http://opinie.deredactie.be/2010/06/14/n-va-hoe-het-groeide/#comment-32981

N-VA: hoe het groeide

We schrijven lente 2002.
Het was één van de eerste keren dat ik het op tv mocht komen uitleggen. En het was ook één van de eerste tv-optredens van Bart De Wever. We zaten samen in het debatprogramma ‘Trommels en Trompetten’ van Marc Reynebeau op Canvas. Het thema was nationalisme. We waren daar beiden academisch mee bezig – beiden werkten we aan een doctoraat, hij aan de KUL, ik aan de UA – en we hadden er elk een duidelijk andere visie op.

De hand van Bart De Wever

Enkele maanden eerder was de N-VA boven de doopvont gehouden als de Vlaams-radicale en rechtse opvolger van de Volksunie. Het boegbeeld van die partij was Geert Bourgeois, maar op de achtergrond speelde Bart De Wever al een belangrijke rol, vooral op inhoudelijk vlak, want hij was één van de mensen die de pen had vastgehouden van het partijprogramma.

Het was mij eerder al eens opgevallen, maar tijdens die uitzending merkte ik het zeer duidelijk: De Wever was, behalve een intellectueel, ook een politiek talent. Een uitstekende debater vooral. Hij zat er in die uitzending weliswaar wat ongemakkelijk bij (net als ik), maar zijn verhaal was glashelder. En vooral rationeel. Ik herinner mij nog goed dat hij zich toen al met kracht verzette tegen het beeld van de romantische Vlaams-nationalist die in korte broek op de Groeningenkouter met een Vlaamse vlag staat te zwaaien.

Niet het traditionele verhaal

Hij vertelde niet het traditionele Vlaams-nationalistische verhaal, dat toen nog vaak de boventoon voerde. Dat klassieke verhaal baseert de noodzaak aan meer Vlaamse autonomie vooral op het bestaan van een Vlaamse natie, een Vlaams volk, een Vlaamse identiteit, een Vlaamse cultuur. Het discours van een Luc Vandenbrande, Vlaams minister-president voor CD&V tijdens de jaren 1990, viel daar bijvoorbeeld nog onder. Telkens men hem vroeg wat die Vlaamse identiteit precies inhield stond hij met zijn mond vol tanden, maar ze was wel de dwingende reden voor een grote staatshervorming.

Bart De Wever zal je – alleszins en public – nooit de Vlaamse autonomie horen verdedigen vanuit het bestaan van een Vlaamse, natie, cultuur of volk. De Wever had van in het begin door dat je in de huidige maatschappelijke context met zo’n verhaal geen levensvatbare partij meer uitbouwt. Toen al bracht hij het verhaal van de twee democratieën in één land.

Voor een deel is dat natuurlijk een rationalisering van een vooral emotionele overtuiging. Want laat er geen onduidelijkheid over bestaan: De Wever was en is een nationalist, een harde nationalist zelfs. Hij gaat nog steeds jaarlijks naar het Vlaams-nationaal Zangfeest. Maar hij weet perfect hoe in te spelen op de veranderde maatschappelijke context.

Geen intellectueel onderbouwd antwoord

Sommigen, vooral aan Franstalige kant, maken de fout om niet goed naar dat discours te luisteren en er ook echt een intellectueel onderbouwd antwoord op te geven. Dat zag ik vorige week weer mooi geïllustreerd tijdens het debat tussen De Wever en Louis Michel, dat De Standaard en Le Soir hadden georganiseerd in de AB. Michel stelde teleur. Hij was zeer scherp tegenover De Wever, maar viel hem enkel aan op zijn nationalisme, dat met alle mogelijke negatieve eigenschappen werd beladen (het hoogtepunt was toen hij De Wever verweet een ‘solitude triste’ te vertegenwoordigen). Natuurlijk kan je in een debat benadrukken dat zich achter het rationele discours van De Wever een nationalist bevindt en dat nationalisme nefaste trekken heeft. Maar als je reactie daarbij blijft, blijf je natuurlijk steken in intentieprocessen en ga je het debat ten gronde niet aan, waardoor je alleen preekt voor de overtuigden.

Dat was deels ook het probleem met de aanvallen op De Wever vanuit Vlaamse partijen tijdens deze campagne. Het bleef vaak steken in de beschuldiging: u bent voor separatisme. Geen onterechte opmerking, maar tegelijk bestreed men niet de fundamentele argumenten en visie van De Wever. Toppunt daarvan was de Open VLD die erin slaagde zich op communautair vlak als een N-VA-light te presenteren en mee te gaan in de strategie van De Wever door plots de juridische fictie van het ‘confederalisme’ te omarmen. Zelfs Groen!, dat ten gronde wellicht de visie op federalisme heeft die het meest tegengesteld is aan die van N-VA, durfde die niet te ontplooien, durfde dat debat ten gronde niet aan en bleef steken in het verhaal dat het verschil met N-VA en anderen was dat zij wél goede contacten hadden met hun zusterpartij, Ecolo. Geen onbelangrijk argument, maar nu niet meteen een duidelijke uitgewerkte visie op staatshervorming.

De lente van 2002

Maar terug naar de lente van 2002. Wat ik toen niet kon vermoeden was dat Bart De Wever ooit de populairste politicus in Vlaanderen zou worden. Want zijn discours – hoewel het volgens mij ook toen al een heel aantal onrealistische en soms simplistische elementen bevatte – was duidelijk intellectualistisch. Je moest al redelijk goed op de hoogte zijn van de politieke situatie om hem te kunnen volgen. Natuurlijk paste hij zijn discours toen ook al wel aan het publiek aan. En Marc Reynebeau en Canvas leenden zich veel meer tot een intellectualistisch discours dan een lokale partijbijeenkomst.

