Ik moet eerlijk toegeven dat ik van de titel ook niks zou begrijpen als die zo voor me wordt neergeschreven. Het is de Zwarte Madonna van Czestochowa.
Even wat toelichting bij de plannen voor een volgende voetreis, zoals je al een tijdje het reisdoel kan zien op mijn blog.
Czestochowa kan in een adem genoemd worden met plaatsen als Lourdes en Fatima. Jaarlijks komen zon vijf (of meer) miljoen gelovigen naar dit bedevaartsoord. Dit alles vanwege het icoon de Zwarte Madonna die zich in het klooster op de heuvel Jasna Gora bevindt.
Dit icoon, in het zuiden van Polen, zorgt ervoor dat jaarlijks miljoenen pelgrims en toeristen naar het klooster komen om haar in levende lijve te zien. Zij is misschien wel het meest vereerde icoon onder de Katholieke gelovigen.
Maar wat maakt haar zo bijzonder, zo bijzonder dat zij ook wel de koningin van Polen wordt genoemd?
In de 14 eeuw werd in Czestochowa op de heuvel Jasna Góra een klooster gesticht door de hertog Wladyslaw van Opole voor de aanhangers van Paulus de Eremiet, een kluizenaar uit de 3e eeuw. Enkele jaren na de oprichting van het klooster, omstreeks 1384, zou het icoon van de Zwarte Madonna haar intrede in het klooster hebben gedaan. Een icoon waarbij de heilige Maria en de baby Jezus in zwarte gelaatstrekken zijn afgebeeld. Vermoedelijk omdat het icoon is gemaakt in het Ottomaanse Rijk, waar het gebruikelijk was Maria in deze kleur af te beelden.
Al snel werd duidelijk dat dit icoon niet zomaar een icoon was. In de Poolse geschiedenis heeft zij een belangrijke plaats gekregen.
De Zwarte Madonna zou Polen hebben behoed voor enkele fatale gebeurtenissen in de geschiedenis. Tijdens een aanval in de 17e eeuw van het Zweedse leger, hield het klooster stand en dat terwijl het leger uit Zweden vele malen groter was dan het kleine leger van Czestochowa. Deze gebeurtenis versterkte het Poolse verzet en zorgde uiteindelijk voor een einde van de Zweedse bezetting. Vlak hierna roemde Koning Jan II Kazimierz Waza het icoon en kroonde hij de Zwarte Madonna tot beschermster en Koningin van Polen.
Heden ten dage trekt de Zwarte Madonna veel gelovigen uit de hele wereld aan die in haar beschermkracht geloven. Een belangrijk figuur is Lech Walesa, de eerste president na het communisme, die tijdens zijn opstand de Zwarte Madonna om bijstand vroeg. Als dank heeft Lech Walesa later zijn oorkonde van de Nobelprijs aan het klooster geschonken. Ook de pausen Johannes Paulus II en Benedictus vereerden de Madonna met een bezoek.
Een koningin kan niet zonder bijpassende kleding. Zo zijn er speciaal voor het icoon een kroon en een jurk ontworpen, die zo nu en dan wordt veranderd. Elke dag krijgt De Zwarte Madonna enkele uren rust van het vele publiek dat haar wilt bekijken en is er een speciale ceremonie waarbij de gordijnen wordt gesloten.
Een andere legende vertelt het volgende verhaal:
In 1430, tijdens een van de vele veldslagen in de middeleeuwen, werd de icoon door hussieten uit het altaar gerukt en ontvreemd. Onderweg leek de icoon steeds zwaarder te worden en toen getracht werd om hem met zwaarden stuk te hakken, begon de icoon te bloeden. Uiteindelijk viel hij in drie stukken uiteen. De koning gaf opdracht hem te restaureren, maar in de linkerwang van Maria lieten ze een litteken zitten.
Sindsdien komen elk jaar duizenden pelgrims naar de Jasna Góra (lichte berg) in Częstochowa om deze afbeelding te zien. Ze noemen de zwarte madonna (in het Pools Czarna Madonna) ook wel Matka Boska (goddelijke moeder) en beschouwen haar als de 'koningin van Polen'.
Volgens de overlevering is deze icoon geschilderd door de evangelist Lucas en gebruikte de evangelist een tafel uit het huis van Maria als ondergrond.
Het vinden van een reisbeschrijving is niet evident. In feite is er gewoon geen. Naar Compostela en Rome kan je bovendien lid zijn van een vereniging die je begeleid en adressen doorspeelt waar je als pelgrim kan overnachten.
Wel heb ik op een Nederlandse site al iets gevonden dat me wel eens nuttig zou kunnen zijn. Alles over wandelen, Trek 11, zoals die site genoemd is, bied misschien een uitweg, weliswaar vanuit Nederland.
Als ik dan op eigen houtje door Frankrijk kan trekken, moet dat in Duitsland ook wel lukken. Wel hebben ze een beschrijving die me goed zou kunnen dienen vanaf het midden van Duitsland.
We zoeken nog even verder.
Wel kan ik ook al melden dat fotoboek Bedevaart Rome 2016 deel II is voltooid. Het is op het ogenblik al gedrukt en onderweg. Het is iets lijviger, maar dat kan je binnenkort zelf ontdekken.
Grtjs
Hugo
