodem.
Schraap het ei met de groenten naar één kant van de pan en vorm er een halve maan van. Bak de omelet op een halfhoog vuur lichtbruin en keer hem. Bak op dezelfde wijze nog 3 omeletten. Lekker met geroosterde sneetjes witbrood.
Ingrediënten: 1 kg aardappelen van gelijk formaat (gladkokers) circa 750 g tomaten circa 50 ml olie voor de ovenschaal en om te bedruppelen circa 1 eetl. oregano vers, gedroogd of uit de diepvries zout en versgemalen peper
Voorbereiding: Borstel de aardappelen goed schoon en kook ze in de schil in circa 15 minuten half gaar. Laat iets afkoelen en snijd ze in plakken van circa 1 cm dik. Snijd de gewassen tomaten in iets dunnere plakken.
Bereiding: Verwarm de oven voor op 200°C. Bestrijk een platte ovenschaal met wat olie. Leg de plakjes aardappel en tomaat om en om dakpansgewijs in de schaal. Bestrooi met wat oregano, zout en peper. Bedruppel royaal met olie. Zet de schaal circa 20 minuten in de voorverwarmde oven, tot de randjes van de aardappel en de tomaat beginnen te kleuren. Dit gerecht is heel lekker bij gestoofde of gebakken vis.
Gerecht: bijgerecht
Aantal personen: 4
Keukensoort: Italiaans
Bereidingstijd: 30 min. De oventijd niet meegerekend
Heeft u ook geregeld moeite met het openen van potten jam, groenten en degelijke, leg dan een stukje schuurpapier met schuurkant naar beneden over de deksel van de te openen pot. Er hoeft maar een heel klein beetje kracht te worden gezet en de pot gaat open.
Bij een mooi kerstdiner horen natuurlijk prachtige wijnen. Ben je zelf niet zo thuis in het aanbod, vraag dan gerust om advies bij de betere slijterij. Neem desnoods een menukaartje mee, zodat het wijnadvies goed is afgestemd op de gerechten.
Bubbels Een avond gaat feestelijk van start met een lekkere aperitief. Dit drankje moet de zintuigen prikkelen en het hongergevoel aanwakkeren. Of dat laatste lukt, valt te betwijfelen. Meestal gaan aperitiefjes gepaard met de nodige versnaperingen. Maar toch wie wil, kan genieten van een feestelijke Champagne. Ook een goede Cava of Spumante, met of zonder crème de cassis, volstaat. Hoe kleiner de speldenprikjes in je glas, hoe fijner de smaak. Begin niet met een krachtige wijn, maar bouw de smaken langzaam op. Bedenk dat de wijnen het gerecht moeten begeleiden en niet overrulen. Het voorgerecht bestaat meestal uit vis of soep. Hierbij wordt een gekoeld wit wijntje gedronken. Als regel geldt: hoe vetter de vis en de bijbehorende sauzen, des te vetter ook de wijn mag zijn. Een Chardonnay is vaak een prima keuze. Het wordt zelden nog geserveerd, zon verfrissende spoom tussen het voor- en hoofdgerecht in. Maar we kunnen het zeker aanraden! Een spoom bestaat uit een sprankelende wijn (Champagne) met een bolletje ijs in een mooi gedecoreerd glas. Zo worden de smaakpapillen weer even tot bedaren gebracht.
Contrast Het hoofdgerecht bestaat meestal uit een vleesgerecht. Bij de traditionele kalkoen mag gerust een fruitige rode wijn worden opengetrokken. Gevogelte wordt heerlijk begeleid met een droge volle witte wijn, zoals een witte Bourgogne. Soms kunnen ook lichte rode Bourgognes volstaan. Ook wild zwijn kan prima worden gecombineerd met een volle witte wijn. Voor wild geldt als vuistregel: hoe sterker het wildgerecht, hoe krachtiger de wijn. Kwalitatieve rode Rhone wijnen passen goed bij verreweg de meeste wildgerechten. Verwarring bestaat er over de wijnkeuze bij een kaasplateau. Men is geneigd om toch een rode wijn door te drinken of te kiezen voor port. Maar bij Franse kazen passen juist witte wijnen erg goed. Gastronomisch verantwoord zijn ook zoete wijnen. Vaak ligt de kracht van de smaak in het contrast. Bij een sterke kaas past het beste een jonge, fruitige wijn. Bij zeer pitte en gezouten kazen passen zoete wijnen. De Hollandse kaas doet het weer uitstekend met een stevige rode wijn of port. Bij het dessert wordt een zoete, stroperige wijn of oude sherry geschonken.
Een dichte fles port die op een donkere, koele plaats wordt bewaard, blijft jaren goed. Port bevat namelijk veel alcohol en behoorlijk wat suiker die samen conserverend werken. Ook een geopende fles port is weken houdbaar, maar de wijn wordt er niet lekkerder op. De geur en smaak van port in een ontkurkte fles gaan achteruit. In een delicate vintage merk je dat sneller dan in een basis-ruby of tawny.
