|
Aspergillose is een schimmelinfectie bij vogels die de ademhalingswegen kan aantasten. Schimmelspores (de kiemen waarmee schimmels zich voortplanten) zijn overal aanwezig en zweven als microscopische deeltjes door de lucht. Dat is ook de reden waarom brood onder bepaalde omstandigheden (vocht, warmte) zal beschimmelen of waarom muren beschimmelen. Er zijn enorm veel soorten schimmels en één soort schimmel 'aspergillus' kan zich in het lichaam van een papegaai beginnen vermenigvuldigen. Ook andere vogels, maar vooral papegaaien, watervogels en roofvogels zijn hiervoor gevoelig. Papegaaien ademen continu schimmelspores in (ook al omdat ze zoveel stof produceren) en in de meeste gevallen is dat geen probleem. Als een vogel een goede weerstand heeft, zal het immuunsysteem die allemaal neutraliseren.
In bepaalde omstandigheden (stress, voedingstekorten) kan de natuurlijke weerstand ondermijnd worden. Dit is vooral gekend bij papegaaien die in hoofdzaak een zaadmengeling eten (zonnepitten, pinda's, mais,....) Deze zaadmengelingen bevatten niet alleen te veel vet, te weinig dierlijke eiwitten, en tekort aan calcium, maar vooral een tekort aan vitamine A. Een tekort aan vitamine A maakt een vogel extra gevoelig voor dergelijke schimmelinfecties.(gewoon fruit zoals appel, citrusvruchten bevatten vooral veel vitamine C).
Aspergillose is een zeer agressieve schimmel : het vreet zich een weg door gezond weefsel zoals de longen en de luchtzakken, maar het kan zich ook nestelen in de neusgangen. De luchtzakken staan in contact met de inwendige organen en van daaruit kunnen die ook aangetast worden. De schimmelspores kunnen zich tenslotte zelfs uitzaaien in het bloed (sepsis) wat de dood tot gevolg kan hebben.
Aspergillose kan chronisch verlopen, waarbij er weinig abnormaals aan de papegaai te zien is, totdat het dier plots doodziek wordt door uitzaaiing in het bloed. Het dier kan ook plots acuut dood gevonden worden, doordat schimmelbrokken (aspergilloma's) de luchtpijp blokkeren en het dier plots stikt.
De meest courante symptomen zijn ademnood, een hese stem, verlies van eetlust, maar de symptomen kunnen wisselen, afhankelijk van waar de schimmel woekert. Soms slaapt een papagaai gewoon veel, maar dat is niet specifiek voor aspergillose. Hou er altijd rekening mee dat een vogel laattijdig zal tonen dat hij ziek is (typisch voor prooidieren) en dat hij altijd zieker is dan hij er uit ziet.
Diagnose wordt gesteld aan de hand van de symptomen, radiologie en bloedonderzoek.
Bij deze papegaai werden röntgenfoto's genomen onder een korte anesthesie en werd bloed afgenomen. De resultaten van beide onderzoeken bevestigden het vermoeden.
De behandeling (indien op tijd ingesteld) is langdurig. Het vernevelen van de gepaste medicijnen (waarbij de medicamenten rechtstreeks ingeademd worden om ter plaatse de schimmel te doden) kan een hulpmiddel zijn bij bepaalde patiënten. In elk geval zal de papegaai gedurende maanden dagelijks een middel tegen schimmels moeten innemen. Het valt moeilijk te zeggen wanneer een papegaai uiteindelijk volledig 'genezen' kan worden verklaard, daarom worden er meestal nog enkele 'vervolgbehandelingen' gegeven.
Op de onderstaande foto's zie je :
1° een röntgenfoto van een papegaai waarvan de longen zijn aangetast : je ziet een 'sluiering' van de hartschaduw, de grenzen zijn niet meer zo duidelijk. Als hulpmiddel heb ik een pijl aangebracht op de plaats waar zich het hart bevindt. De ruimte rond het hart wordt ingenomen door de longen.
2° een röntgenfoto van een papegaai met normale longen. De darmen zijn hier duidelijker te zien, omdat we een contrastmiddel (barium) via de bek hebben toegediend.
3° en 4° : een kijk op de 'vernevelkamer' en het systeem om medicamenten toe te dienen die rechtstreeks ingeademd worden.
|
