In Brugge staat het Frietmuseum. Het allereerste in de wereld. Het is een creatie van de families Eddy en Cedric Van Belle, initiatiefnemers van het Chocolademuseum in dezelfde stad.
Het museum vertelt niet alleen de geschiedenis van de aardappel, maar belicht ook het ontstaan van de friet en alles wat daarbij hoort. Het is ondergebracht in een van de mooiste panden van Brugge, de Saaihalle. Het gebouw dateert van 1399 en was toen de commerciële uitvalbasis van de stad Genua.
Ingevoerde producten werden daar opgeslagen en van daaruit verhandeld. In de lSd. eeuw werd daar een tweede gebouw opgericht voor de consul van Genua. De middeleeuwse kel¬der is nu omgetoverd tot een gezellige plaats om even uit te rusten, na te praten, maar vooral te genieten van een echt zakje frieten. Maar we gaan eerst op zoek naar een antwoord op al onze vragen over de nationale trots.
Coloradokever
We starten met de boeiende geschiedenis van de aardappel die meer dan tienduizend jaar geleden begint in Peru. Jagers zagen op een bepaald ogenblik hoe lama's knollen uit de grond opaten en vonden dit een goed idee. In sommige graven in Peru en Chili werden wilde aardappelen gevonden, wat bewijst dat ze in die tijd gebruikt en geconsumeerd werden door de plaatselijke bevolking.
Doorheen de tentoonstelling ontdekken we hoe de wilde aardappel een geteelde plant werd en hoe deze plant van Peru naar Europa kwam, meer bepaald naar België. Volgens Eddy Van Belle is het niet duidelijk hoe de plant uiteindelijk bij ons belandde. De meest aangenomen theorie is dat de aardappel uit Peru via Chili en de Canarische Eilanden Spanje en Europa bereikte. Rond 1580 waren de knollen hier in onze streken te vinden.
Het museum openbaart nog meer dingen over de aardappelplant en de ziektes, waaronder de schade die vooral door de coloradokever wordt aangericht.
French?
Een tweede gedeelte van het museum toont de geschiedenis van de friet. Of de oorsprong echt in België ligt? Volgens Eddy Van Belle is daar geen staalhard bewijs voor. Er bestaan zoveel theorieën. Hier wordt volgende theorie uit de doeken gedaan. In de 18de eeuw hadden de bewoners van de Maasstreek de gewoonte kleine visjes te frituren en op te eten. In 1750 was de Maas wekenlang bevroren. Niemand kon nog vissen.
Men sneed toen kleine visjes uit aardappelen en frituurde die. Zo werd de friet geboren. De Engelstaligen noemen deze lekkernij french fries. Volgens het museum ontstond deze benaming tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen Franstalige Belgische soldaten hun Amerikaanse medestrijders frietjes leerden eten. Sindsdien heten ze in de VS nog altijd french fries!
Knapperige goudstaafjes
Volgens Eddy Van Belle hebben we dit museum te danken aan de familieverzameling van pre Columbiaanse keramiek, de verzameling materialen, postkaarten en affiches van Eddy Cooreman, friturist en lesgever én de inbreng vanuit De friet in de kunst van Paul Illegems, docent en auteur van het boek Frietgeheimen. Hij wijst er ook op dat het Frietmuseum op harmonieuze wijze het museaaanbod van de stad Brugge vervolledigt en de bezoekers uitnodigt de oorsprong van een van de belangrijkste Belgische specialiteiten te ontdekken.
Het museum toont ons niet alleen de geschiedenis van de friet, maar houdt ook verrassende elementen in. De videofilm over hoe frieten maken. Het frietkot van vroeger met alle mogelijke materialen die doorheen de geschiedenis werden gebruikt om frietjes te maken, te snijden en te verhandelen. De sausen die vanaf 1950 werden gebruikt. De teloorgang van de Frit-o-Matic of de frietrobot. De soundcomer waar liedjes zijn te horen over de friet. De kunsttentoonstelling met foto's en schilderijen over de friet. Kortom, alles over hoe die knapperige goudstaafjes aan de man of vrouw werden gebracht. Of aan het kind ...
Jantje patatje en Mieke frietje
 Jantje patatje en Mieke frietje ontmoetten elkaar op een kermis. Het was direct de grote liefde. Ze wilden dan ook iets meer weten van elkaar." Zo begint de tentoonstelling die speciaal is opgebouwd voor de kinderen. Op maat en op hoogte.
Via de vragen die Mieke frietje aan Jantje patatje stelt en omgekeerd krijgen kinderen op een duidelijke manier de geschiedenis van de aardappel en de friet voorgeschoteld. Bij het bezoek aan het museum krijgen ze een stripverhaal, spelletje inbegrepen.
Onderweg kijken ze naar twee aangepaste filmpjes over het oogsten van de aardappel en het maken van friet. In het nepfrietkot is allerlei knutselmateriaal voorzien. En bij het buitengaan krijgen zij nog een extra geschenkje. Een museum dat dus ook meteen aan de kinderen dacht!
Maar wat zou hun nog meer verrassen dan in de middeleeuwse kelder de beste frietjes te proeven, al dan niet met sausje naar wens of ander toebehoren? Frietjes eten uit een puntzak zoals in de tijd van oma of opa, dat is pas plezant! En tot slot nog dit: frietjes en drankjes zijn gratis!
|
