Fietsknooppunten: 62-63-65-85-88-84-82-83-70-71-78-77-79-46-47-44-45-49-48-51-59-56-55-57-58-64-62.

Afgelegde afstand: 55,5 kilometer.

Parkeren: Kettingweg 3 Yerseke. Alternatief: Spruitstraat 33 Yerseke.

Woensdag 23 augustus 2017. Het is een uitzonderlijke dag met stralend weer. Geen wolkje aan de lucht en er staat bijna geen wind. Bij ons vertrek uit Ekeren is het al 20° Celsius en het wordt beslist 27° Celsius vandaag (volgens de weergoden). We rijden voor onze fietstocht naar het noorden. Naar Zeeuws-Vlaanderen, het zuidelijkste gedeelte van de provincie Zeeland. Sylvia Philips, een Facebook vriendin, vroeg een tijd geleden of we de 'Zeevruchtenroute' reeds gefietst hadden. Niet dus. We zoeken het op en staan verstelt van het aanbod dat wordt gegeven. Er is een zeevruchtentocht met GPS coördinaten ter beschikking van 55 kilometer. Of je neemt de route van 59 kilometer door zeshoekige bordjes te volgen van de ANWB. Aan de hand van fietsknooppunten kan je de Zeevruchtentocht zo lang of zo kort maken als je wilt. En dat is nu net wat wij gaan doen vandaag. Onze GPS, 'Lucy', brengt ons op een half uur van Ekeren tot op de parking in Yerseke. Gezien het vroege uur, 09:15u, is er nog voldoende plaats. Vlakbij is de jachthaven waar ca. 190 ligplaatsen werden voorzien voor motorbootjes en zeilschepen die momenteel in de zon liggen te pronken.

Met de fiets verlaten we de parking langs het sanitair gebouw met toilet, douches en dergelijke meer. Naast de ingang, ongeveer één meter boven het voetpad, werd een arduinen steen ingemetseld met tekst: “Hoogte waterstand op 1 februari 1953“. Die dag steeg de waterstand tot meer dan drie meter boven de normale vloedtop na een zware storm. Over het gebouwtje bevindt zich een vis- en/of oesterkwekerij. De kwekerij bestaat uit enkele bassins met een fontein die zuurstof in het stilstaande water brengt. Interessant vinden we het infobord dat het dorp Yerseke erbij heeft geplaatst. We lezen dat de putten werden aangelegd in 1883. De consumptierijpe oesters worden op 4-jarige leeftijd opgevist uit de wateren van de Oosterschelde en de Grevelingen. Ze worden vervolgens in de oesterputten opgeslagen om ze te laten rusten en zich te ontdoen van zand en modder. Per soort liggen ze in genummerde putten te wachten tot ze verpakt en verkocht worden. Ze worden naar geheel West Europa verzonden en soms nog verder. De foto's ernaast zijn uit lang vervlogen tijden. Prachtig om te zien. Verderop zijn nog meer oesterputten met infoborden. Telkens met andere nuttige informatie.

Rechts van ons zien we 'De Schelde' en 'De Branding'. Twee naast elkaar gelegen restaurantjes beneden de Havendijk. De plaats om oesters, kreeft en mosselen te proeven. Links van ons nog enkele kwekerijen met nuttige informatieborden. Een zwerm duiven cirkelt rond in de lucht. Hier vindt men nog duivenmelkers. Een rariteit in Vlaanderen denk ik. Boven Ekeren-centrum zien we ze toch niet meer vliegen. Figuurlijk dan. Meeuwen krijsen en laat ons eraan herinneren dat we vlak bij zee zijn, op weg naar knooppunt 63.

Als we knooppunt 65 volgen houden we halt bij de voormalige Rooms Katholieke Sint-Annakerk in  Langeville 37. De kerk dateert van 1894 en deed dienst tot en met 8 februari 2003. Ongeveer 13 jaar geleden werd de kerk omgebouwd tot een B&B Petit Hotel met 5 gastenkamers. Een prachtige trouw- en vergaderlocatie, uitgebaat door Meinte en Maartje die bekent werden na hun deelname aan het VTM programma 'Met vier in bed'. De voormalige pastorie ernaast dateert van 1909 en is bereikbaar via de B&B. Het gebouw werd eveneens aangepast en doet dienst als ontbijtzaal annex vergaderzaal. We zien enkele gasten aan een tafeltje genieten van een heerlijk kopje koffie.

