College van burgemeester en schepenen beraadslaging (bron Notulus)

Samenstelling: de heer Patrick Janssens, burgemeester; de heren Robert Voorhamme, Philip Heylen, Ludo Van
Campenhout, mevrouw Leen Verbist, de heren Marc Van Peel; Luc Bungeneers, Guy Lauwers, mevrouw Monica De
Coninck, schepenen; de heer Roel Verhaert, stadssecretaris.
Zitting van vrijdag 10 juli 2009
Iedereen aanwezig, behalve de heren Philip Heylen, Ludo Van Campenhout, mevrouw Leen Verbist, schepenen, de
heer Roel Verhaert, stadssecretaris.
De heer Manfred Vandewalle, waarnemend stadssecretaris, neemt het secretariaat waar.
collegebesluit: 9080 van vrijdag 10 juli 2009

Stadsontwikkeling A-Punt
19 GRUP Spoorweginfrastructuur Oude Landen te Ekeren. Collegiale brief.
Goedkeuring. Concretisering beleidsrichtlijn (Jaarnummer 9080)
Het college keurt een collegiale brief goed waarbij de betrokken instanties worden verzocht
rekening te houden met de noden van de stad Antwerpen bij de opmaak van het GRUP
Spoorweginfrastructuur Oude Landen te Ekeren.
Agendapunt, gemeenteraad, open, 20/10/2008, jaarnummer 1870; Agendapunt, college, gewone
zitting, 30/12/2008, jaarnummer 17210
Auteur: Klaas Meesters
Motivering
Voorgeschiedenis
In zitting van 31 oktober 2001 (jaarnummer 11719) keurde het college de beleidsovereenkomst
omtrent de herbestemming van het spoorwegemplacement Stuivenberg tot Stedelijk Park Spoor
Noord tussen de NMBS, nv EIS en de stad Antwerpen goed. In de beleidsovereenkomst handelt
één ontbindende voorwaarde over de uitwijkbundels met name artikel 29. Uitwijkbundels. In dit
artikel streven de partijen een spoedige oplossing na voor de verplaatsing van de aanwezige
uitwijkbundels naar Luchtbal.
In zitting van 23 januari 2004 (jaarnummer 346) besliste het college om principieel akkoord te
gaan met de verplaatsing van de uitwijkbundel naar Luchtbal, conform de beleidsovereenkomst,
maar niet in combinatie met de onderhoudsinstallatie.
In zitting van 10 maart 2006 (jaarnummer 2610) keurde het college de beleidsnota ‘Oude Landen’
goed, waarmee het haar visie op dit gebied vanuit het strategisch Ruimtelijk Structuurplan
Antwerpen (s-RSA) uitschrijft in functie van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor de
optimalisatie van de spoorontsluiting van de haven, waarmee tegelijkertijd de (minimale)
spoorwegbundel kan worden verankerd. Het college besliste hierover een collegiale brief te richten
aan de minister bevoegd voor ruimtelijke ordening en de NMBS.
Op 24 april 2006 besliste de districtsraad van Ekeren naar aanleiding van de beleidsnota ‘Oude
Landen’ en de projecten van de NMBS een aantal aanbevelingen over te maken aan de Vlaamse
regering.

Op 21 december 2006 werd het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA)
'Antwerpen Ontwerpen' door de deputatie definitief goedgekeurd.
In zitting van 9 februari 2007 (jaarnummer 1492) nam het college akte van het
kennisgevingsdossier van het project-MER voor de aanleg van een ongelijkvloerse
spoorvertakking en uitbreiding van de spoorbundel Luchtbal en besliste om zijn advies over te
maken aan de dienst Milieueffectenrapportage van de Vlaamse Overheid (Departement
Leefmilieu, Natuur en Energie).
In zitting van 20 oktober 2008 (jaarnummer 1870) besliste de gemeenteraad het bestek 2008/8132
goed te keuren voor een raamovereenkomst voor het aanstellen van een
pool ontwerpers voor masterplannen.
In zitting van 30 december 2008 (jaarnummer 17210) besliste het college dertien ontwerpbureaus
op te nemen in de pool van ontwerpers voor het bestek 2008/8132.
