Maandag. Een speciale dag. Vandaag krijgt Open Doek een ander karakter. Het wordt niet beter of slechter. Het wordt gewoon anders. Het openingsweekend zit erop. De bezoekersaantallen worden, op de schoolvoorstellingen na, zowat gehalveerd. Met een beetje zin voor overdrijving zou je kunnen zeggen dat de weekendtoeristen weg zijn en dat de cinefielen overblijven. De sfeer verandert daardoor lichtjes. Wie op een zaterdagavond naar de film komt, heeft niks anders omhanden. Wie op een dinsdagnamiddag naar de film gaat, heeft een missie. 't Is een ander niveau van beleving. Maar er zijn meer verschillen. De filmtoerist opereert doorgaans in groepjes van vier, de filmkenner is alleen of per uitzondering met twee. De filmtoerist maakt er na de film een gezellig onderonsje van met zijn vrienden; de filmkenner blijft gefocust, in afwachting van zijn volgende film. De kenner vindt pas rust na de laatste vertoning van de dag en is te moe om dan nog lang te blijven hangen. Filmtoeristen begroeten mekaar hartelijk, filmkenners geven mekaar beleefde knikjes van herkenning. Wie de bezoekers van Open Doek even gadeslaat, kan ze er zo uithalen: de toeristen en de kenners. En dat leidt onvermijdelijk tot misverstanden. Want er zijn altijd uitzonderingen die de regel bevestigen: ik, bijvoorbeeld. Ik ga heel graag op een doordeweekse namiddag naar Open Doek. Maar dat maakt van mij nog geen filmkenner. Ik ben gewoon een filmtoerist met veel tijd, al zal je dat aan mij niet zien: ik laat me de beleefde knikjes van herkenning welgevallen en knik hoffelijk terug.

Een mens maakt keuzes in zijn leven. Soms de juiste, soms de verkeerde. Tot op het laatste moment heb ik getwijfeld of ik zondag om halfzes naar 'From a whisper' zou gaan of naar 'The loners'. Het verhaal van 'The loners' sprak me meer aan, maar als onvoorwaardelijk Afrikaliefhebber koos ik uiteindelijk toch voor het Keniaanse alternatief. En daar heb ik nu spijt van, want ik vond 'From a whisper' 'gene vette' om het maar eens veel te bruut te zeggen, want zo erg was het nu ook weer niet. Ik denk gewoon dat 'The loners' beter was geweest, valla. Kiezen met het hart en niet met het hoofd: het is wel dapper, maar veel schiet je er niet mee op. Die les heb ik ooit nog eens gehad, maar ik was ze alweer vergeten. Een mens leert nooit.

Niet getreurd overigens, want om acht uur zag ik een documentaire waar ik zo vrolijk van werd dat ik nog dagen fluitend door het leven zal gaan. 'Kinshasa Symphony' is zo opgewekt, relativerend, frivool, humoristisch en hoopgevend dat je er met plezier een zonnige lenteavond voor opoffert. De camera volgt het 'Orchestre Symphonique Kimanguiste' in Kinshasa. Het orkest bereidt zich voor op de grootste happening uit zijn geschiedenis: een openluchtconcert in thuishaven Kinshasa voor enkele duizenden bezoekers.

De repetities verlopen niet van een leien dakje. De violist is tegelijkertijd de electricien die zijn instrument moet weg zetten als de stroom weer eens uitvalt. De orkestleider -een autodidact die nooit muziek gestudeerd heeft- maakt en herstelt zelf instrumenten, maar is het beu om gaten in een contrabas te moeten dichten met stopverf. En violen met remkabels van fietsen klinken niet zo goed als violen met échte snaren. De koorleden hebben het al niet makkelijker. Waar haal je de kracht vandaan om 's avonds te gaan zingen als je vijftien uur gewerkt hebt, je uitgemolken wordt door je huisbaas en je je zoontje naar het ziekenhuis hebt gebracht voor een herniaoperatie?

Toch is het niet de armoede die regeert, maar de hoop en de vastberadenheid om er ondanks alles iets van te maken. Op en top Afrikaans is dat. Als er problemen zijn, moet je er niet over zagen; je moet ze oplossen. Met de middelen die je hebt, ook al zijn er dat bijna geen.

Regisseur Claus Wishmann volgt vooral het instuderen van de Negende Symfonie van Beethoven. Dat zal wel een bewuste keuze geweest zijn, want de Negende is de 'Ode aan de vreugde'. Een toepasselijker lied was voor deze film simpelweg niet denkbaar. Hoewel de orkestleden die logica niet volgen; maak je geen illusies. Of zoals een van de koorleden het treffend formuleert: "Ze noemen de Negende Symfonie van Beethoven een 'Ode aan de vreugde'. Ik vind het gewoon een schoon liedje."

