Toen ik onlangs op bijscholing was op de faculteit diergeneeskunde in Merelbeke (de orde der dierenartsen verplicht ons op regelmatige basis universitaire bijscholingen te volgen opdat onze kennis up to date zou blijven), had ik de kans het museum daar aanwezig te bewonderen. 

Naast dieren en organen die op formol (sterk water) bewaard werden, was er ook een uitgebreide collectie schedels en skeletten te zien.

Hieronder zie je bijvoorbeeld de schedel van een siberische husky met 'normale' schedel en de schedel van een pekinees.

Toelichting : alle hondenrassen die we kennen zijn eigenlijk afkomstig van de wolf. Gedurende 10 000 jaar heeft de mens de anatomie en het karakter naar zijn hand gezet door selectie en inteelt. 

Daardoor zijn ook de dwergrassen ontstaan, zoals de pekinees....Feitelijk zouden we kunnen spreken van een abnormale 'dwergvorm' met als gevolg abnormaliteiten in de verhouding tussen de beenderen, ook tussen de beenderen in de schedel.

De foto's spreken voor zich......

Deze apagornis (dwergpapegaai) met geschatte leeftijd 8 jaar,werd aangeboden met een gezwel ter hoogte van de linkerflank achter de ribben,  die de normale gang van de vogel hinderde. 

Ondanks het feit dat een operatie voor het verwijderen van deze tumor risico's inhoudt, werd toch tot operatie overgegaan. De tumor groeide immers snel en uitstel van een operatie betekent een nog groter risico. 

Het voornaamste risico bij deze kleine vogels is immers bloedverlies. Een vogel kan op een veilige manier 1% van zijn lichaamsgewicht aan bloed verliezen. Bij een vogel van 50 gr betekent dit 0.5 ml.

Vandaar dat deze operaties meestal nogal stresserend verlopen voor mij.  Gelukkig is alles goed verlopen. De tumor bleek een vetgezwel (lipoma) te zijn. Dit zijn goedaardige ophopingen van vetcellen. Gevaar voor uitzaaiing is er dus niet.

Deze pauw is na een week ziekte gestorven en werd door de eigenaar niet behandeld. Een autopsie maakte duidelijk dat het om histomonas meleagridis (blackhead) ging. Dit is een ziekte veroorzaakt door een eencellige parasiet die de blinde darm en de lever aantast. Een bepaald soort worm in de blinde darm (heterakis) is tussengastheer. De parasiet verbergt zich in de eitjes van deze worm en bij opname van de eitjes uit de omgeving van de pauw, wordt die besmet. 

Als regenwormen of kevers deze eitjes opeten, kunnen deze ook de pauw besmetten, wanneer ze opgegeten worden. Deze regenwormen of kevers noemt men dan 'paratenische tussengastheren'.

De partner van deze pauw vertoonde ondertussen ook al tekenen van ziekte en werd ondertussen behandeld. 

Foto 1 : de mannelijke pauw voor autopsie

Foto 2 en 3 : typische 'oogvormige' letsels op de lever met in het midden een soort 'indeuking' (pijl)

Foto 4 : de blinde darm met reeds een perforatie van de darm (ster). Typisch voor de blinde darm is dat hij 'blind' eindigt (pijl)

Foto 5 : bleke borstspieren ('filet') : wijst op bloedarmoede tengevolge van een chronische ziekte, maar kan bijvoorbeeld ook bloedluizen zijn veroorzaakt.

Foto 6 : opgegesneden blinde darm met etter en stinkende inhoud door de infectie.

Foto 7 : wormei gevonden bij het microscopisch onderzoek van de mest (hier een cappillaria-wormei).

In de eerste en tweede wereldoorlog werden paarden, duiven, honden en andere dieren gebruikt en misbruikt in een oorlog die de hunne niet was.

In de eerste wereldoorlog alleen verloren minstens 8 miljoen paarden en 1 miljoen duiven het leven. Honden werden explosieven op de rug gebonden en getraind om tot bij rijdende tanks te lopen om die op te blazen. Maar talrijke honden zorgden ook voor liefde en gezelschap om de ellende in de loopgraven wat te vergeten. Duiven moesten levensreddende boodschappen tot achter het front brengen en soldaten aan beide kanten stonden klaar om opvliegende boodschapperduiven neer te schieten. Bekend zijn verhalen waarbij duiven halfdood op de duiventil achter het front arriveerden, één poot er af geschoten, op één oog blind en daardoor honderden soldaten die omsingeld waren konden redden. Het meest bekende voorbeeld is dat van 'Cher Ami', de duif uit de eerste wereldoorlog die postuum een onderscheiding kreeg.

