Hans Küng (1928- )

Gebed

Ons leven is kort, ons leven is lang.

En vol verwondering sta ik voor een leven

dat zijn onverwachte wendingen

en toch zijn rechtlijnigheid had:

Een leven van meer dan 31.000 dagen,

schone en droevige, wisselende,

die zoveel ervaringen meebrachten,

goede zowel als kwade,

een leven, waar ik vandaag toch van zeggen mag:

Zo was het goed.

Ik heb oneindig meer ontvangen

dan ik geven kon,

al mijn goede invallen en mijn goede ideeën,

mijn goede beslissingen en daden

zijn mij geschonken, door genade mogelijk gemaakt.

En zelfs waar ik verkeerde beslissingen nam

en slecht gehandeld heb,

heb jij mij onzichtbaar geleid.

Ik smeek je om vergiffenis voor alles

waarin ik gefaald heb.

Ik dank jou onvatbare, alles omvattende

en alles beheersende

oergrond, oerkern en oerzin van ons zijn,

dat wij god noemen,

jou, het grote, onuitsprekelijke geheim

van ons leven,

jou, de oneindige in al het eindige,

jou, de onzegbare in al ons spreken.

Ik dank je voor dit leven

met al het onverklaarbare en zeldzame.

Ik dank je voor alle ervaringen,

de heldere en de donkere.

Ik dank je voor alles wat gelukt is

en voor alles

wat je uiteindelijk in goede banen hebt geleid.

Ik dank je omdat mijn leven een geslaagd

leven mocht zijn,

niet alleen voor mezelf, maar voor al wie

aan dit leven mochten deelhebben.

Het plan, dat ons leven bepaalt,

met al zijn dwaalwegen en verwarringen,

ken jij alleen.

Jouw bedoeling met ons erkennen we

niet vooraf.

Jouw gelaat kunnen wij, zoals Mozes en de

profeten, in deze wereld niet zien.

Maar zoals Mozes in de rotspleet

de voorbijgaande god in de rug

mocht zien,

zo mogen ook wij, Heer, jouw hand in ons

leven achteraf erkennen en mogen wij ervaren

dat jij ons hebt gedragen en geleid en dat

wat wij zelf besloten en gedaan hebben,

steeds opnieuw door jou ten goede werd geleid.

Zo leg ik ook de toekomst gelaten en vertrouwvol

in jouw handen.

Het mogen vele jaren of enkele weken zijn,

ik verheug me over elke nieuwe dag

die mij geschonken wordt,

en in volle vertrouwen laat ik zonder zorgen

en angst alles aan jou over

wat mij nog wacht.

Want jij bent zowel de aanvang van de aanvang

en het midden van het midden

als het einde van het einde

en het doel van alle doelen.

Ik dank je, mijn god,

want jij bent menslievend

en jouw goedheid duurt eeuwig.

Amen. Het zij zo.

© Vert.: Piet Thomas

J.W. von Goethe (1749-1832)

Nabijheid van de geliefde

Ik denk aan jou, als ik de schemerzon

   zie schijnen op de zee.

Aan jou ook, als de maan

   haar glans schetst op de bron,

'k Zie jou als op de verre weg

   het stof opwaait,

als op de nachtelijke vlonder

   de zwerver schrikt. 

Ik hoor je, als met dof geruis

  de golfslag stijgt.

Ik luister graag in ’t  stille bos,

  als alles zwijgt.  

Ik ben bij jou, al ben je nog zo ver,

  jij bent dichtbij.

De zon zinkt, weldra blinken sterren.

  Was jij er maar!

© Vert.: Piet Thomas

Joseph von Eichendorff (1788-1857)

Maannacht

Het was als had de hemel

de aarde zacht gekust,

die als in bloesemschemer

nu van hem dromen moest.

De lucht ging door de velden,

het koren wuifde mild.

Stil ritselden de bossen,

sterhelder was de nacht.

Wat deed mijn ziel? Ze strekte

haar  beide vleugels  uit.

Ze vloog door stille velden

als vloog zij recht naar huis.

©Vert.: Piet Thomas

José Maria Alvarez  (1942-   )

De terugkeer

Liefde, liefde,

ik ben terug,

ik hou van je.

Ik ben terug met al onze landschappen.

Terug in mijn huis

provinciaal en triest.

Met deze hemel,

met deze zee,

met deze liederen.

Zuidwest, jij en ik in de warmte

van de lange jaren samen.

Deze aarde, waar alleen

alleen de  zee en de hemel

onze geliefden waren.

Hier

waar ik mijn brood

vreedzaam

deelde.

Met opzet

heb ik mijn lepel

op tafel achtergelaten.

Ik kom morgen terug.

© Vert.:Piet Thomas

Antonio Hernadez  (1910- 1942)

De vrijheid

Ik herinner me vandaag een vrijheid die ik nooit had.

De vrijheid  van de zon aan de grenzen.

De vrijheid  van alle wegen.

De vrijheid  van water dat de boten niet aanvalt.

De vrijheid  van gehinnik na de koers.

De vrijheid  van de weigerende hand.

