|
Vroeger bestond er in alle katholieke streken het vrome gebruik dat jonge moeders na de geboorte van een kind God gingen danken voor het jongetje of meisje dat zij gebaard hadden. De Kerk ging uit van het principe dat de jonge moeders uit Gods handen dit kind ontvangen hadden. Een katholieke moeder die het kraambed verlaten had, maakte met mijnheer pastoor zelf de afspraak wanneer zij voor deze ceremonie ter kerke zou komen; meestal vond de zegening plaats op een doordeweekse dag, vaak al in de vroegmis van 7 uur en het werd ook wel gedaan onder de schoolmis van kwart voor acht. Hoe gebeurde dit allemaal? Op het altaar stond een bidstoel, waarop de moeder knielend plaats nam, waarbij mijnheer pastoor of de kapelaan psalm 23 oplas, een ode aan de schepper Onze Heer Jezus Christus. Hierna werd de zegening over de moeder uitgesproken, waarbij de geestelijke die de ceremonie verrichtte de volgende tekst uitsprak: '' Moge de vrede en de zegening van de almachtige God de Vader, de Zoon en de Heilige Geest over u neerdalen en altijd op u blijven rusten,-Amen. Als misdienaar die mijnheer pastoor hierbij assisteerde ben ik vaak bij een dergelijke gebeurtenis aanwezig geweest, al was het alleen maar door het aanreiken van de in het wijwatersvat gedrenkte kwast, waarmee de moeder werd besprenkeld. De meeste moeders die de betekenis van de kerkgang kende, zijn er nu op hun oude dag nog trots op dat zij dit alles meegemaakt hebben. Ik kom ook vrouwen tegen die de kerkgang van toen een schandelijke zaak vonden en er van alle vreemde betekenissen aan geven. Deze moeders ondergingen de kerkgang als een soort reinigingsceremonie voor de gepleegde zonde van onkuisheid. Moeders kerkgang vond plaats in de tijd van het rijke Roomse leven en toen heerste bij heel veel katholieken de gedachte dat alles even zondig was en in dat licht bezien kan ik me verplaatsen in de gedachtengang van vrouwen die er toen en mischien nu ook nog mee zitten. Op tv volg ik op zondag nog wel eens kerkplechtigheden van onze Zuiderburen, louter en alleen, omdat men nog heel veel oude gebruiken handhaaft die men in Holland niet kent of afgeschaft heeft. Prachtig vind ik altijd die plechtigheid aan de zee, waarbij alles wat met varen en de zee te maken heeft gezegend wordt en ook die aanschouwelijke oogstwijding, waarbij dank gebracht wordt aan De Heer dat de oogst weer prima gelukt is. In België is me ook opgevallen dat veel oude kerkgebruiken in een nieuw jasje zijn gestoken. Zo zie ik dat de Kerkgang van toen ingebouwd is in de doop, waarbij de hele familie en ook de vader bij aanwezig is. Moederziel alleen knielend op een bidstoel is er niet meer bij!
|