Ben jij gespannen voor de kerstdagen? Dan ben je niet de enige. Half Nederland lijkt rond deze tijd door de koken-met-kerststress te zijn bevangen. Welk menu moet er dit jaar op tafel komen? Komt het allemaal wel op tijd klaar? En kunnen de genodigden wel waarderen, wat je nu weer uit je keukentje tevoorschijn tovert? Twijfelen over je kookkunsten is echter niet nodig, want met de juiste voorbereiding kom je al een heel eind. Tips and Trics voor een stressloze kerst!
Planning Een goede voorbereiding is het halve werk. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want voor je het weet is het al kerst. Begin in ieder geval met het maken van een planning. En denk goed na over welke gerechten je wilt gaan maken en welke haalbaar zijn. Vraag jezelf serieus af of chique dineren wel nodig is als je bijvoorbeeld te maken hebt met veel kinderen. Houd rekening met specifieke eetwensen van vegetariërs en vishaters. En bedenk voor hen een alternatief gerechtje, dat weinig tijd vergt. Haal vervolgens zoveel mogelijk de boodschappen in huis. Vlees en vis bijvoorbeeld zijn zeer goed in te vriezen. Niets geeft meer stress dan producten die op het laatste moment nog moeten worden aangeschaft en (een ramp!) zijn uitverkocht. Daar gaat je planning al! Bedenk zo min mogelijk gerechten die à la minute moeten worden bereid. Al ontkom je bij visgerechten daar niet altijd aan. Het beste zijn die gerechten die gedeeltelijk of in het geheel kunnen worden afgemaakt.
Eenvoud Speel op safe. Raadpleeg kookboeken die je anders ook gebruikt. Beter nog: probeer een gerecht nu alvast uit, zodat je straks niet voor verrassingen komt te staan. Een kreeft is lekker en geeft veel kookplezier. Maar dan moet daar wel tijd voor zijn! Kies liever een gerecht dat net zo feestelijk en eenvoudig klaar te maken is. Werk zoveel mogelijk vooruit. Een paar dagen van tevoren kunnen sauzen, soepen en vinaigrettes worden gemaakt. Hetzelfde geldt ook voor patés, groentegarnituren, aardappelgratins, stoofschotels en desserts. Geen opbergruimte? Geen nood. In december is het koud genoeg om je tuin, schuur of balkon als extra koelkast te gebruiken. Buiten of in de koelkast, zorg er altijd voor dat je alles netjes afdekt.
Het mooie van de kersttraditie is misschien wel het feit dat ze bijna overal ter wereld wordt gevierd, maar dat de uitvoering ervan in het ene land toch weer net even anders is dan in het andere. In deze tijd van saamhorigheid, nemen wij je mee over de grens, naar culinaire kersttradities van andere landen. Wat komt er op tafel in Lapland? Hoe ziet de kerstdis eruit in Mexico? Wat hebben we gemeen en wat is totaal verrassend anders? Grensloos genieten, dus. Ga je mee?
Italiaans De Italiaanse keuken kent geen strapatsen. Ze is eerlijk, simpel en superieur. Het gaat immers om de kwaliteit van de ingrediënten. Ook met kerst gaat het om goede, maar eenvoudige ingrediënten. Het menu bevat natuurlijk altijd een antipasto en (zelfgemaakte) pasta als voorgerecht. De Italianen houden van lang tafelen, maar met kerst wordt er snel gegeten. Er wachten namelijk mooie presentjes onder de boom, waaronder rode lingerie voor de dames! Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Italiaanse wijnarrangement
Frans Kaas, mosterd, pastis. Rijke ingrediënten met uitgesproken smaken. De Fransen begrijpen als geen ander hoe je al dat lekkers kunt omtoveren tot een onvergetelijke kerstdis. Niet opkijken wanneer je na zon menu een paar kilos bent aangekomen. Zullen de Fransen daarom maar 1 kerstdag vieren? Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Franse wijnarrangement
Brits De Britten zijn haast bezeten van kerstmis. Ze zijn de uitvinders van de traditionele kerstkalkoen. Hoe slecht de gemiddelde Brit het gehele jaar door ook eet (geen groenten, veel vetten), met de kerstdagen komt de hele rataplan op tafel. Inclusief die vermaledijde sprouts. Natuurlijk wel overgoten met extraveel geklaarde boter. De christmaspudding is de Pièce de résistance van de avond. Die wordt dan wel al in september voorbereid. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Britse wijnarrangement
Hollands De Hollandse keuken wordt door culinaire snobs vaak verguisd. Geheel onterecht. Hollanders weten vreemde ingrediënten uitstekend te integreren in hun dagelijkse kost. Door de ruimdenkendheid van de Hollander is de Hollandse eetcultuur vele malen gevarieerder dan menig ander eetcultuur. Een menu met oerHollandse ingrediënten past bij de kerstdagen natuurlijk het best. Nou goed dan, met hier een daar een snufje buitenlands. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Hollandse wijnarrangement
