Geboorte, liefde en dood: het zijn drie gebeurtenissen die een complexe mix van allerlei emoties oproepen. Maar belangrijker: onderliggend hebben ze eenzelfde ding gemeenschappelijk: ze zijn cataleptisch. "Een kataleptische indruk is een indruk die, eenvoudig door de manier waarop wij ze beleven, onze instemming afdwingen en ons ervan overtuigen dat het zó en niet anders moet zijn. (uit M. Nussbaum: Wat liefde weet, 1998 Boom/Paèsia, p.103).
Ik daag graag uit. Hoe betekenisvoller iemand voor mij is, hoe meer ik het doe. Het is totaal zinloos en tegelijk totaal zinvol. Alle betekenisvolle handelingen en woorden balanceren op die grens.
Sereen. De betekenis klinkt door in het woord. Ik heb het vroeger met statigheid geassocieerd (wat niet helemaal juist is), daarna met waardigheid (wat al wat beter past) maar heden denk ik vooral aan mildheid. Volgens van Dale betekent het kalm en ongestoord.
Nee, ik behoor blijkbaar niet tot een familie die huilt maar tot een familie die een verhaal weeft. Er wordt uren, eigenlijk dagen, verteld over het goede wat is geweest, over het onvermijdelijke wat is gebeurd en over het goede wat nog moet komen. Een verhaal dat betekenis heeft en geeft. Waar alles zijn plaats krijgt, ook de dingen die niet gezegd zijn en ook niet meer gezegd zullen worden. Tenzij gefluisterd in het donker.
De reacties van mensen op een overlijden zijn interessant. Sommige huilen, anderen krijgen geen woord gezegd. Nog anderen beginnen druk te praten, de grootste onzin eerst. Hier en daar een fake-betraand of een net-iets-teveel-medelijden-vervuld-gezicht. Vele drukken gewoon hun medeleven uit wat eenvoudig en goed is. Maar er zijn er die erin slagen om de 'juiste woorden' te zeggen. De juiste woorden zijn voor mij de woorden van dankbaarheid om de persoon die is geweest.
Ik doe er niet aan mee. Aan kerstfeesten op het werk. De rest van het jaar is men 'professioneel' (lees Darwin achterna) bezig en dan, op één avond, gaat men de vredigheid onder de mensen (lees Christus achterna) vieren.
Ik heb ooit in 'het' geloofd. Ik heb ooit geloofd dat 'het' mij kon redden, helpen, mijn weg kon wijzen, mijn toekomst kon voorspellen, mijn wensen kon doen vervullen, mijn geliefde kon terug brengen, mijn mijn verleden zinvol maken, mijn fouten recht kon zetten, mijn leven juist kon maken. 'Het' was echter 'het' niet.
Voor sommige is het voldoende als ze zich voortplanten en een relatief makkelijk leven leiden. Anderen willen daarentegen iets 'realiseren' in de wereld, hun stempel drukken op de maatschappij, iets betekenen voor zichzelf en/of voor de maatschappij. Waarom? Laat mij kort door de bocht gaan: om het dier-zijn te overstijgen. Laat mij minder kort door de bocht gaan: om cultuur te laten prevaleren op natuur. Vooruitgang voor zichzelf en de mensheid! Maar zelf hou ik het liever op een gemakkelijk leven.
Mannen en koken, wat is dat toch? Eerder was koken een vrouwen-aangelegenheid maar heden blijkt het een status-activiteit te zijn geworden voor mannen. Wanneer dingen niet meer 'basic' zijn maar een 'prestatie' includeren, dan komen de mannen om de hoek kijken. Omgekeerd geldt overigens ook.
De meeste mensen stellen zich op zekere leeftijd toch wel existentiële vragen. Wat heb ik gedaan met mijn leven? Leid ik het leven dat ik wil leiden? Ben ik goed bezig? Wil ik nog andere dingen? Wat kan ik nog doen? Niemand die er een klaar en duidelijk antwoord op heeft. We zijn allemaal zoekers.
Sommige vrouwen zijn intelligent en hebben een beroep met status maar als het op relaties aankomt, laten ze zich in de luren leggen. Ik weet niet hoe dat komt. Misschien een emotionele compensatie voor hun al te rationele professionele geest.