Maar de N-VA speelde dat intellectualistische, serieuze toen ook echt uit. Het was de tijd van Steve Stevaert, van de leuke meisjes en jongens van paars. En van de tv-formats die hen op het lijf geschreven waren. Het soort tv-formats die met name Siegfried Bracke op de openbare omroep had geïntroduceerd en verdedigde. De N-VA verzette zich daartegen. Met name Geert Bourgeois had er een broertje aan dood. De partij stelde ooit aan de andere partijen een soort deontologische code voor, waarbij politici zich zouden engageren om niet aan spelletjesprogramma’s deel te nemen.

Ik had toen niet kunnen vermoeden dat Bart De Wever enkele jaren later wereldbekend in Vlaanderen zou worden dankzij het tv-spelletje ‘De Slimste Mens ter Wereld’ of dat hij op de cover van P-magazine zou prijken met zijn hand op de frêle schouder van Miss België. En nog minder dat Siegfried Bracke voor de N-VA een lijst zou trekken.

Het discours werd sloganesker

Het discours van De Wever werd ook gaandeweg veel minder intellectualistisch, het kreeg meer uitgesproken anti-establishment en populistische kantjes. En het werd meer sloganesk. En tegelijk minder radicaal-communautair, minder separatistisch. Een duidelijke evolutie, een ‘bocht’ zo u wil, in het profiel en discours van de N-VA die ondertussen de Lijst De Wever werd. Zo slaagde De Wever erin om het hele rechtse spectrum van de Vlaamse politieke kaart te hertekenen en zowel kiezers van christelijk centrum-rechts, liberaal rechts, populistisch rechts en extreem-rechts aan te spreken. Het laatste jaar zag je dat steeds meer aankomen. Ik zag hem ook evolueren telkens ik hem tijdens die jaren tegenkwam.

Maar in 2002 had ik niet kunnen vermoeden dat ik De Wever acht jaar later op een lente-ochtend zou terugzien in de studio’s van Radio 2 in Antwerpen om daar zijn tsunami-overwinning bij de federale verkiezingen te becommentariëren. De Wever zelf ook niet.

Dave Sinardet

15-06-2010, 01:33 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

Men heeft ons – de Belgische burgers – vaak gezegd dat het Belgische federalisme een goede zaak is. Zij die gefundeerde kritiek gaven op dit systeem werden en worden niet gehoord. Het uitgangspunt van het federalisme, zoals we dat sedert 1970, maar vooral sedert 1980, kennen is dat “Vlamingen” en “Walen” verschillende noden hebben, omdat beide “volksgemeenschappen” anders zouden zijn. Het is een leugen (en zelfs indien het een waarheid zou zijn rechtvaardigt het niet de opdeling van een meertalige democratie; wie geen verschillen wil, moet maar kiezen voor een dictatuur). Het is een onwaarheid, maar ze is ons verteld. Het terrein waarop deze noden verschillend zouden zijn, werd steeds uitgebreid: cultuur, media, toerisme, huisvesting, openbare werken, gezinsbeleid, economie, landbouw, wapenhandel, buitenlandse handel, milieu, sport, de gemeente- en provinciewet, ontwikkelingssamenwerking, mobiliteit enz.

Een taalgrens die zoveel functies accumuleert wordt een staatsgrens. Is dit onlogisch? Ja, omdat taal en al deze bevoegdheden natuurlijk los van elkaar staan. Anderzijds: nee, niet in dit huidige systeem. Het federalisme is immers in het leven geroepen om twee zgn. “volksgemeenschappen” autonomie te geven. Wie de deur openzet naar het splitsen van niet-taalgebonden bevoegdheden, zet de deur open naar een splitsing van het land. Er is immers geen enkele reden – in deze “federalistische logica” – waarom onderwijs wél en de sociale zekerheid niet moeten gesplitst worden. Net als er geen enkele reden is – nog volgens deze logica – waarom buitenlandse handel wél, maar buitenlandse zaken niét gesplitst moeten worden. Elke splitsing roept bovendien een nieuwe dynamiek in het leven: splits de preventieve gezondheidszorg en men zal om een splitsing van de curatieve vragen, splits wegenwerken en men vraagt de overheveling van de wegcode. Splits de economie en men vraagt de splitsing van het werkgelegenheidsbeleid. Splits de provincie Brabant en men vraagt de splitsing van BHV.

Met de beste wil hebben verscheidene organisaties en mensen na de invoering van het Belgische federalisme gezegd dat we dat federalisme moesten hervormen. Ze zegden – en herhalen – dat we niet achteruit kunnen. Daarbij gaan ze natuurlijk voorbij aan de elementaire logica: dat elke herfederalisering die zij vragen ook een terugkeer naar het verleden is. Daarbij noemen ze provinciaal federalisme een terugkeer naar het verleden, hoewel België nooit zo’n systeem kende.

Ze zeggen dat we de federale en de deelstatelijke overheden moeten versterken. De deelstatelijke overheden moeten dus ook versterkt worden, hetgeen een verzwakking van het federale niveau impliceert. Dit zeggen “Belgische federalisten” er niet bij.

Ze pleiten voor federalisme, met een federale kieskring. Mooi. 15 Parlementsleden, gekozen door alle Belgen, i.e. 10% van de Kamer.

Vragen:

- Gaan deze 15 mensen zich dissident opstellen tov. hun partij bij de volgende communautaire crisis?

- Gaat een nationale kieskring, waarvan bij voorbaat is vastgelegd dat er 9 Nederlandstaligen en 6 Franstaligen zetelen – quid met de Duitstaligen? – verhinderen dat extreme nationalisten, die genoeg hebben aan voldoende stemmen in hun taalgebied, verkozen worden?

- Wat is de waarde van zulk een kieskring, die internationaal maar bestaat zolang er een koninkrijk België bestaat tegenover een territoriale link (BHV) die gemeenschapsoverstijgend is?

