College van burgemeester en schepenen beraadslaging/proces verbaal
Samenstelling: de heer Patrick Janssens, burgemeester; de heren Robert Voorhamme, Philip Heylen, Ludo Van Campenhout, mevrouw Leen Verbist, de heren Marc Van Peel; Luc Bungeneers, Guy Lauwers, mevrouw Monica De Coninck, schepenen; de heer Roel Verhaert, stadssecretaris.

Zitting van woensdag 18 augustus 2010 Iedereen aanwezig behalve de heer Roel Verhaert, stadssecretaris.

Het secretariaat wordt waargenomen door de heer Manfred Vandewalle, waarnemend stadssecretaris.
collegebesluit: 9701 van woensdag 18 augustus 2010

Stadsontwikkeling A-Punt
12 Gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Spoorweginfrastructuur Oude Landen. Openbaar onderzoek. Advies. Goedkeuring. Introductie beleidsrichtlijn (Jaarnummer 9701)
Op 18 juni 2010 keurde de Vlaamse regering de voorlopige vaststelling van het ontwerp-GRUP Spoorweginfrastructuur en natuurpark Oude Landen te Ekeren goed. Van 9 augustus 2010 tot en met 7 oktober 2010 loopt een openbaar onderzoek voor dit ontwerpplan. Tijdens de periode van het openbaar onderzoek kan de gemeenteraad advies verlenen. Het college stelt de gemeenteraad voor het ontwerp gunstig te adviseren.

Agendapunt, college, gewone zitting, 20/11/2009, jaarnummer 16320
Auteur: Klaas Meesters/Hans Willems
Motivering
Voorgeschiedenis
Op 16 juli 2010 ontving stadsontwikkeling/ruimte, mobiliteit en erfgoed/ruimtelijke planning (SW/RME/RP) een schrijven van de Vlaamse overheid, Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (met referentie 2.12/11002/108.1), dat het openbaar onderzoek voor het ontwerp-GRUP Spoorweginfrastructuur en natuurpark Oude Landen te Ekeren aankondigt. Tijdens de periode van het openbaar onderzoek (9 augustus 2010 tot en met 7 oktober 2010) kan de gemeenteraad zijn advies bezorgen aan de Vlaamse commissie voor ruimtelijke ordening (VLACORO).
Op 31 oktober 2001 (jaarnummer 11719) keurde het college de beleidsovereenkomst omtrent de herbestemming van het spoorwegemplacement Stuivenberg tot Stedelijk Park Spoor Noord tussen de NMBS, nv EIS en de stad Antwerpen goed.
In de beleidsovereenkomst handelt één ontbindende voorwaarde over de uitwijkbundels met name artikel 29. Uitwijkbundels. In dit artikel streven de partijen een spoedige oplossing na voor de verplaatsing van de aanwezige uitwijkbundels naar Luchtbal.
Op 23 januari 2004 (jaarnummer 346) besliste het college om principieel akkoord te gaan met de verplaatsing van de uitwijkbundel naar Luchtbal, conform de beleidsovereenkomst, maar niet in combinatie met de onderhoudsinstallatie.
Op 10 maart 2006 (jaarnummer 2610) keurde het college de beleidsnota ‘Oude Landen' goed, waarmee het haar visie op dit gebied vanuit het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s- RSA) uitschrijft in functie van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) voor de optimalisatie van de spoorontsluiting van de haven, waarmee tegelijkertijd de (minimale) spoorwegbundel kan worden verankerd. Het college besliste hierover een collegiale brief te richten aan de minister bevoegd voor ruimtelijke ordening en de NMBS.
Op 24 april 2006 (jaarnummer 493) besliste de districtsraad van Ekeren naar aanleiding van de beleidsnota ‘Oude Landen' en de projecten van de NMBS een aantal aanbevelingen over te maken aan de Vlaamse regering.
Op 21 december 2006 werd het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA) 'Antwerpen Ontwerpen' door de deputatie definitief goedgekeurd.
Op 9 februari 2007 (jaarnummer 1492) nam het college akte van het kennisgevingsdossier van het project-MER voor de aanleg van een ongelijkvloerse spoorvertakking en uitbreiding van de spoorbundel Luchtbal en besliste om zijn advies over te maken aan de dienst
Milieueffectenrapportage van de Vlaamse Overheid (Departement Leefmilieu, Natuur en Energie). In het kader van de project-MER adviseerde het college op 22 februari 2008 (jaarnummer 1660) om volgende milderende maatregelen op de nemen:
1 Het gebied tussen beide spoorprojecten wordt door de NMBS ingericht als een natuurontwikkelingsproject, waarvoor te gepasten tijden in samenspraak met de stad een plan zal voor opgemaakt worden
2 De oversteekbaarheid van Lijn 27A te realiseren door een recreatieve en ecologische verbinding te maken samen met de onderbruggingen en het herstel van de oevers van de Oudelandse beek en de Laarse beek ter hoogte van hun dwarsing met het vertakkingscomplex.
3 De oversteekbaarheid van Lijn 12 te realiseren door een recreatieve verbinding te maken ten zuiden van de spoorbundel Luchtbal die het bestaande natuurreservaat verbindt met het
toekomstige natuurrijk park.
In de zitting van 3 april 2009 (jaarnummer 4459) adviseerde het college in het kader van de nota voor publieke consultatie om:
• de dienst Milieueffectrapportage (Mer),van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid, te vragen om volgende elementen verder te laten onderzoeken:
o De effecten van het afgraven van de zone tussen de spoorlijnen en het daadwerkelijke bergingsvermogen van die afgegraven zone. Daarvoor is een onderzoek over een heel jaar vereist en niet enkel over de zomermaanden
o Voldoende aandacht te geven aan de wateroverlastproblematiek in de omliggende woonwijken
o De geluidsoverlast voor de omliggende wijken
o De mogelijke lichtpollutie van de spoorbundel.
• het college verzoekt de dienst Mer om volgende aspecten als randvoorwaarden in het verder proces mee te laten nemen:
o De zone tussen de spoorlijnen wordt ontwikkeld tot een zone met natte natuur;
o De structuurkwaliteit van de Oudelandsebeek wordt verbeterd
o Overbruggingen worden volgens de principes van de natuurtechnische milieubouw opgelost