In de horror van de eerste wereldoorlog waarbij voor het eerst in Ieper door de Duitsers gas werd gebruikt, wilden beide partijen ook hun paarden (en andere dieren gebruikt in de oorlog) beschermen tegen dit vreselijk wapen. Er werden gasmaskers ontwikkeld voor paarden, honden, mensen en duiven....Hier een blik op één van mijn hobby's : verzamelen helmen wo1/2 en items die te maken hebben met dieren in deze oorlogen.

Op de foto's een Duits gasmasker voor paarden uit de tweede wereldoorlog, gedateerd en gestempeld 1940.

Geneeskunde of diergeneeskunde is niet altijd volgens de 'boekjes' of zoals het wordt voorgesteld door het internet.

Toch komen we nu en dan de typische symptomen tegen bij een bepaalde ziekte, zoals ze beschreven worden in de literatuur of door het internet.

Hier de typische houding van een kip aangetast door Marek, een virusaandoening, die jammer genoeg onbehandelbaar is.  

Euthanasie is dan de enige diervriendelijke oplossing

Pokken bij kippen wordt veroorzaakt door een virus en wordt onder andere overgedragen door muggenbeten.

Vroeger bestond hiervoor een vaccin op de Belgische markt maar dat is reeds jaren jammer genoeg niet meer beschikbaar.

Pokken bij kippen kan zich beperken tot 'pokletsels' op de onbevederde delen van het lichaam en meestal op de kam. Het virus kan echter ook  kaasachtige brokken in de bek veroorzaken en wanneer deze letsels uitgebreid genoeg zijn, kan dit de luchtpijp afsluiten en verstikking veroorzaken.

Door het feit dat deze kip de verstikkingsdood nabij was, volstond een behandeling met ontstekingsremmers en antibiotica niet meer en moesten de grootste letsels uit de bek verwijderd worden. Dit gebeurde onder narcose met inhalatie-anesthesie. Aangezien narcose met een masker de behandeling zou hinderen, werd een gaatje gemaakt achter de laatste ribben en werd een mengsel van zuurstof en een verdovingsgas (isofluraan) via de luchtzakken door de longen gepompt. De zuurstof kwam dan eigenlijk via omgekeerde lucht in de longen terecht, namelijk via de luchtzakken-longen-luchtpijp. Op die manier kon de kip verdoofd worden terwijl we ongehinderd in de bek konden werken om de grootste verkaasde brokken te verwijderen.

De foto van de kip zelf werd genomen na de operatie. Voordien ademde ze met de bek open. Verder werd ze behandeld met antibiotica en onstekingsremmers.

Soms is de schade aan een poot van een vogel zo uitgebreid dat het behoud van de poot eerder een last is voor het dier of zelfs kan leiden tot een levensbedreigende situatie.

Dit kan het geval zijn met een verlamde poot die de vogel met zich mee sleept en hinderlijk blijkt voor de voortbeweging. 

Soms kan een erg geïnfecteerde poot leiden tot 'koudvuur' met de dood tot gevolg.

In dergelijke gevallen is amputatie aangewezen. 

Krombekken hebben het voordeel dat ze een 'derde poot' hebben, namelijk hun snavel.

Maar ook zangvogels kunnen zich perfect behelpen met slechts één poot.

Op de foto's : 

Alexanderparkiet (mannelijk) na amputatie poot na diepe geïnfecteerde wonde met verlamming

Valkparkiet tijdens verdoving (gasanesthesie) voor amputatie poot na necrose (afsterven) poot door afsnoering door ring.

Deze mannelijke toulousegans (gedomesticeerde afstammeling van de wilde grauwe gans) werd aangeboden in slechte algemene toestand met bloederige afhangende vleugel. Het dier had veel bloed verloren. 