Ik zie dat velen zich nestelen in het comfort dat de grote partijen hun bieden. Het is hun goed recht. Zij moeten wel weten dat alle partijen – in het noorden en in het zuiden van het land – een onafhankelijk “Vlaanderen” of “Wallonië” willen – of het principe ervan aanvaard hebben –, al dan niet ingebed in een zwakke Belgische statenbond. Voorlopig hebben enkel de “Vlaamse” “socialisten”, het CDH en de groenen dit confederalisme nog niet openlijk beleden. Ook zij zullen België niet rechthouden, dat hebben ze bij meerdere staatshervormingen in het verleden al op afdoende wijze aangetoond. Wederom de vraag: is dit onlogisch? Ja, omdat de stromingen universalistisch zijn en in principe tegen nationalistisch geïnspireerde splitsingen zouden moeten afwijzen. Anderzijds: nee, want de partijen zijn op taalbasis ingericht en gedragen zich dus als nationale “Vlaamse” of “Franstalige” partijen.

Het betoog van de Belgische “federalisten” is door de feiten achterhaald. Zullen zij morgen ook zeggen dat men zich niet te rigide moet opstellen tegenover het confederalisme (i.e. het separatisme) omdat men toch niet terug naar het verleden kan?

En nu zijn we, met dank aan het Belgisch federalisme en vooral met de dragers ervan die hun mond maar niet kunnen houden over “Vlaanderen” en “Wallonië” aanbeland in een situatie waarin partijen die openlijk separatistisch zijn – punt 1 van die éne partij die iedereen zogezegd bestrijdt – binnenkort door 35 à 45% van het “Vlaamse” electoraat ondersteund worden. Niet dat deze mensen onafhankelijkheid willen (dat wil slechts 10 à 20% van de Belgen), maar ze verzetten zich er ook (voorlopig) niet tegen, net omdàt het Vlaams-nationalistische discours in élke “Vlaamse” partij aanwezig is, omdatnationalisme de basis is van onze staatsstructuur en “gewoon” is geworden. Partijen die een “statenbond” – OPEN VLD noemt dat een “samenwerking van drie KMO’s” ... zo denkt men daar dus over het Koninkrijk België – ondersteunen krijgen de rest en 20-25% gaan naar zogezegd federalistische partijen ter linkerzijde, waarvan het zogezegd gematigde Groen! Samen met SLP (= ex-Volksunie) één partij vormt.

Ik kan me maar één voorbeeld van zo’n verkiezing voor de geest halen: die van August Borms in 1928.

08-06-2010, 04:55 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

CONFEDERALISME IN 15 VRAGEN EN ANTWOORDEN

De evolutie naar een “confederaal België”, wat houdt dat eigenlijk in? Worden we daar met zijn allen beter van? Gaat het om een loutere aanpassing – of vervolmaking – van het systeem dat we vandaag kennen of is er meer aan de hand? Is het nu separatisme of net het tegendeel ervan, een tussen- of een eindstation of nog iets anders? Vijftien vragen, ter reflectie aangeboden.

1) Wat betekent “confederalisme” ?

Confederalisme is een unie van twee of meerdere onafhankelijke staten, die zelf – door middel van een internationaal verdrag – beslissen wat ze samen doen.

2) Is er een verschil tussen federalisme en confederalisme ?

Zeer zeker. De twee hebben niets met elkaar te maken. Federalisme (een bondsstaat) betekent dat je één staat hebt met meerdere wetgevers. In België gaat zijn die wetgevende machten het federale Parlement en de parlementen van de gewesten en de gemeenschappen. De gewesten en de gemeenschappen zijn echter onderdelen van de federale staat. Zij oefenen slechts bevoegdheden uit die hen door het federaal Parlement toegekend worden.

In een confederaal systeem (een statenbond) wordt deze logica omgedraaid: de lidstaten van de confederatie delegeren door een internationaal verdrag (zie punt 1) bevoegdheden naar de confederale overheid. In een federatie stemt een democratisch verkozen federaal parlement wetten. In een confederatie ligt de macht bij de lidstaten van de confederatie die akkoorden sluiten. Daardoor vertoont de confederatie een onderhandeld en diplomatiek karakter, in tegenstelling tot de federatie waarbinnen volksvertegenwoordigers verantwoording verantwoording verschuldigd zijn aan de hele natie. Deze tegenstelling tussen diplomatiek overleg en democratische verantwoordelijkheid maken beiden stelsels niet alleen verschillend. Meer nog, ze zijn elkaars tegengestelden. De bewering als zou confederalisme een “doorgedreven vorm van separatisme zijn” is onwaar.

3) Is er een verband tussen confederalisme en separatisme?

Aangezien een confederatie enkel maar tot stand kan komen na een internationaal verdrag tussen twee onafhankelijke landen, veronderstelt dit het bestaan van deze entiteiten. In de Belgische praktijk komt dit op het volgende neer: de Belgische federatie dient eerst ontbonden te worden in twee of meerdere delen, bv. Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Vervolgens kunnen die nieuwe en onafhankelijke staten een verdrag afsluiten, waarin ze vastleggen welke bevoegdheden ze op confederaal vlak willen uitoefenen.

Schematisch kan dit als volgt weergegeven worden:

FEDERAAL BELGIË => ONAFHANKELIJK VLAANDEREN, WALLONIË, BRUSSEL => BELGISCHE STATENBOND

Zodoende impliceert confederalisme niet alleen separatisme – want dat is nodig om tot onafhankelijke staten te komen – het is er zelfs een doorgedreven vorm van.

4) Wat is het wezenlijke verschil tussen confederalisme en separatisme?

In wezen is er geen verschil. Een separatist (of een independist) streeft naar een onafhankelijk Vlaanderen (Wallonië). Een confederalist ook, maar die biedt na de onafhankelijkheid nog een samenwerkingsverdrag aan.

Men kan dus niet voor confederalisme en tegen separatisme (onafhankelijkheid) zijn.

5) Vertoont het confederalisme nog andere kenmerken?

Ja.

(1) In een confederaal model houdt de Belgische staat (en grondwet) op te bestaan. Meer concreet zou in dit scenario België geen staat meer zijn, maar enkel nog een overkoepeling van soevereine lidstaten. Daaruit volgt dat de Belgische nationaliteit ophoudt met bestaan en er enkel nog “Vlamingen” en “Walen” zouden zijn.

