Men heeft ons – de Belgische burgers – vaak gezegd dat het Belgische federalisme een goede zaak is. Zij die gefundeerde kritiek gaven op dit systeem werden en worden niet gehoord. Het uitgangspunt van het federalisme, zoals we dat sedert 1970, maar vooral sedert 1980, kennen is dat “Vlamingen” en “Walen” verschillende noden hebben, omdat beide “volksgemeenschappen” anders zouden zijn. Het is een leugen (en zelfs indien het een waarheid zou zijn rechtvaardigt het niet de opdeling van een meertalige democratie; wie geen verschillen wil, moet maar kiezen voor een dictatuur). Het is een onwaarheid, maar ze is ons verteld. Het terrein waarop deze noden verschillend zouden zijn, werd steeds uitgebreid: cultuur, media, toerisme, huisvesting, openbare werken, gezinsbeleid, economie, landbouw, wapenhandel, buitenlandse handel, milieu, sport, de gemeente- en provinciewet, ontwikkelingssamenwerking, mobiliteit enz.

Een taalgrens die zoveel functies accumuleert wordt een staatsgrens. Is dit onlogisch? Ja, omdat taal en al deze bevoegdheden natuurlijk los van elkaar staan. Anderzijds: nee, niet in dit huidige systeem. Het federalisme is immers in het leven geroepen om twee zgn. “volksgemeenschappen” autonomie te geven. Wie de deur openzet naar het splitsen van niet-taalgebonden bevoegdheden, zet de deur open naar een splitsing van het land. Er is immers geen enkele reden – in deze “federalistische logica” – waarom onderwijs wél en de sociale zekerheid niet moeten gesplitst worden. Net als er geen enkele reden is – nog volgens deze logica – waarom buitenlandse handel wél, maar buitenlandse zaken niét gesplitst moeten worden. Elke splitsing roept bovendien een nieuwe dynamiek in het leven: splits de preventieve gezondheidszorg en men zal om een splitsing van de curatieve vragen, splits wegenwerken en men vraagt de overheveling van de wegcode. Splits de economie en men vraagt de splitsing van het werkgelegenheidsbeleid. Splits de provincie Brabant en men vraagt de splitsing van BHV.

Met de beste wil hebben verscheidene organisaties en mensen na de invoering van het Belgische federalisme gezegd dat we dat federalisme moesten hervormen. Ze zegden – en herhalen – dat we niet achteruit kunnen. Daarbij gaan ze natuurlijk voorbij aan de elementaire logica: dat elke herfederalisering die zij vragen ook een terugkeer naar het verleden is. Daarbij noemen ze provinciaal federalisme een terugkeer naar het verleden, hoewel België nooit zo’n systeem kende.

Ze zeggen dat we de federale en de deelstatelijke overheden moeten versterken. De deelstatelijke overheden moeten dus ook versterkt worden, hetgeen een verzwakking van het federale niveau impliceert. Dit zeggen “Belgische federalisten” er niet bij.

Ze pleiten voor federalisme, met een federale kieskring. Mooi. 15 Parlementsleden, gekozen door alle Belgen, i.e. 10% van de Kamer.

Vragen:

- Gaan deze 15 mensen zich dissident opstellen tov. hun partij bij de volgende communautaire crisis?

- Gaat een nationale kieskring, waarvan bij voorbaat is vastgelegd dat er 9 Nederlandstaligen en 6 Franstaligen zetelen – quid met de Duitstaligen? – verhinderen dat extreme nationalisten, die genoeg hebben aan voldoende stemmen in hun taalgebied, verkozen worden?

- Wat is de waarde van zulk een kieskring, die internationaal maar bestaat zolang er een koninkrijk België bestaat tegenover een territoriale link (BHV) die gemeenschapsoverstijgend is?

Ik zie dat velen zich nestelen in het comfort dat de grote partijen hun bieden. Het is hun goed recht. Zij moeten wel weten dat alle partijen – in het noorden en in het zuiden van het land – een onafhankelijk “Vlaanderen” of “Wallonië” willen – of het principe ervan aanvaard hebben –, al dan niet ingebed in een zwakke Belgische statenbond. Voorlopig hebben enkel de “Vlaamse” “socialisten”, het CDH en de groenen dit confederalisme nog niet openlijk beleden. Ook zij zullen België niet rechthouden, dat hebben ze bij meerdere staatshervormingen in het verleden al op afdoende wijze aangetoond. Wederom de vraag: is dit onlogisch? Ja, omdat de stromingen universalistisch zijn en in principe tegen nationalistisch geïnspireerde splitsingen zouden moeten afwijzen. Anderzijds: nee, want de partijen zijn op taalbasis ingericht en gedragen zich dus als nationale “Vlaamse” of “Franstalige” partijen.

Het betoog van de Belgische “federalisten” is door de feiten achterhaald. Zullen zij morgen ook zeggen dat men zich niet te rigide moet opstellen tegenover het confederalisme (i.e. het separatisme) omdat men toch niet terug naar het verleden kan?

En nu zijn we, met dank aan het Belgisch federalisme en vooral met de dragers ervan die hun mond maar niet kunnen houden over “Vlaanderen” en “Wallonië” aanbeland in een situatie waarin partijen die openlijk separatistisch zijn – punt 1 van die éne partij die iedereen zogezegd bestrijdt – binnenkort door 35 à 45% van het “Vlaamse” electoraat ondersteund worden. Niet dat deze mensen onafhankelijkheid willen (dat wil slechts 10 à 20% van de Belgen), maar ze verzetten zich er ook (voorlopig) niet tegen, net omdàt het Vlaams-nationalistische discours in élke “Vlaamse” partij aanwezig is, omdatnationalisme de basis is van onze staatsstructuur en “gewoon” is geworden. Partijen die een “statenbond” – OPEN VLD noemt dat een “samenwerking van drie KMO’s” ... zo denkt men daar dus over het Koninkrijk België – ondersteunen krijgen de rest en 20-25% gaan naar zogezegd federalistische partijen ter linkerzijde, waarvan het zogezegd gematigde Groen! Samen met SLP (= ex-Volksunie) één partij vormt.

Ik kan me maar één voorbeeld van zo’n verkiezing voor de geest halen: die van August Borms in 1928.