Zuid-Amerikaans Wie van lekker pittig houdt, kan zijn hart op halen in de Zuid-Amerikaanse keuken. Eenvoudig, puur en voedzaam. Natuurlijk mogen ingrediënten als avocados, chilipepers en mole (saus op basis van cacao) niet ontbreken. Ook met de kerst, in Zuid-Amerika is het warm, worden hete gerechten gegeten. Een beetje anders, maar zeker net zo lekker. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Zuid-Amerikaanse wijnarrangement
Scandinavisch Uit het hoge Noorden komt de kerstman. En de kersttraditie viert in Scandinavië dan ook hoogtij met overal kerstlichtjes, engeltjes, vuurkorven. Het feest van het licht wordt gevierd met veel vis en vlees. Met name rauwe vis en rendier staan op het feestmenu. De koude wordt verbannen Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Scandinavische wijnarrangement
Oosters Oosters eten is weliswaar niet traditioneel met kerst, maar wel heel erg lekker en weer eens wat anders. Je kunt voor de verandering met kerst een Indonesische rijsttafel of een curry-buffet maken. Maar je kunt ook kiezen voor onderstaand menu. In vergelijking met andere menus, is de oosterse misschien wel een van de meest gezondste. In ieder geval is het een geweldige smaaksensatie. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Oosterse wijnarrangement
Aanbraden: Het rondom dichtschroeien en bruin laten kleuren van vlees in margarine of een andere vetstof. Aanzetten: Het verhitten en eventueel lichtbruin laten kleuren van ingrediënten in margarine of olie. Afblussen: Het toevoegen van een vloeistof aan gebakken of gebraden voedsel of aan de in de pan achtergebleven aanbaksels. Afschuimen: Met een schuimspaan het schuim van de oppervlakte scheppen, met name bij bouillons. Al dente: Ook "beetgaar" genoemd. Stadium van gaarheid waarbij het voedsel enige stevigheid behoudt; de term wordt met name gebruikt bij de bereiding van groenten en pasta. Aspic: Stevige, heldere gelei gemaakt van sterk ingekookte bouillon en, doorgans, gelatine Au bain-marie: Het verwarmen en/of gaar laten worden van ingrediënten in een kom of pan die op of in een pan met heet of zachtjes kokend water wordt gezet. Wordt toegepast bij ingrediënten en mengsels die geen hoge temperaturen kunnen verdragen en bij rechtstreekse verhitting zouden schiften.
Ingrediënten: 5 grote aardappels, geschild en in blokken van 2,5 cm gesneden zout en zwarte peper, uit de molen 2 (scharrel)eieren 2 grote handen vol verse spinazie 1 ui, fijngehakt 1 wortel, gehalveerd en fijngehakt olijfolie extra vierge ongeveer 3 dl slagroom 2 flinke handen vol geraspte, belegen Goudse of Parmezaanse kaas sap van 1 citroen 1 volle theelepel mosterd 1 grote handvol peterselie, fijngehakt 500 g schelvis- of kabeljauwfilet, zonder vel, zonder graten, in repen gesneden nootmuskaat (desgewenst)
Verwarm de oven voor op 230°C / gasovenstand 8. Doe de aardappels in gezouten kokend water, laat het water weer aan de kook komen en dan 20 minuten koken. Leg voorzichtig de eieren in de pan en laat die 8 minuten meekoken. De eieren zijn dan hard en de aardappels gaar. Stoom in die tijd de spinazie in een vergiet die je op de pan zet. Dit kost maar een enkel minuutje. Druk zoveel mogelijk vocht uit de spinazie, doe de spinazie in een kom en laat nu de aardappels uitlekken in het vergiet. Spoel de eieren af onder koud water, pel ze en snijd ze in vieren. Bak in een andere pan de ui en de wortel ongeveer 5 minuten in wat olijfolie op een laag vuur. Voeg de slagroom toe en laat het mengsel aan de kook komen. Neem de pan van het vuur zodra het mengsel kookt en roer er de kaas, het citroensap, de mosterd en de peterselie door. Doe de spinazie, de vis en de eieren in een aardewerken schaal die groot genoeg is, roer alles door elkaar en giet er de romige saus over. Prak de uitgelekte aardappel met wat olijfolie, zout en peper, en een vleugje nootmuskaat als je wilt. Verdeel de aardappelpuree over de vis. Maar je niet druk over een spuitzak om het mooi te maken, het is gewoon een lekker huiselijk recept. Zet de schaal 25-30 minuten in de oven of tot de laag aardappel goudbruin is geworden. Geef er doperwtjes of andere groenten bij. Ouderwets, maar lekker en daar houd ik van.
