vlaams parlement

₪ schriftelijke vragenxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

hilde crevits

Vraag nr. 1286

van 8 juni 2012

van dirk peeters

Spoorbundel “Oude Landen” Ekeren   -   Financiering

Infrabel kreeg een Vlaamse bouwvergunning voor de spoorvertakking “Oude Landen” in Ekeren. Bij de aanleg van deze spoorknoop wordt niet gekozen voor een ondergrondse oplossing. Het gevolg is dat dan impliciet ook de keuze gemaakt is voor een hoge oplossing voor het eerste deel van de tweede spoortoegang die hierop zou aansluiten, met een brug over de E19 en de HSL en een bovengrondse uitvoering in Merksem.

Het Antwerpse stadsbestuur tekende beroep aan tegen de bouwvergunning die Infrabel gekregen heeft voor de realisatie van de spoorvertakking. De stad stelt dat het technisch wel haalbaar is om de spoorvertakking ondergronds te leggen. In zijn advies had het stadsbestuur enkele maanden geleden gesteld dat de spoorvertakking bij voorkeur ondergronds moet worden aangelegd en indien dit technisch niet haalbaar was, dienden er geluidsschermen te worden aangebracht. Technisch wordt dit wel mogelijk geacht maar tegelijk maakt dit het werk ook veel duurder. Een bedrag van 300 miljoen euro wordt geraamd.

Infrabel kreeg een bouwvergunning waarin enkel opgelegd wordt dat er geluidsschermen moeten komen.

Deze hoge oplossing is een aanslag op de groene buffer tussen stad en rand op het traject van het tweede spoor (tevens de reservatiezone voor de A102) tussen Ekeren en Schoten omdat de aanleg van de tweede spoortoegang op deze manier langer bovengronds moet blijven alvorens in de boortunnel te geraken.

Er wordt heel wat geïnvesteerd in het creëren van een draagvlak voor deze tweede spoorontsluiting. En dit draagvlak is mijns inziens ook haalbaar als er gekozen wordt voor een lange boortunnel. Door deze hoge versie van de spoorbundel ondergraaft de Vlaamse Regering mogelijk zelf dat draagvlak bij de bevolking. De Vlaamse Regering legt zo zelf een zware hypotheek op een belangrijk dossier dat centraal staat in haar Vlaamse spoorstrategie. Men kan nu eenmaal de spoorbundel in Ekeren niet los zien van de daaropvolgende tweede spoorontsluiting.

Maar, de technische aspecten van het dossier leren ons ook dat een ondergrondse oplossing op het vlak van waterbeheersing moeilijk is en dat door een ondergrondse oplossing natuurwaarden in de Oude Landen verloren dreigen te gaan door verstoring in de waterhuishouding. Bovendien zou door een ondergrondse uitvoering ook het overstromingsrisico in Ekeren gevoelig toenemen.

Dit dossier en deze waterproblematiek werd ook overlegd tussen Natuurpunt en Infrabel.

Tijdens de hoorzitting met de heer Vansteenkiste in de commissie MOW (Mobiliteit en Openbare Werken) bleek dat Infrabel voorlopig niet met de bouw van start gaat en er voor kiest om opnieuw in overleg te treden met de Stad Antwerpen en de gouverneur over deze bouwvergunning en mogelijke alternatieven waarvan de meerkost kan oplopen tot 750 miljoen euro.

De heer Vansteenkiste bevestigde dat de spoorbundel in Ekeren wel in het investeringsprogramma 2013-2027 van de NMBS is voorzien maar dat het hele project van de tweede spoorontsluiting niet als dusdanig in het investeringsprogramma van de spoorwegen is opgenomen. Daarvoor mikt men op een PPS-constructie (publiek-private samenwerking). Een van de mogelijkheden daarbij is pre- of cofinanciering vanuit het Vlaamse Gewest. Maar op de vraag van collega Martens ter zake, kon de minister nog niet concreet antwoorden. Op dit moment wordt ook het overleg opgestart over een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de gewesten en de federale overheid over het investeringsplan van de NMBS.

Mijn vragen aan de minister over dit vergund project zijn de volgende.

1.      Wordt dit dossier opgenomen in de nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de gewesten en de federale overheid over het investeringsplan van de NMBS?