De toestand van de vleugel was zo erg dat al gauw werd besloten tot amputatie onder algemene anesthesie en de gans werd gehospitaliseerd. Op de youtube-link in bijlage is te zien hoe ter hoogte van de bijtwonde (?) de vleugel gevuld is met bloederig, gekneust weefsel en etter.  Dit wijst er op dat deze situatie wellicht al een tijdje bezig was.  De vogel was ook redelijk mager. Tijdens de hospitalisatie werden ontstekingsremmers, pijnstillers, vitamines en antibiotica toegediend. Met een plastiek sonde werd vloeibare voeding regelmatig rechtstreeks in de maag toegediend (zoals dit ook voor de productie van 'foie gras' gebeurt, maar nu met een meer diervriendelijke bedoeling).

Het dier had wat tijd nodig om te recupereren van de aandoening, bloedverlies en de operatie. 

Een bijkomend probleem waar ik niet direct een verklaring voor heb, is het feit dat het dier blijkbaar een verlamming van de oogleden van beide ogen had.  Alleen door met de kop te schudden kon deze gans de oogleden even openen en de omgeving verkennen. Bij mensen (en ook huisdieren) kan dit veroorzaakt zijn door een verlamming van de aangezichtszenuw (facialisparalyse), een situatie die mettertijd terug goed kan komen. 

Daarom werd gepoogd de oogleden wat 'op te naaien', zodat de gans wat makkelijker voedsel kon herkennen. 

Het dier werd 2x voor 5 dagen gehospitaliseerd, omdat het na de eerste hospitalisatieperiode blijkbaar nog niet voldoende gerecupereerd was om het zelfstandig te redden.

De gans is ondertussen aan de beterhand en we hopen op een volledige recovery !

Op de 2de foto zie je de gans nadat de linkervleugel werd geamputeerd.

De link waarin ik de geamputeerde vleugel opensnijd (niet voor gevoelige kijkers !) vind je hieronder.

https://youtube.com/shorts/XsuS5NNhlWM?feature=share

UPDATE : 16 dagen na de operatie, beginnen haar hormonen te werken en wil ze paren met haar partner....Een goed teken ! zie onderstaande link.

https://youtube.com/shorts/_uwJwx3DzVc

De ziekte van Marek wordt veroorzaakt door een virus. Wanneer kuikens besmet worden op jonge leeftijd is hun immuunsysteem onvoldoende ontwikkeld om het virus als 'lichaamsvreemd' te herkennen en hun lichaam gaat er niet tegen 'vechten'. 

Sommige van die kippen gaan op latere leeftijd (meestal tussen 6 weken en 6 maand) marek ontwikkelen. Soms ook op latere leeftijd. Maar niet iedere kip die besmet is, zal de ziekte ontwikkelen.

Typisch zijn de verlammingen. Soms lijken die kippen eerst wat mank, dan zien we dat de poot verlamd is. Dan volgt de andere poot, dan de nek, vleugels...

Maar dit verloopt niet altijd via het boekje. Feit is dat een kip met Marek zich niet ziek voelt, alert is en strijdvaardig. Maar de ziekte is ongeneeslijk en uiteindelijk kunnen ze niet meer eten door de verlamming en is euthanasie de enige diervriendelijke optie.

Maar er bestaan wel ziektes die gelijken op Marek en wel behandelbaar zijn. Belangrijk is vlug te reageren en geen 14 dagen te wachten, want dan reageert de kip sowieso niet meer op de behandeling.

Hier in bijlage de voornaamste oorzaken die tot verlammingen kunnen leiden bij kippen en geen Marek zijn. 

Vitamine B en vitamine E-tekort is daar een voorbeeld van. Bij verlamming door deze vitaminetekorten moet dit altijd via injectie toegediend worden. Vitamines in het water doen er te lang over om effect te hebben.

De bijlage is een samenvatting van een filmpje dat je kan terugvinden op internet :

https://www.youtube.com/watch?v=2W0WAEilOqQ

Deze patagonische rotsparkiet werd acuut ziek. Aangezien infectieuze ziektes weinig waarschijnlijk waren (doordat er sedert geruime tijd geen contact met andere vogels was) werd gedacht aan intoxicatie. Naast een voedselgerelateerde intoxicatie moet ook altijd gedacht worden aan een metaalvergiftiging door opname van zink of lood. 

Daarom werd een röntgenfoto gemaakt en er was een metaalpartikel in de maag te zien. Daarop wist de eigenaar zich te herinneren dat de vogel aan de ritsluiting van zijn kleding had geknabbeld en er een stukje uit die ritssluiting verdwenen was.