Een midlifecrisis levert in sommige gevallen een vervelend resultaat op maar in andere gevallen leidt het mensen naar een switch in carrière. Ze ruilen hun brave baan om voor iets wat ze altijd al liever hadden gedaan. In plaats van werknemer te zijn, beginnen ze op zelfstandige basis een handeltje in mode-artikelen. Ik heb daar wel bewondering voor.
Er zijn er die geven, niets terugkrijgen en toch blijven geven. Dat mag zijn, in een context van bewust altruisme. Dat mag niet zijn, in een concrete evenwaardige relatie. Een mens gaat daar langzaam dood aan.
Ze dacht dat ze van hem hield. Hoe meer hij van haar weg wou, hoe meer ze hem terug wou. Zo gaat dat. Niet met de liefde maar met verlangen. Eindeloos onmogelijk verlangen welteverstaan.
Ik wou dat ik het enthousiasme kon opbrengen voor een grote versierde boom, een gevel vol lichtjes, flikkerende herten in de tuin maar ik hou het sober, met steeds hetzelfde, al zoveel jaren lang. Ik hou niet van het gecommercialiseer.
De feesten komen eraan. Voor sommigen een reden tot vreugde, voor anderen een reden tot depressie. Het vooruitzicht om voor de familie een doen-alsof-iedereen-gelukkig-is-opvoering te geven, gaat boven hun vermogen. Er is immers geen Maria-Jozef-kindje en zeker geen drie wijzen uit het Oosten. Hoogstens een os en en ezel en alleen daarmee gaat het niet.
De authenticiteit van een kunstwerk slaat in essentie op de athenticiteit van de kunstenaar terwijl dat laatste slechts te verifiëren valt via het kunstwerk.
Al bij al is soep een belangrijk gerecht. Soep is niet alleen lekker en gezond maar het staat voor eenvoud, grootmoeders, warmte maar voor het alles-in-één-gevoel.
Als u nog niet het boekje 'Oscar et la dame Rose' hebt gelezen van E.E. Schmitt, doe dat dan maar eens. Eigenlijk een mooi kerstverhaal. Tranen incluis.
"Een mens weet steeds minder van steeds meer tot hij uiteindelijk niets weet van alles". Waarschijnlijk ergens ooit gelezen, de auteur vergeten maar niet de quote zelf en dat zegt niets over mijn geheugen dan wel alles over de quote.
Geen meester zijn over je eigen begeerte geeft een bepaald gevoel. Meester zijn over de begeerte van een ander geeft een ander gevoel. Maar wat is het gevoel dat een ander over jou meester moet zijn omdat jij zelf geen meester over jezelf kan zijn?
Waarom is het zo belangrijk om meester over de begeerte te zijn? Als je geen meester bent over de begeerte, dan ben je onderworpen aan de begeerte en dus niet vrij. Omgekeerd, vrijheid veronderstelt dat je niet onderworpen bent.. M.a.w. je keuze moet open zijn. Open wil zeggen dat het kan maar dat ook niét gekund had.
We kunnen verstaan dat onze partner verliefd wordt maar we kunnen niet begrijpen dat hij hét gedaan heeft. Blijkbaar is de fysieke grens een grens teveel. We kunnen wel begrip opbrengen voor de begeerte maar we brengen geenszins begrip op voor het niet in toom kunnen houden van de begeerte. Het gaat hem dus in essentie om het kunnen 'begrenzen' van de begeerte en niet om de begeerte op zich. Goethe heeft dat goed gezien: "In de begrenzing toont zich de meester".
Ontrouw, het is altijd een moeilijke zaak. Zowel voor diegene die het is als diegene die het ondergaat. Ik weet niet waarom, ik kan het niet echt ten gronde verklaren maar ontrouw is een existentiële materie. Zoveel is zeker. Net als moord. Waarschijnlijk dat het daarom in de tien geboden is opgenomen.
Sommigen zeggen: ik wil liefde en aandacht en wil niet iedereen dat? Dat is zo maar er is wel een verschil tussen liefde, die evenwaardigheid en wederkerigheid veronderstelt, en aandacht, die (veelal) op éénzijdigheid en op zichzelfheid gebaseerd is. Dit geweten zijnde, welke relaties hebben dan welk overwicht? En wat wil je van wie?
