8.2. Gronden Geniets
Wonen langs Klein-Hagelkruis – Beenhouwerstraat
Deelgebied A
Omschrijving en context.
Het meest noordelijk gelegen deelgebied wordt begrensd door de Beenhouwerstraat (Z) en Klein Hagelkruis (N) en is ca. 0,17 ha groot. In de screening MER van oktober 2009 wordt de afbakening ruimer gedaan : Steenstraat – Beenhouwersstraat en Klein Hagelkruis : doch uiteindelijk gaat het hier ook maar over deze tuin waar men 6 huizen wil bouwen : voor de rest van het bouwblok wordt alles bewaard.
In de woonbehoeftenstudie Antwerpen uitgevoerd door Iris Consulting in voorbereiding van het s-RSA (oktober 2001), 2.5 Stadsdeel Noordrand gebied 27 Hagelkruis-Schoonbroek wordt deelgebied A vermeld als 3.27.08 : 9 w. (0.36 ha) stat.sector Ekeren-Centrum gelegen tussen Klein Hagelkruis en Beenhouwersstraat – ommuurd privépark. Dit gebied wordt in deze studie gerangschikt onder klasse 4 : voorbehoud : geen aansnijding omwille van :- omgevingskwaliteiten/kenmerken en andere ruimteclaims.
De gronden Geniets zijn privaat eigendom.
Het BPA nummer 1/3 A –Hagelkruis en omgeving werd op 12 mei 1993 met een Ministrieel Besluit goedgekeurd. In dit BPA is de groene zone tussen de Beenhouwerstraat en Klein Hagelkruis bestemd als zone voor openbaar buurtgroen.
Bestemmingsvoorschriften volgens het bestaande BPA voor deze ommuurde tuin:
Het gebied moet zodanig worden ingericht dat het zijn sociale functie kan vervullen als openbaar buurtgroen voor actieve en passieve dagrecreatie op buurtniveau, doch met het oog op het behoud van de eigen aard, de bescherming van de fauna en de flora, hun gemeenschappelijke groeiplaatsen, evenals het landschap, de bodem, de ondergrond en het water.
1.- Bestemming
Openbaar buurtgroen met inbegrip van:
· wandel- en fietspaden
· rust- en speelhoekjes, waarbij sportvelden niet zijn toegelaten
· schuilhuisjes en ontspanningslokaaltjes
· bestaande, waardevolle gebouwen binnen de zone, kunnen worden ingericht als dienstwoning , als ruimte voor recreatieve, culturele of educatieve activiteiten, of verbruikzalen gekoppeld aan een der voornoemde bestemmingen.
2.- Afwijkingsregel op grond van de bestaande toestand
Op grond van de bestaande toestand of inrichtingswerken kunnen de voornoemde bestemmingen nader gespecifieerd of uitgebreid worden, zonder echter afbreuk te doen aan de hoofdbestemming als buurtgroen. Onder dezelfde voorwaarden kunnen de bestaande woningen binnen de zone behouden blijven.
RUP : wijziging gevraagd en argumentatie van de aanvragers RUP.
Volgens Screening MER
Voor plangebied B stelt het RUP Steenstraat voor om een functionele invulling van het binnengebied mogelijk te maken. Dit houdt in dat de voorschriften voor de tuin, waar momenteel een bestemming als openbaar buurtpark geldt, zullen wijzigen ten gunste van een woonontwikkeling.
Dit is een eenvoudige woordspeling en geen valabel argument : een buurtpark is ook een functionele inrichting.
Voor het overgrote deel van het bouwblok blijft de bestemming voor wonen behouden (dus de facto wordt alleen voor de gronden bestemd als buurtpark deze herziening aangevraagd). De bestaande woonvorm, met in hoofdzaak eengezinswoningen met een eigen tuin, wordt bevestigd.
Ten opzichte van het BPA 1/3a Hagelkruis en omgeving wijzigen de voorschriften van het binnengebied omgeven door de Beenhouwerstraat en Klein Hagelkruis.
Het RUP Steenstraat voorziet in een bestemming die een woonontwikkeling mogelijk maakt. Concreet betekent dat de voorschriften het volgende toelaten:
· Langs de Beenhouwerstraat twee gekoppelde eengezinswoningen volgens de huidige bouwlijn;
· Langs Klein Hagelkruis een viertal gekoppelde eengezinswoningen die ten opzichte van de perceelsgrens inspringen.
Centraal in het bouwblok ligt een ruim binnengebied. De voorschriften van het bestaande BPA geven aan dit deel van de tuin een bestemming als openbaar park. In de praktijk blijkt evenwel dat het binnengebied een onderdeel is van een private tuin.