Enig opzoekingswerk leerde me dat de meeste ritssluitingen zijn gemaakt van messing, nikkel en aluminium. Messing is een legering van koper en zink, dus zinkvergiftiging was hier de vermoedelijke oorzaak.

Eerst werd er vocht toegediend in het beenmerg (een 'intramedullaire' injectie) in plaats van een ader, omdat de aders te klein zijn om op die manier vocht toe te dienen. Dit is nodig omdat zink de nieren kan aantasten en een nierblokkage kan veroorzaken. Er werd dus als het ware een 'baxter' toegediend.

De parkiet werd gehospitaliseerd en kreeg voeding via een maagsonde zolang hij niet zelfstandig at. Er een tegengif 2x per dag via een injectie in de borstspier toegediend (NaCaEDTA), samen met een ontstekingsremmer.

De vogel reageerde snel op de behandeling. Na 5 dagen mocht hij de praktijk verlaten. 

Voor vertrek werd nog een röntgenfoto genomen. Het metaalpartikeltje was reeds uiteen gevallen in de maag, maar door de aanwezigheid van kiezel in de maag was het niet zeker of alles reeds uitgescheiden was. 

Daarom werd aangeraden aan de eigenaar zelf nog 5 dagen tegengif toe te dienen.  Eind goed, al goed voor Rock, de patagonische rotsparkiet....

Eerste röntgenfoto genomen bij aankomst in de praktijk, tweede na 5 dagen.

Dit is niet het eerste geval van kliermaagdlilatatie dat hier op deze blog te vinden is. Toch is het (gelukkig) al weer een tijdje geleden dat ik de ziekte tegen kwam. 

Het betreft hier een blauwgele ara. De eigenaar belde me op oudejaarsavond dat hij 'van zijn stok gevallen' was, toen hij in de volière binnenkwam. Het duurde een tijdje voordat de vogel terug op zijn zitstok zat, maar uit het gesprek de dag nadien kon ik afleiden dat zijn gedrag niet normaal was en hij coördinatiestoornissen had. De vogel was 2 jaar oud, kreeg een papegaaienmengeling als voeding. Een thrombose of hartprobleem leek me weinig waarschijnlijk. 

In zo'n geval denken we aan zware metaalvergiftiging (lood, zink,...) of kliermaagdilatatie. De vogel had de laatste tijd nogal fanatiek aan de metaaldraad geknaagd, dus met het eerste moesten we zeker rekening houden.

Alleen een röntgenfoto kon uitsluitsel geven. De vogel werd daarvoor kort verdoofd met een mengsel van een verdovingsgas (isofluraan) en zuurstof via een masker. Dit is heel veilig, zelfs voor zieke vogels en wanneer dit mengsel afgekoppeld wordt, is de vogel na 5 tot 10 minuten terug wakker.

Röntgenfoto's brachten uitsluitsel : de ara was ziek door het kliermaagdilatatiesyndroom. Een virusziekte die de zenuwen van hersenen en maag/darmen kan aantasten. In het eerste geval zien we coördinatiestoornissen, flauwtes, abnormale gedragingen (bvb. stereotype bewegingen), in het andere geval krijgen we verlamming van de kliermaag en eventueel ook darmen. Beide vormen kunnen voorkomen, zoals in dit geval. 

Op de foto's zien we een uitzetting van de kliermaag, gevuld met zaden. De maag is verlamd,vult bijna de hele buikholte en er is bijna geen darmtransiet meer.  De vogel werd geëuthanaseerd.

De ziekte wordt beschouwd als een ongeneeslijke ziekte. Een papegaai kan getest worden om te kijken of hij drager is van de ziekte. Jammer genoeg zijn er veel vals negatieve uitslagen. Dat betekent dat de vogel drager is, maar dat de test toch negatief is. Is de test positief, dan is de vogel zeker drager van het virus.

Om het nog ingewikkelder te maken : niet elke vogel die besmet is met het virus, zal ook effectief de ziekte krijgen....

Op de foto's : röntgenfoto's waarbij de kliermaag sterk is uitgezet. Op autopsie zien we ook een fel uitgezette kliermaag (verlamde maag) met opstapeling van zaden.

Lange tijd was het voor mij een raadsel waarom huiskamerpapegaaien die al geruime tijd hoofdzakelijk een gezonde pelletvoeding eten, toch een abnormaal laag gehalte aan calcium in het bloed hebben.