Mensen die gezond en wel zijn vragen zich soms af of invalide mensen wel gelukkig kunnen zijn. Invalide mensen zien er inderdaad soms vreemd uit of hebben grote beperkingen die het leven inkrimpen. Maar invalide mensen hebben soms een zeer valide geest en een zeer valide levenskracht. Ik ken er toch zo.
Mensen houden van hierarchie. Zeker diegene die boven staat maar ook diegene die onder staat. Immers, gehoorzaamheid is soms eenvoudiger dan zelf beslissen, actie ondernemen en jezelf daarop evalueren.
Sommige meisjes worden nét niet meer uitgehuwelijkt door hun vader met een partner die ze niet zelf gekozen hebben maar ze willen zélf nog altijd graag de bemiddeling van hun vader met de partner die ze zelf gekozen hebben. Een tussenweg tussen traditie en moderniteit.
Ze wou het niet toegeven dat ze deels ook beschaamd was. Beschaamdheid is inderdaad moeilijker dan schuld. Ze kunnen tegelijk voorkomen maar dat hoeft niet. Schuld is een duidelijk aanwijsbare fout waar je niet noodzakelijk beschaamd hoeft over te zijn. Schaamte is een gedrag waarbij je jezelf naar beneden haalt zonder dat je noodzakelijk schuld aan iets hebt. Zoek zelf maar eens voorbeelden van elk.
Wat ben ik al veel 'dwaas' geweest in mijn leven. Op die momenten zelf vond ik dat natuurlijk niet. Ik had iets voor ogen, ik keek alleen daar naar en ik ben daar helemaal voor gegaan. Achteraf was soms het juiste ding, soms het foute. Tenminste in resultaat bekeken naar de buitenwereld toe. Maar in alle gevallen betrof het het najagen van iets. En dat op zich is eigenlijk dwaas.
Het is weer voor een warm vuurtje, een pyama en een thee . Geen wagens, files, drukdoende mensen, getoeter en gesnauw. Nee, een gezellig samenzijn met de mensen rondom mij. Eerder noemde dat cocooning. Ik noem dat gewoon 'thuis' zijn.
Een jongere vrouw met oudere man of omgekeerd is volgens haar geen goede zaak. Het gaat niet om het blijvende verschil in leeftijd maar om het blijvende verschil in levensfase. En zij kan het weten.
Ik bewonder mijn kinderen. Ik bewonder hun moed om naar school te gaan, te studeren, te sporten en hun zin in plezier maken, vrolijk zijn en alle hoop te hebben. Misschien bewonder ik enkel hun jeugdigheid.
Mensen doen soms de verkeerde dingen en hebben daar spijt van maar je kan tijd niet terugdraaien. In feite kan je enkel vooruit kijken. Jammer genoeg lijkt ons geheugen soms beter dan onze fantasie.
Superfans. Het maakt ons wat ongemakkelijk: ze creëren een eigen wereld, ze geloven in wat ze doen, ze doen niemand kwaad en we kunnen er niets op tegen hebben en toch... Misschien omdat ze zo goed in contact staan met hun idool in zichzelf maar zo weinig met hun idool in realiteit.
Hoe waardevol zijn we in de ogen van anderen? Een vraag die we ons veel stellen terwijl de enige vraag is: Hoe waardevol zijn we in onze eigen ogen? Zeer moelijk te beantwoorden.
Ik heb altijd gedacht dat ik voornamelijk een redelijk mens was. Ik heb nu al meer dan tien jaar kunnen constateren dat ik dat niet ben. En ik geloof het nog altijd niet.
Ik ben er nu zeker van: ik ben graag lui. Soms hou ik van actie, van inspanning, van naar buiten trekken in de wereld, van engagement. Maar eigenlijk hou ik diep in mijn hart van niets doen, naar de bomen kijken vanuit mijn bed, een beetje reflecteren in de sofa, een beetje zappen en slapen. Of zou dat komen omdat ik nog net helemaal genezen ben?
Als we een andere partner zouden hebben, dan zouden we een ander leven leiden. Niet dat wijzelf fundamenteel anders zouden zijn (helaas niet) maar ons leven wel. We zouden ergens anders wonen, andere of geen kinderen hebben, waarschijnlijk een ander werk hebben, andere schoonfamilie en gedeeltelijk andere vrienden, misschien zelfs andere hobby's uitoefenen, andere kleding, andere binnenhuisinrichting, andere reizen. Beangstigend, niet?