Eens uit het centrum van Yerseke rijden we tussen het groen en de stilte van de natuur, afgewisseld door pittoreske boerderijen met rieten daken. Hier vinden we nog nostalgische momenten. Fietsen tussen weiden en akkers op een smalle asfaltbaan zonder auto's. Sommige akkers werden reeds omgeploegd. De meeste groenten werden al geoogst en er kan wintergraan gezaaid worden. Een zwerm houtduiven wordt door iets opgeschrikt en stijgt de lucht in. Hectaren maïs wacht nog om afgereden te worden. Dat kan nog tot november duren. Tussen de akkers zijn nog grasweiden te zien met koeien of schapen die rustig liggen te herkauwen in het zonnetje. Zwaluwen scheren laag over de velden om insecten te vangen. Ze hebben nog een kroost groot te brengen. Langs de brede slootkanten spotten we talrijke Kol- en Brandganzen. Samen met de wilde eenden roepen ze om het hardst. Rondom grazen zwart witte koeien. De echte mager gebouwde melkkoeien. Aan de horizon rijdt een passagierstrein. Hij verdwijnt uit het zicht achter een gordijn van bomen. Na knooppunt 65 rijden we door het buurtschap Vlake dat grenst aan het 'Kanaal door Zuid Beveland'. De eerste spadesteek, van het kanaal, werd gegeven in 1850 en in 1866 voer het eerste schip door het water. Het werd een van de drukst bevaren kanalen van Europa en is negen kilometer lang en ongeveer 200 meter breed. Ten einde het smalle pad verlaten we alweer het buurtschap en hebben we een prachtig uitzicht over het kanaal. We rijden onder een brug verder door die over het kanaal werd gebouwd. Het is fietsen met wind op kop maar we nemen een ondersteuning meer en zoeven als een snorfiets over het asfalt.

Na knooppunt 85 steken we kanaal over via een sluis. Langs één zijde staan de zware deuren open en drie schepen verlaten de sluis. Een ander schip wacht zijn beurt af om binnen in te varen. Voorbij het sas moeten we linksaf. Ons bordje staat tussen twee straten in en we twijfelen. Is het nu voor of na het bord dat we moeten afdraaien. We gokken na het bord en laten de hoge dijk links liggen. Dat is mooi meegenomen, nu fietsen we uit de wind, maar we zien geen groen witte bordjes meer staan of hangen. Bij het volgende kruispunt vinden we ons knooppunt en zien we onze vergissing. We hadden voor het bordje linksaf moeten rijden. Het zou een trip geweest zijn vlak naast de Westerschelde. Aan de vijfsprong staan we dus al aan knooppunt 84. Rechtdoor fietsen we alsnog naast de zee. De vaarweg van 113 kilometer staat in verbinding met de Noordzee en de Schelde. Een belangrijke verbinding tussen Antwerpen en Vlissingen. Rechts van ons staan verschillende soorten hoge bomen. Deze beschermen het achterliggende dorp Hansweert tegen de koude wind en de stormen van de Noordzee. Hansweert is een klein dorp van amper 1700 inwoners maar met een bewogen geschiedenis. Een echtpaar en twee kinderen wandelen langs het strand van de Westerschelde. Met een netje proberen ze zeedieren te vangen. Ontelbare schepen varen met een slakkengangetje voorbij. De skyline vertoont tientallen windturbines die ongeveer 20 km ver in zee staan te draaien. De groene dijken worden op natuurlijke wijze kort gehouden door grazende schapen. Daarbij laten ze bloemen en planten grotendeels staan omdat ze liever gras eten.