2.      Wordt eventueel overwogen om via pre- of cofinanciering vanuit het Vlaamse Gewest tussen te komen in de meerkost die nodig is om te komen tot een leefbare inbedding van de tweede spoorontsluiting, i.c. voor een ondergrondse oplossing voor de spoorbundel in Ekeren?

3.      Hebben de onderhandelingen die Infrabel nu opnieuw voert met de stad Antwerpen ook betrekking op de financiering van het project? Wordt er ook van de stad Antwerpen een financiële inbreng verwacht?

4.      Was de stad Antwerpen op de hoogte en/of betrokken bij het overleg tussen Natuurpunt en Infrabel over de waterproblematiek in het kader van de Plan-MER?

op vraag nr. 1286 van 8 juni 2012

van  dirk peeters

1.        De realisatie van het project “Oude Landen” is belangrijk voor de verhoging van de capaciteit van het spoor naar de Antwerpse haven. Dit project is ook opgenomen in de conceptnota “Vlaams Strategisch Spoorbeleid”. Zoals al gezegd in de Commissie MOW van 31 mei 2012 in antwoord op de vraag om uitleg van de heer Bart Martens, wordt die conceptnota nog aangevuld met een prioritering. De informele consultatie van de stakeholders loopt momenteel. De aangepaste conceptnota zal het toetsingskader vormen bij de bespreking van de voorstellen voor het meerjreninvesteringsprogramma 2013 – 2025.

De heer Vansteenkiste heeft in de Commissie MOW van 24 mei 2012 inderdaad gezegd dat het project “Oude Landen” is opgenomen in het meerjaren investeringsplan 2013 – 2025 van de NMBS-Groep. Ik kan dat echter niet bevestigen.

Zoals ik al heb geantwoord op 31 mei, moet Minister Magnette, in het kader van de advies- en betrokkenheidsprocedure, het investeringsplan 2013 – 2025 van de NMBS-Groep aan mij bezorgen. Maar dat is nog steeds niet gebeurd.

Tot op heden is er nog maar een informeel verkennend overleg geweest tussen het kabinet van federaal minister Magnette en mijn kabinet over dit investeringsplan. Ik heb daaruit begrepen dat op federaal niveau nog gediscussieerd wordt over het globale budget voor het investeringsplan en de verdeling ervan over de jaren, wat natuurlijk ook een impact zal hebben op de projecten opgenomen in het plan.

Ik kan dan ook alleen maar herhalen dat ik eerst een zicht wil hebben op de inhoud van het plan en het budget, alvorens te gaan zeggen welke de Vlaamse prioriteiten zijn en wat we als Vlaamse Overheid gaan meefinancieren of prefinancieren.

2.        Het is actueel voorbarig om op deze vraag een antwoord te geven. De gesprekken met de gouverneur over deze mogelijke alternatieven zijn nog maar pas opgestart. Verder overleg en onderzoek ter zake moeten nog  worden uitgevoerd.

3.        Infrabel informeerde mij dat er tot op heden geen nieuwe onderhandelingen met de stad Antwerpen werden opgestart. Met mevrouw Cathy Berx. provinciegouverneur Antwerpen, werd wel afgesproken dat zij een bemiddelende rol op zich zal nemen in de contacten tussen Infrabel en de Stad Antwerpen.

4.        Zowel tijdens de voorbereiding tot en gedurende de procedure voor de opmaak van de plan-MER voor de ongelijkgrondse vertakking “Oude Landen” bestond er een overlegforum, waarin zowel de stad als de provincie Antwerpen vertegenwoordigd waren.

Het heden vergunde project is immers de technische vertaling van alle gesprekken en afspraken die in verband met de diverse met elkaar gelieerde projecten tussen de betrokken  partijen gemaakt werden, met name:

o   de realisatie van het stadproject met de aanleg van een speelbos en een sportpark;

o   de vragen van de provincie waarbij via het project door Infrabel een oplossing wordt aangereikt voor de overstromingsproblematiek in die omgeving;

o   dit overstromingsgebied geïntegreerd werd in het natuurpark dat vanuit het goedgekeurde project-MER werd voorgesteld.

In dit verband kan nog worden verwezen naar de bijzondere overeenkomst die tussen de stad Antwerpen en Infrabel werd afgesloten op 28 februari 2011.

Bovendien werden alle bovengenoemde werken opgenomen in de bouwaanvraag van Infrabel van dit project Infrabel en ook samen door de Vlaamse Overheid vergund op 10 februari 2012.