In zitting van 22 februari 2008 (jaarnummer 1660) adviseerde het college in het kader van de
project-MER het college om volgende milderende maatregelen op de nemen:
A. De dienst Milieueffectrapportage (Mer),van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie van
de Vlaamse overheid, te vragen om volgende elementen verder te laten onderzoeken:
A.a: de effecten van het afgraven van de zone tussen de spoorlijnen en het daadwerkelijke
bergingsvermogen van die afgegraven zone. Daarvoor is een onderzoek over een heel jaar
vereist en niet enkel over de zomermaanden;
A.b: voldoende aandacht te geven aan de wateroverlastproblematiek in de omliggende
woonwijken;
A.c: de geluidsoverlast voor de omliggende wijken;
A.d: de mogelijke lichtpollutie van de spoorbundel.
B. Het college verzoekt de dienst Mer om volgende aspecten als randvoorwaarden in het verder
proces mee te laten nemen:
B.a: de zone tussen de spoorlijnen wordt ontwikkeld tot een zone met natte natuur;
B.b: de structuurkwaliteit van de Oudelandsebeek wordt verbeterd, overbruggingen worden
volgens de principes van de natuurtechnische milieubouw opgelost;
B.c: er wordt geen onderhoudsinfrastructuur voorzien. Dit moet vertaald worden in het
GRUP;
B.d: de nieuwe spoorwegbundel moet ten oosten van de huidige worden voorzien, ook dit
moet in het GRUP verankerd worden;
B.e: er moeten verbindingen voorzien worden doorheen het gebied voor zwakke
weggebruikers;
B.f: de non-stophoofdroute die komt van Schoten en Brasschaat moet naar Antwerpencentrum
doorgeschakeld worden;
B.g: zowel spoorlijn 12 als 27a moeten op meer dan één plaats oversteekbaar zijn.
C. Het college vraagt de dienst Mer het plangebied van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan
(GRUP) uit te breiden met het landbouwgebied Oude Landen (het sportpark).
D. Het college vraagt de dienst Mer het studiegebied voor het plan-MER uit te breiden met:
D.a: het natuurreservaat de Oude Landen;
D.b: de vallei van de Laarse Beek tot aan het afrittencomplex van de E19;
D.c: het gebied rond het voormalige Klinaziekenhuis;
D.d: het buffergebied langsheen het woongebied Rozemaai.
Feiten en context
Infrabel wenst op de spoorlijn 27a een ongelijkgrondse kruising aan te leggen en een bijkomende
spoorwegbundel te realiseren langs lijn 12.
TUC-rail heeft aan Arcadis-Aeolus de opdracht gegeven om voor het gebied tussen de twee
spoorlijnen een inrichtingsplan uit te werken. De eerste aanzet tot analyse voor dit plan en de de
visie werden op een werkvergadering gepresenteerd aan een vertegenwoordiger van de Vlaamse
Bouwmeester, van Agentschap Natuur en Bos (ANB) en departement Ruimtelijke Ordening,
Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO). Ook twee districtsschepenen van Ekeren waren
aanwezig.
Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO) – ruimtelijke
planning maakt met het integratiespoor een GRUP op voor de bijkomende spoorweginfrastructuur
‘Oude Landen’. Dit GRUP is vereist omdat de zone tussen de twee spoorlijnen (12 en 27A)
momenteel de bestemming parkgebied heeft. Spoorweginfrastructuur past uiteraard niet in een
parkgebied.
In de beleidsnota ‘Oude Landen’ kreeg de zone ten oosten van spoorlijn 27a de functie van
speelbos ontwikkeling met integratie van de bestaande sportvelden. Inmiddels is de visie rond deze
strook geëvolueerd naar het realiseren van een sportpark.
Argumentatie
Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO) – ruimtelijke
planning maakt met het integratiespoor een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) op
voor de bijkomende spoorweginfrastructuur ‘Oude Landen’. Dit Gewestelijk Ruimtelijk
Uitvoeringsplan is vereist omdat Infrabel plannen heeft om enerzijds een ongelijkgrondse kruising
op lijn 27a en een bijkomende spoorwegbundel langs lijn 12 aan te leggen en anderzijds de zone
op het gewestplan is ingekleurd als parkgebied.
Stad Antwerpen wenst de zone tussen spoorlijn 27a en de weg Oude Landen te ontwikkelen tot
een sportpark dat kan dienen als buffer tussen de spoorlijn en de woonwijk. In dit sportpark zal de
nadruk liggen op buitensporten. Daarnaast wordt er overdekte sportinfrastructuur en een groene
speelruimte voorgesteld. Om te zorgen dat deze vragen tot een kwalitatieve ruimte evolueren, zal
stad Antwerpen aan een studiebureau de opdracht geven om een ruimtelijk masterplan op te
maken.