Kook de pasta in ruim water met zout volgens de gebruiksaanwijzing. Giet de tonijn af. Snijd de aubergine en courgette in blokjes. Pel de ui en snipper deze. Verdeel de geschrapte winterwortel in plakjes. Kruis de tomaten in, leg ze enkele tellen in heet water, pel ze en verdeel ze in stukjes. Verhit de olijfolie, roerbak hierin de aubergine, courgette, ui en winterwortel 8 minuten. Schep de tomaten, tijm, tonijn, peper en kappertjes erdoor. Schep de ratatouille op de pasta en bestrooi het gerecht met de kaas.
Wijnadvies: Hier zal een jonge Chianti uit Toscane voor een prachtige combinatie zorgen (16-18ºC).
Van een restje gekookte aardappels maak je de volgende dag weer wat lekkers. Bewaar ze bij voorkeur in de koelkast, afgedekt tegen uitdrogen en laat ze voor gebruik eerst op kamertemperatuur komen.
1. Pureer 500 gram kruimige aardappels met een liter warme kippenbouillon en een bekertje slagroom tot een romige soep, garneer met reepjes gekookte kip of knapperig gebakken spek.
2. Snijd vastkokende aardappels in plakjes en bak ze, bestrooid met wat cayenne peper of paprikapoeder, in boter goudbruin. Lekker met sla en een karbonade.
3. Prak een restje zeer kruimige aardappels fijn, liefst als ze nog warm zijn. Roer een klontje boter, geraspte kaas en wat fijngesneden bieslook door de puree en schep deze in een ovenschaaltje. Verwarm de puree de volgende dag in de oven, tot de bovenkant bruin kleurt.
4. Snijd vastkokende aardappels in stukjes en schep die - liefst nog warm - door een saus van mayonaise, citroensap, fijngesneden kruiden en versgemalen peper. Meng er ook wat gehakte augurk of zilveruitjes door en laat de smaken een nachtje intrekken. Lekker met stokbrood of als picknickgerecht met koude gegrilde kip.
Bedenk ruimschoots van tevoren wat u wilt eten. Maak een boodschappenlijstje
Doe zoveel mogelijk voorwerk. Bereid wat al bereid kan worden. Leg alles gesneden en wel klaar voordat u daadwerkelijk gaat koken. Zet de ingrediënten alvast per gang bij elkaar.
U kunt een koud gerecht dat u al even van tevoren maakt, afwisselen met een warm gerecht. Zo hebt u twee gangen de tijd om één warm gerecht te bereiden.
Verzorgt u het diner met meerdere personen? Maak dan een goede taakverdeling. Wie doet het voorgerecht? Wie verzorgt de aankleding? Maak duidelijke afspraken.
Zorg voor een zo leeg mogelijke koelkast, u hebt alle ruimte nodig. Gebruik eventueel koelboxen om extra koelruimte te creëren. Flessen wijn, frisdrank en bier kunt u in de schuur of buiten goed koel houden. Zeker als u ze de dag voor het diner voorkoelt in de koelkast.
Timing is alles. Sommige gerechten kunt u makkelijker warm houden dan andere. Richtlijnen: Au bain marie is een prima manier om gerechten warm te houden. Plaats een pan in een andere pan met heet water. Het gerecht wordt zo niet warmer dan 80 á 90 graden. U kunt gerechten ook warm houden in een oven op 40 tot 50 graden. Hebt u de oven en alle pitten nodig om te koken? Soepen (en sauzen) blijven zeker één uur warm in een goede thermoskan. Vlees houdt u een kwartier warm in aluminiumfolie.
Zorg ervoor dat u ondanks alle drukte ook zelf geniet. Wees niet te trots om hulp in te roepen en laat eventueel kinderen een handje helpen. Het is ook uw diner!
Heb je nog geen plannen voor 2e kerstdag? Doe dan mee met de kerstactie van Spa Marie-Henriette. Je maakt namelijk kans op een geheel verzorgd kerstdiner bij jou thuis. Een professionele kok kookt dan voor jou en je vrienden een uitgebreid kerstdiner! Ga naar www.spa.nl en doe mee!
Om mensen lekker te maken voor melk, zijn in bushokjes in de Amerikaanse stad San Francisco advertentiestrips geplaatst die de geur van verse koekjes afscheiden. De campagne is een initiatief van de Calfornia Milk Processor Board, die eerder wereldwijd bekendheid verwierf met advertenties waarin bekende personen met een melksnor figureerden. Deze 'Got Milk?' campagne liep dertien jaar. De plakstrips worden overal in de bushokjes aangebracht, ook onder de zitbanken en zijn vergelijkbaar met geur-advertenties die eerder al in tijdschriften verschenen. Volgens Jeff Goodby, van reclamebureau Goodby, Silverstein &Partners dat de campagne bedacht, is het voor het eerst dat 'advertenties met een luchtje' in de buitenlucht worden geplaatst. "Zolang het niet om gevaarlijke chemicaliën gaat, vind ik het best", reageerde een oud vrouwtje, onderzoekend waar de koekjesgeur in het bushokje precies vandaan kwam. Om vervolgens verbaasd op te merken: "Proberen ze ons melk te verkopen? Gaat het daarom?"