Dit is geen argument : toen het BPA werd opgesteld was dit ook al een private tuin: het BPA zorgt enkel dat er geen andere bestemming meer mogelijk zou zijn voor deze grond.
Binnen de woningprogrammatie is plangebied B aangeduid als mogelijk te ontwikkelen gebied. De ontwikkeling gebeurt volgens de regels van spoorstad. Het s-RSA beklemtoont voorts het belang van de renovatie van bestaande woongebieden. Het bijkomend aanbod woningen moet immers worden gerealiseerd op basis van een keuze voor evenwichtige en kwalitatieve groei, op basis van de verschillende ruimtelijke mogelijkheden: renovatio urbis (of de kwalitatieve renovatie van bestaande bebouwde ruimtes) en het beperkt aansnijden van bijkomende gebieden.
De hierboven aangehaalde argumentatie slaat nergens op: deze tuin,gelegen tussen de Beenhouwerstraat en het Klein Hagelkruis, wordt nergens in het s-RSA aangehaald als mogelijk woongebied. Zelfs de woonbehoeftenstudie duidt dit gebied niet aan. Ze sluit ze zelf uit. (zie boven kader Woonbehoeftestudie Antwerpen door Iris Consulting).
Een RUP moet voortkomen uit een Structuurplan . Men tracht op alle mogelijke wijzen aan te tonen dat deze beperkte wijziging van het bestaande BPA te motiveren is vanuit het s-RSA. Omdat de tram op 150 tot 200 meter van deelgebied A (voorlopig) zou gaan stoppen, haalt men er spoorstad bij dat specifiek over mobiliteit handelt en alle processen die daarmee te maken hebben (straatinrichting, poorten,overgangen….). Wij kunnen echter geen argument aanhalen die de gevraagde wijziging BPA argumenteert. De ontwikkeling in het kader van spoorstad zou bvb. een fiets- en voetdoorsteek kunnen zijn, of een verbreding van het voetbad, het opnemen van een zitbank, het wegnemen van de ommuring. Ontwikkelen volgens de visie Spoorstad is niet synoniem met bebouwen…
Ook de poreuze stad wordt aangehaald waarbij echter een klein deeltje wordt “vergeten” : (let wel, 'in gebruik nemen' is geen synoniem voor 'bebouwen')
(lees jaarnummer 12755 18-11-2005 : De poreuze stad vraagt aanpassende verschijningsvormen en wil de morfologie van de stad herbekijken en verbeteren. Daartoe moet ingezet worden op verschillende domeinen: het in gebruik nemen van 'holtes' zoals leegstaande panden en percelen (let wel, 'in gebruik nemen' is geen synoniem voor 'bebouwen'), het verbeteren van de leefkwaliteit,…
Op 23/4/2008 ontving het College van Burgemeester en Schepenen van de eigenaar van de gronden gelegen tussen de Beenhouwerstraat en Klein Hagelkruis te Ekeren, betreffende een vraag voor bestemmingswijzigingen van deze gronden.
In zitting van 7 september 2007 bevestigde het college de ruimtelijke beleidsdoelstellingen voor het district Ekeren zoals opgenomen in het s-RSA. Deze beleidsdoelstellingen worden tijdens de bestuursperiode van 2007-2012 als richtlijn voor het ruimtelijk beleid in Ekeren gehanteerd. Het college bevestigde tevens dat de gronden Geniets in BPA 1/3 a Hagelkruis en omgeving’ als openbaar groen bestemd, als openbaar groen dient behouden te blijven.
Deze beslissing maakt dat het voor de eigenaar van de gronden tussen de Beenhouwerstraat en Klein Hagelkruis niet mogelijk is een bestemmingswijziging van zone van openbaar groen naar woonzone te doen. Verder stelt het College dat er geen enkele reden is om op het besluit van 7 september 2007 terug te komen.
Het College laat de eigenaar schriftelijk weten dat de genomen beslissing om de bestemming van hun eigendom niet te wijzigen kadert binnen de ruimtelijke beleidsdoelstellingen die voor het District Ekeren zijn opgenomen in het s-RSA dat het beleidskader voor ruimtelijke ontwikkelingen in de hele stad de komende jaren vastlegt. Het College kan dan ook enkel bevestigen aan de eigenaar dat een bestemmingswijziging van hun eigendom gelegen tussen Beenhouwerstraat en Klein Hagelkruis te Ekeren niet mogelijk is binnen het huidige beleidskader.(Jaarnummer 5876).