De ontwikkelingen in deze zone zijn niet los te koppelen van de herdimensionering van spoorlijn
27a. Het talud van de spoorlijn zal zeer dominant zijn en de ontwikkelingen in deze zone
beperken. Ruimtelijk behoort de sportzone bij de spoorweginfrastructuur. Het is dan ook logisch
om de sportzone binnen de ruimtelijke plannen in opmaak mee te nemen.
Het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan in opmaak zal zich blijkens de nota voor publieke
consultatie beperken tot de zone tussen de nieuwe tracés van de spoorlijnen en het opheffen van de
huidige reservatie. Dit resulteert voor de zone ten oosten van lijn 27a in een aantal
bestemmingszones, zonder enige ruimtelijk relevante grens, die een goede ruimtelijke
ontwikkeling bemoeilijken. Het is vanuit ruimtelijk oogpunt dan ook logisch om de hele zone
tussen de lijn 12 en de weg Oude Landen in het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor de
bijkomende spoorweginfrastructuur ‘Oude Landen’ op te nemen.
Naar aanleiding van de nota voor publieke consultatie heeft stad Antwerpen dit al onder de
aandacht van de betrokken diensten gebracht. Uit telefonisch contact bleek dat aan deze vraag
waarschijnlijk geen gehoor wordt gegeven. Met deze brief wil de stad deze vraag om de zone
tussen lijn 27a en de weg Oude Landen op te nemen binnen het GRUP, herhalen en onder de
aandacht brengen van de minister van ruimtelijke ordening.
Besluit
Artikel 1
Het college beslist om volgende collegiale brief te versturen aan dhr. Guy Braeckman, hoofd van
de entiteit Department Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Ontroerend Erfgoed, en aan dhr.Dirk
Van Mechelen, Vlaams minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Ordening.
Geachte minister Van Mechelen
Geachte heer Braeckman
Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO) – ruimtelijke
planning maakt met het integratiespoor een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan op voor de
bijkomende spoorweginfrastructuur ‘Oude Landen’. Dit GRUP is vereist omdat Infrabel plannen
heeft om enerzijds een ongelijkgrondse kruising op lijn 27a en een bijkomende spoorwegbundel
langs lijn 12 aan te leggen en anderzijds de zone op het gewestplan is ingekleurd als parkgebied.
Stad Antwerpen wenst de zone tussen spoorlijn 27a en de weg Oude Landen te ontwikkelen tot
een sportpark dat kan dienen als buffer tussen de spoorlijn en de woonwijk. In dit sportpark zal de
nadruk liggen op buitensporten. Daarnaast wordt er overdekte sportinfrastructuur en een groene
speelruimte voorgesteld. Om te zorgen dat deze vragen tot een kwalitatieve ruimte evolueren, zal
stad Antwerpen aan een studiebureau de opdracht geven om een ruimtelijk masterplan op te
maken.
De ontwikkelingen in deze zone zijn niet los te koppelen van de herdimensionering van spoorlijn
27a. Het talud van de spoorlijn zal zeer dominant zijn en de ontwikkelingen in deze zone
beperken. Ruimtelijk behoort de sportzone bij de spoorweginfrastructuur. Het is dan ook logisch
om de sportzone binnen de ruimtelijke plannen in opmaak mee te nemen.
Het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan in opmaak zal zich blijkens de nota voor publieke
consultatie beperken tot de zone tussen de nieuwe tracés van de spoorlijnen en het opheffen van de
huidige reservatie. Dit resulteert voor de zone ten oosten van lijn 27a in een aantal
bestemmingszones, zonder enige ruimtelijk relevante grens, die een goede ruimtelijke
ontwikkeling bemoeilijken. Het is vanuit ruimtelijk oogpunt dan ook logisch om de hele zone
tussen de lijn 12 en de weg Oude Landen in het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor de
bijkomende spoorweginfrastructuur ‘Oude Landen’ op te nemen.
Naar aanleiding van de nota voor publieke consultatie heeft de stad dit al onder de aandacht van de
betrokken diensten gebracht. Met deze brief wil stad Antwerpen nogmaals vragen om de zone
tussen de spoorlijn 27a en de weg Oude Landen op te nemen binnen de contour van het
Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor de bijkomende spoorweginfrastructuur ‘Oude
Landen’.
Hoogachtend
Namens het college van burgemeester en schepenen
de stadssecretaris de burgemeester
Roel Verhaert Patrick Janssens