Als u het ook zonde vindt om uw energie aan aangekoekte pannen te verspillen, ga dan als volgt te werk: Doe een laagje water in de pan met wat soda en laat even doorkoken. Zet de pan daarna een uurtje weg. Het vuil weekt vanzelf los. Deze truc leent zich overigens niet voor aluminiumpannen, want die worden door de soda aangetast.
1 pak bevroren lente-spinazie met room (Iglo) of 225g spinazie à la crème
100g geraspte belegen kaas
12 cherry tomaatjes
2 takjes verse basilicume
xtra nodig: aluminiumfolie
cocktailprikkers
Zeef de bloem met het zout boven een kom.Maak een kuiltje in de bloem en breek de eieren erin.
Schenk een beetje melk bij de bloem en de eieren. Voeg al roerend steeds een beetje melk toe en roer tot een glad beslag. Schenk het beslag in een maatbeker.
Verhit een beetje olie in een koekenpan en schenk genoeg beslag in de pan, zodat de hele pan door een dun laagje is bedekt. Als de randjes van de pannenkoek gaan krullen en het beslag in het midden gestold is, dan kan de pannenkoek worden gekeerd. Bak de pannenkoek aan de andere kant ook gaar. Ga zo door tot het beslag op is. Houd de pannenkoeken warm onder aluminiumfolie.
Verwarm de oven voor op 200oC (hetelucht 180oC).
Verwarm de spinazie en laat deze uitlekken.
Schep de helft van de kaas door de spinazie.
Verdeel het spinaziemengsel over de pannenkoeken. Rol de pannenkoeken op en leg ze in een ingevette ovenschaal.
Strooi de rest van de kaas erover en laat het midden in de oven in ca. 10 minuten gratineren.
Was de tomaatjes.
Steek in elke pannenkoek een cocktailprikker met daaraan een tomaatje en een blaadje basilicum.
Wie nu de bossen intrekt, wordt overweldigd door de prachtige natuur. De kleurschakeringen van bomen en struiken en het knisperende tapijt van bladeren. Aan de voet van die bomen, soms tussen het hoge mos verscholen, steken de meest prachtige paddenstoelen de kop op. Zo mooi, dat je ze zou willen plukken. Zouden ze eetbaar zijn? En wat kun je er zoal mee doen.
Paddestoelen Paddenstoelen zijn schimmels. Ze houden zichzelf in leven door voedsel te trekken uit levende of dode organismen. Door middel van een netwerk aan draden in het voedsel, zijn ze in staat nieuwe schimmels voort te brengen. Wanneer er over schimmels wordt gepraat, loopt nu niet direct het water je in de mond. Maar de paddenstoel behoort niet voor niets tot de meest populaire etenswaar sinds mensenheugenis. Om te beginnen is de paddenstoel in een gerecht een goede vleesvervanger. Bovendien is hij erg smaakvol, mals en eenvoudig te bereiden. Een paddenstoel weet zich als geen ander goed aan te passen aan de andere ingrediënten van een gerecht: als een spons absorbeert hij alle andere smaken. Daarom mogen paddenstoelen voor gebruik niet worden gewassen, maar voorzichtig worden geborsteld. Ook kunnen de meeste soorten worden gedroogd en goed worden geconserveerd.
Eetbaar? Wat de ene paddenstoel giftig maakt en de ander juist eetbaar, is moeilijk te zeggen. Je kunt de giftige van de eetbare ook vrijwel niet uit elkaar houden. Voor mensen die er geen verstand van hebben, is het dan ook raadzaam de paddenstoelen die je in het wild tegenkomt te laten staan. Gelukkig kunnen we eetbare paddenstoelen gewoon bij de groenteboer kopen. Rond deze dagen zijn er volop soorten verkrijgbaar. De meest gangbare is de gekweekte champignon in verschillende variëteiten met een vrijwel neutrale smaak. De oesterzwam is wereldwijd de meest gegeten paddenstoel.
Andere eetbare soorten zijn:
Shiitake: Lekker in de Aziatische keuken, soep of ragout;
Morielje: Ook wel gedroogd verkrijgbaar, lekker in sauzen verwerkt bij vlees;
Cantharellen: Zeer kruidige paddenstoel, geschikt om rauw te eten in een salade;
Eekhoorntjesbrood: Nootachtige smaak, klassiek gebakken in boter, knoflook en peterselie;
Truffel: Kostbare paddenstoel met aardse smaak, heeft weinig extra toevoeging nodig. Geschaafd over de pasta of verwerkt in een omelet.
