Waren we met de kerstdagen intensief en uitgebreid aan het koken geslagen, nieuwjaarsfeestjes gaan we relaxeter tegemoet met verrukkelijke brunches en verfrissende drankjes. Een smakelijk begin van het nieuwe jaar, waarmee je familie en vrienden heerlijk kunt verwennen. Broodjes en meer Brunch is een combinatie van een laat ontbijt en een vroege lunch en bestaat voornamelijk uit verschillende soorten broodjes, -croissant, toast, sandwich, scones, partybroodjes- die heerlijk worden belegd. Denk aan: gerookte zalm, salades, vleeswaren, eieren. Een brunch op nieuwjaarsdag is ideaal om de dag feestelijk te beginnen. De tafel wordt voor een groot gezelschap mooi gedekt. Eventuele leftovers van oudejaarsavond en de feestdagen daarvoor, krijgen een nieuwe kans. Champagne mag natuurlijk ook bij deze maaltijd niet ontbreken. Fruitshake Om de kater van oudejaarsavond te verdrijven, is een frisse fruitshake ideaal. Pureer wat rood fruit met yoghurt en voeg er een paar druppels vanille- essence bij. Garneer de shake met blaadjes mint. Natuurlijk kun je ook kiezen voor andere fruitsoorten, maar hoe zuurder het fruit, des te lekkerder de shake. Wil je het iets minder machtig maken, dan kun je ook enkel verse vruchtensappen schenken. Ragout Ook kliekjes zijn geschikt voor de brunch. Oudbaken brood bijvoorbeeld gebruik je als toast. Maak van overgebleven (gegaard) vlees een ragout. Dit laatste is vrij simpel te maken en erg lekker op een broodje. Kalkoenkliekjes zijn erg geschikt voor de ragout. Maak een roux van 30 gram boter en 30 gram bloem. Smelt eerst de boter en roer vervolgens de bloem erdoorheen. Houd het mengsel op een matig vuurtje warm en blijf goed doorroeren. Als de bloem smeuïg is en loslaat van de pan, schenk je er beetje bij beetje bouillon bij. Hierdoor ontstaat er een gebonden saus. Snijd het vlees in kleine stukjes. Voeg alles bij elkaar en garneer het geheel met fijngehakte peterselie. Hartige taartjes Voor de variatie kun je ook kleine hartige taartjes maken van korstdeegbakjes. Deze zijn kant-en-klaar te koop en kun je met werkelijk van alles vullen. Leg in het bakje veldsla en een plakje geitenkaas. Strooi er wat tijm over. Snijd mozzarella in plakjes en leg die op de met tijm bestrooide geitenkaas. Bak de taartjes af in ongeveer 7 minuten in de voorverwarmde oven. Breng op smaak met peper uit de molen en de resterende olijfolie.
Verhit een klontje boter in een kleine koekenpan met antiaanbaklaag. Bak 1/4 deel van de paprika met 1/4 deel van de champignons en 1/4 deel van de bosui ± 3 min. op een hoog vuur.
Klop intussen de eieren met de slagroom en peper en zout naar smaak los en schuimig.
Schenk 1/4 deel van het eimengsel bij de groenten in de pan. Roer het mengsel om en schraap daarbij het gestolde ei van de bodem.
Schraap het ei met de groenten naar één kant van de pan en vorm er een halve maan van. Bak de omelet op een halfhoog vuur lichtbruin en keer hem. Bak op dezelfde wijze nog 3 omeletten. Lekker met geroosterde sneetjes witbrood.
Ingrediënten: 1 kg aardappelen van gelijk formaat (gladkokers) circa 750 g tomaten circa 50 ml olie voor de ovenschaal en om te bedruppelen circa 1 eetl. oregano vers, gedroogd of uit de diepvries zout en versgemalen peper
Voorbereiding: Borstel de aardappelen goed schoon en kook ze in de schil in circa 15 minuten half gaar. Laat iets afkoelen en snijd ze in plakken van circa 1 cm dik. Snijd de gewassen tomaten in iets dunnere plakken.
