Wierde
ligt ten zuidoosten van Namen op de weg naar Ciney, Marche en wanneer
men er voorbij rijdt langs de E411 ligt het wat verscholen achter een
scherm van bomen en heuvels. Wierde is in het bezit van een ruime kerk gebouwd in leisteen die de aandacht trekt omwille van zijn zuiver Romaans aspect. Deze
kerk is samengesteld uit drie beuken met een westertoren (foto 1), een vierkante
toren die buitenaan is doorbroken met rondboogvensters (foto 2) en verschillende
openingen in de vorm van schietgaten (foto 3). Bij het naderen van de kerk valt
deze gedrongen zware westertoren onmiddellijk op, die vroeger dienst
deed als donjon voor de heren van Wierde. De toren heeft een grote van
ongeveer 20 meter. Het is dus een typische burchtkerk zoals we er
verschillende aantreffen in de Condroz en inde Ardennen. Het schip
wordt beëindigd door een vierkant koor, de linker zijbeuk door een
kleine halfronde apsis (foto 4). Een sacristie heeft aan de rechter zijbeuk de
oorspronkelijke apsis vervangen. De rechter zijbeuk (foto 5) is buitenaan
versierd met vijf boogreeksen waarbij het bovenste gedeelte modern is en
omkaderd met halfronde vensters. In de eerste van deze boogreeksen
heeft men de hedendaagse ingangspoort uitgewerkt, op dezelfde plaats
waar zich vroeger een portaal bevond waarvan men nog sporen kan
terugvinden in de muur. De andere zijbeuk vertoont niet dezelfde
karaktereigenschappen (foto 6). Men bemerkt er enkel de halfronde vensters die
de oorspronkelijke kleinere vensters hebben vervangen die van dezelfde
periode waren als de rest van het gebouw. Men treft er nog de sporen
aan van een dichtgemetselde deur waarvan het bovenste linteel een
driehoekig, in mijtervorm, fronton (foto 7) vormt. Dit soort van deuren was in
het streek van Namen een bijzonderheid welk men nog in verschillende
andere oude constructies aantreft. De linker apsis is versierd zoals te
Hamerenne met een grote boog waarbij de boog is samengesteld in de
smaak van de 12de eeuw. Men noemt deze ook wel Lombardische bogen (foto 8). De
centrale apsis stelt verschillende rondvensters voor, vroeger
dichtgestopt maar met de restauratie terug werden opengemaakt. Dit was
eveneens het geval met het kleine rondboogvenstertje in de nog
resterende apsis links. Het bovenste gedeelte van de kerk is doorbroken
met aan iedere zijde vijf vensters met een bescheiden afmeting ook in
rondboog en verstoken van iedere versiering. Als men zich baseert op
de enkele zeldzame geschreven documenten over de periode van de
oprichting, bemerken we dat de kerk opgericht is in 1194. Men kan uit
deze documenten eveneens opmaken dat de eerste pastoor een zekere
Géronsart was, en er drie altaren aanwezig waren. Buiten dit in het
schip was deze in de linker zijbeuk toegewijd aan OLV Rozenkrans en deze
in de rechterbeuk aan de heilige Petrus. De kerk werd in de jaren '90 van de 20ste eeuw gerestaureerd door architect R. Bastin.
Bronnen. -
Barral i Altet X in Belgique Romane et Grand-Duché de Luxembourg;
Editions Zodiaque "La Nuit des Temps" n° 71, Abbaye La Pierre-qui-Vire
1989. - Jacqueline Leclercq-Marx in L'Art Roman en Belgique; Editions J.M. Collet, Bruxelles 1997. - Jean-Pierre Esther en Geert Bekaert in België Romaans; Uitgeverij Hadewijch Antwerpen 1992. - André Courtens in Romaanse kunst in België. Architectuur, monumentale kunst. Brussel 1971.