Kalkoen gevuld met herfstpaddestoelen Een smakelijk gerecht voor een koude winteravond: kalkoen gevuld met kalfsgehakt en paddenstoelen. Ingrediënten: 4 eieren 1 truffel 100 gr. boter, koude 300 gr. div. herfstpaddenstoelen 2 el. tijm, verse 2 el. peterselie, verse, gehakte 4.5 kg. kalkoen 1.5 kg. kalfsgehakt 3 tl. zout 3 tl. peper Bereidingswijze: Lekker met aardappelkroketjes, een combinatie van spruitjes met kastanjes (kant-en-klaar ui een pakje), stoofpeertjes enz. Verwarm de oven in 12 minuten voor op 225 graden Celsius. Meng intussen de ingrediënten voor de vulling, behalve de kalkoen en de boter en vul de ontbeende kalkoen hiermee. Naai de buikholte dicht met keukengaren. Leg de kalkoen in een braadslee en bedek hem met in plakken gesneden boter. Schuif de kalkoen in de oven en de temperatuur na 15 minuten temperen tot 175 graden Celsius. Bedruip de kalkoen ieder half uur met de braadboter en in ongeveer 2,5 uur gaar laten worden. De kalkoen is goed als de vleesthermometer, gestoken in het midden van de farce, 50 graden Celsius aangeeft. Neem de kalkoen uit de oven. Laat de kalkoen afgedekt met aluminiumfolie een kwartier rusten alvorens hem aan te snijden.
De ene aardappel is de andere niet; voor elke bereidingswijze moet je het juiste type aardappel kiezen. Vastkokers Vastkokers zijn na het koken nog mooi stevig. Je kunt ze gebruiken om in de olie te bakken, maar ze zijn ook goed te gebruiken in salades en ovenschotels of om zelf friet en rösti van te maken. Iets kruimige aardappels Deze krijgen tijdens het koken een bloemig laagje aan de buitenkant. Je kunt ze gewoon gekookt eten, maar ze zijn ook lekker om te bakken of in de oven te roosteren. Grote exemplaren kun je goed poffen in de oven of magnetron. Kruimige aardappels Deze aardappels vallen na het koken haast vanzelf uit elkaar. Heel makkelijk voor een fijne stamppot of mooi gladde puree. Vroeg- en laatkomers Elk seizoen heeft zijn eigen aardappel. Vroege rassen - de zogenaamde nieuwe aardappels, zoals malta's en dorés - zijn te koop van begin juli tot en met augustus. Late rassen (zoals bidstar en eigenheimers) liggen vanaf augustus in de winkel en zijn dan bijna het hele jaar te koop. In het donker Aardappels kun je na aankoop een paar weken bewaren. Tenminste, als je ze koel, droog en in het donker opbergt. Zo voorkom je dat de aardappels groen uitslaan, zacht worden en uitlopers krijgen. Groene plekken, uitlopers en "ogen" moet je altijd ruim wegsnijden. Ze bevatten de giftige stof solanine. Bewaar aardappels nooit te koud. Onder de 4 graden wordt namelijk het zetmeel omgezet in suikers, waardoor de aardappels zoetig worden en dat tast de originele smaak aan. Met of zonder schil Aardappels schillen doe je altijd dun. De malta-aardappel, die vanaf juni in de winkels ligt, heeft net als jonge krieltjes een dunne schil. Die schrap je er onder de koude kraan zo af met een mesje. Maar je kunt deze aardappels natuurlijk ook schoonboenen en met schil en al eten. Wat oudere aardappels kun je ook in de schil koken of stomen om het vitame C-verlies te beperken. Prik de nog warme aardappels op een vork, dan trek je er met een mesje het makkelijkst de schil vanaf. Slank en gezond Omdat ze rijk zijn aan zetmeel, voedingsvezels, ijzer en vitamine B en C, zijn aardappels heel gezond. Ze bevatten geen grammetje vet en leveren weinig calorieën (de jus en sausjes die we er zo graag bij eten zijn de dikmakers!). Ter vergelijking: een portie aardappels (200 gram) levert maar 168 kilocalorieën tegen 262 kcal voor en portie pasta (75 gram ongekookt) of 273 kcal voor een portie rijst (75 gram ongekookt). Restjes Van een restje gekookte aardappels maak je de volgende dag weer wat lekkers. Bewaar ze bij voorkeur in de koelkast, afgedekt tegen uitdrogen en laat ze voor gebruik eerst op kamertemperatuur komen. 1. Pureer 500 gram kruimige aardappels met een liter warme kippenbouillon en een bekertje slagroom tot een romige soep, garneer met reepjes gekookte kip of knapperig gebakken spek. 2. Snijd vastkokende aardappels in plakjes en bak ze, bestrooid met wat cayenne peper of paprikapoeder, in boter goudbruin. Lekker met sla en een karbonade. 3. Prak een restje zeer kruimige aardappels fijn, liefst als ze nog warm zijn. Roer een klontje boter, geraspte kaas en wat fijngesneden bieslook door de puree en schep deze in een ovenschaaltje. Verwarm de puree de volgende dag in de oven, tot de bovenkant bruin kleurt. 4. Snijd vastkokende aardappels in stukjes en schep die - liefst nog warm - door een saus van mayonaise, citroensap, fijngesneden kruiden en versgemalen peper. Meng er ook wat gehakte augurk of zilveruitjes door en laat de smaken een nachtje intrekken. Lekker met stokbrood of als picknickgerecht met koude gegrilde kip.