Met brief van 22 januari 2009 verzoekt het districtscollege van Ekeren het College van Burgemeester en Schepenen, om grondig te willen onderzoeken of een inbreiding niet kan gerealiseerd op de gronden Geniets, gelegen aan de Beenhouwerstraat/ Klein Hagelkruis, zoals reeds eerder werd gevraagd in het advies van 6 september 2004 (waar Groen! tegenstemde).
Als antwoord hierop volgt dat de vraag van het district terecht is, maar dat deze een andere beslissing vergt dan destijds door het college werd goedgekeurd over de open ruimten van Ekeren.
Het college beslist om als antwoord hierop een ontwikkeling van deze gronden te onderzoeken. Dit onderzoek wordt ter goedkeuring voorgelegd, op het moment dat de procesnota voor het Rup Steenstraat wordt geagendeerd.
Met collegebeslissing van 27 maart 2009 (Jaarnummer 3969) geeft het College aan dat in het s-RSA een woningprogrammatie is opgnomen, gebaseerd op een algemene doelstelling om te voorzien in een toename van 1000 nieuwe woningen per jaar. Hierbij zijn de Gronden Geniets aangeduid als mogelijk te ontwikkelen gebied. De ontwikkeling gebeurt volgens de regels van de spoorstad. Met de ontwikkeling van het Antwerps tramnet komt de doortrekking van een tram naar Ekeren in beeld. De Gronden Geniets liggen in het centrum, in de nabijheid van het tracé van de nieuw aan te leggen tramlijn.
Op dit ogenblik zijn de Gronden Geniets bestemd als openbaar buurtgroen. In realiteit zijn de gronden totaal afgeschermd van de buurt zodat deze rol niet vervuld wordt. Het gebied is volledig ommuurd, waardoor de rol van het groen beperkt blijft tot aangenaam zichtgroen .
Dat de Gronden ommuurd zijn en afgeschermd zijn van de buurt, wordt nu aangegrepen als argument dat de gronden best van bestemming kunnen wijzigen.
Er wordt in dezelfde collegebeslissing gesteld dat tot op heden de realisatie van openbaar buurtgroen tot een effectief openbare groene zone geen prioriteit was.
Nochtans werd er in 2000 op de districtsraad het volgende advies gestemd.
districtsraad Ekeren
Zitting van 19 oktober 2000.
Aanwezig : hh. C. Thomas, voorzitter, mevr. M. De Coninck, 1ste ondervoorzitter, mevr. E. Smits, hh. G. Schmidt, R. Larssen, L. Lambrechts, R. Kruyniers, F. De Metsenaere, F. Geens, L. Van Gasse, F. Geubels, G. De Kock, R. Van Linden, J.P. Delhez, mevr. C. Luyckx, mevr. C. Van den Sande, leden
hr. D. Platteau, secretaris
Verontschuldigd: hh. J. Somers; R. Shea, L. Gheldolf, W. Eysackers, mevr. V. Gerits
756 van donderdag 19 oktober 2000
Pagina 1 van 1
Ekeren A-PUNT
5 Nr. 756 Verkoop panden Steenstraat, Klein Hagelkruis, Beenhouwerstraat
De districtsraad,
gehoord de heer S. Schmidt die zijn voorstel tot advies toelicht;
overwegende dat er publiekelijk de verkoop wordt aangeboden van panden gelegen tussen
Steenstraat, Klein Hagelkruis, Beenhouwerstraat. Zie bijgevoegd plan : BPA nr. 1/3a en plan 2/2 nr. 1601. Min. Besluit 12/5/93
overwegende dat deze verkoop 3 percelen voorziet :
A1 en A2 : woning + privétuin
B1 en B2 : privétuin + woning
C : woning + privétuin
overwegende dat het gestippeld gedeelte in een BPA werd vastgelegd als “OPENBAAR GROEN”
overwegende dat er inmiddels appartementen werden gebouwd in het Klein Hagelkruis die
gedeeltelijk reeds een overtreding zouden betekenen op de “bouwwetgeving”!
gelet op de tussenkomsten van de heren C. Thomas, C. Luyckx, F. Geens, R. Kruyniers;
adviseert,
met 3 stemmen voor bij 2 stemmen tegen en 11 onthoudingen
artikel 1 : er bij de overheid op aan te dringen dat dit BPA met aanduiding “OPENBAAR GROEN” onder geen beding mag gewijzigd worden
artikel 2 : er tevens met aandrang wordt gevraagd -teneinde de leefbaarheid van dit
“herwaarderingsgebied” te bevorderen- deze groene ruimten aan te kopen.
Geen afschriften.
