Het begon met een klassieke oproep op de Albert I-square. Een brandende auto op de tramsporen. Toen we aankwamen zagen we onmiddellijk 20, 25 jongeren opdoemen die stenen, molotovcocktails en zakjes benzine naar onze wagen gooiden. We hebben de andere twee patrouilles verwittigd en zijn weggereden om te hergroeperen en onze ordehandhavingskledij aan te trekken. Toen we na twee minuten weer ter plaatse waren, was iedereen weg, verdwenen in de appartementen of in het donker van de straatverlichting die ze zelf onklaar gemaakt hadden.
Deze politie-inspecteur en zijn collegas hadden zondagnacht geluk, ze bleven ongedeerd, in tegenstelling tot een 58-jarige collega die zaterdagnacht een tijd bewusteloos was toen een straatsteen door de zijruit van een politiecombi werd gegooid.
Volgens Ruddy Callewaert, woordvoerder van de politievakbond Sypol die in Brussel-Zuid erg sterk staat, begon die zaterdagnacht met een brandende man die een moskee binnenstapte. Toen de patrouille aankwam, lag die man gewond buiten en werd de politie gevraagd er zich niet mee te bemoeien, raad die ze niet opvolgden. Later die avond is die patrouille in een val gelokt en bekogeld. De straatstenen waarmee ze gooiden, waren speciaal bijgeslepen om gemakkelijker door de ruiten te gaan.
Etnische solidariteit
Steevast keert hetzelfde patroon terug. Het gaat om allochtone jongeren die zich a priori tegen de politie keren, zonder dat er ook maar enige duidelijkheid bestaat over de concrete toedracht. Die doet er ook niet zozeer niet toe, want steeds meer wijken van grotere Belgische steden worden beheerst door gevoelens van etnische solidariteit, die de gebruikelijke normen van goed en kwaad overstijgen. Iemand die zich aan een crimineel feit te buiten gaat, wordt in zulke omstandigheden niet in de eerste plaats beschouwd als een crimineel, maar als een van ons, met wie solidariteit dient te worden betoond.
Ramadan
Het is niet macho om dat toe te geven, maar ik heb vrouw en kinderen en begin meer en meer te beseffen hoe reëel het gevaar is, zegt de politie-inspecteur die zondagnacht ontsnapte. We hadden het er voor het weekend nog over gehad, we vonden al dat het lang geleden was. Want het gebeurt elke zomer, elke ramadan. Volgens een klassiek schema. Het begint met blikjes gooien, een geparkeerd patrouillevoertuig vernielen en gewoon blijven staan Is er een probleem met uw auto? of olie op de baan, zodat je niet wegraakt terwijl ze erop staan te kijken. Nu zijn ze dus al aan de brandbommen.

Het zijn jaar na jaar dezelfde gasten, tot de jongere generatie het overneemt. We zijn voorzichtig, behandelen iedereen met respect, vliegen er niet in als cowboys, maar dat maakt niets uit. Blijf te lang staan met een gearresteerde inbreker en ze proberen hem uit je wagen te sleuren. Laat je wagen achter en ze vernielen hem. Zaterdag was er een Marokkaanse agent bij, het probleem was voor hem hetzelfde. Mensen uit de buurt vertellen dat ze het beu zijn, maar wat er ook gebeurt, getuigen zijn er nooit.
- Zaterdagnacht werden twee verdachten gearresteerd, van 17 en 20 jaar. Ze werden zonder verhoor vrijgelaten.
- Zondagnacht werd niemand gearresteerd, maar werden bij een zoekactie 22 klaargemaakte brandbommen gevonden.
Dat is natuurlijk een zorgwekkend fenomeen, zegt Jean-Marie Brabant, voorzitter van de vaste commissie voor de lokale politie. Het geweld dat eerder in Vilvoorde en Etterbeek tegen de politie werd gebruikt, lijkt hem een situatie die kan worden opgelost door de dialoog tussen beide partijen te herstellen.
Maar wat in Anderlecht gebeurd is, baart meer zorgen. Het herinnert aan de strategie die drugsdealers een paar jaar geleden in het Brusselse gebruikten om de controle over bepaalde straten over te nemen om er hun handeltje te voeren. Wij dachten dat dit fenomeen voorbij was, maar het steekt weer de kop op. Daar moeten we een apart antwoord op bedenken.
Zijn er no-gozones in Brussel?
Een inspecteur die al verschillende keren belaagd werd tijdens controles in Anderlechtse probleembuurten, ontkent dit gerucht. De politie handhaaft de veiligheid overal. Maar er zijn wel plaatsen waar we extra voorzichtig zijn, waar we weten dat we niet nodeloos moeten gaan controleren, zoals het Albert I-square of het Lemmensplein. Mogelijk zijn er veel meer no-gozones binnen de stad maar wenst men deze niet bekend te maken.
Bestaan er orders om moslims met rust te laten tijdens de Ramadan?
Ruddy Callewaert, woordvoerder van de politievakbond Sypol, zegt weet te hebben van verschillende Brusselse politiezones en één Oost-Vlaamse waar dat het geval is. Een inspecteur uit Anderlecht bevestigt. Maar u zult dat nergens op papier vinden. Het is altijd een mondelinge instructie. Een andere inspecteur uit Anderlecht zegt het vroeger al gehoord te hebben, nog niet tijdens deze zomer, maar het is ook een kwestie van gezond verstand. De woordvoerder van de politiezone Brussel-Zuid, waartoe Anderlecht behoort, ontkent.
Agenten, die weliswaar anoniem wilden blijven omdat ze sancties vrezen van hun oversten, vertellen onder meer over de orders die ze krijgen van hogerhand. Hou je gedeisd, voer geen controles uit en geen interventies ook al troepen tientallen jongeren samen en schrijf geen pv uit voor smaad of zelfs niet als je bekogeld wordt met stenen, luidt de instructie.
Een controle kan worden beschouwd als een provocatie en kan elk moment escaleren. Daarom vraagt men ons niet op te treden, zegt een andere politiebron. Deze compleet absurde richtlijn verhindert echter niet dat er nog rellen plaatsvinden. Politiepatrouilles worden met de regelmaat van de klok in de val gelokt door allochtone jongerenbendes.
Wachten politiepatrouilles soms tot de problemen voorbij zijn?
Iedereen ontkent. Op sommige plaatsen, onder meer in Anderlecht, is het onverstandig om één patrouille te sturen. Daar wordt sowieso een tweede gestuurd, al is het maar om de wagen van de eerste te bewaken. De woordvoerder ontkent dat er gewacht wordt op dat tweede voertuig. Een inspecteur zegt dat er wél soms tijd verloren wordt. Maar als het dringend is en er is maar één wagen, gaat er één.
Bron: Diverse Belgische kranten