Het bevat eiwitten, die boven een bepaalde temperatuur stollen. Als de eiwitten aan elkaar klitten, ontmengt de kaas. Het mengsel van eiwitten, vet een water gaat schiften. De gestolde eiwitten worden zichtbaar als taaie draden.
Bereid 1 pak mix voor pizzabodem (Honig) met 250ml water en 2 eetlepels olijfolie, volgens de gebruiksaanwijzing
Verwarm de oven voor op 220°C (hetelucht 200°C). Bekleed een bakplaat met bakpapier
Pel 2 uien en snij ze in ringen
Pel 2 teentjes knoflook en snij ze in plakjes
Rooster 40g pijnboompitten in een droge koekenpan goudbruin
Was en hak 5 takjes peterselie
Verhit 2 eetlepels olijfolie in een koekenpan en bak hierin 200g rundergehakt rul
Voeg de ui, knoflook en 200g roerbakgroenten (Super) toe aan het gehakt en bak ca. 4 minuten
Roer ½ pakje tomato fritto (Heinz), pijnboompitten en de peterselie door het gehakt. Breng op smaak met cayennepeper en een paar druppels citroensap
Rol het deeg uit tot een grote ronde lap
Verdeel het gehaktmengsel over de helft van de pizzabodem en laat de randen vrij. Maak de deegrand nat met een beetje water en vouw de pizza dicht. Druk de rand goed aan
Bak de pizza midden in de oven in ca. 25 minuten gaar en goudbruin.
Gerechtsoort hoofdgerecht vlees Seizoen Winter Voor aantal personen 2 Bereidingstijd 20 minuten
Het restaurant van een chique Amsterdams hotel heeft besloten de degelijke stamppot op de menukaart te zetten. Waarom ook niet? Stamppotten zijn per slot van rekening erg smaakvol. En met de juiste presentatie zijn ze al helemaal niet te versmaden! Stamppotten met en zonder spruitjeslucht!
Stampottenfestival Stamppot andijvie, boerenkool, hutspot en zuurkool. Ieder heeft zo zijn eigen favoriet. Maar helemaal Hollands is dit eenpansgerecht ook weer niet. De Fransen kunnen er namelijk ook wat van. Zo ook de Franse chef-kok Jean Jacques Menanteau van Le Relais van Hotel de lEurope. Samen met souschef Erok Wekema bedacht hij een keur aan eigenzinnig en toch typisch Nederlandse stamppotten om het nieuwe jaar mee in te luiden. Traditioneel en hele bijzondere. Wat te denken van zeer romige boerenkool met kreeft en rivierkreeftjessaus, zuurkool met zalm of spruitjesstamppot met gebakken tarbot. Het stamppottenfestival loopt van januari tot en met maart 2007.
Lekker anders Maar zo lang hoef je niet te wachten. Want je kunt ook zelf alvast aan de slag voor een stamppot anders. Gebruik voor stamppotten altijd een lekkere kruimige aardappel. Om een stamppot romig te maken, voeg je aan de gekookte aardappelen melk en boter (eventueel reuzel) toe. Olijfolie wordt steeds vaker gebruikt en geeft een fruitige smaak. Met ganzenvet maak je van je stamppotje boerenkool echt iets feestelijks. Zorg hoe dan ook dat de aardappelbasis lekker lobbig is. Goede smaakmakers zijn verder azijn, mosterd, verkruimelde bouillonblokjes en nootmuskaat. Uitgebakken spekjes kun je eventueel vervangen door de iets pittigere pancetta. Ook zongedroogde tomaatjes doen het goed door bijvoorbeeld een andijviestamppot. De toevoeging van knoflook geeft je gerecht een exotisch tintje.
Groentenidee Ben je de koolsoorten bui, dan kun je gaan experimenteren met andere groenten. Maak eens een stamppot van doperwtjes en muntblaadjes. Bak de doppertjes eerst in een scheut olijfolie en knoflook en doe er eventueel wat gedroogde pepertjes (peperoncino)bij. Ook spinazie en witlof zijn zeer goed geschikt voor de stamp en kun je op dezelfde wijze klaarmaken. Met een scheutje azijn en een lepeltje bruine suiker maak je de witlof minder bitter. Tot slot geeft tijm er een lekkere bite aan.
Pepernoten, speculaas en marsepein. De winkels liggen er al sinds september vol mee. Vooral het prachtige suikerwerk van de bakker doet je het water in de mond lopen. Maar eerlijk is eerlijk, strooigoed wordt pas echt lekker wanneer Sinterklaas daadwerkelijk voet aan wal heeft gezet. Voor de grootste liefhebbers kan er niet genoeg snoepgoed in huis zijn. Het is dan ook geen gek idee om eens zelf wat lekkere zoetwaren te maken om alvast in de Sinterklaasstemming te komen!