We houden halt bij 'Gemaal Schore'. Een infobord vermeld onder andere dat het gemaal het watersysteem robuust en klimaatbestendig maakt in het gebied. Het werd in februari 2016 geopend en voert overtollig oppervlaktewater af naar de Westerschelde, tot 70.000 liter water per minuut. Zeemeeuwen strijken met tientallen neer op het strand. Ze zoeken kokkels, mosselen, krabbetjes en wormen. We hebben 11 kilometer gefietst.

Na de Westerschelde fietsen we weer tussen de polders en de geurende fruitplantages. Trossen appelen en peren hangen klaar om geoogst te worden. De takken met fruit hangen gevaarlijk door. In september start het plukseizoen en komen heel wat gemotiveerde werkzoekenden een handje toesteken om de appels of peren met de hand te plukken. De grote houten bakken staan klaar om het fruit te verzamelen. Elke plantage wordt afgeschermd door een hoge haag van bomen en struiken. Op deze manier zijn de bloesems in het voorjaar beschut van de koude noordenwind. Ook de hoge dijk, waar we nu op fietsen, beschermt hectaren fruitplantages van de soms gure weersomstandigheden. De rode appels glimmen in het zonlicht. Links van ons werden glazen serres gebouwd. Onmogelijk uit te maken wat er binnenin wordt gekweekt. Vooraan bevinden zich enkele kweekputten. Ganzen naderen met veel kabaal op het water. Ze verjagen andere watervogels en hebben op die manier het bassin voor hen alleen. Tussen het gebladerde aan de bomen zitten dan weer kleine vogeltjes te kwinkeleren. Ze zijn niet te spotten.

Vanaf knooppunt 71 fietsen we over een smal asfaltbaantje op de Langedijk dat aan beide zijde afgeboord is met hoge platanen. We blijven vergezeld van land en tuinbouwgronden. Niets dan groen. We houden halt bij een infobord langs de kant van een brede sloot. We lezen: “Deze akkerrand biedt voedsel, dekking en nestgelegenheid aan akkervogels“. Bij knooppunt 78 wijken we even af voor een oude korenmolen die reeds van ver zichtbaar is. “De Korenhalm' werd gebouwd in 1876 aan de rand van 's Gravenpolder. De molen is privébezit en niet toegankelijk.

We rijden terug en volgen knooppunt 79 dat dwars door 's Gravenpolder ligt. Een rustig dorp met veel parkeergelegenheid rond de kerk. De Sint-Maartenkerk is een, uit ca. 1500, bakstenen kruiskerk met een ingebouwde westtoren en is aan de Heilige Martinus gewijd. De windwijzer op de toren, in de vorm van een vis, verwijst mogelijk naar het in de oudheid geheime Ichtus teken waaraan de gelovigen elkaar (her)kenden. De klok slaat net het middaguur. Er staan zitbanken in het zonnetje en daar maken we gebruik van om te picknicken. Zoals de meeste straten in een Nederlands dorp zijn ook hier de straten aangelegd met klinkers. Door de tand des tijds voel je elk putje en wordt je als het ware door elkaar geschut. Maar dat is niet te vergelijken met de Vlaamse kasseien. In de Populierestraat moeten we optornen tegen de wind. Rechts van ons is een open vlakte. Windturbines draaien hun rondjes in de verte. We maken enkele foto's van een groot gladiolenveld. Als bolgewas groeien de bloemen het best in volle zon. Op enkele rode bloemkopjes na zijn ze allemaal gesnoeid. De manier om de bloembol te laten groeien. Wat verder verlaten we het centrum van 's Gravenpolder.

Aan knooppunt 46 rijden we door Abbekinderen. Een buurtschap dat behoort bij Kloetinge. Na knooppunt 47 rijden we zelfs door Kloetinge. Een dorp in de gemeente Goes. De ronde bakstenen Oostmolen van Kloetinge werd gebouwd in 1704 in Zeeuwse traditie wit geschilderd. In het groene landschap is hij duidelijker zichtbaar. Hij draait nog regelmatig, maar net niet vandaag. Op het kruispunt vlakbij staat een boom die geplant werd door de gemeente Goes ter gelegenheid van de kroning van Willem Alexander op 30 april 2013. Ook op dit kruispunt staat een monument dat de bevrijding van Zuid-Beveland door de Canadese troepen symboliseert.