De vrijheid  van de suïcide.

De vrijheid  van de hoepel en het waterrad

in het diepst van jezelf.

De ware vrijheid.  Ik ween

om wat ik niet heb gekend of gevoeld.

© Vert.: Piet Thomas

Maxime Alexandre  (1899- 1976) 

Ars poetica

Rivier jij mijn oude en nieuwe geleide

Rivier in mijn geheugen geschreven

Altijd herboren met de dauw

Als de wind de slaper zijn pijlen leent

Rivier jij bent de vrouw en haar buik

De rollende stenen het broederlijk vuur

De plaats van geboorte het laatste soelaas

Vrij als hanengekraai licht als de lach

Rivier alle zeilen los in de makke zon

Uit: Das Meer sang fern von uns. Henssel Verlag, Berlin, 1984.

© Vert.: Piet Thomas

Het wegende leven

Langzaam mengt een glimlach zich met de zee

De kusten van de storm ontvangen

De bloemen van de kindertijd de struiken van de droom

Liefde beheerst de zuiverheid van beelden

De buigende helling van een tuin onthult

De schaduwjaren van bewegingloze pijn

De liefde rijpt aan de rand van dit geheim

Ibidem

© Vert.: Piet Thomas

De schepping

In een woestijn ontspringt het eerste woord

Een woord eenvoudiger dan stilte

Een glas water voor het kind

Een vogel als enig antwoord

Ik zie de aarde verslonden door vuur

De aarde die pas is geboren

Met haar eerste bloemen en gras

En mijn mond om dit te zeggen

Ibidem

© Vert.:Piet Thomas

Maat van de aarde

Ik heb treurige dieven ontmoet

En hun vriendinnen in rouwkledij

Ik heb vogels gezien op de middernachtsboom

En later heb ik arme mensen gezien

Liever was mij het gelaat van een kind

Dat op ’t juiste moment uit de mist opdook

Om als voorbeeld te dienen vandaag en altijd

‘k Heb gedroomd van een kind dat zijn brood opat

Het was een kind met een breekbaar hart

In de maand de strelingen en van de stilte

De passanten sloten hun ogen

En zochten hun weg tussen vochtige stenen

Ibidem

©Vert.: Piet Thomas

Beweging

Aan de ijzige bron

Roept een vogel me bij mijn naam

De vogel van de zee

Kijkt naar de hemel en geeft hem zijn kleur

Als een naakte vrouw

Verlicht de hemel de toekomst

De witte toekomst in een beek

Wordt een steen en zingt

Ibidem

© Vert.: Piet Thomas

Beleefd gedicht

Vond ik de juiste toon

Woorden  waar als de zon

Even waar als de stilte

Ik zou met de liefde beginnen

Om de laatste zin te kennen

Van de zegvierende pijn

Van de eenzaamheid zonder tranen

Zou ik het eerste het beste geheim uitvinden

Het geheim van het vuur in de nacht

Van vergeving voor alle mensen

En om mijn droom te voltooien

Zou ik met de liefde beginnen

Ibidem

© Vert.: Piet Thomas

De naakte muren

De nacht is niet lang genoeg

Om de hemel te doorkruisen

De vlam verteert de blik

Het water is niet licht genoeg

Om de hemel te verslinden

De vogels verlaten hun nest

In het begin komt de gerechtigheid

De tijd die kinderen zich wensen

Een wagen van vuur

Op water doorzichtiger dan hun glimlach

Ibidem

©Vert.: Piet Thomas

Raymond Queneau (1903- 1976)

Voor een Ars Poetica

1.

Een gedicht stelt niet veel voor

nauwelijks meer dan een cycloon in de Antillen

dan een tyfoon in de zee van China

een aardbeving op Formosa

Een overstroming van de Yang Tse Kiang

honderdduizend Chinezen in één klap verdronken

bang

het is niet eens een onderwerp voor een gedicht

echt heel weinig

We amuseren ons goed in ons klein dorpje

We planten het bouwen van een nieuwe school

we willen  een nieuwe burgemeester kiezen

            en de dagen van de markt veranderen

we leefden in het centrum van de wereld

nu  vlakbij de stroom Oceaan die aan de horizon knaagt

Een gedicht stelt echt niet veel voor 

5.

Lieve god lieve god wat heb ik zin om een klein gedicht te schrijven

Zie daar gaat er eentje voorbij

Kleintje, kleintje, kleintje

Kom hier dat ik je rijg

aan de halssnoer van mijn andere gedichten

kom hier dat ik je stoppen kan

in het pillendoosje van mijn  verzameld werk

kom hier dat ik je liefkoos

dat ik je berijm

dat ik je ritmeer

dat ik je  bezing

dat ik je bepegasus

dat ik je bevers

en je beproza

klein schalkje

het is er vandoor.

9.