o Er wordt geen onderhoudsinfrastructuur voorzien. Dit moet vertaald worden in het GRUP
o De nieuwe spoorwegbundel moet ten oosten van de huidige worden voorzien. Ook dit moet in het GRUP verankerd worden
o Er moeten verbindingen voorzien worden doorheen het gebied voor zwakke weggebruikers
o De non-stophoofdroute die komt van Schoten en Brasschaat moet naar Antwerpencentrum doorgeschakeld worden
o Zowel spoorlijn 12 als 27a moeten op meer dan één plaats oversteekbaar zijn.
• Het college vraagt de dienst Mer het plangebied van het GRUP uit te breiden met het landbouwgebied Oude Landen (het sportpark).
• Het college vraagt de dienst Mer het studiegebied voor het plan-MER uit te breiden met:
o Het natuurreservaat de Oude Landen
o De vallei van de Laarse Beek tot aan het afrittencomplex van de E19
o Het gebied rond het voormalige Klinaziekenhuis
o Het buffergebied langsheen het woongebied Rozemaai.
In de zitting van 10 juli 2009 (jaarnummer 9080) heeft het college besloten een collegiale brief naar de minister bevoegd voor Ruimtelijke Ordening en naar het hoofd van de entiteit departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed te sturen. In deze brief werd gevraagd het plangebied van het GRUP in opmaak voor de spoorweginfrastructuur Oude Landen te verruimen met de zone met de bestemming agrarisch gebied ten oosten van de spoorlijn 27A en deze zone om te vormen tot recreatiegebied.
In zitting van 10 juli 2009 (jaarnummer 9273) besliste het college de projectdefinitie voor het masterplan Sportpark Oude Landen goed te keuren en volgende kandidaten aan te duiden om deel te nemen aan de minicompetitie:
1 Soresma & Atelier JPLX
2 Grontmij Vlaanderen & Denis Dujardin
3 THV Office Kersten Geers David Van Severen & Technum & Tritel
In de zitting van 20 november 2009 (jaarnummer 16320) besliste het college om volgend advies uit te brengen op de plenaire vergadering van het GRUP:
1 aanhorigheden in artikel 1 te schrappen of te expliciteren, opdat onderhoudsinfrastructuur voor treinen zoals ‘trainwashes', expliciet verboden wordt;
2 meer dan één overweg voor fietsers en voetgangers per spoorbundel zowel grafisch als in de voorschriften op te leggen en deze aan de aanvraag voor stedenbouwkundige vergunning voor de spoorwegbundels te verbinden;
3 heel het plangebied van het masterplan Sportpark Oude Landen als recreatiegebied in te kleuren. Concreet gaat het over de bijkomende percelen 246c, d, e en g, 247 y en c2, 248k en s;
4 het s-RSA in de planningscontext van het GRUP op te nemen.
In de zitting van 11 december 2009 (jaarnummer 17665) werd Grontmij Vlaanderen & Denis Dujardin aangesteld als ontwerpers voor het masterplan ‘Sportpark Oude Landen'. In de zitting van 25 juni 2010 (jaarnummer 7808) keurde het college het voorontwerp van het
masterplan ‘Sportpark Oude Landen' en het bijhorende communicatietraject goed. Aan de dienst stadsontwikkeling/ruimte, mobiliteit en erfgoed/ruimtelijke planning (SW/RME/RP) is de opdracht gegeven onderhandelingen op te starten met Infrabel om het talud van de spoorweg aan te passen aan het masterplan.
In de zitting van 25 juni 2010 (jaarnummer 7809) werd de opmaak van een waterstudie voor het ‘Sportpark Oude Landen' gegund aan Soresma nv
Feiten en context
Infrabel wenst op de spoorlijn 27a een ongelijkgrondse kruising aan te leggen en een bijkomende spoorwegbundel te realiseren langs lijn 12. TUC-rail heeft aan Arcadis-Aeolus de opdracht gegeven om voor het gebied tussen de twee spoorlijnen een inrichtingsplan uit te werken. Van de eerste aanzet tot analyse voor dit plan tot de definitieve inrichtingsvisie werd op werkvergaderingen gepresenteerd aan een vertegenwoordiger van de Vlaamse Bouwmeester, van Agentschap Natuur en Bos (ANB) en Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO). Ook een vertegenwoordiging van het district Ekeren en een ambtenaar van SW/RME/RP was steeds aanwezig.
Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO) - ruimtelijke planning maakt met het integratiespoor een GRUP op voor de bijkomende spoorweginfrastructuur ‘Oude Landen'.
Dit GRUP is vereist omdat Infrabel plannen heeft om een ongelijkgrondse kruising op lijn 27a en een bijkomende spoorwegbundel langs lijn 12 aan te leggen. De zone is echter op het gewestplan ingekleurd als parkgebied.
In de beleidsnota Oude Landen kreeg de zone ten oosten van spoorlijn 27a de functie van speelbosontwikkeling met integratie van de bestaande sportvelden. Inmiddels is de visie rond deze strook geëvolueerd naar het realiseren van een sportpark. Dit sportpark is verder verfijnd in het voorontwerp van het Masterplan ‘Sportpark Oude Landen'.
Voor het voorontwerp-GRUP organiseerde RWO een plenaire vergadering op 26 november 2009.
Het GRUP is aangepast op de basis van de opmerkingen die in de plenaire vergadering werden besproken. Op 18 juni 2010 heeft de Vlaamse Regering het GRUP ‘Spoorweginfrastructuur en natuurpark Oude Landen te Ekeren' voorlopig vastgesteld. Dit ontwerp-GRUP wordt in openbaar onderzoek gebracht.
Juridische grond
De Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, goedgekeurd bij besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009, artikel 2.2.6.§1 en volgende die de goedkeuringsprocedure voor een GRUP bepaalt.
Argumentatie
Op de plenaire vergadering werden de volgende opmerkingen meegegeven:
1 aanhorigheden in artikel 1 te schrappen of te expliciteren, opdat onderhoudsinfrastructuur voor treinen zoals ‘trainwashes', expliciet verboden wordt;
2 meer dan één overweg voor fietsers en voetgangers per spoorbundel zowel grafisch als in de voorschriften op te leggen en deze aan de aanvraag voor stedenbouwkundige vergunning voor de spoorwegbundels te verbinden;
3 heel het plangebied van het masterplan Sportpark Oude Landen als recreatiegebied in te kleuren. Concreet gaat het over de bijkomende percelen 246c, d, e en g, 247 y en c2, 248k en s;
4 het s-RSA in de planningscontext van het GRUP op te nemen.

