|
In de ijstijd, en dan hebben we het over de periode zo'n 8000 tot 12000 jaar voor Chr.-, woonden hier in Nederland en binnen de Benelux nog geen mensen, maar zwierven er wel nomaden rond die jacht maakten op rendieren, die met grote kuddes kilometersver door Europa trokken.
Waarom werd er zo'n jacht gemaakt op dit dier? Het rendier was een soort wild hert dat overal voor gebruikt kon worden. Een volwassen mannelijk rendier heeft een schouderhoogte van 1,50 m, weegt ver boven de 100 kg en de grove soorten zelfs 300 kg, hun lengte is 2 m. lang, ziet er pezig uit en lopen kunnen ze als een haas. Tam gemaakt werden ze voor een provisorisch voertuig gespannen of net als een paard bereden. Goed verzorgd worden ze 12 tot 15 jaar oud. Tegenwoordig hebben we allemaal moderne industrieën die alle voorwerpen of kleding van kunststof maken, maar vroeger waren de mensen zonder enig comfort aangewezen op alles wat de natuur leverde. Eten deed men het vlees van het rendier, drinken de melk, van de huid werd kleding gemaakt, schoeisel, dekens, beschuttingen, touw, uit de pezen draad, weggehaald werd gelatine tussen de stevige spreidpoten en van de botten en het gewei werden zitjes, en van alle handige gebruiksvoorwerpen tot speelgoed aantoe gemaakt.
Gebeurt dat tegenwoordig nog? Er zijn wat beschermde soorten, maar net als bij ons met de wilde zwijnen wordt er nog steeds jacht gemaakt op het rendier en ook nu nog zijn er in al die landen waar ze rondlopen nog slacht en verwerkingsplaatsen. Het rendier is een vegetariër en eet dus het groen van struiken, bomen en planten. Gek zijn ze op jonge twijgjes, waterplanten, gras en mos.
Tegenwoordig kom je op de vlaktes en de bossen in Rusland, Finland, Lapland, Esland, Letland, Litouwen en rondom de hele poolcirkel nog grote kuddes tegen van rendieren. Bepaalde soorten houden zich ook op in een of ander besneeuwd berggebied.
Twee belangrijke hoofdsoorten zijn het Spitsberg en het bos rendier. Verder zijn er door kruisingen en dies wat meer wel 25 ondersoorten, maar ze behoren allemaal wel tot de noemer rendier! Een vrouwelijk rendier is na anderhalf jaar al volwassen, mannetjes pas na goed 3 tot 4 jaar. Bij ons in de bossen van de Hoge Veluwe en in België in de Ardennen draagt alleen het mannelijk hert, de bok, een gewei, bij rendieren ook de vrouwtjes die net als bij de herten hinden worden genoemd. Verharen doen deze "wilde herten" tweemaal per jaar. Mannetjes hebben een soort knikkertje, net als bij een fluitje, in hun keel zitten en in de bronsttijd, zo tegen eind oktober begin november, maken ze daarmee bulkende geluiden om de vrouwtjes in extase te brengen.
Moeder rendier heeft een draagtijd van ongeveer 230 tot 240 dagen en in mei, begin juni komt het kalfje ter wereld dat zo'n 9 tot 14 kilo weegt. De hinde is aanmerkelijk lichter dan de bok en hun gwicht varieert van 80 tot 120 kilogram. Meestal krijgt de hinde maar een kalfje en hoogst zelden een tweeling! Eenmaal op de wereld lopen en drinken de jonkies al na drie minuten. De zoogtijd is een half jaar en in die tijd leert moeder het ''kindje" alles wat ze binnen de kudde moet weten. Daar in die vlaktes waar ze zich voortbewegen valt vaak plots de nacht en kan het pikdonker wezen en zie je geen "poot" voor de ogen, maar toch weet de kudde rendieren bij elkaar te blijven en dat komt omdat bij iedere stap hun pezen klikken en zuiver op dat gehoor blijven ze bijeen.
Verplaatsen doen rendieren zich over grote afstanden en het is beslist niet abnormaal dat zo'n kudde die vandaag nog hier loopt na een maandje zich 2000 kilometer verderop bevindt. Als pa rendier zijn gewei afwerpt, dan houdt moeder dit stevig gereedschap op haar kop om de sneeuw te ruimen, waaronder het verse mos, gras of mogelijk nog een struikje zich bevindt om op te peuzelen. In die periode zijn de 'kale' mannetjes afhankelijk van de dames! Echt natuurlijke vijanden, die hen willen verslinden, kent het rendier niet. De grootste bedreiging van hun voortbestaan is momenteel de klimatologische verandering in hun leefgebieden.
Wat hen plaagt zijn muggen en horzels die als parasieten overal in hun lichaamsdelen kruipen tot in hun neusgaten en keelholte aan toe, daar leven, hun eitjes leggen en de hele levenscyclus voltooien. Wordt zelf maar eens door zo'n nare parasiet lastig gevallen, dan raak je aardig uit balans en onmiddellijk trekt zelfs de grootste dierenvriend ten strijde om deze tegenstander buiten gevecht te stellen. De meeste rendieren zijn met de Kerstman de hele wereld overgestuurd om pakjes onder de kerstboom te leggen en namens de thuisblijvende rendieren wens ik alle mensen van blank tot zwart en wat voor geloof ook fijne kerstdagen en een plezierige jaarwisseling!
Boven een groepje, beneden bos rendier, herkenbaar aan opstaand gewei
Licht en schaduw geven een mooi effect aan dit mannelijk rendier
BESPANNEN CHUCKCHEE RENDIER VOOR SLEE
MONGOOLSE RUITER DIE RENDIER ALS PAARD GEBRUIKT
DIT IS EEN RENDIERSOORT IN ROTSACHTIG GEBIED
EENZAAM VERDWAALDE BOSHINDE
HEEL LEUK OM ZO'N RENDIERENTOCHT TE BELEVEN!
|
