Via de Antwerpse nieuwszender ATV winnen we 2 tickets voor de “Shooting Range, fotografie in de vuurlinie”. Een tentoonstelling die loopt van 27 juni 2014 tot en met 11 november 2014. We zijn echt benieuwd. We parkeren de auto gratis op de Waalse kaai. Er is sprake dat er hier ook parkeermeters worden geplaatst. Gelukkig is dat nog niet gebeurd. Achter het bestaande pakhuis, waarin het museum sinds 1986 is ondergebracht, werd een prestigieuze maar sobere nieuwbouw opgetrokken.                 Het fotomuseum is op 21 maart 2004 feestelijk heropend na uitgebreide verbouwingswerken. Er bevinden zich sindsdien grote tentoonstellingszalen, twee cinemazalen, een aantal extra depots, een verruimde inkomhal en een workshop ruimte.        Dankzij de landelijke erkenning die het FoMu in 2009 verwierf, kon het museum een dynamisch beleid uitbouwen. In de nieuwe museumopstelling, die om de vier maanden wordt gewisseld, wordt fotografie getoond als een medium in een brede sociale en culturele context. Naast artistieke foto’s is er ook plaats voor journalistieke, wetenschappelijke, documentaire en modefotografie, collecties van verenigingen, familiefoto’s, prentbriefkaarten en reclamefoto’s.

We mogen individueel het gebouw bezoeken. Met de lift stijgen we naar het vierde verdiep. Hier word een kleine tentoonstelling gehouden met veel beeldmateriaal van Walker Evans. Hij verzorgde de foto’s, teksten en het ontwerp van het fotografisch magazine dat hij tijdens zijn carrière maakte. Met de trap dalen we af naar het derde verdiep. Hier word het nieuwste project getoond van de kunstenaars Mikhael Subotzky en Patrick Waterhouse. Een project over één enkel monumentaal appartementsgebouw, Ponte City, dat de skyline van Johannesburg domineert. Op het tweede verdiep is het de beurt aan Richard Mosse. Hier worden foto’s getoond van de Democratische Republiek Congo met infraroodfilm. Mosse reisde sinds 2010 verschillende keren naar Oost-Congo om er de eindeloze spiraal van geweld vast te leggen.

Het is tijd om af te dalen naar het gelijkvloers. Daar worden we in twee groepen verdeeld en lopen samen met een ervaren gids via de trap naar het eerste verdiep. Daar gaat het van de ene zaal naar de andere waar we professionele uitleg krijgen over de fotografie tijdens WOI. De Groote Oorlog is het eerste grootschalig conflict dat met foto’s en films is vastgelegd. De jonge media blijken ongekende krachten te bezitten: als alziend oog, als herinnering, maar ook als wapen. Beelden leggen niet enkel een conflict vast, ze spelen er zelfs een belangrijke rol in. Shooting Range belicht op welke manier dat gebeurde, in een conflict dat de hele wereld vier jaar in de ban hield. We hebben nooit geweten dat er nog zoveel foto’s van WOI in omloop waren.      Tijdens onze rondleiding kunnen we zien hoe een stilstaand beeld werd gebruikt in kranten, magazines, postkaarten of zelfs voor militaire doeleinden. Propaganda- en antioorlogsfilms verrijken het beeld van dit wereldconflict. Historische stukken worden in hun originele verschijningsvorm getoond. Kleine foto’s tonen soldaten met hun gezin. Ze lieten zich nog snel fotograferen voor ze naar het front gingen. Zo hadden ze nog een aandenken van hun geliefden op zak. Boeken met oude foto’s liggen in een tentoonstellingsbak. Door het glas kunnen we ze bewonderen. Een blad omdraaien is uit den boze. Een foto hangt vergroot boven onze hoofden. Onze gids vraagt heel oplettend naar twee foto’s te kijken. We zien het niet direct, maar voor ons zijn ze gelijk. Doch is de ene foto gecensureerd. De opname is gemaakt tijdens een oefening. De kolf van een geweer is nog ingepakt. Een soldaat maakt met zijn hand een gebaar richting vijand, terwijl ze uit de loopgraven kruipen. Op de gecensureerde foto is dat alles weg “geshopt”. Dat wegwerken werd honderd jaar geleden reeds gedaan. Er wordt bij deze tentoonstelling een boek aangeboden met ongecensureerde foto’s voor €39,99. Deze foto’s zijn soms hartverscheurend. Een foto vertoont enkele geblinddoekte burgers voor hun vuurpeloton. De soldaten wachten slechts op het sein om te schieten. Een andere foto laat zien hoe enkele soldaten in hun loopgraaf voorzichtig boven de zandzakjes proberen te kijken of de vijand eraan komt. Wie wordt geraakt? Wie schiet eerst? Honderden postkaarten werden genomen van soldaten, vrouwen en kinderen, dorpen en steden… alles wat maar enigszins kon verkocht worden. We worden een zaal ingeleid met amateuristische foto’s. Meestal getrokken door de soldaten zelf om naar het thuisfront te sturen. Meestal met lachende of slapende soldaten. Alles behalve afschuwelijke beelden die hun familie zouden afschrikken. Tegen het einde van de oorlog kleurde men zelfs de foto’s in. Bij overlijden van de soldaat laat de familie van de bestaande foto een doodsprentje maken.  Ook foto’s van vrouwen met kinderen die zich laten fotograferen bij het graf van hun man en vader, soms na maanden zoeken.

De rondleiding duurde iets meer dan een uur. We vonden het heel interessant en hebben er beslist iets van bijgeleerd. Onze gids neemt afscheid en haast zich weer naar beneden. Een volgende groep staat reeds te wachten. We mogen nog rondkijken naar de vele foto’s en films. Daarna gaat het terug naar het gelijkvloers. Op de benedenverdieping kunnen de bezoekers nog genieten van een eigentijdse fotogalerie waar hedendaags jong talent een plaats krijgt. Of rondsnuffelen naar mooie fotoboeken en geschenken in de Shop of even uitblazen in het aangename UFO Café. Tot schrijfs.