DE KUSTTRAM ============ We moeten er niet aan twijfelen dat het openbaar vervoer eerstdaags weer feller en feller onder vuur zal komen te liggen ... als dat nu al niet het geval is. Misschien het moment om ook even een positieve noot te laten horen en eventjes hulde te brengen aan onze kusttram. 125 jaar bestaat hij al. Een "luxepaardje" is het niet altijd geweest en van kritiek werd de kusttram zeker niet altijd gespaard. Maar een unicum, dat is het zeker, want waar ergens ter wereld vind je een tramlijn die zovele kustplaatsjes over een traject van een kleine 70km met elkaar verbindt? Staan we zelden bij stil, allicht omdat het trendy is de dag van vandaag het openbaar vervoer voortdurend met de grond gelijk te maken. En een aantal beslissingen aan de top werken de ergernis en kritiek uiteraard in de hand. Zijn het niet bepaalde lijnen of stationnetjes die afgeschaft worden, dan begint men te leuteren over het afschaffen van loketten, terwijl aan een automaat evengoed een rij ongeduldige mensen kan staan wachten, die automaat het helemaal niet doet. En dan zwijgen we over mensen die met dat ding helemaal niet overweg kunnen, en dat zijn er meer dan we wel denken. Of men kondigt alweer eens nieuwe prijsstijgingen aan en ... Nee, laten we het maar verder over ons kusttrammetje hebben ! Haar (zou het ook vrouwelijk zijn, of alleen mannelijk en onzijdig - heb het niet opgezocht !) belang is voor het hele kustgebied van onschatbare waarde geweest op velerlei gebied. Terecht merkte de Oostendse historicus Raymond Vancraeynest op : "De tram maakte de kust." En eigenlijk mag het zinnetje best ook in de tegenwoordige tijd geplaatst worden. In 2009 maakten zelfs viermaal meer reizigers dan in 1987 gebruik van de kusttram. 12.583.462 om precies te zijn. Indrukwekkend, niet ! Voor verplaatsing naar werk en school, maar vooral voor het toerisme is de kusttram vandaag niet meer weg te denken uit "het leven aan onze Belgische kust" - om de separatisten te ... vertik ik het om Vlaamse kust te zeggen, want hoe moeten we anders een Belgenmop nu gaan noemen ... ? Maar laten we bij ons trammetje blijven ! Wie een vakantie aan de kust doorbrengt kan eender welke activiteit in eender welk kust- plaatsje gemakkelijk bijwonen. "En met vertraging erbij, zeker", hoor ik die eeuwige criticasters al zeggen. Geen nood. In de winter heb je een tram om zowat 20 minuten, in de andere periodes zelfs om de 10 of 15 minuten. En een panne ... dat kan je met de wagen ook voorhebben, hé ! "Plaatsgebrek", houden de critici koppig vol. Op bepaalde tijdstippen en hoogdagen, ja. Even wachten tot de volgende tram en probleem opgelost. 'k Weet het, heel wat senioren laten zich graag eens vervoeren van het ene kustplaatsje naar het andere en terug ... en terug. En dan? Moet toegeven dat ik het ook al gedaan heb. Als we nu de historiek eens doornemen (soms vrij "woelig"!), dan besef je welk enorm impact de kusttram heeft gehad op het gehele gebied. Veel badplaatsen ontstonden aan nabij de zee gelegen haltes. Eén van de mooiste voorbeelden is het ontstaan van DeHaan rond de tot op heden goed bewaarde tramhalte. Een stationnetje dat bij menig reiziger nostalgie naar boven brengt. Duitse toeristen zijn verzot op De Haan ... maar laat hun nostalgie nu niet te groot worden (sorry, niet netjes!). Ernstig nu, want de kusttram heeft ook een enorme invloed gehad op de vastgoedontwikkeling. Het heeft de prijzen wel serieus de hoogte ingejaagd, en ja, het kostenplaatje van aankoop of de huurprijs is misschien wel een minpunt voor onze Belgische kust. Maar wie een beetje uitkijkt vindt altijd wel iets goedkoper, een goed en toch prijselijk restaurantje of een cafeetje waar de prijs van je pintje of de koffie nog niet de pan uitswingt. Even terug naar de geschiedenis. Uiteraard heeft de kusttram ook een rol gespeeld in beide wereldoorlogen. We gaan er hier niet over uitbreiden. Interessante artikels zijn er genoeg daarover en even googelen brengt je wel op het juiste spoor. Leuk is het ook om lezen hoe dat volledige traject van 67km tot stand is gekomen. Hoe de tram evolueerde, van de "tram van de boerkes" (de stoomtram) enerzijds en de electrische "tram van de rijken" anderzijds, met zelfs een periode waarin Leopold II zijn eigen koninklijk rijtuig ter beschikking kreeg om hoge gasten te ontvangen - einde 19'de eeuw. Zou het geen goed idee zijn dat onze "verduidelijker" en zijn gesprekspartners hun gesprekken eens verder proberen te zetten tijdens een tramrit van Knokke naar De Panne? Tijd zat om tot een vergelijk te komen ! Weeral afgeleid ! Toen in de jaren '50 koning auto onze wegen veroverde zag het er even benard uit voor de kusttram. Er werd nauwelijks nog in geïnvesteerd. De heropleving begon eind jaren '70-begin jaren '80 toen de bovenleiding vernieuwd werd en nieuwe stellen hun opwachting maakten. Sindsdien heeft de tram een ongelooflijke opmars gekend. Critici (ze zijn nooit ver weg) wezen wel eens, terecht eigenlijk, op een aantal gevaren rond veiligheid in het verkeer. Daar werd, gelukkig maar, de laatste jaren veel in geïnvesteerd. Een treffend voorbeeld vormen de oversteekplaatsen die fietsers en voetgangers zigzaggend moeten volgen. De stellen zijn ondertussen ook al heel wat veiliger dan hun robuuste voorgangers. Toch blijven sensibiliseringscampagnes belangrijk gezien elk jaar talrijke toeristen afzakken naar onze kust en heel wat onder hen nemen het niet altijd nauw met de verkeersreglementen. Herhaalde malen onderworpen aan bepaalde situaties in de geschiedenis (WO I en II), aan het klassenverschil, slachtoffer van besparingen, bijna genekt door een megalomaan voorstel van een minister die de tram op een monorail door de lucht wou laten zoeven ... de kusttram heeft het allemaal overleefd. Mag deze tekst dus een ode zijn aan dit "pareltje van ons openbaar vervoer" ? **
|