Maar eigenlijk is de oorzaak niet zo ver te zoeken....Mensen en dieren maken in hun huid onder invloed van UV-B- licht, afkomstig van zonlicht, het vitamine D aan.

Vitamine D zorgt er voor dat calcium gemakkelijker vanuit de darm wordt opgenomen uit de voeding, en zorgt er tevens voor dat calcium uit het bloed in de botten wordt opgeslagen.

Calciumtekort geeft bij jonge vogels skeletafwijkingen (rachitis), bij volwassen vogels botontkalking (osteoporose) en kan ook zenuwstoornissen geven. Calcium is namelijk nodig voor een normale zenuwprikkeloverdracht. Hierdoor kunnen (vooral grijze papegaaien) aanvallen van epilepsie krijgen. Of ze kunnen, zoals bij een recente patiënt van mij, nu en dan eens van hun stok 'vallen'.  Een papegaai die nu en dan van zijn stok valt, ook al haalt hij akrobatentoeren uit, dat is geen normale situatie.....ook al vinden sommige eigenaars van wel.

Calciumtekort kan ook aanleiding geven tot verenplukken. Een theorie zegt dat de huid dan kan gaan 'tintelen', wat voor de nodige irritatie zorgt.

Calcium kan worden aangeboden onder verschillende vormen. De ene vorm zal echter makkelijker opgenomen worden door de darm dan de andere. De best opneembare vorm is onder de vorm van calciumlactaat, terug te vinden in het produkt calcilux.

Erge vormen van calciumtekort worden best eerst behandeld met calciuminjecties in de borstspieren.  

Houders van reptielen hangen meestal een lamp boven het terrarium dat UV-B licht uitstraalt. Ze worden onder andere verkocht onder de naam 'true light' omdat ze het spectrum van het zonlicht immiteren. Deze lampen kunnen uiteraard ook boven een papegaaiekooi gemonteerd worden.

Op de foto's :

-bloedanalyse van een papegaai met een te laag calciumniveau in het bloed

-een goed opneembare calciumbron : calcilux

-Een mogelijke oorzaak van vederpikken is een te laag calciumgehalte in het bloed

-Verrijking in de kooi van mijn blauwvoorhoofdamazone : het plaatsen van stokken van een wilg. De meeste papegaaien zijn constant bezig met die volledig kapot te bijten. Op die manier fixeren ze zich minder op hun veren. Uiteraard moeten de stokken dan regelmatig vervangen worden.

Een roodstaartraafkaketoe werd binnengebracht met evenwichtsstoornissen. De vogel werd eenzijdig gevoederd met zonnepitten omdat het dier, ondanks verschillende pogingen, alleen  maar deze voeding wilde eten. 

De kaketoe had in het verleden al heel wat eieren gelegd, vandaar dat er in het begin werd gedacht aan zenuwstoornissen door calciumtekort, temeer omdat de vogel bij aankomst nog een ei gelegd had in de transportkist.

Het dier werd gehospitaliseerd en calciuminjecties werden toegediend.  Toen bleek dat de toestand van het dier snel verachterde en het dier eerder mankte op één poot, werden röntgenfoto's genomen.

Het bleek een fractuur van het dijbeen met sterke verplaatsing van de twee delen van het bot. (foto 1 : cijfer 1 in het bovenste fractuurdeel van de femur, cijfer 2 in het onderste fractuurdeel).

Er werd besloten tot een operatieve ingreep met het plaatsen van een intramedullaire pin (in het beenmerg) én een bijkomende pin met schroefdraad in het onderste deel van het dijbeen, waarbij beide pinnen met elkaar werden verbonden met een plastiek buisje gevuld met een snelhardende polymeer. (beschrijving en tekeningen van de procedure : foto's 2 en 3)

De operatie werd sterk gecompliceerd door het fragiele dijbeen doordat het hele skelet gedemineraliseerd was door langdurig calciumtekort in de voeding en door het feit dat het een erg schuine breuk was. Na een zenuwslopende operatie was dit het best mogelijke resultaat (te zien op de foto nr 4). De schuine fractuur zorgt er mede voor dat er voldoende contact is tussen de fractuureinden om aan elkaar te groeien ondanks de niet perfecte stand. Er zal een verkorting van het dijbeen optreden, maar dat zal gecompenseerd worden door het iets meer strekken van het kniegewricht.

Op foto 5 zie je hoe de omgebogen pinnen uit het bot steken. God zij dank was het niet nodig de vogel een kraag om te doen, wat extra stress voor het dier zou hebben teweeg gebracht.