(2) In een confederaal model wordt het Belgische parlement niet meer rechtstreeks verkozen, maar duiden de leden van de lidstaten aan wie er in de confederale “Raad” zetelt. Zo’n getrapt kiessysteem raakte overigens sedert de 18^de eeuw in onbruik. Confederaties bestonden dan ook vooral in het feodale tijdvak.

(3) De confederatie oefent, in de regel, zeer beperkte bevoegdheden uit.

(4) Elke lidstaat heeft op confederaal vlak een eenzijdig vetorecht, wat uiteraard tot voortdurende chantage kan leiden. Wanneer de rijkere lidstaat het niet eens is met de politiek van de armere lidstaat kan zij ermee dreigen de onderhandelde solidariteit (interpersonele solidariteit zoals we die thans in België kennen houdt op te bestaan, het gaat immers om twee of meer verschillende landen) eenzijdig op te blazen. De confederatie is van nature een instabiel model omwille van de permanente diplomatie die een geïnstitutionaliseerd karakter vertoont.

(5) De lidstaten hebben ten allen tijde een eenzijdig uitstaprecht uit de confederatie, hetgeen voortvloeit uit het feit dat ze onafhankelijk zijn.

6) Zijn er op dit moment confederaties?

Neen.

7) Men zegt dat Zwitserland een confederatie is?

Dit hardnekkig misverstand vloeit voort uit de benaming van Zwitserland – Confoederatio Helvetica, Helvetische Confederatie. Deze benaming is slechts een relikwie uit oudere tijden. Sedert 1848 is Zwitserland een confederatie met 26 kantons, vier officiële talen, meertalige openbare diensten en universiteiten, federale partijen, een bicameralisme, een eengemaakte buitenlandse politiek enz. Wie zegt dat Zwitserland een confederatie is, kan ook zeggen dat Noord-Korea – officieel: de democratische volksrepubliek Korea (DPRK) – een democratie is.

8) Zijn er dan voorbeelden van confederaties?

Sedert het einde van de 18^de eeuw zijn er een aantal confederaties geweest. Denken we aan de Verenigde Staten van Amerika, waar de onafhankelijke staten in 1776 een verdrag sloten en zich in 1787 van statenbond tot federatie transformeerden. De Duitse Bond was van 1815 tot 1866 een losse confederatie die alle Duitse vorstendommen (met inbegrip van het huidige Tsjechië, Kroatie en delen van Noord-Italië) omvatte. De Oostenrijks-Duitse oorlog (1866) maakte een einde aan deze structuur. Oostenrijk-Hongarije was na het Ausgleich – verdrag dat om de tien jaar bij goedkeuring van beide lidstaten verlengd moest worden – van 1867-1918 een tweeledige confederatie. Tussen 1958 en 1961 vormden Egypte en Syrië een confederatie (een experiment dat in een oorlog eindigde). Servië-Montenegro vormden van 2003 tot 2006, moment waarop Montenegro zich eenzijdig afscheidde, een confederatie.

9) Men zegt dat België een confederatie “sui generis” kan zijn?

Federalistische systemen verschillen van land tot land, maar hebben altijd één gemeenschappelijk kenmerk – ook in België – het zijn staten waar het federaal parlement de bevoegdheden verdeelt. Confederalistische systemen hebben altijd het gemeenschappelijk kenmerk dat ze uit onafhankelijke staten bestaan. Men kan derhalve nooit een Belgisch confederalisme hebben zonder de Belgische staat als rechtsentiteit op te heffen. Kortom, een confederatie ‘sui generis’ is een onwaarheid.

10) Kan art. 35 van de Grondwet België dan niet omvormen tot een confederatie?

Artikel 35 van de Belgische Grondwet stipuleert: “De federale overheid is slechts bevoegd voor de aangelegenheden die de Grondwet en de wetten, krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, haar uitdrukkelijk toekennen. De gemeenschappen of de gewesten zijn, ieder wat hem betreft, bevoegd voor de overige aangelegenheden onder de voorwaarden en op de wijze bepaald door de wet. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid. (i.e. een wet, aangenomen met de meerderheid van de stemmen in elke taalgroep van elke Kamer, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van elke taalgroep aanwezig is en voor zover het totaal van de ja-stemmen in beide taalgroepen twee derden van de uitgebrachte stemmen bereikt.).”

Deze grondwetswijziging kan er dus slechts komen indien ze door beide Kamers (= Constituante) bekrachtigd is en wanneer art. 35 ter herziening vatbaar verklaard wordt (hetgeen nu niet gebeurde, behoudens men alsnog de procedure van de Grondwet, via art. 195 – wel ter herziening vatbaar verklaard – zal herzien, hetgeen het Parlement toelaat om elk artikel te veranderen). De Constituante brengt hoe dan ook in het geval van de invulling van art. 35 een grondwetswijziging aan. Een confederatie heeft geen Grondwet, wordt niet door een constituante bevoegd, heeft nood aan onafhankelijke entiteiten enz. Anders gezegd, art. 35 van de Belgische Grondwet kan België uiteraard niet omvormen tot een confederatie.

11) Hoe kan men dan komen tot een confederaal systeem?

Door een eenzijdige of onderhandelde opdoeking van de Belgische staat en (derhalve van de) Grondwet (hetgeen op zich al een constitutionele onmogelijkheid is, gelet op art. 91 van de Grondwet, 2^de lid en art. 187 van de Grondwet, alsook van de grondwettelijke decreten van november 1830).

De facto rest enkel nog de mogelijkheid om niet alleen buiten het grondwettelijk kader te treden en zelfs dit grondwettelijk kader op te heffen.

12) Kan een volgende staatshervorming die naar confederalisme leidt dan geen “eindstation” zijn?

Deze bewering is gratuit en manifest onwaar en wel omwille van volgende redenen:

1)       Confederalisme impliceert een staatsvorming, geen staatshervorming.