Bereiding: Verwarm de oven voor op 200°C. Bestrijk een platte ovenschaal met wat olie. Leg de plakjes aardappel en tomaat om en om dakpansgewijs in de schaal. Bestrooi met wat oregano, zout en peper. Bedruppel royaal met olie. Zet de schaal circa 20 minuten in de voorverwarmde oven, tot de randjes van de aardappel en de tomaat beginnen te kleuren. Dit gerecht is heel lekker bij gestoofde of gebakken vis.
Gerecht: bijgerecht
Aantal personen: 4
Keukensoort: Italiaans
Bereidingstijd: 30 min. De oventijd niet meegerekend
Heeft u ook geregeld moeite met het openen van potten jam, groenten en degelijke, leg dan een stukje schuurpapier met schuurkant naar beneden over de deksel van de te openen pot. Er hoeft maar een heel klein beetje kracht te worden gezet en de pot gaat open.
Bij een mooi kerstdiner horen natuurlijk prachtige wijnen. Ben je zelf niet zo thuis in het aanbod, vraag dan gerust om advies bij de betere slijterij. Neem desnoods een menukaartje mee, zodat het wijnadvies goed is afgestemd op de gerechten.
Bubbels Een avond gaat feestelijk van start met een lekkere aperitief. Dit drankje moet de zintuigen prikkelen en het hongergevoel aanwakkeren. Of dat laatste lukt, valt te betwijfelen. Meestal gaan aperitiefjes gepaard met de nodige versnaperingen. Maar toch wie wil, kan genieten van een feestelijke Champagne. Ook een goede Cava of Spumante, met of zonder crème de cassis, volstaat. Hoe kleiner de speldenprikjes in je glas, hoe fijner de smaak. Begin niet met een krachtige wijn, maar bouw de smaken langzaam op. Bedenk dat de wijnen het gerecht moeten begeleiden en niet overrulen. Het voorgerecht bestaat meestal uit vis of soep. Hierbij wordt een gekoeld wit wijntje gedronken. Als regel geldt: hoe vetter de vis en de bijbehorende sauzen, des te vetter ook de wijn mag zijn. Een Chardonnay is vaak een prima keuze. Het wordt zelden nog geserveerd, zon verfrissende spoom tussen het voor- en hoofdgerecht in. Maar we kunnen het zeker aanraden! Een spoom bestaat uit een sprankelende wijn (Champagne) met een bolletje ijs in een mooi gedecoreerd glas. Zo worden de smaakpapillen weer even tot bedaren gebracht.
Contrast Het hoofdgerecht bestaat meestal uit een vleesgerecht. Bij de traditionele kalkoen mag gerust een fruitige rode wijn worden opengetrokken. Gevogelte wordt heerlijk begeleid met een droge volle witte wijn, zoals een witte Bourgogne. Soms kunnen ook lichte rode Bourgognes volstaan. Ook wild zwijn kan prima worden gecombineerd met een volle witte wijn. Voor wild geldt als vuistregel: hoe sterker het wildgerecht, hoe krachtiger de wijn. Kwalitatieve rode Rhone wijnen passen goed bij verreweg de meeste wildgerechten. Verwarring bestaat er over de wijnkeuze bij een kaasplateau. Men is geneigd om toch een rode wijn door te drinken of te kiezen voor port. Maar bij Franse kazen passen juist witte wijnen erg goed. Gastronomisch verantwoord zijn ook zoete wijnen. Vaak ligt de kracht van de smaak in het contrast. Bij een sterke kaas past het beste een jonge, fruitige wijn. Bij zeer pitte en gezouten kazen passen zoete wijnen. De Hollandse kaas doet het weer uitstekend met een stevige rode wijn of port. Bij het dessert wordt een zoete, stroperige wijn of oude sherry geschonken.