Indien ik

vanavond  eens een gedicht

schreef voor het nageslacht

potverdorie

een prachtidee

ik voel me zeker van mezelf

ik ga erop los

en 

aan

het

nageslacht

zeg ik merde en remerde

en reremerde

aardig geveinsd

het nageslacht

dat wachtte

op jouw gedicht

en hoe

Uit: Graham Dunstan Martin: Anthology of Contemporary French Poetry. University of Texas Press, Austin 1975 (2)

© Vertaling uit het Frans: Piet Thomas

Jean Tardieu (1903- 1995)

Adviezen van een heks

(stil en opgeschrikt gefluisterd in het oor van de lezer)

Bedwing je  lach

bij het ochtendgloren !

Luister niet naar de bomen

die de wegen bewaken !

Zeg niet je naam

aan de slapende aarde

eer het middernacht heeft geslagen !

Reik niet je hand

naar de sneeuw en de regen !

Open het raam niet

tenzij voor de kleine planeten

die je goed kent !

Vertrouwen is vertrouwen waard:

jij die me vraag om advies,

wees op je hoede, je hoede !

Je weet nooit wat nog komt.

Uit: Graham Dunstan Martin: Anthology of Contemporary French Poetry. University of Texas Press, Austin 1975 (2)

©Vertaling uit het Frans: Piet Thomas

Raam

Wat water maakt de overmaat

van deze wereld goed

leeg tussen stenen

veinst het afwezigheid

om  ons te bevrijden

Raam van de lucht

uitgewist oppervlak

zonder iets voor zichzelf

zie hoe diep het is

voor een gedachte

Komt dan een storm

dan krijgt het glas rimpels

de geest hervalt

in ondoorschijnendheid

Ik stik, ga door

ik zoek al slaande

op de vast aarde

ik luister en wacht

Zo wint de wind

voldoende kracht

om de ruimte te openen

tussen de dingen

Uit: Graham Dunstan Martin: Anthology of Contemporary French Poetry. University of Texas Press, Austin 1975 (2)

©Vertaling uit het Frans: Piet Thomas

De miljardair

John draagt een schaal

met daarop een boot.

Milord nog op zijn bed gezeten

past zijn pak en zegt:

‘ Zet ze maar ergens neer

ik rook mijn sigaar op.’

Een uur later komt John terug:

het venster stond open

op het bed  niets te zien

onder de aspidistra  ook al niet

en helemaal niets meer op de schaal.

-Milord zeilde weg in zijn boot.

Uit: Graham Dunstan Martin: Anthology of Contemporary French Poetry. University of Texas Press, Austin 1975 (2)

©Vertaling uit het Frans: Piet Thomas

Jean Follain  (1903- 1971)

De hond van de scholieren

Scholieren spelen ijsbrekertje

op het pad

naast de spoorweg

men heeft ze zwaar verpakt

in oude, donkere wollen jassen

en versleten lederen riemen

de hond die hen volgt

heeft geen kom meer met avondvoer

hij is oud

want hij heeft hun leeftijd.

Uit: Graham Dunstan Martin: Anthology of Contemporary French Poetry. University of Texas Press, Austin 1975 (2)

©Vertaling uit het Frans: Piet Thomas

Walter Höllerer (1922-2003)

Tweeërlei zingen

Dat hij zong

Om aan een verdriet

Te ontkomen

Hadden ze al vlug ontdekt

En ze zeiden het hem.

Zijn nadenken

Over de wijze van zingen

Bracht hem zo ver

Dat hij zich

Bedroefd voordeed

Om aan een heimelijke

Hem eigen

Vreugdekreet

Te ontkomen.

Uit: German Poetry. Carcanet New Press, Manchester, 1977.

©Vert.: Piet Thomas

Rudolf Otto Wiemer (1905-1998)

Open hand

Zijn open hand

reikt het brood aan

en deelt het aan ons uit

Zijn open hand

een hamerslag

jaagt er een spijker in

Mijn open hand

neemt het brood

ook de hamerslag?

Uit: Ein Wort dem kein Tod Gewachsen ist. Verlag Ernst Kaufmann, Lahr, 2004. 

Jürgen Benisch

Herinnering aan die dag

Die vrijdag

schrok het kruis

van de schreeuw van de verlatene

die vrijdag

maakte god zich vrij

van alle gangbare beelden

die dag

kreeg god

een nieuw gelaat

sinds die dag

groeit rond het woord

nieuw vlees

Uit: Ein Wort dem kein Tod Gewachsen ist. Verlag Ernst Kaufmann, Lahr, 2004.

  ©Vert.: Piet Thomas 

1.

Nergens beter te bereiken

Nergens beter te bereiken

dan bij uw kruis.

Daar zijn naast rijken

ook armen thuis.

Enkel wat door lijden

rijp werd en klaar,

kan ons naar U leiden

en naar elkaar.

2.

Gods kracht is groter dan ’t geweld

Gods kracht is groter dan ’t geweld

waarin de mens vertrouwen stelt.

Gods kracht verschijnt in stilte

als water dat uit bronnen welt.

Wij noemen Hem de Milde.

3.

Gij bent een Vreemde

Gij bent een Vreemde

en ongenaakbaar ver

die mij ontheemde.

Maar tegelijk bent Gij

mij zeer nabij.

Volheid vandaag en

morgen leemte.