2)     Zelfs al zou confederalisme een eindpunt zijn in de staatshervorming (sic), dan nog: bij elke vorige staatshervorming werd verkondigd dat deze een eindpunt zou vormen ... en dat al 40 jaar lang.

3)      Zelfs al zou een confederale staatshervorming (sic) mogelijk zijn – quod non – dan nog staat het elke lidstaat vrij om zijn eigen weg te gaan; zelfs al zou men de invulling van artikel 35 omschrijven als “confederalisme” – hetgeen baarlijke nonsens is – dan nog kan art. 35 altijd opnieuw worden gewijzigd, behoudens men de grondwet onwijzigbaar maakt (wat uiteraard de facto onmogelijk is).

13) Allemaal goed en wel, maar uiteindelijk is het toch een spel met termen niet, we zeggen dan wel confederalisme, maar eigenlijk bedoelen we een “doorgedreven federalisme”?

Wie dat bedoelt moet het ook in die woorden zeggen en de term “confederalisme” laten vallen. Zoniet is hij (of zij) óf een secessionist óf schotelt hij (of zij) de kiezers moedwillig onwaarheden voor.

14) Federalisme, confederalisme: komt het uiteindelijk niet op de inhoud aan?

Een inhoud kan pas gegeven worden als men weet waarover men spreekt. Een confederatie betekent dat er één land bestaat, een confederatie betekent dat we spreken over twee of meerdere landen. Zo simpel is het.

15) Is het huidige federalisme dan niet onwerkbaar?

Elk systeem is maar werkbaar in die mate dat men over de politieke wil beschikt om het te doen werken. Het slechtste staatsbestel is werkbaar wanneer politici van goede wil het doen werken.

Dit gezegd zijnde is het ironisch om te moeten vaststellen dat diegenen die ons eerst het federalisme wilde opleggen – waarvan Gaston Eyskens in zijn mémoires zei dat het bij een referendum door de grote meerderheid van de Belgen zou verworpen worden – nu komen vertellen dat België moet evolueren naar een losse statenbond omdat het systeem dat zij wensten niet werkt.

In de context van de huidige globalisering, van financiële en ecologische catastrofes is het gewoonweg absurd om in een communautair moeras te blijven steken omdat het nationalisme “nu eenmaal” salonfähig is in België. Er zijn gewoonweg veel te veel overheden voor een land met de inwoners van een internationale grootstad. Het wordt hoog tijd om de gewesten en de gemeenschappen, die dragers zijn van het “federalisme” dat in wezen gewoon twee taalgroepen tegen elkaar opzet af te schaffen.

Enkel een meerpolig systeem waarbij het zwaartepunt bij de centrale overheid ligt (minstens zes entiteiten die geen nationalistische aspiraties betonen) biedt stabiliteit.  Wat in Nederland kan, moet ook bij ons mogeljk zijn. Daarvoor moeten natuurlijk wel moedige politici, die denken aan het algemeen belang gevonden worden.

Bruno Yammine

Historicus

Leuven

26 mei 2010

27-05-2010, 04:02 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

ENKELE ONWAARHEDEN ONTMASKERD 

In het debat omtrent de “staatshervorming” heerst er een Babelse spraakverwarring aangaande begrippen en slagzinnen die door “onze” politici bewust in stand gehouden wordt, ten einde de brave burger een rad voor de ogen te draaien. Mogen we zo vrij zijn een paar van deze onwaarheden aan de werkelijkheid te toetsen? 

1) “Er is een grote “staatshervorming” nodig”. Hoe vaak hebben we dàt zinnetje al mogen horen de voorbije jaren? Niet alleen door radicale nationalisten, maar ook – en vooral zelfs – door de zogezegde “traditionele” partijen. Nu zou men onder de term “staatshervorming” kunnen verstaan wat er staat, d.i.: de staat op een dusdanige wijze hervormen of moderniseren opdat ze efficiënter werke. In werkelijkheid is de term “staatshervorming” gewoon Newspeak om niet staatsafbraak te moeten zeggen. Inderdaad is sedert 1970 de Belgische staat verscheidene malen hervormd – gemiddeld één keer om de zeven jaar – waarbij telkens opnieuw bevoegdheden van de centrale overheid naar de (door de particratie in het leven geroepen) deelstaten werden overgeheveld. Het omgekeerde gebeurde nooit. Dit leidde helemaal niet tot een beter bestuur, maar wel tot een inefficiënt en duur doolhof waarbij andere wetten gelden voor wie het ongeluk heeft om in deze of gene taalregio te wonen. Zeggen dat men door de staat nog meer te “hervormen” (sic) de “communautaire problemen” zal oplossen is natuurlijk onzin. Tenzij voor wie gelooft dat je vuur met ... nog meer olie kan blussen¹. (o, en natuurlijk is er wel degelijk een grote staatshervorming mogelijk............ om de gewesten en gemeenschappen af te schaffen wel te verstaan!)

[1] “De Belgische overheid behoort tot de duurste van de wereld, maar in ruil krijgen we te weinig levenskwaliteit terug. Dat concludeert het beurshuis Petercam uit cijfers van de OESO. In zijn rangschikking van efficiënte overheden laat België nog net Italië en Hongarije achter zich, maar het moet zelfs de Grieken laten voorgaan.” (De Morgen, 30 april 2010)... Tja, dat komt ervan met zes regeringen en acht parlementen...

[2] M.E. Storme, geïnterviewd door Jean-Pierre Rondas, radio Klara, 2 januari 2005.

10-05-2010, 03:13 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE

10-05-2010, 03:06 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

25-04-2010, 03:03 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE

22-04-2010, 12:19 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

19-04-2010, 15:12 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

'Als het zelfs Jean-Luc niet lukt, wie dan wel?'

Kan de methode-Dehaene het land nog één keer uit de nood helpen? Commentaar: UIT de nood helpen?

zaterdag 10 april 2010

Precies één week heeft Jean-Luc Dehaene nog om de BHV-knoop te ontwarren.