Een dichte fles port die op een donkere, koele plaats wordt bewaard, blijft jaren goed. Port bevat namelijk veel alcohol en behoorlijk wat suiker die samen conserverend werken. Ook een geopende fles port is weken houdbaar, maar de wijn wordt er niet lekkerder op. De geur en smaak van port in een ontkurkte fles gaan achteruit. In een delicate vintage merk je dat sneller dan in een basis-ruby of tawny.
Ben jij gespannen voor de kerstdagen? Dan ben je niet de enige. Half Nederland lijkt rond deze tijd door de koken-met-kerststress te zijn bevangen. Welk menu moet er dit jaar op tafel komen? Komt het allemaal wel op tijd klaar? En kunnen de genodigden wel waarderen, wat je nu weer uit je keukentje tevoorschijn tovert? Twijfelen over je kookkunsten is echter niet nodig, want met de juiste voorbereiding kom je al een heel eind. Tips and Trics voor een stressloze kerst!
Planning Een goede voorbereiding is het halve werk. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want voor je het weet is het al kerst. Begin in ieder geval met het maken van een planning. En denk goed na over welke gerechten je wilt gaan maken en welke haalbaar zijn. Vraag jezelf serieus af of chique dineren wel nodig is als je bijvoorbeeld te maken hebt met veel kinderen. Houd rekening met specifieke eetwensen van vegetariërs en vishaters. En bedenk voor hen een alternatief gerechtje, dat weinig tijd vergt. Haal vervolgens zoveel mogelijk de boodschappen in huis. Vlees en vis bijvoorbeeld zijn zeer goed in te vriezen. Niets geeft meer stress dan producten die op het laatste moment nog moeten worden aangeschaft en (een ramp!) zijn uitverkocht. Daar gaat je planning al! Bedenk zo min mogelijk gerechten die à la minute moeten worden bereid. Al ontkom je bij visgerechten daar niet altijd aan. Het beste zijn die gerechten die gedeeltelijk of in het geheel kunnen worden afgemaakt.
Eenvoud Speel op safe. Raadpleeg kookboeken die je anders ook gebruikt. Beter nog: probeer een gerecht nu alvast uit, zodat je straks niet voor verrassingen komt te staan. Een kreeft is lekker en geeft veel kookplezier. Maar dan moet daar wel tijd voor zijn! Kies liever een gerecht dat net zo feestelijk en eenvoudig klaar te maken is. Werk zoveel mogelijk vooruit. Een paar dagen van tevoren kunnen sauzen, soepen en vinaigrettes worden gemaakt. Hetzelfde geldt ook voor patés, groentegarnituren, aardappelgratins, stoofschotels en desserts. Geen opbergruimte? Geen nood. In december is het koud genoeg om je tuin, schuur of balkon als extra koelkast te gebruiken. Buiten of in de koelkast, zorg er altijd voor dat je alles netjes afdekt.
Het mooie van de kersttraditie is misschien wel het feit dat ze bijna overal ter wereld wordt gevierd, maar dat de uitvoering ervan in het ene land toch weer net even anders is dan in het andere. In deze tijd van saamhorigheid, nemen wij je mee over de grens, naar culinaire kersttradities van andere landen. Wat komt er op tafel in Lapland? Hoe ziet de kerstdis eruit in Mexico? Wat hebben we gemeen en wat is totaal verrassend anders? Grensloos genieten, dus. Ga je mee?