In de stedenbouwkundige voorschriften wordt onder ‘artikel 1: Spoorinfrastructuur' ‘onderhoudsinfrastructuur voor treinen' uitgesloten van de mogelijke werken en handelingen. De vraag om ‘trainwashes' expliciet te verbieden is hiermee opgevolgd.
De vraag om meer dan één overweg voor fietsers en voetgangers per spoorbundel op te leggen, is niet mee genomen in het ontwerp-GRUP. In de plannen van Infrabel voor de ongelijkgrondse kruising op lijn 27a zijn twee tunnels voor voetgangers en fietsers voorzien. Op lijn 12 worden in de huidige plannen geen overgangen opgenomen. Overgangen voor fietsers en voetgangers zijn in het stedenbouwkundig voorschrift van het GRUP steeds mogelijk. Er wordt voorgesteld om deze  overgangen via onderhandelingen trachten te realiseren en niet te laten opleggen.
De gevraagde percelen die binnen de contour van het GRUP vallen, zijn van agrarisch gebied naar recreatiegebied omgezet. Zo is, op 2 kleine percelen na die geen belemmering vormen voor de uitvoering van het masterplan, heel het plangebied van het masterplan ‘Sportpark Oude Landen' recreatiegebied. Het s-RSA is, summier, in de planningscontext van het GRUP opgenomen.
Besluit
Artikel 1
Het college neemt kennis van de volgende tijdstabel.
Ontvangst van de aanvraag: 16 juli 2010
Uiterste uitspraakdatum van het college: 27 augustus 2010
Uitspraakdatum gemeenteraad 20 september 2010
Artikel 2
Het college stelt de gemeenteraad voor om het ontwerp-GRUP Spoorweginfrastructuur en natuurpark Oude Landen te Ekeren gunstig te adviseren.
Artikel 3
Het college neemt kennis van de bijhorende inrichtingsvisie opgemaakt in opdracht van TUC-rail.
Artikel 4
Het college geeft opdracht aan:
Dienst Taak SW/RME/MOB om bij mogelijke partners te peilen naar een project rond de overgangen over L12
Artikel 5
D it besluit heeft in principe voor de stad geen financiële gevolgen.