Marsepeinen figuurtjes Ingrediënten: 300 gr poedersuiker 4 eetlepels bloem 100 gr boter 1 tl amandelextract Verschillende kleuren bakkleurstof Bereidingswijze: Kneed alle ingrediënten goed door elkaar en maak er een reep van. Verdeel de reep in delen (hoeft niet evenredig) en gebruik voor ieder deel weer een andere kleur kleurstof (paar druppeltjes is voldoende voor een fleurig resultaat). Gebruik eventueel natuurlijke kleurstoffen, zoals bietensap en appelsiroop voor het kleuren. Kneed de marsepein in de gewenste vorm en bewaar de figuurtjes in de koelkast.
Speculaas vormpjes Ingrediënten: 400 gr. bakmeel, zelfrijzend 20 gr. speculaaskruid 200 gr. suiker, bruine 200 gr. boter, koude, in klontjes 6 el. melk 0.5 tl. zout 0.5 tl. nootmuskaat 0.5 tl. kaneel Bereidingswijze: Verwarm de oven voor op 150 graden. Doe alle ingrediënten in een mengkom en kneed alles tot een stevige massa. Draai er vervolgens met je handen een worst van. Druk de worst aan tot een plak van ongeveer 6 millimeter dik en haal er vormpjes uit. Leg de vormpjes op bakpapier, maar niet te dichtbij elkaar. Bak ze af in ongeveer 30 minuten.
Borstplaat Ingrediënten: 12 el. suiker 4 el. water 5 dl. melk 1 takje vanille 1 tl. citroensap 4 tl. cacao Bereidingswijze: Alle ingrediënten, behalve de vanille, in een pan doen en heel langzaam aan de kook brengen. 5 minuten laten koken. Vanille pas toevoegen als de pan van het vuur af is. Figuren van tevoren invetten. of zelf wat moois maken op een ingevette bakplaat. Giet het suikermengsel op de plaat en laat het hard worden.
Ingrediënten: 1 kip van 2 kg zeezout en zwarte peper uit de molen 1 handvol verse peterselie, grof gehakt 4 stukken gember ter grootte van een duim, ongeschild geraspt 2 rode paprikas, gehalveerd en de zaadjes verwijderd 2 gele paprikas, gehalveerd en de zaadjes verwijderd 4 rode uien, gepeld 2 verse Spaanse pepers, doormidden gebroken 1 rijpe ananas, geschild, in vieren gesneden en gehakt 1/2 theel. venkel (gedroogd) olijfolie 2 eetlepels suiker 6 eetlepels balsamicoazijn
Verwarm de oven voor op 190°C. Bestrooi de kip van binnen en van buiten royaal met zout en peper en prop hem vol met een mengsel van peterselie en gember. Snijd de paprikas en de uien in vieren en leg ze in een koude braadpan. Doe er de pepertjes, ananas en venkel bij. Sprenkel er 3 flinke scheuten olijfolie bij, strooi er peper en zout op en schud door elkaar totdat alles gelijkmatig verdeeld is. Leg de kip er bovenop, sprenkel er een beetje olie over en zet hem 1 uur in het midden van de voorverwarmde oven. De kip is klaar als je de botjes makkelijk uit de poten kunt trekken. Schep als de kip klaar is de braadsappen over de kip. Haal de kip met de helft van de groente en ananas uit de pan, leg ze op een bord en laat ze 5 minuten afkoelen terwijl je de saus maakt. Doe de rest van de groente en de ananas met de suiker en balsamicoazijn in een keukenmachine en breng het mengsel op smaak met zout. Pureer dit alles tot een heerlijke saus - voeg als dat nodig is wat kokend water toe om de saus smeuïger en dunner te maken. Om hem nog gladder te maken kun je de saus zelfs door een grove zeef wrijven, maar ik doe dat niet. Breng hem op smaak met peper en zout.
Eerlijk gezegd kan ik niets lekkerders verzinnen om bij deze kip te serveren dan wat eenvoudige, roergebakken noedels, of wat gestoomde of gekookte rijst. Zet de kip en de groenten gewoon midden op tafel en val aan.
Het kon niet uitblijven natuurlijk, want na Jamie Oliver komt ook Chef Gordon Ramsay met een lijn servies, potten en pannen waar hij zijn naam aan verbonden heeft. Het gerenomeerde Engelse merk Royal Doulton brengt dit voorjaar, vooralsnog alleen in de Verenigde Staten, 'Fine Dining' uit.
Gordon: "Creating a truly great dining experience, either at home or in a restaurant, demands the best ingredients. My collaboration with Royal Doulton has brought together their skills in producing the finest bone china with my passion for food. Fine dining is about great cuisine and our collection provides the perfect stage."
Het zal ongetwijfeld een succes worden, zijn bankrekening zal er in ieder geval niet minder door worden.
van Aanbraden, Aanzetten, Afblussen, ...
Heb je nog geen plannen voor 2e kerstdag? Doe dan mee met de kerstactie van Spa Marie-Henriette. Je maakt namelijk kans op een geheel verzorgd kerstdiner bij jou thuis.