Zondag 25 april. De langste dag van het festival. Wie zin heeft om zich eens goed te laten gaan, kan vandaag zes films zien: om halfelf, halftwee, halfvier, halfzes, acht en halfelf. Ik ken niemand die dat doet. Vier wel. Da's voor zo ver ik weet het record.

Zelf hou ik het bij twee films. 'From a whisper' om halfzes en aansluitend 'Kinshasa Symphony. Afrika boven, vandaag! Joepie!

Ik zou er gemakkelijk nog een derde filmpje kunnen bijnemen, maar ik doe het niet. Een tiendaags festival is een beetje zoals een wielerklassieker van bijna 300 kilometer. Je moet doseren. Niet te veel krachten verspelen in het begin. 't Is nog lang. Wie na tien dagen Open Doek zegt dat hij toch wel blij is dat het gedaan is, heeft het volgens mij niet goed aangepakt: te enthousiast geweest in het begin en nadien leeggelopen als een platte 'tuup'.

Alleen de organisatoren en de vrijwilligers mogen op zondagavond 2 mei moegestreden zeggen dat ze content zijn dat het erop zit. De rest heeft geen recht van spreken.

Ik heb nog nooit een slechte Argentijnse film gezien. Je kunt dat toeval noemen, maar daar geloof ik niet in. Er is altijd wel iets dat de Argentijnse film verheft tot een ferm stuk boven de middelmaat: als het niet de overweldigende natuur is (de pampa's, de Andes, het regenwoud, Buenos Aires, Patagonië, ...) dan is het wel de passionele muziek of de tragische recente geschiedenis (de gevluchte nazi's, de dictatuur, de Falklandoorlog, de Dwaze Moeders, Evita Perron, de economische crisis, ...).

In Argentinië liggen de dramatische verhalen, de zwoele muziek en de schitterende beelden zomaar voor het oprapen. Ik denk dat zelfs Jan Verheyen daar een goeie film zou kunnen maken, al steek ik er mijn hand niet voor in 't vuur.

Ik heb al jaren de gewoonte om naar elke Argentijnse film te gaan kijken die Open Doek programmeert en daar wijk ik op dit festival niet van af. 'El secreto de sus ojos', 'La cantate de tango' en 'El último verano de la boyita' staan dus op het menu.

Daarnet heb ik 'El secreto de sus ojos' gezien, over hoe een misdaad als een rode draad door een (liefdes)leven kan lopen. Goed gevonden, die dubbele bodem, want het maakt van 'El secreto' een thriller en een romantisch drama tegelijkertijd.

Knappe film, sterk geacteerd, mooi verhaal, verrassend slot... Naar Argentijnse normen mag deze film van mij een 7 op 10 krijgen. En voor u gaat denken dat ik niet bijzonder gul ben met mijn punten ... omgerekend naar de normen die in de rest van de wereld gelden, is dat 9,5 op 10.

Wat een festivalbezoeker al niet lijden kan. Het filmfestival is nog geen volledige dag bezig en mijn minutieus uitgestippelde filmschema kan al integraal naar de prullenmand.

Om halfzes naar de film gegaan. Niet gezien dat er een zaalwissel was. In de verkeerde zaal gezeten. Naar buiten gewandeld. Juiste zaal binnen gelopen. Te laat gekomen. Terug buiten gelopen. Filmticketje gehaald voor een film om acht uur. Frietje gaan eten.

En gelieve nu even goed op te letten. Omdat ik door deze onverwachte omstandigheden vanavond om acht uur 'El secreto de sus ojos' zal zien, kan ik die film donderdagavond van mijn lijstje schrappen. En omdat ik donderdag niet naar 'El secreto de sus ojos' moet, kan ik dan wél naar 'Lebanon' gaan kijken, die ik eigenlijk voor woensdagavond had gepland. En omdat ik woensdagavond niet naar 'Lebanon' moet, kan ik dan naar 'Dawson 10'. Volgt u nog? Goed, we zijn er bijna. Omdat ik woensdagavond naar 'Dawson 10' kan, hoef ik die zondagnamiddag om halfvier niet te zien. En als ik zondagnamiddag niet naar de cinema moet, kan ik thuis naar Luik-Bastenaken-Luik kijken.

Heerlijk, die onvoorziene omstandigheden die zo af en toe opduiken tijdens het filmfestival.