Foto 6 en 7 : gedurende de hospitalisatie werd dagelijks een papje op basis van pelletvoeding (met extra calcium gesupplementeerd) via een kropnaald toegediend. Injecties met onstekingsremmer en een antibioticum werden eveneens toegediend voor pijnbestrijding en het voorkomen van infectie van het bot.

Foto 8 : controlefoto na 3 weken : er is reeds een goede verkalking aanwezig tussen de 2 fractuureinden.

Na 4 weken werden de pinnen verwijderd onder anesthesie.

Foto 9 : röntgenfoto na verwijderen van de pinnen

Foto 10 : de verwijderde pinnen en de brug die de pinnen verbond

Op de laatste foto's zie je dat de vogel de behandelde poot reeds heel goed kan gebruiken. 

Na in totaal 5 weken hospitalisatie mag de vogel naar zijn partner terugkeren. 

Deze jonge pauwfazant werd dood aangetrokken in de volière zonder dat de eigenaar voorafgaand symptomen had opgemerkt.

De vogel was afgemagerd, dus blijkbaar al langer ziek. Maar zoals gekend zijn vogels meester in het verbergen van hun symptomen.

Bij lijkschouwing werd de diagnose 'histomoniasis' gesteld.

Histomonas meleagridis is de veroorzaker van  de ziekte ‘histomoniasis’ of ‘ black head’ en komt vooral voor bij kalkoenen, patrijsen, pauwen, fazanten en korhoenders. Kippen zijn minder gevoelig maar kunnen soms toch de ziekte ontwikkelen.

Histomonas meleagridis is een eencellige parasiet en nestelt zich in de blinde darm en de lever waar ze soms dodelijke schade aanrichten.

Deze ziekte heeft een ingewikkelde cyclus : de parasiet nestelt zich in een bepaalde wormsoort die in de darm kan voorkomen, namelijk de worm ‘heterakis gallinarum’. De parasiet histomonas zal dan naar de eitjes van de worm migreren en wanneer deze via de mest worden uitgescheiden, kunnen die dan weer opgegeten worden door regenwormen of andere ongewervelden. Wanneer dan een andere fazant die regenworm opeet, zal ze zich besmetten.

De besmetting hoeft niet persé via deze weg te gaan, en kan ook rechtstreeks via bijvoorbeeld besmet drinkwater van de ene vogel op de andere overgaan.

De behandeling gebeurt door middel van een produkt 'ronidazole' dat momenteel niet makkelijk meer te verkrijgen is.

Typische letsels bij lijkschouwing : ronde letsels op de lever (met een ingedeukte rode kern en witte rand). Deze letsels kunnen soms versmelten tot één geheel (PIJL op de foto).

 Ook toont de wand van de blinde darm  tekenen van ontsteking (verdikking en zweren). (STER op de foto)

Deze oude perzikkoppapegaai (agapornis roseicolli) is de lieveling van het gezin en krijgt reeds gedurende 1 jaar een speciale behandeling nadat hij door een thrombose werd geveld.  Het kopje van 'Polleke' is bij momenten 180° gedraaid, maar desondanks trekt hij zijn plan, kan eten en klimmen...Toch wordt hij regelmatig wat bijgevoederd met een papje voor handopfok papegaaien om zijn gewicht op peil te houden en krijgt hij nu en dan een vitamine-injectie.

Verder krijgt hij medicatie voor arthrose (druppels in de bek met ontstekingsremmer), 2 soorten 'bloedverdunnende' middelen, waaronder een verdunde aspirine-oplossing en veel TLC (tender loving care) van zijn eigenaars. Polleke voelt zich blijkbaar nog goed in zijn vel, geeft aan en krijgt van zijn baasjes nog heel veel liefde. Hopelijk nog voor een hele tijd...

Door zijn speciale behandeling komt hij nu en dan eens op logement in de dierenartsenpraktijk, wanneer zijn baasjes er eens voor een weekendje op uit trekken...

Op een van de foto's krijgt hij zijn vitamine-injectie.