Commentaar: Wat is het probleem?

Maar zelfs zijn gesprekspartners hebben er geen flauw benul van wat de 'koninklijke opdrachthouder' op tafel zal gooien. 'Niemand heeft nog een overzicht, behalve Jean-Luc zelf.'

Commentaar: Is dàt dan democratie?

Veel wittebroodsweken waren Alexander De Croo niet gegund. Pas op het schild gehesen als Open VLD-voorzitter moest hij al meteen naar de 'bilateraaltjes' met Dehaene: een-op-een-gesprekken met de ex-premier. Dat is geen cadeau voor een onervaren politicus: Dehaene kent de institutionele ins en outs van dit land als zijn broekzak, De Croo junior moest hard studeren om 'mee te zijn'. De jongste tijd werd hij stevig gedrild door de anciens in zijn partij.

Commentaar: Waarom gaan we eigenlijk nog stemmen ...?

Dat is cruciaal in de aanloop naar de slotonderhandelingen van volgende week.

Commentaar: Democratie speelt zich af in een parlement, niet achter gesloten deuren

 'Als je dan constant met medewerkers moet bellen, red je het niet', zegt een Vlaams BHV-onderhandelaar. 'Wie precies weet wat mogelijk is, heeft een wereld voorsprong. “Hebben we voor deze piste een grondwetswijzing nodig of niet?,

Commentaar: Mag de kiezer ook weten welke herziening ?

Voor jonge politici is dat niet evident. Ze hebben geen communautaire ervaring. Vaak interesseert die spitstechnologie hen ook niet.'

Commentaar:  En zij spelen dus met de toekomst van België !

Alexander De Croo is niet de enige die er het hoofd volgende week goed moet bijhouden. Ook Groen! vaardigt met zijn voorzitter Wouter Van Besien een onervaren pion af naar de BHV-finale.

Commentaar: Partijhoofdkwartieren beslissen alles...

Maar blijkbaar probeert Dehaene die nieuwe werkelijkheid niet compleet te omzeilen: hij werkt volop met de mensen die nú de lakens uitdelen. De gesprekken met krijgers die hij nog kent uit eerdere oorlogen, zouden tot een minimum beperkt worden. Tenzij ze nog actief zijn natuurlijk.

Er valt niets te lekken

Dat betekent niet dat er de voorbije maanden niet druk gepraat werd. Dehaene trok naar kabinetten om met vicepremiers te praten of ontving mensen in zijn bureau op het Europees Parlement. Bijna altijd waren het gesprekken onder vier ogen.

Commentaar: Open politiek...

'Hij verzamelt alle puzzelstukjes', zegt een van zijn gasten. 'Hij test ideetjes uit, hij onderzoekt of pistes aanvaardbaar zijn voor je partij, hij laat je soms zelfs al uitgeschreven wetteksten lezen. Hij wil alles klaar hebben, voor het geval de puzzel volgende week in mekaar klikt.'

'Die gesprekken duren een uur tot anderhalf uur', weet een ander politiek kopstuk. 'Dehaene luistert bijzonder goed: als hij verwijst naar je standpunt in een vorig gesprek, geeft hij dat altijd zeer correct weer. En de creativiteit in die discussies komt van hem: “Wat zou je hiervan vinden?, Waarover? (lacht) Hij heeft mij gevraagd om noch over de inhoud, noch over de kalender iets te zeggen.'

Commentaar: Quid met de inspraak van de burger ?

Het is opvallend: hoewel Dehaene al sinds december zoekt naar een BHV-uitweg, lekte er vrijwel niets. Deze week hoorden wij bijvoorbeeld waaien dat CD&V-senator Hugo Vandenberghe een gesprek had met Dehaene over de splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde.

Commentaar: Het Grondwettelijk Hof eist dat ook zeker ( ! )

Maar toen we de senator aan de lijn kregen, leek die zich daar niets van te herinneren.

'Omdat er nauwelijks iets te lekken is', zegt een 'technische onderhandelaar' van een Vlaamse partij. 'Op Dehaene na heeft niemand een globaal zicht op de discussies.

Commentaar: Door wie is die man gemandateerd... ?

We hebben nooit samen gezeten met een andere partij. Welke elementen die we nu aan het einde bespreken, zullen uiteindelijk opduiken in het finale voorstel? Niet te voorspellen. Dat weet alleen Jean-Luc.

Commentaar: Ibidem

Bovendien weet je niet zeker of hij wat hij met jou besproken heeft, ook bij anderen heeft afgetoetst. Lekken is dus erg gevaarlijk.'

Commentaar: Dat zal wel, de burger moest eens iets weten...

Er zijn ook gesprekspartners die er niet eens over piekeren iets te lekken, die al decennia lang in blind vertrouwen met Dehaene praten. PS-kopstuk Philippe - Dehaene mag 'Flup' zeggen - Moureaux is het beste voorbeeld. Hij is tijdens communautaire discussies nog steeds incontournable voor de PS. Moureaux is een van de weinige actieve Belgische politici die al evenveel kilometers op de communautaire teller hebben staan als Dehaene zelf. In 1980 onderhandelde hij, als kabinetschef van Guy Spitaels, al over een staatshervorming met Dehaene, toen kabinetschef van Wilfried Martens. Een paar jaar geleden vertelde Moureaux ons dat hij très franchement zijn gedacht kon zeggen. 'Ik kon hem vertellen waar de moeilijkheden zaten in de PS, terwijl hij zei wat er omging in de CVP.

Commentaar: Spitaels, Moureaux, Martens : taalnationalisten, verantwoordelijk voor het huidige institutionele kluwen

Maar daar kwam niemand anders iets van te weten. Omdat Jean-Luc een staatsman is.'

Commentaar: Maar van wélke staat ... ?

