30 september 2018. Het wordt een stralende dag vol zonneschijn. Tijd voor een toeristische wandeling in en rond het domein van het Koloniënpaleis van Tervuren. We plaatsen de auto op de Paleizenlaan. Het is er druk. Blijkbaar wil iedereen hier vandaag wandelen. We vinden gelukkig nog een plaatsje. Het uitzicht is hier fenomenaal. Op de rotonde werd in 2005 een prachtige grote ronde fontein geplaatst met een Jazz Band van Afrikaanse waterdieren. Verderop worden hoog op een sokkel vrouwenbeelden tentoongesteld. Waar we de auto parkeren staat de beeldengroep “Après le combat” aan het Koloniënpaleis. Het gietijzeren beeld werd in de negentiende eeuw gemaakt en stelt twee herten voor die net gevochten hebben op leven en dood. Rondom rond staan reusachtige bomen al dan niet met herfstkleuren.  

We beklimmen de enkele trappen tot het indrukwekkende gebouw. Het Koloniënpaleis of tentoonstellingspaleis werd gebouwd op de resten van het paviljoen van de Prins van Oranje Willem-Frederik, dat in 1879 was afgebrand. Tijdens de Wereldtentoonstelling van 1897 stelde koning Leopold II hier zijn Congostaat voor aan de Belgische bevolking. De toenmalige feestzaal bleef behouden. In de vleugels zijn er afdelingen van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika. In dit gebouw was ook eerst het museum gevestigd. Toen dit echter te klein werd, gaf koning Leopold II in 1904 opdracht het huidige museum te bouwen dat voltooid werd in 1910. Het vijverpark was het vroegere jachtdomein van de hertogen van Brabant nabij het Zoniënwoud. We wandelen rechts naast het gebouw naar de achterzijde. Een groene middenberm leidt ons langzaam heuvelafwaarts. We zijn omgeven door een buxushaag en hoge bomen. In de verte zien we een vijver.

Halverwege draaien we rond het levensgrote beeld van de Romeinse krijger Claudius Civilis van Lodewijk Van Geel (1787-1852). Dit beeld was reeds op het terrein aanwezig ten tijde van het verdwenen paviljoen van Prins Willem-Frederik.

Voor de grote waterplas zien we het “nieuw” Koloniaal Museum dat werd ingewijd in 1910 door Koning Albert en dat zich specialiseerde op het gebied van de Afrikaanse zoölogie en etnografische verzamelingen. In 1911 werd in het gebouw een scheikundig laboratorium ingericht. Er worden momenteel restauratiewerken uitgevoerd aan het majestueuze complex of aan de perken voor het gebouw. Hekwerken verhinderen de toegang. Volgens Wikipedia was er een grote schare van kunstenaars verantwoordelijk voor de luxueuze binneninrichting: prachtige marmeren vloeren, rijk beschilderde en met stucwerk opgehoogde plafonds, diverse muurschilderingen met als hoogtepunt de overkoepelde erezaal. De tuin alleen al is een fortuin waard. De bloemperken werden beplant met viooltjes. Op de achtergrond worden de kegelvormige buxussen regelmatig gesnoeid.

De volgende beeldenpartij werd in een ronde vijver geplaatst rond 1994. Het is een satirisch herdenkingsmonument naar aanleiding van “100 jaar Koloniale tentoonstelling (1897-1997)”. De titel: “The Congo I Presume”, parodieert de woorden van Henry Morton Stanley bij zijn ontmoeting met David Livingstone: “Dr Livingstone I presume?”

Langs de afspanningshekken, tussen de bomen, nemen we de kortste weg naar de voorzijde van het gebouw. We gaan linksaf. Over de ingang van het Koninklijk Museum werd een beeld geplaatst van een Afrikaanse olifant. Het witgeschilderde ijzerzandstenen beeld staat hoog op een sokkel en heeft zijn slurf in de hoogte. Klaar om te trompetten. Op zijn rug zitten drie Afrikaanse krijgers. Het beeld werd ontworpen door Albéric Collin (1886-1962). De toenmalige directeur van het Tervuurse Museum, Frans Olbrechts, zorgde er in 1938 voor dat het kunstwerk in Tervuren geplaatst werd.

Langs het paviljoen wandelen we terug richting auto. Na een laatste foto slenteren we over de Paleizenlaan en slaan de eerste straat linksaf. Via de Kastanjedreef komen we op een groot plein waar we iets kunnen drinken op het terras van De Foyer. Een moderne gezellige bar in het vrijetijdscentrum op de Markt. Naderhand wandelen we verder op de Kastanjedreef die ons op het Kazerneplein brengt. Hier bevindt zich de Panquinkazerne die van 20 juni tot 11 november 2018 omgetoverd werd tot vredessite. Hier herdenkt men het einde van de Groote Oorlog door het kunstwerk “Maaiveld”. Ook het herdenkingsmonument wordt in de aandacht geplaatst. Het plein is een “graanveld” geworden, bezaaid met klaprozen als symbool voor het leed en de hoop. In het midden is er een 100 meter lange loopgraaf van gestapelde boomstammen waar men kan doorwandelen en aan het einde heeft men een unieke kijk op de ruïne van het voormalige hertogelijk paleis en de vijvers in het park. Op de plek van de Panquinkazerne liet de Oostenrijkse landvoogd Karel Van Lorreinen een hoefijzervormig gebouw optrekken dat moest dienen als stallingen en logies voor het personeel. Vanaf de Napoleontische tijd werd het een paardenstoeterij. Later huisden er afdelingen in van de gendarmerie. In 1897 nam het leger de gebouwen in bezit.

In de tijd van de aartshertogen Albrecht en Isabella (1599-1633) werd op de binnenkoer van de middeleeuwse burcht ter vervanging van de houten “Sint-Huybrechtscapelle” een nieuwe kapel gebouwd die rijkelijk werd gestoffeerd met taferelen uit het leven van Sint-Hubertus. Van de rijke stoffering bleef echter niets bewaard. De hoge kapel staat momenteel in de steigers en kan niet bezocht worden.

We zakken nadien af naar het centrum bij de Sint-Jan Evangelistenkerk. De gotische kerk uit de dertiende eeuw waarin de Brabantse hertogen Antoon van Bourgondië (+1415), Jan IV (+1427) en Filip van Sint-Pol (+1430) begraven liggen. De kerk leed fel onder de zestiende en zeventiende eeuwse godsdienstoorlogen. Het doksaal dateert van 1517. We kunnen ook het interieur bewonderen. Ze wordt helder verlicht door de zonnestralen die door de bovenste ramen binnen komt. Beneden zijn de glas-in-loodramen.

Vlakbij de kerk staat de Rijkswachterspomp die aanvankelijk in de Warande stond. Ze diende om de paarden van de Tervuurse rijkswachtbrigade van water te voorzien. In 1994 werd de pomp op het marktplein geplaatst. De Warandepoort in de Klarastraat is één van de tien poorten die tijdens de periode 1625-1632 de oorspronkelijk houten palissade die de Warande omgaf vervangen door een stevige bakstenen muur. Het is voorbij twee uur als we terug naar de auto stappen en terug rijden naar Ekeren.