Italiaans De Italiaanse keuken kent geen strapatsen. Ze is eerlijk, simpel en superieur. Het gaat immers om de kwaliteit van de ingrediënten. Ook met kerst gaat het om goede, maar eenvoudige ingrediënten. Het menu bevat natuurlijk altijd een antipasto en (zelfgemaakte) pasta als voorgerecht. De Italianen houden van lang tafelen, maar met kerst wordt er snel gegeten. Er wachten namelijk mooie presentjes onder de boom, waaronder rode lingerie voor de dames! Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Italiaanse wijnarrangement
Frans Kaas, mosterd, pastis. Rijke ingrediënten met uitgesproken smaken. De Fransen begrijpen als geen ander hoe je al dat lekkers kunt omtoveren tot een onvergetelijke kerstdis. Niet opkijken wanneer je na zon menu een paar kilos bent aangekomen. Zullen de Fransen daarom maar 1 kerstdag vieren? Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Franse wijnarrangement
Brits De Britten zijn haast bezeten van kerstmis. Ze zijn de uitvinders van de traditionele kerstkalkoen. Hoe slecht de gemiddelde Brit het gehele jaar door ook eet (geen groenten, veel vetten), met de kerstdagen komt de hele rataplan op tafel. Inclusief die vermaledijde sprouts. Natuurlijk wel overgoten met extraveel geklaarde boter. De christmaspudding is de Pièce de résistance van de avond. Die wordt dan wel al in september voorbereid. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Britse wijnarrangement
Hollands De Hollandse keuken wordt door culinaire snobs vaak verguisd. Geheel onterecht. Hollanders weten vreemde ingrediënten uitstekend te integreren in hun dagelijkse kost. Door de ruimdenkendheid van de Hollander is de Hollandse eetcultuur vele malen gevarieerder dan menig ander eetcultuur. Een menu met oerHollandse ingrediënten past bij de kerstdagen natuurlijk het best. Nou goed dan, met hier een daar een snufje buitenlands. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Hollandse wijnarrangement
Zuid-Amerikaans Wie van lekker pittig houdt, kan zijn hart op halen in de Zuid-Amerikaanse keuken. Eenvoudig, puur en voedzaam. Natuurlijk mogen ingrediënten als avocados, chilipepers en mole (saus op basis van cacao) niet ontbreken. Ook met de kerst, in Zuid-Amerika is het warm, worden hete gerechten gegeten. Een beetje anders, maar zeker net zo lekker. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Zuid-Amerikaanse wijnarrangement
Scandinavisch Uit het hoge Noorden komt de kerstman. En de kersttraditie viert in Scandinavië dan ook hoogtij met overal kerstlichtjes, engeltjes, vuurkorven. Het feest van het licht wordt gevierd met veel vis en vlees. Met name rauwe vis en rendier staan op het feestmenu. De koude wordt verbannen Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Scandinavische wijnarrangement
Oosters Oosters eten is weliswaar niet traditioneel met kerst, maar wel heel erg lekker en weer eens wat anders. Je kunt voor de verandering met kerst een Indonesische rijsttafel of een curry-buffet maken. Maar je kunt ook kiezen voor onderstaand menu. In vergelijking met andere menus, is de oosterse misschien wel een van de meest gezondste. In ieder geval is het een geweldige smaaksensatie. Klik hier voor de kerstrecepten Klik hier voor het Oosterse wijnarrangement
Aanbraden: Het rondom dichtschroeien en bruin laten kleuren van vlees in margarine of een andere vetstof. Aanzetten: Het verhitten en eventueel lichtbruin laten kleuren van ingrediënten in margarine of olie. Afblussen: Het toevoegen van een vloeistof aan gebakken of gebraden voedsel of aan de in de pan achtergebleven aanbaksels. Afschuimen: Met een schuimspaan het schuim van de oppervlakte scheppen, met name bij bouillons. Al dente: Ook "beetgaar" genoemd. Stadium van gaarheid waarbij het voedsel enige stevigheid behoudt; de term wordt met name gebruikt bij de bereiding van groenten en pasta. Aspic: Stevige, heldere gelei gemaakt van sterk ingekookte bouillon en, doorgans, gelatine Au bain-marie: Het verwarmen en/of gaar laten worden van ingrediënten in een kom of pan die op of in een pan met heet of zachtjes kokend water wordt gezet. Wordt toegepast bij ingrediënten en mengsels die geen hoge temperaturen kunnen verdragen en bij rechtstreekse verhitting zouden schiften.
