|
De van oorlogmisdaden verdachte 89-jarige Demjanjuk was een Oekraïner die op 22-jarige leeftijd als kampbewaker van het beruchte vernietigingskamp Sobibor in Polen in dienst was van de Duitse bezetter.
Toen de Duitsers in begin 1942 de Russische deelstaat Oekraïne in hun handen kregen, waren veel jongemannen uit Christelijke gezinnen bereid met de Duitsers mee te vechten tegen het Bolsjewistisch regiem van Stalin in Moskou.
De meeste van die kerels werden echter niet naar het front gestuurd maar kwamen als kampbewaker terecht in een van de vele Duitse kampen.
Het vernietigingskamp Sobibor kwam in maart 1942 gereed.
De eerste commandant van dit kamp was de SS Oberstürmführer Franz Stangl, die bij overplaatsing naar Treblinka in September 1942 opgevolgd werd door de 1ste luitenant Franz Reichleiter.
De kampen Belzec, Sobibor en Treblinka waren gelegen in Polen met de grenzen van Duitsland, Tsjecho-Slowakije en Rusland kort in de buurt.
De kampen lagen verscholen in een bosrijke streek en waren zo opgebouwd dat alles in elkaar overvloeide en verbonden was met kleine stationnetjes die aankomsttreinen uit alle hoeken van Europa konden ontvangen.
Kamp Sobibor bestond uit 4 gedeelten, namelijk uit een voorlager, een ontvangstlager, een vernietigingscentrum en een munitielager.
De klok op al die stationnetjes wees de lugubere alarmtijd 11.55 uur aan en alle treinen kwamen op deze stilstaande tijd aan!
Alle functies binnen het kamp werden bekleed door gevangenen.
In het voorlager werkten de Sonderkommandos, dat waren bvb goudsmeden tandartsen, kleermakers, schoenlappers en kappers.
Deze mensen ontdeden de gevangenen van alle sieraden, kleding en alles wat ze meevoerden of droegen.
Waren ze daar klaar mee dan moesten de gevangenen een deur verderop en kwamen dan door een smal weggetje, dat de kampbewakers omgedoopt hadden in Himmelfahrtstrasze, in de gaskamers terecht.
Soms werden de kappers in dit straatje aan de zijkant opgesteld om vrouwen kaal te scheren wat door de heren kampbewakers als vermakelijk beschouwd werd.
Door verdekt opgestelde draaiende dieselmotoren die hun uilaatgassen loosden in de dichte "doucheruimte" werden de arme slachtoffers door deze uitstromende koolmonoxidegassen de dood ingejaagd.
Ook voor het bergen en verbranden van de dode lichamen waren speciale bergingsploegen van gevangenen, die deze taken moesten uitvoeren.
Bij weigering werd meteen een nekschot gegeven.
De Duitse stafleden die het kamp beheerden hielden op afstand toezicht en waren meer bezig met het houden van gezellige feestjes onder elkaar, waarbij vaak gevangenen naar binnen gehaald werden om tot spot en vermaak te dienen.
Door de vreselijk onmenselijke sfeer in dit kamp is er op een gegeven moment een oorlog tussen de gevangenen en de bewaking uitgebroken, waarbij veel Joden het leven verloren, maar ook een aantal SS'ers en kampbewakers.
Tijdens de opstand wisten ongeveer 300 gevangenen uit het kamp te ontsnappen, waarbij er later veel gevangen zijn genomen en geëxecuteerd.
Hierna is het kamp in opdracht van Rijksleider Heinrich Himmler geheel met de grond gelijk gemaakt en na verwijdering van alle bewijzen omgeploegd tot boerenakker.
Eind 1943 was niet meer waar te nemen dat in Sobibor een vernietigingskamp gestaan had, waarin 250.000 mensen werden vermoord, waaronder veel Joodse Nederlanders.
De nu van Amerika naar Duitsland overgebrachte Janusz Demjanjuk komt in München voor de rechter.
Van de 50 Joodse gevangenen die Sobibor overleefd hebben, zijn er slechts nog enkele in leven, die mogelijk opgeroepen worden om het nodige bewijsmateriaal aan te voeren dat John Demjanjuk werkelijk een oorlogsmisdadiger geweest is en hiervoor ondanks zijn leeftijd moet boeten.
Of het in Duitsland tot een veroordeling komt is de vraag, want in 1988 is Janusz Demjanjuk door het Israëlische Hooggerechtshof vrijgesproken van oorlogsmisdaden die hij na afbraak van het Kamp Sobibor in Treblinka zou hebben begaan.
We wachten het proces af, en hopen dat aan de paar overlevenden die er zijn recht gedaan wordt, ook mede namens allen die dit verschrikkelijke kamp met de dood hebben moeten bekopen.
Hier haalt men John Demjanjuk op bij zijn huis in de USA
Hierboven de 89-jarige Janusz Demjanjuk
Boven gebiedskaart, beneden spoorlijn naar de dood
van L naar R: Paul Bredow, Mentz, Mueller en Josef Hirtreiter
Beneden: Herinneringskeien van slachtoffers in Treblinka
Hieronder Gedenksteen op plaats ingang kamp Sobibor
|