Van 4 september tot 8 november 1944 vond hier de Slag om de Schelde plaats met als doel de haven van Antwerpen in gebruik te kunnen nemen. Na een succesvolle opmars van de Tweede Canadese Infanteriedivisie over Zuid-Beveland als onderdeel van operatie Vitality, werd op 29 oktober Kloetinge bevrijd.

We rijden het centrum van Kloetinge binnen en fietsen rond de statige Geerteskerk die midden op het Geertesplein staat. Een protestantse kerk uit 1250, gebouwd op de plaats van een gesloopte houten kapel. De toren werd gebouwd in 1494. Het oudste gedeelte dateert van omstreeks 1300. De omringende begraafplaats werd jaren geleden al ontruimd. De pastorie en het gemeentehuis zijn twee prachtige gebouwen van 1881. Het brede complex doet dienst voor de wegenwerken. Naast het gemeentehuis staat het geboortehuis van “Buys Ballot (1817-1890)“.  Hij was een Nederlandse meteoroloog, scheikundige en natuurkundige. Het monument in de gevel van het geboortehuis werd onthuld op 22 september 1934. We volgen knooppunt 44 en zien vanop een grote afstand de voormalige watertoren van Goes die gebouwd werd in 1912 met een hoogte van 63 m. De toren doet tegenwoordig dienst als kantoorruimte.

Na knooppunt 44 hebben we 29 kilometer gefietst en belanden we in de prachtige stad Goes. We maken onze fietsen vakkundig vast bij het VVV kantoor aan de twee kerken die de stad domineren. De hervormde en de katholieke kerk werden tegenover elkaar gebouwd. Ze hebben beiden de naam Maria Magdalena en hebben beiden hun deuren geopend en daar maken we gebruik van. Door de hervorming werd ook in Zeeland de positie van de katholieken nadelig beïnvloed: kloosters werden opgeheven en de kerken gingen over in protestantse handen. Op 30 september 1578 werd de Grote of Maria Magdalenakerk die voltooid werd in 1540 voor de katholieke bevolking gesloten. De kerk is verbouwd na 1618 toen er een brand ontstond door onvoorzichtigheid van een leidekker. In de  kerk wordt momenteel een tentoonstelling gehouden in het schip van de kerk. Het voorste gedeelte is niet toegankelijk. De expositie loopt nog tot en met 4 september 2017 en gaat over schilderkunst van en in Noord-Korea. Meer dan vijftig schilderijen worden tentoongesteld die gemaakt werden in de periode 1960-2000 door professionele schilders.

We wandelen uit de kerk en betreden de andere kerk. De Heilige Maria Magdalenakerk is een mooie gebedsplaats van 1905-1908. De muurschilderingen dateren gedeeltelijk uit de Tweede Wereldoorlog. De glas-in-loodramen werden geplaatst in de jaren zestig van de twintigste eeuw. Het is voor het eerst dat we een biechtstoel zien met gebrandschilderde ramen. Een unicum.

We wandelen met de fiets aan de hand tot op de Grote Markt. Voor 1389 werd de Grote Markt de Korenmarkt genoemd. In 1417 kreeg de stad het privilege om een jaarmarkt te houden. De Goese jaarmarkt of kermis was in augustus en duurde acht dagen. Sinds 1684 is de markt wekelijks op dinsdag. Hier prijkt het grote gemeentehuis met de voormalige gevangenistoren. Een belangrijk onderdeel van het gebouw was de rechter toren (van 1389). deze deed tot halverwege de 19^e eeuw dienst als gevangenis. Er vindt net een huwelijk plaats en dat willen we niet verstoren. Rechts op het plein domineert de horeca. We zetten ons aan een klein tafeltje in het zonnetje en genieten van een welgekomen verfrissing. Het oudste gedeelte van het stadhuis is de Vleeshal en dateert van 1410. Sinds 2007 is in de Vleeshal een restaurant gevestigd. Na 1410 volgde een uitbreiding tussen 1550-54. Tussen 1775-79 werden de raadzaal en de trouwzaal vernieuwd. In de gevel werden twee bronzen monumenten geplaatst. Het bovenste vermeld de tekst: “De klok in deze toren word geluid ter eerbiedige nagedachtenis aan de stadgenoten die vielen in het verzet 1940-1945”. Daaronder vermeld een tweede monument: “1945-1962. Ter herinnering aan de gesneuvelden uit deze gemeente. Bedenkt dat zij hun leven gaven tijdens de uitvoering van hun opdracht voor het vaderland. Vanwege de vereniging der oud militairen indiëgangers”.