Ingrediënten: 5 grote aardappels, geschild en in blokken van 2,5 cm gesneden zout en zwarte peper, uit de molen 2 (scharrel)eieren 2 grote handen vol verse spinazie 1 ui, fijngehakt 1 wortel, gehalveerd en fijngehakt olijfolie extra vierge ongeveer 3 dl slagroom 2 flinke handen vol geraspte, belegen Goudse of Parmezaanse kaas sap van 1 citroen 1 volle theelepel mosterd 1 grote handvol peterselie, fijngehakt 500 g schelvis- of kabeljauwfilet, zonder vel, zonder graten, in repen gesneden nootmuskaat (desgewenst)
Verwarm de oven voor op 230°C / gasovenstand 8. Doe de aardappels in gezouten kokend water, laat het water weer aan de kook komen en dan 20 minuten koken. Leg voorzichtig de eieren in de pan en laat die 8 minuten meekoken. De eieren zijn dan hard en de aardappels gaar. Stoom in die tijd de spinazie in een vergiet die je op de pan zet. Dit kost maar een enkel minuutje. Druk zoveel mogelijk vocht uit de spinazie, doe de spinazie in een kom en laat nu de aardappels uitlekken in het vergiet. Spoel de eieren af onder koud water, pel ze en snijd ze in vieren. Bak in een andere pan de ui en de wortel ongeveer 5 minuten in wat olijfolie op een laag vuur. Voeg de slagroom toe en laat het mengsel aan de kook komen. Neem de pan van het vuur zodra het mengsel kookt en roer er de kaas, het citroensap, de mosterd en de peterselie door. Doe de spinazie, de vis en de eieren in een aardewerken schaal die groot genoeg is, roer alles door elkaar en giet er de romige saus over. Prak de uitgelekte aardappel met wat olijfolie, zout en peper, en een vleugje nootmuskaat als je wilt. Verdeel de aardappelpuree over de vis. Maar je niet druk over een spuitzak om het mooi te maken, het is gewoon een lekker huiselijk recept. Zet de schaal 25-30 minuten in de oven of tot de laag aardappel goudbruin is geworden. Geef er doperwtjes of andere groenten bij. Ouderwets, maar lekker en daar houd ik van.
Kook de pasta in ruim water met zout volgens de gebruiksaanwijzing. Giet de tonijn af. Snijd de aubergine en courgette in blokjes. Pel de ui en snipper deze. Verdeel de geschrapte winterwortel in plakjes. Kruis de tomaten in, leg ze enkele tellen in heet water, pel ze en verdeel ze in stukjes. Verhit de olijfolie, roerbak hierin de aubergine, courgette, ui en winterwortel 8 minuten. Schep de tomaten, tijm, tonijn, peper en kappertjes erdoor. Schep de ratatouille op de pasta en bestrooi het gerecht met de kaas.
Wijnadvies: Hier zal een jonge Chianti uit Toscane voor een prachtige combinatie zorgen (16-18ºC).
Van een restje gekookte aardappels maak je de volgende dag weer wat lekkers. Bewaar ze bij voorkeur in de koelkast, afgedekt tegen uitdrogen en laat ze voor gebruik eerst op kamertemperatuur komen.
1. Pureer 500 gram kruimige aardappels met een liter warme kippenbouillon en een bekertje slagroom tot een romige soep, garneer met reepjes gekookte kip of knapperig gebakken spek.
2. Snijd vastkokende aardappels in plakjes en bak ze, bestrooid met wat cayenne peper of paprikapoeder, in boter goudbruin. Lekker met sla en een karbonade.
3. Prak een restje zeer kruimige aardappels fijn, liefst als ze nog warm zijn. Roer een klontje boter, geraspte kaas en wat fijngesneden bieslook door de puree en schep deze in een ovenschaaltje. Verwarm de puree de volgende dag in de oven, tot de bovenkant bruin kleurt.
4. Snijd vastkokende aardappels in stukjes en schep die - liefst nog warm - door een saus van mayonaise, citroensap, fijngesneden kruiden en versgemalen peper. Meng er ook wat gehakte augurk of zilveruitjes door en laat de smaken een nachtje intrekken. Lekker met stokbrood of als picknickgerecht met koude gegrilde kip.