Tijdens het spelen met andere kittens belandde een nagel in de oogbol van dit jong katje. Door het 'leeglopen' van de oogbol valt de inwendige druk in het oog weg en komt automatisch het netvlies los, waardoor het dier blind wordt op dat oog. Daarenboven was er daardoor een infectie in de oogbol aanwezig wat zorgde voor heel veel pijn. De beste oplossing in dergelijke gevallen is de oogbol verwijderen en de oogleden (na het verwijderen van een reepje ooglid van beide oogleden, zodat ze aan elkaar kunnen groeien) aan elkaar hechten. Het diertje moest tijdens het genezingsproces gedurende 14 dagen een halskraag dragen om krabben aan de hechtingen te vermijden.

Eerste 4 foto's : het kitten tijdens de operatie onder anesthesie

Laatste 2 foto's : 14 dagen later. De hechtingen zijn pas verwijderd.

Deze kip liep al enkele maanden rond met een hangkrop en bij palpatie van de krop kon een grote ronde harde massa gevoeld worden. De kip was echter in een nog redelijk goede conditie. Er werd gedacht aan een 'harde' krop waarin zich samengekoekt materiaal bevindt dat niet meer kan doorschuiven naar de slokdarm of aan een grote tumor.

Tijdens de operatie bleek het te gaan om afgemaaid gazongras (wat niet verteert in de krop, maar pas in de blinde darm) dat zich gedurende lange tijd had samengekoekt. Deze massa werd verwijderd, maar de krop bleek zodanig verdikt door een chronische schimmelinfectie (candidiasis) dat deze na het hechten onmogelijk weer aan elkaar zou groeien. Er bleken ook grote delen van het slijmvlies van de krop 'weggevreten' door de schimmelinfectie (grote pijl op de foto). Op een verslagje op datum van 30/7/2024 kan je zien hoe de binnenkant van de krop er normaal uitziet.

Uiteindelijk werd besloten tot euthanasie.

Deze vrouwelijke edelpapegaai had last van zijn hormonen : krijsen, masturberen op de handen van de eigenaar,...en wellicht zal het vederplukken ten minste voor een deel te maken hebben met de hormonen die haar parten spelen. Destructief gedrag (alles willen kapotbijten) is een onderdeel van hormonaal gedrag en heeft te maken met het feit dat papegaaien in het wild de nestholte vergroten door de binnenkant van bijvoorbeeld een holte in een boomstam af te bijten. Soms kan dat destructief gedrag zich ook richten naar zijn eigen veren wanneer een papegaai in gevangenschap geen natuurlijk gedrag kan vertonen.

In erge gevallen kan het inplanten onderhuids van een staafje dat hormonen bevat, dit gedrag temperen. Deze inplant werkt in principe 3 maand waardoor de vogel rustiger wordt.

Als de dagen het volgende jaar weer langer worden, kan het gedrag zich weliswaar weer herhalen. Hou er rekening mee dat de papegaaien die we hier in de huiskamer houden, nog altijd hun natuurlijke instincten behouden hebben en op een bepaald moment een partner willen zoeken om mee te kweken. Het feit dat ze dat niet kunnen kan de nodige frustratie geven, wat ook weer aanleiding kan geven tot vederplukken.

Op de foto's zie je hoe de huid, na ontsmetting, ter hoogte van de nek opgetild wordt en het hormonale staafje met een dikke naald onderhuids wordt geschoven. Dit kan zonder verdoving gebeuren en de papegaai heeft er nadien helemaal geen last van.

Een studie bevestigt dat kippen die een zandbad kunnen nemen 50% minder uitwendige parasieten hebben dan kippen die dat niet kunnen. 

Toch is niet iedere zandsoort geschikt hiervoor. Deze zijdehoen kon een zandbad nemen in een zandbak die oorspronkelijk bedoeld was om kinderen in te laten spelen. Deze zandsoort wordt hard als ze nat wordt, zodat kinderen hiermee zandkastelen kunnen bouwen. Als kippen hiervan teveel opnemen kan dit een harde massa vormen in de krop die de vernauwing tussen krop en slokdarm niet kan passeren en een verstopping teweeg brengt.

In dit geval was operatie (openen van de krop) en het verwijderen van het zand uit de krop, de enige mogelijkheid om de kip te redden. 

Krop en huid dienen afzonderlijk gehecht te worden. Het dichtnaaien van de krop is een secuur werkje, aangezien die waterdicht moet zijn.

Kort na de operatie heeft de kip nog een ei gelegd. 

Eerste foto : geopende krop

Tweede foto : hier is de krop met resorbeerbare ('verteerbare') draad reeds dichtgenaaid.