Tempus Fugit

Nog enkele dagen en de camino Olvidado kan beginnen. Dit jaar is de afstand iets minder lang, nog bijna 1200 km vanuit Bordaeax tot Santiago de Compostela.

Mijn pad loopt via verschillende pelgrimspaden. Vanaf Bordeaux volg ik La Voie de Tours, een route vanuit Paris over Tours, Saintes, Bordeaux tot Saint-Jean-Pied-de-Port. In Peyrohade verlaat ik deze camino en volg de rivier Les Gaves Réunies. Deze krijgt wat verder de naam LAdour, een rivier die ik al eens een deel heb afgevaren met de kayak. Via Bayonne loopt het tot Irun alwaar de Camino Del Norte begint.

Deze Camino heb ik al gewandeld tot Gijón alwaar ik in 2015 vervolgens de Camino Primitivo heb genomen. Het stuk Norte tussen Irun en Bilbao wil ik met veel plezier terug eens doen wegens heel mooi. En dat verwacht ik ook van de volgende gedeelten, de Olvidado en de Invierno.

De Camino Olvidado, de vergeten camino.

Het is een heel oude route, net niet zo oud als de Camino Primitivo. Naarmate de reconquista evolueerde, veranderde ook het wegennet. Er ontstonden nieuwe verbindingen tussen de Pyreneeën en de noordkust naar het zuiden van Cantabrië, naar Palencia, naar León en El Bierzo. Deels gebruikte men daarvoor Romeinse heirbanen. Op een kaart van 902 is voor het eerst sprake van de Camino de la Montaña. Er ontstonden veel kloosters, veelal met monniken uit Al-Andalus. Maar het kon beter, zo vond de paus. En die liet de Codex Calixtinus schrijven. Zo ontstond de Camino Francés. De Camino de la Montaña werd de Oude Camino, de Camino Viejo en ten slotte een vergeten camino, de Camino Olvidado.

Vrijwilligers en later lokale overheden hebben die camino nu weer op de kaart gezet. De goed 500 km is vandaag grotendeels bewegwijzerd, zeker in Castilla y León, met metalen platen. De Basken hebben voor de caminos hun eigen, houten bewegwijzering. En tussendoor zijn er gele pijlen en andere aanduidingen. Niet alles is al duidelijk, soms is de situatie verward omdat er nieuwe en oude pijlen zijn. Maar er is nu ook al één mooie website (Spaans en Engels) voor de hele camino, met tracks, gids, beperkte streekinformatie en logieslijsten. Er zijn zeker een tiental albergues, die zich dikwijls richten tot een ruimer publiek dan pelgrims. Zeker in de tweede helft van deze camino is er geen overdaad aan winkels. Je neemt best wat extra reservevoedsel mee in je rugzak.

De Camino Olvidado kruist enkele malen andere caminos: de Camino del Salvador (León-Oviedo), de Ruta Vadiniense/Camino Lebaniego (kust Mansilla de los Mulas) en (veel minder bekend) de Calzada de los Blendios (kust Carrión de los Condes) en de Camino del Valle de Mena (Bilbao-Burgos). En er zijn er nog een paar. Vooral op die kruispunten kan ik enkele pelgrims ontmoeten.

De Camino Olvidado heeft enorm veel te bieden, qua landschap en natuur én qua cultuur, erfgoed en musea. Prehistorisch, Romeins, romaans, gotisch, barok. Kerken, bedevaartsoorden en ermitas zijn dikwijls heel bijzonder. Velen hebben Santiago als patroon.

Deze pelgrimsweg start aan de kathedraal van Bilbao en voert je na 511 km tot in Villafranca del Bierzo. Even daarvoor, in Cacabelos, kom je op de Camino Francés (192 km tot Santiago de Compostela). Je kan echter na 486 km al aansluiten op de Camino Francés, in Ponferrada (207 km tot Compostela). Een mooi alternatief voor de Camino Francés is de Camino de Invierno. Ik steek in Ponferrada de Río Boeza over en neem de Wintercamino (264 km). Omdat deze alternatieve route zuidelijker loopt dan de Camino Frances wordt het berggebied van O Cebreiro vermeden en zou de route ook in de winter te lopen zijn.

De Wintercamino begint in Ponferrada, in de provincie León en passeert achtereenvolgens de vier Galicische provincies, te weten: Ourense, Lugo, Pontevedra en A Coruña. Het is daardoor de meest Galicische route van alle Caminos de Santiago. In grote lijnen is de hoofdroute als volgt:

LEÓN Ponferrada Borrenes Las Médulas Puente de Domingo Flórez.

OURENSE Sobradelo O Barco de Valdeorras (Xagoaza) Vilamartín de Valdeorras A Rua

LUGO Montefurado Soldón Quiroga Pobra de Brollón Monforte de Lemos Belesar Chantada Ermita do Faro

PONTEVEDRA Rodeiro Lalín (A Laxe) Silleda Bandeira.

A CORUÑA Puente Ulla Lestedo A Susana Santiago de Compostela. De Camino de Invierno voert door een vrijwel onbekend mooi deel van Spanje met prachtige natuur, door bossen en glooiende berggebieden en door oude dorpen, waar de tijd heeft stilgestaan. Het is een prachtige, soms zware route, met veel hoogteverschillen en lastig begaanbare paden. Daardoor is deze Camino vooral geschikt voor ervaren en geoefende wandelaars. De toestand van de te bewandelen paden is afhankelijk van de weersomstandigheden. Bij nat weer veranderen de paden in modderige stromen vol keien. Maar het is er ook vaak mooi weer en dan zijn de paden prima geschikt om te lopen. De afstanden tussen de dorpen en steden zijn vaak behoorlijk groot. De te lopen dagafstand is daardoor af en toe lang. Aan de Camino Frances leven de uitbaters van bars, cafés en restaurants van de pelgrims, aan de Camino d´Invierno van de lokale bevolking. Dat betekent dat bars en cafés ´s ochtends vaak dicht zijn en ook overigens onzekere openingstijden hebben. De wandelaar mag er dus nooit op rekenen dat ze open zijn. Dus altijd voldoende water en proviand bij je hebben. In grotere plaatsen kun je vaak pas vanaf 21 uur dineren. De bewegwijzering is gevarieerd : van duidelijke mojones, met de bekende gele schelp, houten borden met de vermelding Camino de Invierno tot gele pijlen op onduidelijke plekken op bomen of wegen. Doordat er nog maar weinig pelgrims van deze route gebruik maken, is het lopen van de Wintercamino een soms wat eenzaam avontuur. Het spreken van de Spaanse taal is bijna een must. Google Translate kan ook helpen!

Ziezo, je kan me volgen via het kaartje aan de linkerkant van de blog. Volgende week wat noodzakelijke spullen bij elkaar zoeken en vooral letten op het gewicht. Met het ouder worden neemt het gewicht een beetje toe maar kan je minder dragen.