De prille toenadering tussen N-VA en PS heeft amper 24 uur standgehouden. Een bijzonder felle woordenstrijd tussen beide partijen heeft alle resterende hoop de kop ingedrukt. De federale regeringsonderhandelingen zijn nu echt wel zo goed als dood.

Bart De wever (N-VA)

"We zijn het moe. Het is genoeg geweest." De bom die de PS-top gisteravond rond halfzeven op de website van Le Soir deed ontploffen, trof doel. In ongewoon scherpe bewoordingen klaagde een anonieme partijbron de "onbetrouwbaarheid" van de N-VA aan. "We zijn het niet gewend om te onderhandelen met mensen die hun woord niet houden. Dat ze nu maar eens zeggen of ze ja dan nee een akkoord willen."

Het antwoord van N-VA was al even scherp van toon: "Het lijkt de N-VA nuttiger dat er nu eindelijk eens klare wijn wordt geschonken aan Franstalige kant: is men al dan niet bereid af te stappen van het zakgeldfederalisme en te evolueren naar een cultuur van financiële verantwoordelijkheid?"

Oorzaak van die plots oplaaiende oorlogstaal is de nogal assertieve manier waarop N-VA daags voordien de afspraken over de volgende fase in de onderhandelingen naar buiten had gebracht. Algauw na het zes uur durende onderhoud tussen de chefs Bart De Wever en Elio Di Rupo kwam van bij de Vlaams-nationalisten het bericht dat in vier weken tijd een akkoord over de nieuwe financieringswet gevonden moest worden en dat de financiering van Brussel daar volledig van afhankelijk gemaakt zou worden. Feitelijk was enkel afgesproken dat de herziening nog tijdens de regeringsvorming afgerond moest worden, samen met het akkoord over B-H-V en over de begroting van de komende jaren. De PS kon evenmin pruimen dat De Wever de indruk wekte dat Di Rupo enkel met hem een communautaire deal zou sluiten en niet met alle zeven partners en dat de vergadering van komende maandag als deadline werd gepresenteerd.

"De PS voelt zich vier keer bedrogen door de N-VA", zegt een bron aan De Morgen. "We zouden niet onderhandelen over de financieringswet. Er zou geld komen voor Brussel in ruil voor B-H-V. De Wever had toegezegd dat hij met de zes partijen aan tafel tot een akkoord wou komen, maar wij hebben moeten vaststellen dat dit niet klopt omdat hij achter de rug al met de liberalen aan het onderhandelen is. En nu vertelt hij weer een totaal ander verhaal aan de pers over de gemaakte afspraken. Wij denken nochtans dat hij intelligent genoeg is om het gemaakte akkoord te begrijpen."

Bij de N-VA voelt men zich niet aangesproken. "We hebben de PS meteen laten weten dat we de berichten in de pers fel zouden nuanceren", klinkt het ter verdediging. N-VA vermoedt dat de PS zo heftig reageert omdat cdH en Ecolo de druk aan Franstalige kant opvoeren.

Vervelend voor De Wever is wel dat ook bij de Vlaamse partners steeds luidere vragen gesteld worden bij de manoeuvres van de Vlaams-radicalen. En dat heeft dan weer te maken met de pogingen van N-VA om ook de beslissing in de Vlaamse regering over de Antwerpse Oosterweelverbinding aan de federale regeringsvorming te koppelen. Ook in dat dossier moet volgende week een beslissing vallen en sp.a en N-VA staan lijnrecht tegenover elkaar. CD&V staat inhoudelijk dichter bij N-VA maar is als de dood dat De Wever ook nog eens minister-president Kris Peeters zou destabiliseren. N-VA flirt steeds openlijker met de mogelijkheid om sp.a op alle niveaus in te ruilen voor Open Vld vandaar de koppeling met het federale niveau. N-VA-bronnen ontkennen zelfs niet dat de partij alles aan alles koppelt. "De dossiers van de federale regeringsvorming en de Oosterweelverbinding komen feitelijk samen. Dat valt toch niet te ontkennen?" (Bart Eeckhout en Tine Peeters)