Bedenk ruimschoots van tevoren wat u wilt eten. Maak een boodschappenlijstje
Doe zoveel mogelijk voorwerk. Bereid wat al bereid kan worden. Leg alles gesneden en wel klaar voordat u daadwerkelijk gaat koken. Zet de ingrediënten alvast per gang bij elkaar.
U kunt een koud gerecht dat u al even van tevoren maakt, afwisselen met een warm gerecht. Zo hebt u twee gangen de tijd om één warm gerecht te bereiden.
Verzorgt u het diner met meerdere personen? Maak dan een goede taakverdeling. Wie doet het voorgerecht? Wie verzorgt de aankleding? Maak duidelijke afspraken.
Zorg voor een zo leeg mogelijke koelkast, u hebt alle ruimte nodig. Gebruik eventueel koelboxen om extra koelruimte te creëren. Flessen wijn, frisdrank en bier kunt u in de schuur of buiten goed koel houden. Zeker als u ze de dag voor het diner voorkoelt in de koelkast.
Timing is alles. Sommige gerechten kunt u makkelijker warm houden dan andere. Richtlijnen: Au bain marie is een prima manier om gerechten warm te houden. Plaats een pan in een andere pan met heet water. Het gerecht wordt zo niet warmer dan 80 á 90 graden. U kunt gerechten ook warm houden in een oven op 40 tot 50 graden. Hebt u de oven en alle pitten nodig om te koken? Soepen (en sauzen) blijven zeker één uur warm in een goede thermoskan. Vlees houdt u een kwartier warm in aluminiumfolie.
Zorg ervoor dat u ondanks alle drukte ook zelf geniet. Wees niet te trots om hulp in te roepen en laat eventueel kinderen een handje helpen. Het is ook uw diner!
Heb je nog geen plannen voor 2e kerstdag? Doe dan mee met de kerstactie van Spa Marie-Henriette. Je maakt namelijk kans op een geheel verzorgd kerstdiner bij jou thuis. Een professionele kok kookt dan voor jou en je vrienden een uitgebreid kerstdiner! Ga naar www.spa.nl en doe mee!
Om mensen lekker te maken voor melk, zijn in bushokjes in de Amerikaanse stad San Francisco advertentiestrips geplaatst die de geur van verse koekjes afscheiden. De campagne is een initiatief van de Calfornia Milk Processor Board, die eerder wereldwijd bekendheid verwierf met advertenties waarin bekende personen met een melksnor figureerden. Deze 'Got Milk?' campagne liep dertien jaar. De plakstrips worden overal in de bushokjes aangebracht, ook onder de zitbanken en zijn vergelijkbaar met geur-advertenties die eerder al in tijdschriften verschenen. Volgens Jeff Goodby, van reclamebureau Goodby, Silverstein &Partners dat de campagne bedacht, is het voor het eerst dat 'advertenties met een luchtje' in de buitenlucht worden geplaatst. "Zolang het niet om gevaarlijke chemicaliën gaat, vind ik het best", reageerde een oud vrouwtje, onderzoekend waar de koekjesgeur in het bushokje precies vandaan kwam. Om vervolgens verbaasd op te merken: "Proberen ze ons melk te verkopen? Gaat het daarom?"
Als u het ook zonde vindt om uw energie aan aangekoekte pannen te verspillen, ga dan als volgt te werk: Doe een laagje water in de pan met wat soda en laat even doorkoken. Zet de pan daarna een uurtje weg. Het vuil weekt vanzelf los. Deze truc leent zich overigens niet voor aluminiumpannen, want die worden door de soda aangetast.
van Aanbraden, Aanzetten, Afblussen, ...
Heb je nog geen plannen voor 2e kerstdag? Doe dan mee met de kerstactie van Spa Marie-Henriette. Je maakt namelijk kans op een geheel verzorgd kerstdiner bij jou thuis.