En omdat Dehaene een oplossing wil natuurlijk. Als zijn collega's hem vrijuit kunnen zeggen waar hun grens ligt, kan hij perfect inschatten of er een compromis mogelijk is. 'Hij zegt tegen iedereen iets, maar tegen niemand alles', lacht Gérard Deprez, die er - als kabinetschef en als PSC-voorzitter - ook bij was bij de staatshervormingen van 1980, 1988 en 1993. 'Hij is de enige die het overzicht bewaart. Maar iedereen vertrouwt hem wel. Hij lekte nooit.'

Commentaar: Onvoorstelbaar, achterkamerpolitiek als de hoogste deugd

De Toshiba-connectie

Dehaene kan niet alleen bogen op zijn eigen ervaring, hij heeft zich ook altijd laten omringen door briljante studaxen, geen ja-knikkers. En wat misschien minder geweten is: de ex-premier soigneert die mensen ook. Toen de Sint-Michielshervorming begin jaren negentig eindelijk goedgekeurd werd, ontvouwden twee van zijn kabinetsleden een spandoek in de Kamer: 'Bravo, Jean-Luc'.

Die loyauteit legt Dehaene geen windeieren, ook nu niet. De man die de afgelopen maanden de technische gesprekken coördineerde, was Steve Dubois, ooit zijn kabinetschef op de Wetstraat 16. Dubois is een van de zogenaamde 'Toshiba-boys': medewerkers van Dehaene die genoemd werden naar de draagbare computers waarmee ze begin jaren negentig rondtrokken door de Wetstraat, ze maakten grote indruk met hun ingewikkelde wiskundige modellen over de financieringswet.

Commentaar: Waardoor de federale staat nu in acute geldnood zit... !

(Daarvan zit er trouwens nog een andere op een sleutelpositie: Eric Kirsch is nu kabinetschef van premier Leterme, ook een handige 'hulplijn' in BHV-tijd.)

Dubois trok de laatste maanden langs kabinetten en partijhoofdkwartieren om het terrein te effenen voor zijn kopman. Vaak vonden zijn technische bilaterales één of twee dagen plaats voor Dehaene zelf een gesprek moest voeren.

Commentaar: Nogmaals : waarom nog semmen ?

'Die jongens konden erg goede teksten schrijven', herinnert Gérard Deprez zich. 'Daardoor kan Dehaene zelf ook erg subtiel werken, hij blijft sleutelen aan zijn voorstellen. Het is de reden waarom ik me niet zo meteen een geweldig onderhandelingsmoment van hem kan herinneren. Hij is net zo knap, omdat hij zijn enorme ervaring combineert met een grote wendbaarheid. Dehaene is geen caracteriel.

Commentaar: Heel de staat wordt onderhandeld, de burger heeft niets te zeggen.

Dat duikt ook dezer dagen weer op: Dehaene is de anti-dogmaticus bij uitstek. Daardoor kan hij zo creatief uit de hoek komen, zijn eigen overtuiging zit zelden in de weg. Als dat nodig blijkt, voegt hij iets toe aan een dossier dat er eigenlijk niets mee te maken heeft. Of - een van zijn favoriete trucs - hij kiest voor een gefaseerde uitvoering. Het kind hoeft er écht niet mooi uit te zien.

Commentaar: Zo wordt België al sedert 1970 afgebroken

Ook nu is Dehaene dus niet alleen bezig met de kieskring BHV. Anders zou hij niet zo hard naar een tweederdemeerderheid zoeken: twee maanden geleden al vonden de eerste gesprekken plaats met Ecolo-kopman Jean-Michel Javaux en met zijn Vlaamse tegenhanger Wouter Van Besien, er zijn er nog veel gevolgd. En al onderhandelt SP.A niet mee, hun steun wordt allesbehalve uitgesloten. Het toont dat Dehaene aan een ruimer akkoord sleutelt.

Zo wordt het nooit uitgevoerde 'eerste pakket' van de staatshervorming (de zogenaamde 'borrelnootjes') opnieuw opgewarmd. Er circuleren ook teksten over de lijst van grondwetsartikelen die voor herziening vatbaar verklaard moeten worden - ook het vervolg van de staatshervorming wordt dus voorbereid.

Commentaar: Kortom, het einde van België wordt verder voorbereid

En dan zwijgen we nog over de 'onderhandse' politieke deals die nu ongetwijfeld besproken worden. Misschien wordt MR-voorzitter Didier Reynders wel een stuk inschikkelijker als hij de garantie krijgt dat PS en CDH hem na de volgende federale verkiezingen niet uit de regering kieperen?

Zonder commentaar

De asbak en de auto

Eind volgende week loopt de deadline af die de koning aan Dehaene oplegde. De Wetstraat wacht in spanning af wat 'den dikke' finaal uit zijn hoed zal toveren. Misschien laat hij de zoektocht naar een tweederdemeerderheid alsnog schieten, ook mogelijk.

'Zijn grootste kracht is zijn institutionele verbeelding',

Commentaar: De vernietiging van België wordt inderdaad op een briljante manier voorbereid en uitgevoerd

 zegt CD&V-senator Hugo Vandenberghe. 'Een renner met veel koerservaring leest de wedstrijd ook beter.' Dat getuigen ook ex-medewerkers. Dan dachten ze na uren studie een nieuwe piste te hebben ontdekt, dan zei Jean-Luc droog: “Dat lag tien jaar geleden al eens op tafel,.

Maar zal het hem lukken deze knoop te ontwarren?

Commentaar: Hopelijk niet !

Dat de N-VA geen verzoenende taal laat horen, is niet zorgwekkend. Op hen rekende Dehaene toch niet, hij praatte er niet één keer mee. Maar de houding van FDF-kopstuk Olivier Maingain biedt wel reden tot ongerustheid: zonder de MR van Didier Reynders - in kartel met het FDF - zijn er geen oplossingen mogelijk die niet tot een val van de regering leiden.

Commentaar: Et alors?

'Dat is een van de grote vraagtekens: is Didier Reynders bereid om een compromis te aanvaarden', zegt een van de technici. 'En als dat het geval is, hoe reageert de Vlaamsgezinde vleugel van CD&V dan? Als één iemand het weet, is het Dehaene zelf.'