NAMENS DE DISTRICTSRAAD :
De secretaris, De voorzitter,
D. Platteau C. Thomas
Dat de realisatie van openbaar buurtgroen op deze plek geen prioriteit was voor de stad mag geen aanleiding zijn om nu deze gronden als openbaar buurtgroen op te geven.
Uit biologisch oogpunt is slechts één hoogstammige boom waardevol bij de gronden Geniets.
Dit willen we alvast in twijfel trekken. De dienst stads- en buurtonderhoud/groen en begraafplaatsen deed het onderzoek naar de biologische waarden van het bomenbestand. Onze vraag is hoe dit onderzoek gebeurde.
Hoe staaft men de bewering dat de andere bomen een zeer beperkte waarde hebben? Hebben alle leden van de Gecoro deze studie gezien? Het onderzoek spreekt verder over slecht gevormde en dode bomen en bomen met weinig waarde. De mogelijkheden om enkele groene accenten in het straatbeeld te behouden zullen met name voor de zijde van het Klein Hagelkruis, verder verfijnd worden op basis van ontwerpend onderzoek. Waarom werd er ook voor de Beenhouwerstraat niet gekeken hoe men groene accenten in het straatbeeld behouden kon?
Zeker na het voltrekken van de 10 woningen, die men nu aan het bouwen is in het begin van de Beenhouwerstraat, waar geen enkel sprietje groen tussen de gebouwen doorkan, mist de Beenhouwerstraat groen in het straatbeeld.
Groen dat er nu nog is nét dankzij de Gronden Geniets.
In RUP Steenstraat vinden we geen enkele tegemoetkoming, verwijzing van deze “eenzame” doch waardevolle hoogstammige boom. De argumenten die naar voor worden gehaald om de gronden Geniets te herbestemmen geven geen aanleiding tot voordelen of verbeteringen van het district Ekeren, noch voor de buurt, noch voor de bevolking. Enkel de privé-eigenaar doet hier voordeel. We stellen vast dat het district Ekeren tegen een voor de stad Antwerpen uitgestippelde beleid voor de bestuursperiode van 2007-2012 ingaat.
Door de aanwezigheid van het Hagelkruispark is volgens de collegebeslissing een functie als openbaar buurtgroen voor de Gronden Geniets geen noodzaak om aan de behoefte van buurtgroen te voldoen.
We stellen echter vast dat:
- Het Hagelkruispark reeds in het BPA werd voorzien als openbaar groen. Het is net dankzij het BPA dat het Hagelkruispark is ontstaan. Er is dus geen bijkomend openbaar buurtgroen, enkel reeds jaren geleden gepand groen.
- De meerwaarde van de Gronden Geniets ligt ook in het feit dat het perceel centraal in het plangebied ligt, en derhalve bereikbaar is voor een groot deel van de buurtbewoners, in het bijzonder oudere wijkbewoners. In die zin past de omschrijving buurtgroen bij de Gronden Geniets.
- Dat de gronden Geniets niet toegankelijk zijn door de ommuring en dat het privaat eigendom betreft, impliceert dat de Stad Antwerpen of het district Ekeren zal moeten overgaan tot aankoop van de gronden om het in te richten als buurtgroen zoals trouwens voorzien in het bestaande BPA.
- De argumentatie voor het deel Beenhouwerstraat en Klein Hagelkruis dat het gebied in het s-RSA is opgenomen als ‘mogelijk te ontwikkelen’ is correct maar betekent anderzijds niet dat het hoe dan ook moet ontwikkeld (bebouwd worden). Dat er geen ‘nood’ is aan bijkomend openbaar groen is cijfermatig ongetwijfeld correct. Daartegenover staat in de procesnota duidelijk dat het mogelijk te realiseren buurtgroen een surplus betekent, wat niet verkeerd is.
Rekening houdend met alle onderzoeken , argumenten en de voorgeschiedenis, menen we met Groen! dat er voor de gronden Geniets een win-win situatie moet worden nagestreefd. Het perceel kan op een manier worden ingevuld dat aan beide kanten van het perceel de bebouwing gedeeltelijk wordt doorgetrokken, maar dat in het onderwerp van de bebouwing in elk geval de waardevolle boom wordt behouden en dat de niet bebouwde ruimte wordt ingevuld als publiek toegankelijke groenruimte. Op een dergelijke manier kan er middenin de wijk een ‘stiltezone’ worden gecreëerd. Ons inziens moet dergelijke piste haalbaar zijn voor de stad, het district, de buurt en de eigenaar.
Op grond van deze bovenliggende argumenten , hopen wij dat met onze opmerkingen, bezwaren , rekening zal mee gehouden worden.
Met vriendelijke groeten
Ilse De Schutter
Groen! Ekeren
|