Nu er een 'historisch' akkoord is over Oosterweel en het haventracé, lijkt de A102 tussen Wommelgem en Ekeren vanuit Antwerps oogpunt haast een detail. Vergeet het: in de oostrand is de bezorgdheid groot. "We vrezen dat er door het geld voor de overkapping van de ring te weinig overblijft voor een geboorde tunnel", zegt Schotens schepen Eric Block (CD&V).
PHILIPPE TRUYTSZonder een A102 wérkt het radicaal haventracé - de halve ring voor doorgaand verkeer - niet of onvoldoende. Daar is iedereen het over eens. Je moet immers het verkeer van de E313 zoveel mogelijk weghouden van de ring. Als Oosterweel light klaar is in 2024, mag de A102 nadien geen jaren meer uitblijven.
Graven of boren?
Maar hoe je die A102 (die door Wommelgem, Wijnegem, Schoten, Deurne, Merksem en Ekeren loopt) onder de grond stopt: geen mens die er zijn geld op zet. Het Agentschap Wegen en Verkeer verkiest een cut & cover. Je graaft dan een tunnel van bovenaf uit. Geraamde kost: 890 miljoen euro. Een cut & cover woelt bovengronds alles om. Voor de milieugroepen uit de rand - zoals Gruunrant, Red de Voorkempen en GroenRand - is dat geen leuk vooruitzicht. Wég is dan de buffer tussen stad en rand.
Boren dan maar. Denk aan de Dam-tunnel naar het Centraal Station. Die oplossing spaart de bovengrond, maar kan fors duurder uitvallen dan een cut & cover. Hoeveel? Niemand die het nu exact weet. Belangrijk element: op- en afritten. Wijnegem wil die graag aan de industriezone van de Houtlaan, nabij het shoppingcenter. "Omdat we bang zijn voor een sociaal bloedbad als het verkeer hier niet meer rechtstreeks geraakt", zegt schepen Luc Monsieurs (DURF!). "Dan verhuizen de bedrijven. Er hangen honderden jobs van af. Dat op- en afrittencomplex moet zo klein mogelijk getekend worden."
Natuurlandschap
Met dat standpunt zit Wijnegem op een andere lijn dan de kersverse beweging Gruunrant. Die is onder meer bekommerd om natuurlandschap Ertbrugge in Deurne, op een steenworp van de Wijnegemse industrie. Districtsburgemeester Tjerk Sekeris (N-VA) vindt de op- en afritten in Wijnegem niet zo'n probleem. Van hem mag de A102 morgen al komen. "In Deurne moet je een tunnel boren om onder het Albertkanaal te gaan. De A102 levert ons meer groen op dan vandaag."
En wat met Schoten? Een cut & cover-scenario is daar een nachtmerrie. Schepen voor Mobiliteit Eric Block (CD&V): "De domeinen Calesberg, Asbroek en het park van Schoten zijn kwetsbare zones. Wij kunnen enkel leven met een geboorde tunnel. De hamvraag is of er nog genoeg geld zal zijn."
Buitenspel gezet
Er is hoe dan ook oplapwerk nodig in de relaties tussen de rand enerzijds en de intendant en de stad Antwerpen anderzijds. Het diplomatisch talent van gouverneur Cathy Berx zal van pas komen. "We voelen ons buitenspel gezet", betoogt Block. "In het historisch akkoord rept men met geen woord over de Antwerpse rand. Enkel Zwijndrecht krijgt een paragraaf."
Luc Monsieurs spreekt over een 'protectionistische' houding van Antwerpen. "De grootstad gijzelt ons. Antwerps schepen Koen Kennis (N-VA) poogde een regionaal overleg te starten. Maar dat draaide rond 'Slim naar Antwerpen', van slim naar Schoten of Wijnegem vernam ik niets."
Rustig blijven
"De rand moet rustig blijven", zegt Koen Kennis. "Een halfslachtige oplossing is ook onze wens niet, wél vooruitgang in leefbaarheid en mobiliteit. Ik ga voeling houden met de burgemeesters. Alle gemeenten krijgen een zitje in de regioraad, die de Vlaamse regering moet adviseren in het Routeplan 2030. Laat de studies uitzoeken wat technisch en financieel mogelijk is voor de A102."