Commentaar: Ocharm toch, die politici ..........

De ex-premier liet gisteren, in een interview met een Franse parlementaire zender, weten dat hij nog kansen ziet op een oplossing. Tegelijk bleven er echter geruchten opduiken als zou er nagedacht worden over een uitstel van de hele kwestie, tot na het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie, tot begin 2011 dus.

Commentaar: Leuk ideetje !

Ook Deprez gelooft dat het niet makkelijk wordt. 'De grote moeilijkheid is dat dit dossier zo weinig ruimte biedt voor compromissen: het is splitsen of niet splitsen, daar is geen weg tussen', zegt de voormalige PSC'er, ondertussen partijgenoot van Reynders.

Commentaar: Dat niet alleen, hoevéél gaat er gesplitst worden ?

 'Daardoor lijkt dit een beetje op het geval-Happart: hem kon je in de jaren tachtig ook enkel benoemen of niet benoemen als burgemeester.'

Commentaar: Nog zo’n ---

Maar dat probleem kreeg Dehaene toen wel opgelost, zij het dat hij er een hele staatshervorming om moest weven. Om het met de woorden van Hugo De Ridder te stellen: Dehaene leek toen een automobilist die om zijn asbak te ledigen de hele wagen omkeerde. Het probleem is dat hij deze keer niet aan het stuur zit: dreigen met een val van de regering is er dus niet bij. Dat kan enkel Yves Leterme, de man die deze week grote sier maakte in het Verre Oosten. België blijft een bizar land.

Commentaar: Dank u, politici !

Dehaene kan zich optrekken aan het feit dat niemand hem tot nu toe stokken in de wielen probeerde te steken. 'Misschien kan het daardoor toch nog lukken', hoopt een vicepremier.

Commentaar: EEN vicepremier ?

'Iedereen beseft dat er geen bestuur mogelijk is zolang we dat probleem blijven meeslepen. Hopelijk lukken we omdat niemand wil mislukken.' Een technicus hoopt dat die gedachte zijn politieke oversten ook tot enige redelijkheid zal aanzetten: 'Want als Dehaene met zijn ervaring nu mislukt, wie zou het dan nog wel kunnen?'

Commentaar : Separatisme is nu dus al redelijk ( ? )

10-04-2010, 20:29 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (1)

10-04-2010, 00:00 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

13-01-2010, 19:56 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

SAMENWERKINGSFEDERALISME EN BORRELNOOTJES

Dat Eerste Minister Leterme voor een « samenwerkingsfederalisme » pleit is een stap voorwaarts ten opzichte van wat hij eerder vertelde. « Confederalisme » betekent immers een losse unie van twee of meerdere soevereine staten, hetgeen de volledige desintegratie van het nu al broze federale weefsel impliceert.  Anderzijds is het onduidelijk hoe hij deze filosofie wil verzoenen met het doorvoeren van het eerste pakket van de staatshervorming, ook wel eens smalend - maar onterecht –  "de borrelnootjes" genoemd. Die vlag dekt inderdaad de lading niet. Dit pakket bevat immers grote bevoegdheidsoverdrachten van de federale staat naar de deelstaten. Zo onder meer de wegcode, de sociale economie, delen van het energie- en communicatiebeleid, de huur- en pachtwet, het prijsbeleid enz. Zo wordt toch duidelijk dat we dringend toe zijn aan een ernstig debat dat niet vertroebeld wordt door sloganeske taal (« vette vissen », « plat op de buik », « onverwijld » enz.). Door slordig en onzorgvuldig taalgebruik krijgt de burger immers een foutieve indruk. De "borrelnootjes" bijvoorbeeld gaan over ingrijpende beslissingen m.b.t. de toekomst van ons land, al zou je dat niet uit de terminologie afleiden  Leterme heeft er bovendien meermaals – en terecht –  op gedrukt dat de bevoegdheden in België erg versnipperd zijn. Vraag is dan  waarom ze dan nog meer verbrokkelen door deze nieuwe splitsingen? Bovendien is het allerminst duidelijk hoe deze voorgestelde bevoegdheidsherverdelingen de cohesie van de federale staat ten goede zullen komen, wel integendeel.

Zoals gepubliceerd in De Morgen van 12 januari 2010

12-01-2010, 13:00 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

-         Splitsing Ikea-wet

-         Splitsing sociale economie

-         Regionalisering participatiefonds

-         Verdere communautarisering telecomunnicatie

-         Verdere regionalisering energiebeleid

-         Regionalisering prijsbeleid

-         Regionalisering huur- en pachtwet

-         Regionalisering landbouwrampenfonds

-         Regionalisering BIRB (Belgisch Interventie- en Restitutiebureau)

-         Verdere regionalisering huisvesting

-         Splitsing wegcode, veiligheidsnormering voor wegeninfrastructuur, toezicht technische voorschriften op voertuigen, rijscholing, binnenvaart en waterwegen-verkeer, rij- en rusttijden, maximaal toegelaten massa’s

-         Communautarisering FCUD (Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten)

-         Regionalisering onteigeningsprocedure

-         Regionalisering brandveiligheidsnormen

11-01-2010, 03:57 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

04-01-2010, 03:52 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

14-07-2009, 15:59 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (1)

13-07-2009, 19:45 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

30-06-2009, 12:33 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (2)

29-06-2009, 22:14 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (2)

Demol ziet geen toekomst meer voor Vlaams Belang

• maandag 22 juni 2009
• Bron: HUMO
• Auteur: wle

BRUSSEL -

Johan Demol, de Brusselse lijsttrekker van Vlaams Belang, heeft ontslag genomen uit het partijbestuur. Er is geen hoop meer op een toekomst voor de partij, zegt hij in een interview met Humo. 'De boodschap van de partij is niet aantrekkelijk meer, en iedereen wordt versmacht in de machtsstructuren.'

22-06-2009, 18:45 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)

19-06-2009, 18:37 Geschreven door Bruno Yammine  
Reageren (0)