Na het gezellige terrasje fietsen we verder langs de jachthaven van Goes die een verbinding heeft met de Oosterschelde. Rondom zien we de verschillende historische huizen die een meerwaarde geven aan de haven.

We volgen verder knooppunt 45. We verlaten het centrum van Goes langs een breed asfaltpad. Rechts werd een nieuwe wijk gebouwd op het water. Het zijn vrijstaande woningen om U tegen te zeggen. Wat verder fietsen we rakelings langs 'De Goese Golf'. Het grootste golfcomplex van Zeeland met een uitdagende 18 holes wedstrijdbaan, omgeven door veel water. Uitrusten kan in de aanpalende Brasserie. Bij knooppunt 49 rijden we even op het grondgebied van Kattendijke. Een geliefd dorpje bij duikers vanwege zijn gunstige ligging aan de Oosterschelde. Vijftig meter verder vermeld een bord 'Einde centrum' dat we het dorp alweer verlaten. De Oude Zeedijk voert ons tot bij knooppunt 51 langs de Oosterschelde. De zeearm werd in gebruik genomen in 1986 en heeft een lengte van 48 km. De Oosterschelde is een Nationaal Park, het grootste en natste park van Nederland met 35.000 ha zeewater en 2.000 ha natuur op de oever. Een wereld van wind en water, schorren en slikken, kleurrijk leven onder water en vogels, veel vogels. Rechts zien we een brede sloot met grazende koeien. Een groen landschap dat rust uitstraalt. De schoonheid rondom ons zou menige kunstschilders en dichters inspireren.

Na knooppunt 51 laten we de Oosterschelde achter ons en fietsen vervolgens door Wemeldinge. Een dorp dat ontstond naast de Oosterschelde en het 'Kanaal door Beveland'. Een toeristische plaats die zeer in trek is bij duikers. Wemeldinge bezit een prachtige jachthaven, vakantiehuisjes en campings. We houden halt op een driesprong waar een monument werd onthuld op 02/03/1928. In het gemetselde monument werd een gedenksteen aangebracht met de woorden “Het dankbare Wemeldinge aan zijn burgemeester F. Wabeke Az (1902-1927)“. Eens uit het centrum fietsen we weer langs hectaren fruitplantages. Ditmaal alleen met peren. De zon is ondertussen achter de wolken verdwenen en de wind steekt een tandje bij. Het is 16:10u. Nog een uur rijden veronderstel ik. Nog negen kilometer te gaan bij knooppunt 59.

Als we terug in Yerseke zijn beklimmen we de dijk en staan vlakbij het strand. Het is hier druk van de zonnekloppers en enkele pootje baders. We fietsen verder langs de dijk tot bij het standbeeld van de mosselman. Een bronzen beeld staat op een sokkel met een mand gevuld met mosselen. Het monument werd geplaatst ter gelegenheid van de opening van de Koningin Julianahaven op 18/6/1981 in aanwezigheid van prinses Juliana. De vissersvereniging van Yerseke heeft de plaatsing mede mogelijk gemaakt. We moeten beslist de mosselen of oesters proeven. We kiezen voor brasserie Sportvisser in de Van Randwijckstraat. Van oesters houden we niet dus is de keuze niet zo moeilijk. Tot schrijfs…

Tekst: Luc Verschooten. Foto’s: Rina Meurs.